Ons Z.L.M. bestuur
G erard de Jager is als zovelen destijds al
aktief geweest in het plattelandsjongerenwerk
en dan stap je vrij gemakkelijk over naar het
andere bestuurswerk. Ik heb het er druk mee,
zegt hij en ik moet toegeven dat ik er soms
eigenlijk geen tijd voor heb. Dat ik het dan toch
doe betekent dat ik elders tijd tekort kom en
helaas is dat dan vaak het gezin. Bovendien
goed boer zijn en organisatorisch werk doen is
nauwelijks te kombineren. Ik zie in dit opzicht
de toekomst somber in. Steeds minder jongere
boeren hebben nog de mogelijkheid zich in te
zetten voor het organisatiewerk. 't Is ook zo dat
je van de ene funktie in de andere komt. Ik ben
lid van de kommissie grondgebruik van de
Gewestelijke Raad, Lid van de K.N.L.C. kom
missie grondgebruik, lid van de kontraktte-
lerskommissie, voorzitter van de werkgroep
granen en zaden, tevens lid van de landelijke
zadenkommissie van het landbouwschap. Ik
heb zitting in de redaktieraad, ben voorzitter
van het schoolbestuur en sinds kort nog voor
zitter van de RABO bank in Werkendam. Nou
dan heb je je handen vol dat is wel duidelijk.
D e kontraktteelt heeft de speciale aandacht
T ot nu toe houdt de overheid wat betreft be
heersgebieden de vingers van dit gebied af. Ik
dank het aan de ruilverkaveling, want zou die
nu nog moeten plaatsvinden dan zou het ge
garandeerd anders zijn.
G erard de Jager is geboren uit Zeeuwse ou
ders, maar toch voelt hij zich een echte Bra
bander. Ik heb overigens nooit moeite gehad
met de fusie. Ofschoon ik nog steeds bezwaar
heb tegen de gekozen naam. Het Brabantse is
teveel verloren gegaan, want teveel personen
en instanties blijven spreken van een Zeeuwse
Landbouw Maatschappij, al heet ze nu Zuide
lijke. Ik had graag gezien Zeeuws-Brabantse
Landbouw Maatschappij, maar ja zegt hy, aan
nakaarten heb je niets.
Kinderen worden
ook betaald
Organisatorisch
werk kost veel tijd
Kontraktteelt en
telersgroeperingen
Beheersgebieden
De organisatorische top van de Z.L.M. wordt gevormd door
het hoofdbestuur en de verschillende kommissieleden.
Voor sommigen zullen die mensen goede bekenden zijn,
voor de meesten echter niet.
In een serie reportages willen we in de toekomst
al die bestuurders die zich inzetten voor de belangen
van de Z.L.M. leden nader aan U voorstellen.
Degenen die aan het woord komen verkondigen hun eigen
mening, en dat hoeft niet altijd ook het officiéél Z.L.M.
standpunt te zijn.
Een geboren Zeeuw
die Brabander werd
Via de bond
van plattelandsvrouwen
rooien dat doet de loonwerker. Maar de rest
van de werkzaamheden verrichten we zelf. Er
zijn geen vreemde arbeidskrachten sinds de
laatste driejaar. Ik heb het geluk dat ik wel een
opvolger heb. Ik moet toegeven dat ik daar heel
erg mee in mijn schik ben. Van oudsher al was
je hier erg op jezelf aangewezen want het is
nooit gemakkelijk geweest arbeidskrachten te
verwerven. Vandaar ook al vrij vroeg de me
chanisatie, wat van één kant het nadeel heeft
dat je soms om de kosten eruit te halen iets te
lang met alweer "verouderde" machines moet
werken.
Boukje en Gerard hebben vier kinderen;
twee jongens en twee meisjes. De oudste, Mar-
tien van 23 gaat later het bedrijf overnemen en
hij vindt het fijn om boer te worden. Hendrikus
studeert nu in Delft aan de T.H. eerst in de
richting weg- en waterbouw, maar sinds kort in
de richting van de planologie. Hij heeft geen
interesse om boer te worden, maar helpt tijdens
de vakantie wel mee. Ook de meisjes helpen
mee, Corine 18 en Irene-Els 16, die beiden nog
studeren. Wanneer ze helpen dan hoeven ze
dat niet gratis te doen. Ik betaal ze ervoor zegt
Gerard dan is het duidelijk onderstreept dat
het geen moeten is.
Huis tuin en schuur laten een verzorgde indruk achter
Het oude sluisje waarmee vroeger zowel water
naar buiten als naar binnen werd gelaten
Toch heeft dat gemis aan "inspraak" geenszins
het landschap geschaad. Wanneer uw verslag
gever door dit gebied rijdt dan komt hij onder
de indruk van de variatie. Ja, natuurlijk, je kunt
hier heel goed zien dat er Vroeger meer gestre
den moest worden tegen het water dan nu. De
meeste hoeven zijn gebouwd op terpen. Naast
bedwingen dan een Elizabetsvloed. Men heeft
wel eens gezegd, zo gaat hij verder, dat de
Biesbosch is gestorven na de afsluiting van het
Haringvliet. Dat is ten dele waar, maar als de
ekologische trillingen van de klap na een aantal
jaren wat zijn weggeëbd, de in verwarring ge
brachte natuur zich heeft aangepast, zal er een
waardevol gebied zijn dat vergeleken met de
rest van de wereld toch nog het meest op die
oude Biesbosch lijkt!
Rondom de koning Willem Twee Hoeve is de
tijd evenmin stil blijven staan alleen de rust van
het gevarieerde boerenlandschap is rechtover
eind gebleven en je kan het helemaal met Ge
rard eens zijn dat het hier goed toeven en boe
ren is!
Weetje zegt Boukje dat toen we pas getrouwd
waren ik ook erg aktief was in het organisato
risch leven via de plattelandsvrouwen. Gerard
en ik hadden toen een soort zesjaren plan af
gesproken. Ik zou de eerste zes jaar bestuurlijke
funkties vervullen en daarna zou Gerard aan
zijn zesjarige periode beginnen. Ze lacht en
zegt, maar ik denk dat Gerard gewoon door
gaat, want die zesjarige periode is allang voor
bij. Mijn vader was vroeger ook aktief in aller
lei bestuursfunkties en nogal eens op pad
daarvoor, dus wat dat aangaat is het eigenlijk
niet nieuws voor me, en kan ik heel goed be
grijpen wat het precies voor een boer betekent
om naast zijn werk ook nog andere dingen te
doen.
sommige bedrijven ligt nog de kreek waarlangs
vroeger alleen met een vaartuig verbinding met
de rest van de wereld kon worden gemaakt. Nu
weet ook de rekreant de Biesbosch te vinden zij
het dan dat deze het meer in het zuidelijk ge
deelte zoekt. Er is altijd wel rekreatie geweest,
maar die rekreanten waren zo gering in aantal
dat ze eigenlijk behoorden bij het landschap
zoals de jager en de visser en de griend werkers.
Nu is dat anders, in het boekje "De Biesbosch"
schrijft Dr. Ir. I.S. Zonneveld; nu de rekreanten
bij duizenden komen vormen ze een gevaar.
Het stadium is reeds bereikt dat, wil de Bies
bosch als rekreatiegebied voor de natuurlief
hebbers geschikt blijven, er niet meer bij moe
ten komen. Een rekreatievloed is moeilijker te
van Gerard de Jager. Ik heb er zelf veel mee te
maken. Zo vind ik bijvoorbeeld dat vooral bij
de konservenkontraktteelt de teler eigenlijk te
weinig invloed uit kan oefenen op het kontrakt.
De firma's maken nog te veel de dienst uit. Er is
wel een z.g. vertrouwenskommissie, maar ik
ben van mening dat dit toch eigenlijk een te
zwakke binding vormt tussen de teler en de
firma.
Het vormen van telersgroeperingen kan daarin
echter wel verbetering brengen. We zijn nu hier
en daar zover. Men moest ook niet menen dat
je dan in één vergadering zomaar ineens alle
problemen van tafel kunt vegen. Je kunt ook
niet zonder medewerking van de firma's, net
zomin als je voor een telersgroepering nu een
maal de medewerking van de telers nodig hebt.
Dus vind ik dat er heel veel van de teler zelf uit
kan gaan als het aankomt op een vorming van
een tegenpartij. In deze streken hebben we
goede ervaringen opgedaan met de firma Hak.
Het is ook deze firma geweest die een stimulans
heeft gegeven tot de oprichting van een telers
vereniging. Er zijn nu ruim 100 telers lid van en
het is een echte zelfstandige groepering gewor
den met eigen statuten. Het is de enige metho
de om de telers c.q. de leden hun recht te laten
krijgen. Ik weet het ook wel dat we een lande
lijke organisatie hebben gehad, maar die miste
toch de direkte binding met de telers. Overi
gens was een veel gehoorde kritiek datje wei
nig in de prijzen terugvond van de"aktiviteiten
van die landelijke klub. Mijn mening is, zegt
Gerard, dat de meeste firma's die kontrakten
willen afsluiten mee willen werken en ook be
reid zijn om naar de mening van de telersgroe
peringen te luisteren. Hoe Sneller er meer van
die groeperingen komen hoe beter.
3 oukje is geen vreemde in de landbouw.
Thuis had vader een veebedrijf en dat is toch
weer een heel andere opzet dan zoals we dat nu
gewend zijn. Ik kom oorspronkelijk uit Zuid-
West Friesland, zegt ze en dat is nu na zoveel
jaren in haar spraak toch nog steeds te horen.
Het was overigens wel een heel grote overgang
hoor, voegt ze er nog aan toe. Nu is het wel
anders maar vroeger was deze streek toch echt
wel erg eenzaam en stil. In die tijd hadden we
ook nog geen auto. Ik moet zeggen dat ik
vooral in het begin enorm veel steun heb gehad
van de plaatselijke bond van plattelandsvrou
wen. Ik was daar lid van geworden en daardoor
leerde ik vrij snel heel wat vrouwen kennen. Ik
was er eerst wat huiverig voor, want ik meende
dat die bond alleen maar bestond uit oude da
mes, en wat moest ik daar als jong vrouwtje
nou bij doen?
Gerard is trots op de Case trekker waarop hij leerde rijden
11
