o p vrijwel alle bedrijven waar fruit wordt geteeld, zal men deze
week zijn klaar gekomen met de pluk. Slechts sporadisch zag
men de vorige week hier en daar nog appels hangen. Opmerkelijk
is de groei van de vruchten welke er de laatste veertien dagen is
opgetreden. Degenen die laat hebben geplukt, mochten bijzonder
veel kilo's oogsten. Toen er dezer dagen weer oogstverwachtin-
gen voor appels en peren werden bekend gemaakt voor wat be
treft de E.Ë.G.-landen, lazen we daarin dat voor wat Nederland
betreft er geen wijziging is gekomen in de verwachting ten op
zichte van ruim een maand geleden. Wanneer dat landelijk zo is,
betekent het dat het elders zal tegenvallen, want in ons gebied is
de oogst in de meeste gevallen aanzienlijk groter geworden dan
tot voor kort werd verwacht. Op verschillende bedrijven was
20-30% meer plukken dan werd verwacht, geen bijzonderheid bij
het ras Golden Delicious, zeker niet wanneer men laat heeft
geplukt. Dat is ook te zien aan de fustvoorziening bij de veilingen
die bijzonder krap is geworden en soms zelfs tekorten vertoont,
terwijl alle veilingen na de opgaven van de teler in augustus nog
in de mening konden verkeren dat er fust in overvloed zou zijn.
Ook de koelhuizen van telers en veilingen in ons gebied zijn
allemaal tot de nok toe gevuld met in hoofdzaak appelen.
We vernamen dat ook in België de oogst meevalt, maar daar
heeft men enorm grote problemen met de kwaliteit. Er is veel
ruwschilligheid, een eigenschap van de vruchten die zich ook in
verschillende delen van ons gebied in meer of minder ernstige
mate voordoet. Er zijn zelfs telers die in verband hiermede hun
Golden Delicious voor de vuist weg aan de industrie verkopen.
Vanweg: de zeer slechte prijsontwikkeling werd hiertoe de vo
rige week ook overgegaan voor de betere kwaliteiten. Zeker
wanneer de vruchten klein zijn, loont het niet de moeite om tot
sortering over te gaan.
Dingen van de week
M,
Herstel van appelprijs volgend
voorjaar?
Hoge kg-opbrengsten niet
probleemloos
Voorzichtige uitbreiding
Op Zuid-Beveland is de pluk van het winterfruit nu vrijwel
achter de rug. Hier en daar hangt nog wat Golden Delicious of
Winston, maar dat zijn dan de bekende laatste loodjes die toch
voor sommigen nog zwaar wegen.
Tot het laatst toe is het goed weer gebleven, zonder storm of veel
regen. Op dat punt waren er weinig problemen. Er zijn dan ook
weinig sporen bij het transport gemaakt en dus was er ook geen
struktuurbederf van betekenis.
Als één van de meest opvallende punten van het afgelopen
seizoen beschouwen we het feit dat er bij de Golden Delicious
geen "bladvalgolveh" zijn opgetreden. Elk jaar hadden we an
ders één, twee of meer perioden waarin de Golden veel blad liet
vallen. Over de oorzaak hiervan zijn al veel theoriën verkon
digd. Niemand die het echter met zekerheid wist. Waarom nu
echter geen bladval? Het is droog geweest, het is nat geweest,
koud en warm, van alles hebben we meegemaakt. En toch bleef
al het blad aan de bomen. Zou het komen omdat gedurende een
groot deel van het groeiseizoen het weer doorlopend koel en vrij
nat was? In elk geval staan de bomen nog steeds opvallend goed
in 't blad. Dat is trouwens niet alleen met de Golden het geval.
Ook de andere appel- en pererassen verloren nog weinig bla
deren. Het wachten is op een paar flinke nachtvorsten, dan zijn
de bomen vlug kaal. Toch zien we wel graag dat ze lang hun blad
houden. We hebben het idee dat het de bloemknoppen ten
goede komt en dat er voldoende tijd is om de voedingsstoffen uit
het blad naar binnen in de boom te transporteren.
Het is nu een poosje rustig op de fruitbedrijven. Ieder is aan 't
opruimen. Men is wel in de weer, maar alles gaat in kalmer
tempo. De druk is even van de ketel.
Het is nu de tijd om te rooien, te herplanten, stroken te spuiten
en fruit op te ruimen. En voor de kleine karweitjes die zijn
blijven liggen omdat het te druk is. Dus voor achterstallig on
derhoud.
We verwachten in de komende weken veel aanvoer van minder
houdbare appels en van fruit dat van onvoldoende kwaliteit was
om in het koelhuis op te slaan. Uit andere delen van het land,
o.a. uit de Noordoostpolder komen berichten over gebrek aan
koelruimte en daarom veel "schuur-fruit". Als dat waar is zal het
aanbod tot eind december overvloedig zijn.
De appelprijs staat nu al sterk onder druk en dat zal wellicht
voorlopig weinig beter worden. Toch blijven velen hoopvol ge
stemd voor het naseizoen, dus voor volgend voorjaar. Er zou
vooral vanuit Frankrijk zeer veel naar de Arabische landen
worden uitgevoerd en als dat zo is kan er ruimte op de EEG
markten komen.
Telers die deze zomer op exkursie naar Noord-Italië gingen,
kwamen terug met verhalen over een matige oogst, maar zeer
goede prijzen. Ook voor de oogst van dit jaar kon men al reke
nen, dank zij een voortreffelijk werkend afzet-systeem, een gul
den per kilo. Als je dat allemaal, hoort, dan is er geen goedkoop
fruit uit Frankrijk of Italië op de Nederlandse markt te ver
wachten en dat is toch wel belangrijk.
De laatste weken is de appelmarkt zonder meer slecht. Alleen de
grote maten van de Cox's brengen bevredigende prijzen op,
maar zelfs de maat 60-65, die voor dit ras toch nog akseptabel is
en een lekkere appel oplevert, brengt afbraakprijzen op. De
Cox's die men goed betaalt groeit alleen aan bomen die weinig
dragen. Eigenlijk te gek, want bij een volle oogst zijn de appels al
vlug te klein voor een goede prijs. Ook Golden en Goudreinette
beneden de 70 mm kijkt men nauwelijks aan. Daarmee wordt de
kroetgrens steeds hoger gelegd. Het is de overvloed die de ko
pers steeds kritischer maakt, want als je vdbr 40 cent prima
Golden en Boskoop in de grote maten kunt kopen, wat doe je
dan met de kleinere maten Het verschil met vorig jaar is wel
enorm groot. Toen brachten Goudreinette en Golden eind ok
tober prijzen van 1,20 tot 1,50 op. Nu is er naar die rassen
weinig vraag, de konsument wil in hoofdzaak Cox's, grote
Cox's. Omdat die vrij schaars en duur is. Een uitvloeisel van de
welvaart die er - ondanks alles - nog steeds in Nederland is?
In de boomgaarden op Schouwen-Duiveland is het stil gewor
den. De drukte die de pluk meebrengt is weer achter de rug.
Over de weersomstandigheden tijdens de pluk mogen we beslist
niet klagen. Enkele regendagen over 6 a 7 plukweken zijn in ons
klimaat weinig en bij een grote oogst als in dit jaar kwam dit
extra gelegen.
Dat de oogst van appels dit jaar kwantitatief goed zou worden
was de algemene verwachting. Toch waren de kg-opbrengsten
van de bewaarrassen nog beter dan de telers hadden verwacht.
Groeizaam weer begin oktober gaven bij de Golden Delicious
nog een aantal mm dikte groei extra. De maat van dit ras is dit
jaar goed. De schilkwaliteit laat echter te wensen over, al is dit
van plaats tot plaats verschillend. Ten opzichte van de rest van
Zeeland mogen we beslist niet klagen maar 10% flink verruwde
vruchten doet het aanzicht van een partij geen goed. Tijdens de
Golden pluk raakte de kisten voorraad van de Veiling Z.H.Z.
uitgeput. Telers die laat hun kisten laten komen en helemaal op
veiling fust zijn aangewezen zaten direkt in moeilijkheden.
Maar ook anderen die deels eigen fust hebben of al vroeg een
voorraad laten aanleggen kwamen door meevallende kg-op
brengsten jn moeilijkheden,
Boze woorden en verwijten worden dan al vlug gemaakt, zelfs
een handge'meen op een veiling vormen het ontsierende beeld
bij deze grote oogst.
Een positieve kant van deze schaarste is dat een aantal telers
gedeeltelijk hun oogst in grote voorraadkisten hebben geplukt
en daardoor een belangrijk stuk ervaring hebben opgedaan.
Bij het veiling klaarmaken kwamen ook moeilijkheden door het
kisten tekort. De C.B.-dozen kwamen daardoor extra in de be
langstelling. Telers die aanvankelijk skeptisch tegenover deze
doos stonden zijn nu genoodzaakt om hun produkt erin te veilen
en zodoende wat fust vrij te maken. Het aanbod van fruit in
dozen zal dankzij het fust te kort voorlopig van betekenis blij
ven.
Het pijnlijke voor de telers is echter dat de handel aarzelend
staat tegenover deze doos. Door een prijsgarantie hoeft dit voor
de kwekers geen nadeel te zijn maar op lange termijn zal de
houding van de handel zich moeten wijzigen wil deze verpak
king een toekomst hebben.
De hele reklamekampagne rond deze doos waarbij wordt ge
suggereerd dat het beste fruit uit dozen komt is erg gevaarlijk.
Voor het eventueel mislukken van deze verpakking wordt geen
ruimte gelaten. Immers vrijwel alle import fruit zit in éénmalige
verpakking.
Om dan juist aan de verpakking de kwaliteit van het produkt op
te hangen is ons inziens onverstandig.
De prijzen van het fruit zijn omgekeerd evenredig aan de mee
vallende kg-opbrengsten. Alleen de grotere maten Cox doen het
goed, maar die zijn er in verhouding te weinig. Vogelschade
door gepikte vruchten valt dit jaar mee, dankzij de gunstige
temperaturen is de vogeltrek wat later op gang gekomen. Ook
windschade komt weinig voor ondanks dat de pluk op enkele
bedrijven tot 1 november heeft geduurd. Wel zijn de vruchten
van de Winston bij de "durvers" de laatste week wat meer
gekleurd, want bij de eerder geplukte partijen mankeert daar
nogal wat aan.
Nu de pluk aan de kant is wordt op en om de bedrijven eerst
schoonmaak gehouden. Achterstallig werk en karweitjes vragen
meestal dringend om aandacht.
Het Financiële eind resultaat zal in de fruitteelt over 1978 in
sterke mate van het gevoerde verkoop beleid afhangen. Teelt-
technisch waren de omstandigheden gunstig.
Ook in ons Thoolse gebied zal er weer door enkele staandglas-
bedrijven gevolg gegeven worden aan uitbreiding van hun gla
sareaal. Steeds meer komt tot uiting, dat de in de zestiger jaren
gestichte glasbedrijven op een gezonde basis geleid worden door
doelbewuste ondernemers. Vanzelfsprekend zijn er ook enkele
telers in hun opzet minder goed geslaagd, welke om verschil
lende oorzaken weer van het toneel zijn verdwenen. In het begin
zullen allen wel eens leergeld hebben betaald, maar juist dit
heeft hen nog meer samengebundeld om met uitwisseling van
ervaringen, wat meer vakkennis op te doen. Met het invoeren
van nieuwe teelten is er steeds gewerkt aan versteviging van hun
ondernemingen, wat nodig is om een levenskrachtig geheel te
krijgen. Toch is het jammer dat niet meerderen de geboden
kansen indertijd beter hebben benut, om uit het kleine volle-
grondsbedrijf een tuindersbestaan te verschaffen. Misschien dat
de grote geldontwaarding hier ook mede schuldig aan is, zodat
de wat oudere telers, wat meer kopschuw werden, om tot grote
bedragen te gaan investeren. Anderzijds was ieder vrij in welke
richting hij zijn onderneming wilde opbouwen. Hoe men het
echter ook bekeek, men moest wel genegen zijn om voor elk
bedrijfstype tot grote bedragen te investeren. Voor het intensie
ve kleine bedrijf moest ook, als daar mogelijkheid voor was,
grond worden aangekocht, en op een bloembollenbedrijf
moesten machines worden aangeschaft om bij de tijd te zijn. Het
is toch eenmaal zo, "een bedrijf dat leeft, bouwt aan zijn toe
komst", want stilstand is achteruitgang.Nochthanszal men oog
moeten hebben op de steeds voorkomende moeilijkheden die
het vrije ondernemerschap steeds belagen. Men moet er steeds
van uitgaan het oude, waar nodig af te stoten, maar men is dan
wel verplicht om er iets nieuws, wat beter rendement geeft, voor
in de plaats te stellen. Juist het vrije bedrijf is dikwijls kwetsbaar
in tijden met minder gunstige prijzen voor de produkten. Soms
kan het ons ergernis geven, wanneer men voor de radio door een
zekere groepering mensen hoort verkondigen dat hier koffie
gedronken wordt, en sinaasappelen gegeten worden, die gepro
duceerd zijn door middel van mensen die vér onderbetaald wor
den. Deze dingen zullen zéér zeker voor een groot deel waar
zijn, en terecht mag daar door mensen met rechtvaardigheids
gevoel opgewezen worden. Maar ergernis verwekt het, dat door
diezelfde Nederlanders, nooit gewezen wordt op het feit dat
zijzelf en dan zonder te protesteren, uien en aardappelen eten,
die geproduceerd zijn door hun eigen landgenoten, die voor
deze produkten óók zwaar onderbetaald worden. Misschien kan
men beter mooi weer spelen voor iemand die veraf woont, dan
mensen die naast de deur wonen! Hopelijk veranderd dit mis
schien ook nog wel eens!
Uit Engeland komen berichten over het tegenvallen van de
appelproduktie en dat schijnt daar vooral veroorzaakt te zijn
door de Bramley Seelding. In Frankrijk heeft men bij iedere
raming de oogstverwachting naar boven bijgesteld. Volgens de
jongste raming uit Frankrijk zal er sprake zijn van een normale
tot goede appeloogst waarbij er 44% meer geoogst zal worden dan
het vorig jaar. De kwaliteit van de Franse appelen is dit jaar goed.
Granny Smith gaat in Frankrijk een steeds belangrijkere plaats
innemen. De bomen hangen erg vol maar de vruchten zijn klein
van stuk en dat zal problemen geven bij de afzet, want de meeste
konsumenten van appelen in de E.E.G. prefereren Igrote vruchten.
Wat dat betreft, zijn,er ook in onsland berichten over tegenvallen
van de maat, met name in de Noord-Oost en Flevopolders. De
kwaliteit van de Golden Delicious is daar best, evenals trouwens
in Frankrijk, maar er wordt veel geoogst in de maat 60-70 mm.
Vanwege het in zo grote mate aanwezig zijn van kleine maten
besloot het Centraal Bureau van de Veilingen om de maat 65-75
mm van de klasse I Golden Delicious vrij te geven voor aanvoer in
de CB doos. Aanvankelijk was bepaald dat enkel de maat 70-80
mm hierin aangevoerd mocht worden.
L et de aanvoer van appelen in dozen ingevolge het marke
tingplan van de Nederlandse fruitteelt, loopt het overigens nog
altijd niet best in de meeste fruitgebieden. Alleen in "de polders"
en op de veiling Geldermalsen worden hoeveelheden van beteke
nis in de dozen aangevoerd. Daar blijkt een goede markt voor te
bestaan. Elders in ons gebied is er tot nu toe bij de telers weinig
animo om mee te doen. Mogelijk dat ze het te druk hebben gehad
in de afgelopen maanden en dat het anders zal gaan worden
wanneer er meer tijd vrij komt. Het lijkt op dit moment nog te
vroeg om tot de konklusie te komen dat het plan om de goede
kwaliteit Nederlandse appelen herkenbaar op de markt te bren
gen, tot mislukking is gedoemd. We hadden het over de nieuwe
oogstramingen en opmerkelijk daarbij is dat in Italië de eerdere
prognose in neerwaartse richting herzien moest worden. Dit land
krijgt een van de kleinste appeloogsten van de laatste 5 jaar. Er
schijnen in Italië vrij hoge prijzen voor de appelen betaald te
worden. Dit heeft reeds geleid tot de invoer van appelen in dit
land uit Frankrijk. Ook vanuit ons land zijn er enkele zendingen
appelen naar Italië verladen. Wanneer we horen welke prijzen er
in dit land worden besteed, zou het mogelijk moeten zijn daar
voet aan de grond te krijgen mogelijk ook uit ons land, maar
zeker uit een land als Frankrijk waarvoor de afstanden zoveel
kleiner zijn.
Voor wat West Duitsland betreft is er een zeer grote oogst van de
zgn. streuobstbau. Er komen bijzonder grote hoeveelheden ap
pelen van het eigen land op de markt, die onder zware druk staat.
Aangenomen wordt dat deze druk tenminste tot het eind van het
jaar zal voortduren. In de rubriek van de marktberichten wordt
ingegaan op de prijsontwikkeling binnen de appelsektor. Daaruit
blijkt het grote belang van grote maten. Dat is geen nieuwe
ontwikkeling, maar wel een zaak om goed in de gaten te houden
en te overwegen wanneer men beslissingen moet nemen over
vervanging op het bedrijf en over de snoei.
Nu er weer zulk een grote hoeveelheid appelen is opgeslagen in
de koelhuizen, is het nodig dat er aandacht wordt geschonken
aan de problemen die kunnen ontstaan wanneer in het voorjaar
de appelen van het zuidelijk halfrond los komen. De Europese
Kommissie heeft op zich genomen deze landen op korte termijn
te benaderen met de vraag welke hoeveelheden appelen zij menen
voor export beschikbaar te hebben in 1979. Daarbij zal er worden
gewezen op de problemen die er in de E.E.G. kunnen ontstaan
vanwege de grote produktie die men zelf heeft. Een evenwichtige
spreiding van de aanvoer uit het zuidelijk halfrond zal noodza
kelijk zijn. De resultaten van haar onderzoek zal de Europese
Kommissie voorleggen aan het Komité van Beheer.
15
