RIVATO
o p de fruitveilingen loopt het niet hard met de afzet van
appelen. Alleen de allerbeste kwaliteiten brengen nog een enigs
zins redelijke prijs op. Veel moet worden verkocht tegen prijzen
welke aanzienlijk lager liggen dan de kostprijs. Beter gaat het
met de peren. Hiervoor bestaat een goede belangstelling maar
het aanbod blijft klein. Van veilingzijde heeft men moeilijkheden
om wekelijks een redelijk kwantum voor de klok te krijgen. Dat is
jammer, want de ervaring heeft geleerd dat er alles voor te zeggen
is om te verkopen wanneer er vraag is en er prijzen worden
betaald die goed genoemd kunnen worden.
Dingen van de week
Rustige tijd op de fruitbedrijven
Grote export van uien
Glastuinbouwvestigingen kritisch
bekijken
Weinig animo voor vroege herfstteelt van
sla
UierFAj§p^p
Rijnsburger -
|U\ Het hoogste ;f"
V GEZONDE UIEN na
BEWARING
ROYAL SLUIS
H,
Op de Zuid-Bevelandse fruitbedrijven was het de laatste weken
net als het weer. namelijk rustig. Er wordt nog niet gesnoeid, ook
al omdat er nog te veel blad aan de bomen zit. Overigens zal
men desgewenst met de peren al vlug kunnen beginnen, want we
hebben de indruk dat de meeste rassen dik in de bloemknoppen
zitten. Twee jaar achter elkaar was er in de EEG speciaal in
Italië en Frankrijk, een kleine pere-oogst. De kans is daardoor
groot dat het volgend jaar weer eens anders is en dan zal het er
op aan komen in de grote maten te vallen, want bij een grote
oogst zijn kleine vruchten bijna waardeloos. Dat zien we nu bij
de appels. Een Cox's van 60-65 mm is een vrij kleine, maar
meestal toch nog erg lekkere appel, maar er is geen vraag naar.
Wel is het opvallend dat de grote maten van de Cox's Orange zo
gewild zijn. Dat komt omdat er bijna geen stip is. Anders is de
grove Cox's in oktober duur. maar daarna zakt de prijs omdat de
konsument teleurgesteld is door de vele kurk die hij van tussen
de kiezen moet peuteren. Dit seizoen is dat geen probleem.
Goede vraag blijft er öok voor de Doyenné du Cornice. Wellicht
dat de jaren met een grote oogst van Cornice hierbij een gunstig
na-effekt hebben. De prijs is bij grote oogsten vrij laag en daar
door komt de anders meestal dure peer binnen het bereik van
ieders portemonnee. En wie eenmaal een lekkere Doyenné du
Cornice heeft geproefd, wil die een volgend jaar weer hebben, al
moet er dan meer voor worden betaald.
Minder goed gaat het met de Goudreinette en Golden Deli
cious. De gewone groene Goudreinette haalt nu zelfs in de beste
kwaliteiten de 40 cent niet meer. Wat de Golden betreft gaat er
veel in de interventie en we hebben het idee dat er heel wat in
het koelhuis is opgeborgen dat ook be.ter maar opgeruimd had
kunnen worden.
Er wordt weer tamelijk wat gerooid en dat is ook nodig, want de
verjonging, vernieuwing en modernisering moet doorgaan. Bij
de appels blijft het sortiment een moeilijk vraagstuk. De ideale
vervanger van de Golden Delicious is er nog niet. De Jonagold
staat nog steeds in de belangstelling en blijft een kanshebber.
Produktie en Vruchtbaarheid zijn goed, evenals de vrucht-
grootte en de smaak. Maar de noodzakelijke kleur komt wat
laat, als men bijtijds wil plukken om verzekerd te zijn van een
goede houdbaarheid. De Harmijn heeft een paar jaar teleurge
steld door nachtvorstgevoeligheid en vooral door ruwschillig-
heid, maar mag wegens o.a. prima smaak toch nog niet worden
afgeschreven. Overigens is dat geen echte winterappel. De
Gloster komt naar voren, maar munt niet uit door Fijne smaak.
De Elstar heeft smaak en uiterlijk mee, maar de vruchtgrootte
tegen. Nogmaals het is moeilijk een keuze te maken.
Een punt dat opvalt is, dat de nadelen van windschermen steeds
zwaarder gaan wegen en dat er daarom een neiging is ze minder
hoog te waarderen dan vroeger. Dat geldt vooral voor beschut
ting van appels. In 't verleden waren kleine, matig gekleurde
appels ook goedkoper dan grote, mooi gekleurde. Maar nu kan
men met de appels die dicht bij een windscherm zijn gegroeid
weinig meer doen. De handel wil ze niet. Moet wellicht bij het
plantplan hieraan meer aandacht worden besteed? Waar ligt de
grens waarbij het nadeel groter wordt dan het voordeel van een
windscherm en bij welke rassen is het nadeel het kleinst?
Zorgwekkend lijkt het toenemend gevaar voor bakterievuur bij
peren. Als de ziekte doorzet kan het een ramp worden. Men zegt
wel datje er mee moet leren leven als met loodglans in pruimen
of kanker bij appels, maar het risiko van een snelle verspreiding
bij een begin-aantasting is zo groot, dat men vlug te kort schiet
bij de bestrijding. Tevens is ekonomisch gezien het verlies van
een pereboom veel groter dan van een appel of pruim, omdat er
door de lange aanloop periode veel meer in geïnvesteerd is.
Daarom is het te hopen dat iedereen inziet dat ook buiten de
fruitteelt bestrijding dringend nodig is, want vooral de door
velen gewaardeerde meidoorn wordt regelrecht bedreigd.
Wanneer men ook in ons Thoolse gebied leest en hoort, dat er
soms per week meer dan 10.000 ton uien geëxporteerd worden
naar het buitenland, vragen de betreffende telers zich wel eens
af, voor hoever heeft dit zijn invloed op het prijspeil voor dit
seizoen! Allereerst is het een gunstig teken, dat er een goede
buitenlandse vraag is, maar gezien de huidige veilingprijs van
krap 0,14 per kg en in de vrije handel hooguit 0,06 per kg
onafgestaartdan is het fendement van deze teelt nog steeds op
een zéér laag niveau. In hoeverre zal nu het beschot in binnen-
en buitenland, lager zijn, dan het vorige seizoen? Volgens pei
lingen zal er dit jaar een minder groot overschot zijn, dan het
vorige seizoen. Bovendien ondervindt iedere teler in ons gewest,
dat het uitvalpercentage in 1978 groter is, dan wij de laatste
jaren gewoon zijn. Gezien de momenteel grote afzet, zou het er
dan niet in kunnen zitten, dat in de loop van dit afzetseizoen het
prijspeil wat kan aantrekken? Hiertegenover staat, dat door het
grotere uitvalpercentage ook de kosten van het export klaar
maken ook stevig omhoog gaan. of dit nu gebeurt door de
veiling of de vrije handel. Uiteindelijk gaat het er maar om, wat
of het onderste regeltje aangeeft, wat of men netto ontvangt van
zijn gewas uien. Van oudsher is dit produkt een zeer spekulatief
gewas geweest, maar de ondernemer van tegenwoordig kan zich
de weelde niet meer permitteren om spekulant te zijn. Hooguit
kan men zijn produkt gespreid aanvoeren wat betekent, een
geregelde afzet over het gehele seizoen. Men zal dan nooit van
alles de hoogste prijs ontvangen, maar ook niet de laagste. Het is
maar aan weinigen gegeven, om een voorgevoel te hebben, van
een toekomstige prijsverbetering, wat ook inhoudt, dat men
daar zeker gebruik van moet maken. Terecht sprak dr. van
Beekom in zijn afscheidsrede, dat de zeeuwse boer altijd nog een
beter plantenteler is. dan een handelsman. Men kan helaas niet
in alles goed zijn. Ondertussen is de agrarische ondernemer de
laatste twee jaar wel in een toestand gekomen, die doet denken
aan de beruchte dertiger jaren, met dit verschil dat, wanneer
men nu het loodje legt. men nog altijd straatveger in Rotterdam
kan worden, of dat de gemeenschap ook die mensen zeker niet
laat verhongeren. Vorige week hebben wij in ons landbouwblad,
het jaarverslag kunnen lezen, van het S.E.V. '77-'78 met als
veelzeggende kop "steeds meer boeren verdienen te weinig!"
Uitzonderingen daargelaten, maar als het goed is, moet men van
gemiddelden uitgaan, en dat betekent wat verdiende de grote
massa van onze bedrijfsgenoten. Toch kunnen wij het op zeer
hoge prijs stellen dat er door middel van onze standsorganisatie,
een S.E.V. is die de leden die moeilijkheden in hun bedrijf
hebben, van dienst kunnen zijn. Voorwaar is dit dikwijls geen
gemakkelijke taak voor de door deze instelling aangestelde
mensen.
Noodgedwongen moeten zij veelal kennis nemen van de privé
moeilijkheden en om dan de goede weg te wijzen, die dan
begaan moet worden. Veelal zal het ook zo zijn, dat men ook de
vertroudste raadgever, nooit verder laat kijken, dan tot zijn
ondervest, wat daar achter zit, (het hart) blijft privé. Toch gelo
ven wij stellig, dat deze instelling zeer nuttig werk doet, speciaal
in deze neergaande jaren, waarin velen met grote vragen komen
te zitten. Inzonderheid, "de acht punten" van het hoofd afd.
voorlichting ter overdenking, zijn ons uit het hart gegrepen.
Wanneer men deze punten zich niet eigen wil maken of navol
gen, houdt alle ondernemerschap op, en is men al verloren. Het
is te hopen dat door de mensen van het S.E.V. aanstaande
winterseizoen weer gelegenheid hebben om op afdelingsverga
deringen, de leden van dienst te kunnen zijn. Juist het persoon
lijk kontakt, is van zéér grote invloed, en zeker wanneer het door
vertrouwensmensen uitgevoerd wordt, ieder in de taak die hem
opgelegd is. Misschien dat soms waen soms ook niet door hen
zelfgezien,vrucht op hun arbeid teweeggebracht kan worden.
Een grote uienexport, maar tegen een lage prijs
Minister van der Stee heeft tijdens de behandeling van de
landbouwbegroting in de Tweede Kamer gezegd dat hij elke
uitbreiding van glastuinbouw heel serieus wil bekijken en elk
plan voor vestiging van glastuinbouw, waar ook in het land,
beoordelen zal tegen het belang van de centrumfunktie.
Binnenkort zal de Europese Commissie besprekingen beginnen
met de landen van het zuidelijk halfrond betreffende de invoer
van appelen, waarbij men zich zeer terughoudend zal opstellen.
Volgend jaar zal er een aktieprogramma op basis van het rap
port "verbetering konkurrentiepositie Nederlandse fruitteelt"
gereed komen en besproken worden met het bedrijfsleven. De
minister zei verder dat Griekenland reeds geruime tijd een open
konkurrentie voert met de EG du op grond ook van het reeds
bestaande associatieverdrag. Wanneer de nieuwe lidstaten tot
de EG zijn toegetreden zal de konkurrentie vooral voelbaar zijn
op de West-Duitse markt.
De oogst van tomaten werd in september 1978 beëindigd op 521
ha. Dit is 15 ha of 3% minder dan de oppervlakte waarop de teelt
met dit gewas werd beëindigd in september 1977.
Een en ander blijkt uit een mededeling van het C.B.S. Per 1
oktober 1978 was nog aanwezig een oppervlakte groot 1.118 ha;
208 ha of 23% meer dan op 1 oktober 1977.
Sla
De aanplant van sla voor de vroege herfstteelt, aanplant in
september, had dit jaar betrekking op 411 ,ha. In vergelijking
met vorig jaar betekent dit een vermindering met 192 ha of 32%.
Op 1 oktober 1978 bedroeg de aanwezige oppervlakte 422 ha
tegen 632 ha op 1 oktober 1977 (- 33%).
Komkommers
De, in september 1978, beëindigde teelt van komkommers had
betrekking op 244 ha. Dit is 75 ha of 24% minder dan de teelt
beëindiging in september 1977.
ij" i
rrri
POSTBUS 22-ENKHUIZEN
Dat is op het ogenblik met rassen als Conference en Doyenné du
Cornice het geval. Wat moeilijker in de markt ligt de Legipont
maar dit is een peer met een zeer beperkte bestemming omdat in
feite alleen West-Duitsland er interesse voor heeft. Dat geldt ook
voor een ras als Beurré Alexandre Lucas.
De voorraden peren in de koelhuizen zijn gemiddeld wat kleiner
dan het vorig jaar, hoewel er in ons gebied weinig verschil zal zijn.
Voor de tweede achtereenvolgende jaar is er een kleine peren-
oogst. De produktie zal West-Europees gezien echter hoger uit
komen dan het vorig jaar. De prijzen liggen dooreen genomen
aanzienlijk lager dan het vorig jaar, maar ze zijn redelijk te
noemen.
Wanneer we de ontwikkeling van de afzet van peren in het voor
gaande seizoen bekijken dan is er alle reden om te veronderstel
len dat de telers er wat van geleerd zullen hebben en dit jaar
vroeger met de verkoop zullen beginnen. Het vorig jaar is het
bewaren van peren namelijk een |>rote teleurstelling geworden en
naarmate het seizoen vorderde liepen de prijzen terug, vooral
voor Conference. Onze grootste konkurrent op de West-Duitse
peremarkt is Italië en daar verwacht men een van de kleinste
oogsten van de laatste jaren. Frankrijk echter verwacht een gro
tere produktie dan het vorig jaar, maar toch ook minder dan twee
jaar geleden. Het blijft dus erg moeilijk om te voorspellen hoe het
met de afzet zal lopen. Niet voor niets vestigde het Produktschap
voor Groenten en Fruit er dezer dagen de aandacht op dat we de
grootste konkurrentie van peren uit de koelhuizen hebben te
duchten uit de landen van de andere kant van de evenaar van
waaruit al in februari de leveringen op gang komen. Bij de peren
is Europees gezien Zuid-Afrika hiervan de belangrijkste verte
genwoordiger. Het leek ons nuttig nog eens nadrukkelijk de
aandacht te vestigen op dat gegeven. Niemand kan voorspellen
hoe de afzet zal gaan. Niet alleen het toekomstige aanbod van het
zuidelijk halfrond speelt een rol maar ook het weer in de winter.
,L et is bekend dat een open winter altijd gunstig is voor de
afzet van dit produkt maar dat het zwaar fout kan gaan in een
strenge winter, die we overigens in geen jaren meer hebben ge
had.
Wanneer we echter de miljoenen kilo's peren zien welke er ook in
ons gebied nog in de koelhuizen zitten dan is het niet verant
woord om een periode te krijgen met vrijwel geen aanbod terwijl
er een grote vraag is en goede prijzen worden betaald.
De daling van de produktie van peren in de E.E.G. wordt de
laatste jaren veroorzaakt door weersomstandigheden waarbij
met name de nachtvorst een grote rol speelt. Toch is er ook
sprake van een gelijdelijke teruggang van het areaal peren in de
verschillende landen van de gemeenschap. Zoals gezegd is het
belangrijkste teeltgebied van peren nog altijd Italië en op het
ogenblik ligt de jaarproduktie van dat land gemiddeld 400 miljoen
kg lager dan het gemiddelde van de jaren zestig. In het kader van
de E.E.G.rooiregeling zijn er in Frankrijk en Italië nog al wat
peren gerooid met premie maar ook elders wordt er belangrijk
meer gerooid dan aangeplant.
In Nederland verminderde volgens het Produktschap voor
Groenten en Fruit de laatste jaren het areaal gemiddelde met 200
tot 300 ha. In 1950 was er in ons land nog een perenareaal van
14.500 ha en dit jaar is dat geworden 6.125 ha. Dat rooien betreft
veelal oude hoogstamboomgaarden.
Een nadeel bij de peren is dat, anders dan bij de appels, het
sortiment onderstammen erg beperkt is.
Volgens de berekeningen zijn er op het ogenblik nog bijna even
veel peren voor de verkoop beschikbaar als het vorig jaar. De
prijsvorming is nog al wat minder geweest, want de gemiddelde
prijs van alle peren op de Nederlandse veilingen was tot en met 3
november in dit seizoen 53 cent per kg en het vorig jaar 83 cent.
Het is duidelijk dat we met dit produkt op een peil zitten waarbij
een kleine variatie in de omvang van de oogst, grote gevolgen
heeft voor de prijs. Ook de prijs van het andere fruit is overigens
van betekenis voor de prijsvorming van de peren. Het L.E.I. heeft
hierover een aantal interessante berekeningen gemaakt.
Voor wat het sortiment betreft is de Conference het belangrijkste
ras van de Nederlandse perentelers en zeker van de telers in het
zuidwesten. Het is een peer die gekocht wordt voor vele buiten
landse bestemming en hierdoor de sterkste ras van ons sortiment.
Het aandeel van de Conference in onze totale perenexport neemt
nog geregeld toe. De laatste twee jaar begint ook de Doyenné du
Cornice als exportras naar voren te komen. Blijkbaar zijn we op
een punt gekomen dat er voor dit doel voldoende aanbod over een
lange periode gaat komen. Om een exportpositie op te bouwen is
dat namelijk belangrijk. We zijn wat dieper ingegaan op het
perenvraagstuk, omdat we zorgen hebben over het trage tempo
van aanvoer. Er is alle reden omdat te veranderen.
15
