Steeds meer boeren
verdienen te weinig
Jaarverslag S.E. V. der Z.L.M. 77178
D e sociaal ekonomisché voorlichting blijft gericht op de so
H et verslag over het afgelopen jaar toont aan dat de mensen
bij de Z.L.M. voorlichting geen werk tekort kwamen. Een in
drukwekkende hoeveelheid aktiviteiten kwamen er aan de orde.
Bedrijfsovername bijvoorbeeld is een van de onderwerpen
waaraan aandacht wordt geschonken. In 171 gevallen werd
hierover advies uitgebracht, vooral de overname in eigendom
vroeg vanwege de hoge grondprijs veel overleg. Eveneens wordt
er veel voorlichting gevraagd over maatschappen als samen
werkingsvorm tussen vader en zoon. In 128 gevallen werd men
betrokken bij de financiering. Het zou te ver voeren om aan alle
zaken aandacht te besteden. Maar juist door de veelheid van het
werk zal menig Z.L.M.-er wel eens kontakt hebben gehad met
de diensten van de voorlichting.
Bij wie moet U zijn wanneer U voorlichting van de S.E.V. wenst
Voorlichting over:
ing. J. Markusse
(hoofd afd. voorlichting)
A. Lindenbergh
G.T. Middelkoop-
v.d. Ploeg
C.J. v. Maldegem-
Markusse
A. van Oosten
P. Tigchelaar
J.P. van Wijck
De S.E.V. van de Z.L.M.
Kantoor Z.L.M.:
Grote Markt 28, Goes,
tel. 01100-21010
Stationslaan 4, Zevenbergen,
tel. 01680-23730
Onderzoek naar mogelijkheden tot aangepaste agrarische bebouwing
I teeds meer zelfstandigen kunnen geen volledig inkomen halen uit hun bedrijven, aldus lezen we in het jaarverslag van
de afdeling voorlichting van de Z.L.M.
Het zijn vooral de akkerbouwbedrijven met een geringe omvang dieindien de prijzen van de vrije produkten het laten
zittei^een te laag inkomen behalen.
De melkveehouderijbedrijven kunnen ondanks hun soms geringe oppervlakte grond met een behoorlijke eenheid melkvee
een redelijk tot goed inkomen behalen.
In de fruitteelt vindt er mede dank zij de uitgevoerde en in uitvoering zijnde ruilverkaveling een verjonging voor een aantal
ondernemers plaats van de fruitopstanden, wat perspektieven biedt.
In de tuinsektor zowel onder glas als in de volle grond daalt het aantal ondernemers in sterke mate.
Vele ondernemers zijn zich bewust dat zij andere wegen moeten gaan bewandelen, de meesten kiezen voor behoud van
hun grond en gebouwen en zoeken elders werk, hetzij voor het gehele jaar of een gedeelte van het jaar.
Anderen, in Noord-Brabant aanzienlijk meer, dan in Zeeland zetten een tweede poot onder hun bedrijf, door het
aantrekken van een produktietak in de vorm van varkens, kippen en/of mestvee.
Weinig grond voor bedrijfsvergroting
O pvallend is dat het aantal melkveehouderijbedrijven nog
steeds afneemt, ook bij die bedrijven die enige jaren terug met
het tankmelken zijn begonnen. Ook al kwam er in Zeeland enige
opleving in de bouw van ligboxenstallen/toch bleef dit aantal
beneden het gemiddelde. In Noord-Brabant daarentegen steeg
het aantal van deze stallen met rasse schreden.
De grond die vrij komt voor bedrijfsvergroting is zeer gering en
slechts van betekenis voor en hele ondernemers doch niet voor
de struktuur van de "landbouw" in ons werkgebied.
De trend in de ontwikkeling van de "landbouw" zal verlegd
moeten worden van "hoe meer, hoe beter" naar "niet meer,
maar beter" en hiermee wordt bedoeld de techniek van het
veehouden, de techniek van de plantenteelt, de techniek van de
grondbewerking e.d.
Veel vraag naar voorlichting
ciale en ekonomische aspekten van het gezin in relatie tot het
bedrijf.
Naar deze voorlichting is bijzonder veel vraag, het gaat hierbij
vooral om de mens op dat bedrijf en het is ook zeer goed tot de
praktijk doorgedrongen dat de medewerkers van de Z.L.M.
trachten gezamenlijk met hen ook deze individuele belangen,
hoe klein ze in andermans ogen ook zijn, te behartigen.
In het afgelopen jaar werden we betrokken bij zeer veel be
drijfsovername^, waarbij in de gezinssfeer in praktisch alle ge
vallen een oplossing kon worden gevonden. De financiering die
hierbij altijd te pas komt leverde geen moeilijkheden op het is
veel meer de vraag of de jonge ondernemer de financierings
lasten op kan brengen.
Ook de groepsvoorlichting funktioneerde goed, het aantal le
zingen, kursussen en gespreksgroepen welke we samen met an
derenorganiseerden en verzorgden was groot en vereiste veel tijd
en aandacht.
De belangstelling en het enthousiasme waarmee vooral ook
door de vrouwen aan deze aktiviteiten wordt meegewerkt is
plezierig en werkt voor ons stimulerend.
Het is gelukkig, in dit verslag te mogen stellen dat de praktijk de
voorlichting weet te vinden en de voorlichting de praktijk. We
moeten er aan blijven werken, de vertrouwenspositie die de
afdeling voorlichting bij velen heeft, te behouden zoals die in
het afgelopen jaar was. Hetzelfde geldt voor de goede samen
werking die er was met mensen en diensten waarvan welke zich
oók inspannen voor "de landbouw" en de mensen die er in
werken.
Verder dient de bedrijfstak "landbouw" en zij die daar in wer
ken onder ogen te zien:
dat iedere tijd haar eigen vraagstukken en problemen kent
dat we deze gezamenlijk tegemoet moeten willen treden door:
geloof te hebben en te behouden in je eigen zaak
het doel waar naar we streven in het oog te houden
te luisteren naar signalen uit de samenleving en daarop in te
spelen
de mogelijkheden voor de bedrijfstak landbouw en het bedrijf
uit te buiten
doorzettingsvermogen te bezitten bij tegenslag
initiatieven te durven nemen.
Veel werk verzet in 77 78
Welvaart en welzijn blijven de doelstelling
O ok voor het komende seizoen heeft men wederom veel ak
tiviteiten op het programma staan waarbij als doelstelling blijft
dat de welvaart en het welzijn van de agrarische bevolking wordt
bevorderd. Naast de groepsvoorlichting blijft de individuele
voorlichting een bijzonder belangrijke plaats innnemen.
Hertogenhof 5, Goes
telefoonnr. 01100-16838
Noord- en Zuid-Beveland en
Walcheren
Galgenweg 23, Zevenbergen
telefoonnr. 01680-25991
Noord-Brabant
Dirk de Botsdijk 6,
Lage-Zwaluwe
telefoonnr. 01685-338
Noord-Brabant
Esdoornstraat 22,
's- Gravenpolder
telefoonnr. 01103-1653
Zeeland
Wemeldingseweg 10, Kapelle
telefoonnr. 01102-2110
tuinbouw- en fruitteeltbedrijven,
Zeeland
Bogerdweg 24, Dreischor
telefoonnr. 01112-353
Schouwen-Duiveland, Tholen en
St. Philipsland
Geulstraat 32, Terneuzen
telefoonnr. 01150-17856
Oost- en West
Zeeuws-Vlaanderen
bedrijfsovername daarbij rekening houdend met de ekonomi
sche, sociale en juridische aspekten;
bedrijfsfinanciering gericht op een verantwoorde voortzetting,
aanpassing en verandering in het bedrijf;
samenwerking tussen vader en zoon, met andere ondernemers,
en de daarbij te treffen regelingen;
grondzaken en pacht met de daarbij behorende wetten en rege
lingen, zoals pachtwet, grondbank, voorkeursrecht, vervreem
ding landbouwgronden;
financiële-Fegelingen in het gezin gebaseerd op voortzetting be
drijf, doch ook bij studie of elders werkende kinderen;
sociale voorzieningen welke zijn er, welke mogelijkheden bie
den ze;
partikuliere verzekeringen budgettering in relatie tot het bedrijf-
sinkomen en het besteedbaar inkomen;
bedrijfsbeëindiging waar krijgen we mee te maken, waar moeten
we op letten;
ruimtelijke ordening denk eens aan bestemmingsplannen,
bouwvergunningen, beheers- en onderhoudsovereenkomsten
en ruilverkavelingen;
milieu en alle wetten die er zijn op dit gebied o.a. hinderwet, wet
verontreiniging oppervlaktewateren;
kontrakten het adviseren over en bij de totstandkoming;
regelingen door U wegwijs te maken in de regelingen die in Uw
bedrijfs- en/of gezinsomstandigheden passen;
Hebt U vragenNeem kontakt met de S.E.V.
Dat betekent:
Sociaal Ekonomische Voorlichting voor boer, tuinder en zijn
gezin.
Men doet dit: Bij U aan huis; op spreekuren; via kursussen; in
gespreksgroepen; door middel van lezingen; dus overal waar U
dit wenst.
Over vragen die verband houden met de sociale, de ekonomi
sche en de menselijke situatie van de boer en tuinder en zijn
gezin in deze samenleving.
De werkgroep Monument en Landschap bezint zich op de in de
Relatienota gedane aanbevelingen voor extra welstandseisen
ten behoeve van waardevolle historische bebouwing in kui
tuurlandschappen. De werkgroep beziet tevens of het. mogelijk
is tot standaardontwerpen te komen.
Dit o.m. antwoordt staatssekretaris Wallis de Vries (kuituur,
rekreatie en maatschappelijk werk) mede namens minister Van
der Stee (landbouw) op schriftelijke vragen van het Tweede
Kamerlid De Boois.
Met betrekking tot twee situaties in proefgebieden nationaal
landschapspark wordt onderzocht hoe een beleid, gericht op het
behoud van de daar voorkomende bouwkundige waarden,
daaronder begrepen de agrarische bebouwing, kan worden ge
voerd. Van de uitkomsten van dat onderzoek zal de toekomstige
gedragslijn van de overheid ter zake van aangepaste agrarische
bebouwing in waardevolle kuituurlandschappen in belangrijke
mate afhangen. Eert dan kan worden bezien of er mogelijkhe
den zijn, en zo ja, welke, om op enige schaal tot aangepaste
agrarische bebouwing in bedoelde landschappen te komen.
Tot dusver hebben vijf agrarische ondernemers een subsidie
gevraagd in de meerkosten verbandhoudende met aangepaste
agrarische bebouwing zoals omschreven in de Relatienota.
Vier aanvragen zijn nog in overweging. In het vijfde geval is
boven het subsidie uit hoofde van Monumentenzorg voor res
tauratie van een bedrijfsgebouw subsidie verleend, omdat de
kosten van nieuwbouw goedkoper waren dan het restaureren
met restauratiesubsidie.
Bij de voorbereiding van dc subsidieaanvragen hebben de kon-
sulentschappen een rol gespeeld.
9
