Biedt gebruikskruising
Limousin x FH perspektief?
D
B,
D
- I n de vergelijking met de zwartbonte stierkalveren maakten
de kruisingskalveren een goede indruk.
VLEESPRODUKTIE
MET STIEREN
D oor een gebruikskruising van FH-koeien met stieren van bepaalde vleesrassen zouden er meer kalveren worden
geboren, die geschikt zijn voor de stierenvleesproduktie. Om eventuele geboortemoeilijkheden en de resultaten met de
kruisingskalveren na te gaan zijn twee proeven uitgevoerd. Dit gebeurde op de proefboerderij De Vlierd en op het
proefbedrijf van Wessanen BV te Wormerveer. Hierin zijn kalveren van kruisingsprodukten van Limousin x Fries-Hol
lands (li x FH) en van de Nederlandse rassen FH en MRIJ vergeleken. De resultaten zijn weergegeven in een rapport 1).
BESTEMMINGS
PLANNEN
Verschil in aanleg
reeds vroeg te zien
Elke proef omvatte 80 dieren
ij de kalfsvleesproduktie zijn vergeleken 21 Li x FH-vaars-
kalveren en 20 FH-stierkalveren; 18 Li x FH-vaarskalveren en
21 MRlJ-stierkalveren.
Voor de stierenvleesproduktie zijn vergeleken 40 Li x FH-stie-
ren met 19 FH- en 2L MRIJ-stieren.
De voeding is voor de kalveren voor de kalfsvleesproduktie
zoveel mogelijk gelijk gehouden. Voor de stierenvleesproduktie
is voor de kruisingsstieren en de FH- en MRIJ-stieren eenzelfde
hoeveelheid krachtvoer verstrekt naast onbeperkt ruwvoer. De
resultaten van de proeven waren als volgt.
Geboorteverloop was vrij normaal
e gemiddelde draagtijd van de FH-koeien, geïnsemi-
neerd met sperma van 4 verschillende Limousin-stieren,
bleek 9 dagen te zijn verlengd.
Het gemiddelde geboortegewicht van kruisingskalveren lag
voor stierkalveren op 43 kg en voor vaarskalveren op 41 kg.
In 91% van het aantal geboorten werd het geboorteverloop
als vlot en normaal beschouwd.
Het aantal doodgeboren kalveren of binnen 8 dagen dood
was ca. 7%.
Kalfsvleesproduktie
In de vergelijking met de roodbont stierkalveren bleven de
kruisingsvaarskalveren ver achter.
De voederkonversie van de kruisingsvaarskalveren bleef,
vergeleken met de stierkalveren, ver achter, terwijl in de
eerste proef de kruisingsvaarskalveren duidelijk vetter wa
ren.
- De slachtkwaliteit (bevleesdheid) van kruisingsvaarskalve
ren kan wel goed zijn, maar ten opzichte van de roodbonte
stierkalveren was de bevleesdheid toch duidelijk minder.
Er waren soms grote problemen om de kalveren van de
kruising Li x FH uit de emmer te leren drinken. Ook het
levendige (nerveuze) gedrag van de kruisingsvaarskalveren
werd niet als prettig ervaren.
- De kruisingsvaarskalveren Li x FH zijn niet rechtstreeks
vergeleken met FH- en MRIJ-vaarskalveren. Toch hebben
we op grond van eerder onderzoek de indruk, dat de Li x
FH-vaarskalveren in de kalvermesterij niet erg veel meer
waard zullen zijn dan de zwartbonte vaarskalveren.
Stierenvleesproduktie
e groei van de kruisingsstieren Li x FH was de eerste 6
maanden iets trager dan die van de Nederlandse rassen. De
kruislingen waren echter niet geselekteerd voor de stieren
vleesproduktie.
Bij eenzelfde aanhoudingspercentage (berekend op 58%)
was de groei van de kruisingsstieren van kalf tot slachtrijpe
stier iets beter dan die van de Nederlandse rassen.
Het aanhoudingspercentage bleek voor de kruisingsstieren
2% hoger dan voor de FH- en MRIJ-stieren.
De bevleesdheid van de kruisingsstieren was beter dan van
de FH- en MRIJ-stieren.
Helaas was de vetbedekking van de stieren van de Li x
FH-kruising ongeveer gelijk aan die van de FH-stieren. De
MRIJ-stieren waren bij eenzelfde slachtgewicht duidelijk
minder vet.
De uitbetaalde kg-prijs voor het karkas lag voor de kruislin
gen iets boven die van de MRIJ-stieren, maar ca. 0,20 per
kg hoger dan van de FH-stieren.
De voederkosten per dier waren voor de kruisingsstieren iets
lager.
Door de aftrek van de voederkosten, toegerekende kosten en
arbeidskosten van de opbrengst per stier bleek de waarde
van de kalveren te zijn voor de kruislingen 505, voor de
FH-stieren 408 en voor de MRIJ-stieren 492 per stier.
De waarde van de Li x FH-kruisingskalveren ligt dus 97
per stierkalf hoger dan van FH-stierkalveren.
1) Verkrijgbaar door storting van 5,— op gironummer 2307421 van het
Proefstation voor de Rundveehouderij, Lelystad, met vermelding: zend
mij rapport nr. 58.
1 n de praktijk leven vragen over de leeftijd, waarop stieren
slachtrijp dienen te zijn. Theoretisch zou men moeten
proberen het aantal dagen, dat het dier op het bedrijf is, zo
klein mogelijk te houden. Elke dag langer op het bedrijf
vraagt extra onderhoudsvoer. Een kortere tijd vraagt ech
ter een hogere groei van het dier om tot een behoorlijk
slachtgewicht te komen. Een hogere groei betekent een
hogere energie-opname en daardoor meer krachtvoer. Bij
veel ruwvoer en minder krachtvoer zal de groei van de
stieren lager zijn, maar kan waarschijnlijk een hoger
slachtgewicht worden bereikt zonder dat vervetting op
treedt.
Een ander aspekt is of stieren, die minder geschikt blijken
te zijn voor de vleesproduktie, op jonge leeftijd (ca. 6
maanden) reeds zijn te onderkennen. Hierbij is de vraag in
hoeverre de lagere groei van deze minder geschikte jonge
stieren in de daaropvolgende maanden gekorrigeerd kan
worden door een groter aandeel krachtvoer in het rant
soen.
Om op de genoemde vragen een antwoord te krijgen heeft
ing. H.E. Harmsen in 1975 twee proeven uitgevoerd op het
regionale onderzoekcentrum De Vlierd.
Bij de aanvang van de proef was na de beoordeling van de
geschiktheid van de stieren voor de vleesproduktie tussen de
groepen met de goed en minder goed geschikte stieren een
gewichtsverschil aanwezig van ruim 20 kg per stier. Er werd
steeds onbeperkt ruwvoer verstrekt, bestaande uit vers gras of
ingekuilde snijmais, aangevuld met verschillende krachtvoer-
hoeveelheden. In totaal waren in de twee proeven 166 MRIJ-
stieren betrokken met een gemiddelde proefduur van 275 da
gen. Hier volgen in het kort de resultaten. Wie meer wil weten
kan het rapport over dit onderzoek bestellen 1).
Aan de stieren met het hoge krachtvoerniveau werd gemid
deld 1,5 kg krachtvoer per dier per dag meer verstrekt dan
aan de stieren van het laagste krachtvoerniveau.
- Er bleek per kg krachtvoer 0,7 kg droge stof uit ruwvoer
verdrongen te worden.
- Voor de stieren met het hoogste krachtvoerniveau waren de
krachtvoerkosten 160 per stier hoger dan van de stieren
met het lagere krachtvoerniveau, maar de ruwvoerkosten
waren 70 lager.
- De totale energie-opname lag voor de stieren van het hogere
krachtvoerniveau, ca. 9% (VEVI) boven die van de stieren
met het lagere krachtvoerniveau.
12
"Het aantal verblijfdagen van een meststier op het bedrijf dient
zo klein mogelijk te zijn."
De groei van de stieren was voor alle groepen ongeveer
gelijk. De groepen stieren, die waren aangemerkt als minder
geschikt voor de vleesproduktie en tot het hoge krachtvoer
niveau behoorden, vertoonden de hoogste groei (inhaalef-
fekt).
- Door het verschil in energie-opname en het kleine verschil in
de groei van de stieren was de voederkonversie voor de
stieren met de lagere krachtvoergift 585 VEVI per kg groei
gunstiger.
In de verkoopprijs van de stieren was weinig verschil. Een
uitzondering vormden de stieren uit de tweede proef van de
groep "minder geschikt" en "weinig krachtvoer". Deze
brachten aanzienlijk minder op.
- Op grond van bespierdheid en gewicht is het mogelijk op een
leeftijd van ca. 6 maanden stieren in te delen in minder of
meer geschiktheid voor de vleesproduktie. Bij de groepen
met het hoogste krachtvoerniveau bleek het verschil bij af
levering nauwelijks of niet meer aanwezig te zijn. Bij het lage
krachtvoerniveau bleven de verschillen tot het eind aan
wezig.
Het hoogste netto-overschot is steeds verkregen bij stieren
met een goede geschiktheid voor vleesproduktie en een lage
krachtvoergift.
1) Verkrijgbaar door storting van 5,— op girorekening 2307421 van het
Proefstation voor de Rundveehouderij, met vermelding: zend mij rapport
mr. 58.
Axel. Vanaf 15 november liggen gedurende een maand ter in
zage de 3e herziening van het bestemmingsplan "Zuid-Oost", en
de 2e herziening van het bestemmingsplan "Oude Molen". Zij,
die tijdig bezwaren hebben ingediend bij de gemeenteraad,
kunnen bezwaren indienen bij G.S.
Bladel en Netersel. Vanaf 15 november ligt gedurende een
maand ter inzage het vastgestelde bestemmingsplan "Provin-
cialeweg '74". Zij, die tijdig bezwaren hebben ingediend bij de
gemeenteraad, alsmede zij die bezwaren hebben tegen de in het
ontwerp aangebrachte wijzigingen kunnen bezwaren indienen
bij G.S.
Eersel. Vanaf 15 november liggen gedurende een maand ter
inzage het vastgestelde bestemmingsplan "Beschermd dorpsge-
bied Markt-Hint-Vlierbos", de vastgestelde eerste herziening
van het bestemmingsplan "Eersel Zuid, sektie I" en het vastge
stelde bestemmingsplan "Pikhoek". Zij, die tijdig bezwaren
hebben ingediend, alsmede zij die bezwaren hebben tegen de in
het ontwerp aangebrachte wijzigingen, kunnen bezwaren in
dienen bij G.S.
Middenschouwen. Vanaf 20 november ligt gedurende een
maand ter inzage het gedeeltelijk goedgekeurde bestemmings
plan "Putmeet II". Zij, die tijdig bezwaren hebben ingediend,
zowel bij de gemeenteraad als bij G.S., alsmede zij die bezwaren
hebben tegen de gedeeltelijke onthouding van goedkeuring
door G.S. kunnen beroep instellen bij de Kroon.
Nuenen. Vanaf 15 november liggen gedurende een maand ter
inzage de ontwerp bestemmingsplannen "Oostelijke ontslui-
tingsweg" en Gulbergen-Nuenen c.a.". Bezwaren kunnen wor
den ingediend bij de gemeenteraad.
Eindhoven. Vanaf 20 november ligt gedurende een maand ter
inzage het bestemmingsplan III Woenselse watermolen. Zij, die
tijdig bezwaren hebben ingediend bij de gemeenteraad kunnen
bezwaren indienen bij G.S.
Loon op Zand. Vanaf 20 november ligt gedurende een maand
ter inzage het gewijzigd vastgestelde bestemmingsplan "Rijks
weg 62". Zij die tijdig bezwaren hebben ingediend bij de ge
meenteraad, alsmede zij die bezwaren hebben tegen de in het
ontwerp aangebrachte wijzigingen, kunnen bezwaren indienen
bij G.S.
Sas van Gent. Vanaf 20 november ligt gedurende een maand ter
inzage het ontwerp voor de eerste planverandering van het be
stemmingsplan "Buitengebied". Bezwaren kunnen worden in
gediend bij de gemeenteraad.
Sprang Capelle. Vanaf 20 november ligt gedurende een maand
ter inzage het gewijzigd vastgestelde bestemmingsplan "Rijks
weg 62". Zij, die tijdig bezwaren hebben ingediend bij de ge
meenteraad alsmede zij die bezwaren hebben tegen de in het
ontwerp aangebrachte wijzigingen kunnen bezwaren indienen
bij G.S.
Veldhoven. Vanaf 17 november ligt gedurende een maand ter
inzage het ontwerp-bestemmingsplan "Kempenbaan West."
Bezwaren kunnen worden ingediend bij de gemeenteraad.
Waalwijk. Vanaf 20 november ligt gedurende een maand ter
inzage het gewijzigd vastgestelde bestemmingsplan "Rijksweg
62". Zij, die tijdig bezwaren hebben ingediend bij de gemeen
teraad, alsmede zij die bezwaren hebben tegen de in het ontwerp
aangebrachte wijzigingen, kunnen bezwaren indienen bij G.S.
