Meer "pit" in het teeltplan door het
opnemen van asperges
In 't Westland maakt men zilt water zoet
M et de gedachte, dat de slechtste gronden nog net goed
genoeg zijn voor de aspergeteelt hebben wij inmiddels afgere
kend. Op ekonomische basis produceren betekent bij de
grondkeuze scherp selekteren. Bij voorkeur wordt er geplant op
een goede zandgrond die diep bewortelbaar en vochthoudend
is, doch vrij van wateroverlast. Zware gronden moeten worden
ontraden i.v.m. oogstproblemen. Verder mogen er nog geen
asperges hebben gestaan. De levensduur van de aanplant wordt
in sterke mate bepaald door de bewortelingsdiepte van de
grond.
V
D e jarenlange moeizame areaalsontwikkelingen in de asper
geteelt zijn op vrijwel alle bedrijven gekompenseerd door aller
lei andere gewassen. Mits de vervangende teelten ekonomisch
op zijn minst even sterk zijn als de asperges, is dit een normale
ontwikkeling. De vraag rijst of de zaken de laatste jaren niet wat
anders zijn komen te liggen. Zoals reeds beschreven is, blijkt
juist de aspergeteelt een aantal ontwikkelingen te hebben door
gemaakt, welke de rentabiliteit positief hebben beïnvloed. Be
rekeningen tonen aan, dat de huidige aspergeteelt weer goed
met andere vervangende teelten kan wedijveren. Een ander
facet is-de verschraling van het gewassenpakket. Het is elke
insider bekend, dat door de toenemende mechanisatie een aan
tal gewassen geheel of gedeeltelijk zijn verhuisd naar het grotere
akkerbouwbedrijf. Op een aantal bedrijven kan de aspergeteelt
de mogelijk open-gevallen gaten weer opvullen.
D rie Westlandse tuinbouwbedrijven met een oppervlakte van ruim 4 Vi ton glas hebben sinds eind vorig jaar gezamenlijk
een waterzuiveringsinstallatie in gebruik met een kapaciteit van 5 m3 per uur. Bij aanname dat de installatie in vijf jaar
moet worden afgeschreven kost het zuiveren van het water ca. 1,60 per m3, alles inbegrepen. Voor die prijs wordt vuil,
vrij zout slootwater verandert in schoon, bijna steriel water, want niet alleen worden het vuil en de zouten er uit
gefiltreerd, maar ook schimmels, bakteriën en virussen.
H ct is niet mogelijk de vrij ingewikkelde wijze waarop het
I n Zeeland is de zoetwatervoorziening ook een probleem. Biedt
de Wafilin zuiveringsinstallatie perspektieven voor b.v. drup
pelbevloeïng?
ing. A.J. van Oijen,
C.V.T. Tilburg
Aspergeteelt is een sterk groentegewas
Z oals reeds regelmatig werd geschreven: is er in de aspergeteelt de laatste decennia heel wat gewijzigd. Wij denken
hierbij aan de vorderingen op het gebied van de rassenveredeling, de veranderde grondbewerkingsmethode en kuituur-
maatregelen. Zowel produktie als kwaliteit van het produkt zijn door al deze ontwikkelingen positief beïnvloed.
Bovendien heeft de prijsontwikkeling steeds een stijgende tendens te zien gegeven, waardoor ook de konsument zijn
waardering voor de "witte stengels" uitspreekt. Ondanks al deze positieve ontwikkelingen vertoont de areaalontwikke
ling een vrij stabiel beeld, met de laatste jaren neiging tot enige uitbreiding. Mogelijk zet deze tendens zich wat voort.
an diverse zijden wordt thans animo voor de teelt gemeld.
Op zich een verheugende ontwikkeling, waarbij het van essen
tieel belang is op adequate wijze in te spelen op de nieuwe
ontwikkelingen. Daar het nu reeds de hoogste tijd is om een
aantal voorbereidingen te treffen voor het aanplanten van as
perges, willen wij het een en ander nog eens nader belichten.
Grondbewerking en bemesting
Tot voor enkele jaren geleden was men aangewezen op
ploegen, waarbij in sommige gevallen middels een ondergron-
der de ploegzool werd verbroken. Storende lagen beneden 40
cm bleven zitten door gebrek aan goede hulpmiddelen. De
komst van moderne diepe grondbewerkingsapparatuur heeft
hierin verandering gebracht. Thans zijn er machines die de
grond tot 1 m diepte goed los kunnen maken, hetgeen voor de
aspergeteelt van essentieel belang is. Tevens beschikt men mo
menteel over grondmengmachines die in staat zijn het bewor-
telbare dek aanzienlijk te vergroten. Dit laatste biedt mogelijk
heden op gronden waarvan de gelaagdheid scherpe overgangen
vertoont van zwarte grond naar wit zand. Natuurlijk leent niet
alle grond zich voor een diepe bewerking en/of menging. Prak
tisch elk perceel grond heeft een andere samenstelling, welke
bepalend is of wel of geen diepe bewerking en/of menging mag
worden toegepast. Raadpleeg in deze de bodemkundige van het
Konsulentschap voor de Tuinbouw. Hij is in staat te vertellen,
welke de beste behandeling voor Uw grond is. Ook dient de
bemestingstoestand op een goed niveau te zijn. Voor de pHKCI
geldt een cijfer van 6 of hoger. Veelal betekent dit dat in het
najaar nog een extra gift van 5-10 ton kalk moet worden
gegeven. Behoudens dat men ook zorg moet dragen, dat de
basisvoedingsstoffen zoals fosfor, kali en stikstof op peil zijn,
vraagt een zware organische bemesting eveneens de aandacht.
In het verleden zijn steeds goede resultaten behaald door 100
ton stalmest aan te brengen in de herfst die vooraf gaat aan de
aanplant. Vervangers hiervoor zijn o.a. champignonmest, aan
gevuld met b.v. 30 k 40 ton drijfmest.
Plantmateriaal
oor het slagen van een asperge-aanplant is het gebruik van
goed plantmateriaal van groot belang. Allereerst betreft dit de
rassenkeuze. Verder selektiewerk uit het ras Limburgia heeft
een aantal nummers doen ontstaan die stuk voor stuk beter zijn
dan Limburgia. Thans worden deze in de handel gebracht onder
de naam Limbras, waarvan beschikbaar zijn nummer 10, 18, 22
en 26. Elk nummer heeft zijn specifieke eigenschappen, die het
beste tot zijn recht komen wanneer grond en teeltwijze hieraan
worden aangepast. Het produktieniveau is door de komst van
deze Limbrasnummers aanzienlijk verhoogd. Onder goede
omstandigheden worden de Limbrasnummers dan ook in staat
geacht 6.000 k 7.000 kg per ha per jaar op te leveren. Dat
hierdoor oudere rassen zijn achterhaald, behoeft natuurlijk geen
nader betoog. Maak thans dus een keuze uit de Limbrasnum
mers. Behoudens voor diegenen die zelf hun plantmateriaal
opkweken is het thans de hoogste tijd de planten aan te kopen.
Het gewas is nu nog in volle groei, waardoor een beter waarde
oordeel kan worden verkregen. Belangrijk hierbij is, dat de
planten een goede gelijke onderlinge afstand vertonen. Of
schoon plantgewicht niet altijd de garantie heeft voor een goede
plant, dient het streven gericht te zijn op een plantgewicht van
50 a 60 gram per stuk.
Toch weer asperges
Tijdens de oogst dienen alle zeilen bijgezet te worden
Voor diverse bedrijfstypen geschikt
V an oudsher is de aspergeteelt op verschillende bedrijfstypen
bedreven. Het typische karakter van de teelt maakt ook dit
mogelijk. Als meest geschikte bedrijfstype wordt in eerste in
stantie gedacht aan het wat grotere vollegrondsgroenteteeltbe-
drijf. Arbeidstechnisch passen de asperges ondermeer goed
naast de gewassen zoals aardbeien, augurken, prei en spruitkool.
Een andere groep van bedrijven waarvoor de teelt mogelijkhe
den biedt, is het inmiddels te klein geworden akkerbouwbedrijf.
Bij intensivering van het bouwplan kan op deze bedrijven de
aspergeteelt zeker een goede beurt maken. Een goede benutting
van de grond kan middels de aspergeteelt ook worden verkregen
op de veredelingsbedrijven. In alle gevallen geldt uiteraard, dat
men ook werkelijk de beschikking heeft over "aspergegrond".
Tevens is het belangrijk, dat men enige ambitie voor de teelt
heeft. De bereidheid om gedurende de oogstperiode (±6 we
ken) alle zeilen bij te zetten, moet aanwezig zijn. Ook het kun
nen aantrekken van de benodigde stekers moet tevoren worden
overzien. Mogelijk ten overvloede dient te worden opgemerkt,
dat het middels dit verhaal niet in de bedoeling ligt massaal op
de aspergeteelt over te gaan. Ook dit produkt is t.a.v. het aanbod
aan grenzen gebonden. De prijsvorming van de afgelopen jaren
geeft echter enige ruimte in de markt aan. Met de verbeterde
produktie-omstandigheden voor ogen en mogelijk nog een ver
dere verschraling van het gewassenpakket lijkt inspelen hierop
op zijn minst een poging waard. Een asperge-aanplant kan 10 k
12 jaar meegaan. Duidelijk moge U.hierbij echter zijn, dat de
basis voor sukses reeds bij de aanplant wordt gelegd. Koestert U
plannen voor het aanleggen van een nieuw veld in het komende
voorjaar, haast U dan nu reeds met de voorbereidingen en laat
zeker niets aan het toeval over.
A. van Oosten
Veel voordeel door zuiver water
O p de betreffende 3 tuinbouwbedrijven worden potplanten
geteeld (resp. 17.500 m2 en 10.000 m2) en groenten (18.000 a
19.000 m2).
Veel potplanten zijn erg zoutgevoelig. De direkteur van één der
bedrijven meende zelfs het voordeel van schoon water op
200.000,— meer opbrengst te mogen becijferen. De winst zit
in een snellere groei en betere kwaliteit van de planten.
De zuiveringsinstallatie is geleverd door de firma Wafilin B.V.,
eigendom van de Waterleidingmaatschappij Overijssel en de
kunststoffenfabrikant Wavin.
De methode van zuiveren is betrekkelijk nieuw. Tot nu toe werd
overwegend gewerkt met ultrafiltrerende membranen die wel de
hoog moleculaire stoffen uit het vuile water halen, maar de
laagmoleculaire stoffen laten passeren. De installatie van Wa
filin haalt de laatste er ook uit.
Er is nu in 't Westland een jaar ervaring mee opgedaan. De
ervaring was zo gunstig dat de heer C. Sonneveld van het
proefstation voor de groenten- en fruitteelt te Naaldwijk/zowel
als de heer ir. J. Schippers, belast met onderzoek op het gebied
van de waterzuivering bij het KIWA (waterleidingsbedrijven)
verklaarden veel vertrouwen in de zuiveringsmethode te heb
ben.
Onder hoge druk
water "schoon" wordt gemaakt op een eenvoudige en begrijpe
lijke wijze in 't kort weer te geven. We volstaan daarom met
enkele gegevens.
Dit is een onderdeel van de apparatuur waarmee het zoute water,
zoet wordt gemaakt
Het water wordt onder hoge druk (40 atmosfeer!) door een
buisvormig membraan geperst. Dit membraan bestaat in feite
uit zeer dicht geweven materiaal van kunststof. Doordat het
water niet alleen onder hoge druk staat, doch tevens door mid
del van een cirkulatiepomp snel stroomt, raken de membranen
niet verstopt door de uitgefiltreerde stoffen.
De standaard-installatie hebben een kapaciteit van 1 tot 5 m3
per uur. De prijs ligt tussen de 100.000,— en 200.000,—
afhankelijk van de kapaciteit. Een kleine installatie betekent
hogere zuiveringskosten. Bij de laagste kapaciteit (1 m3 per uur)
kost het schone water 2.50 per m3 tegenover 1.50 4 1.60
bij een installatie van 5 m3.
Voor veel zoutgevoelige gewassen onder glas is zuiver water van
enorme betekenis. Als de substraat-kelten verder opgang ma
ken, b.v. teelt op steenwol, is goed water zelfs een eerste voor
waarde. Vandaar dat er met name in het Westland een toene
mende belangstelling is voor waterzuivering en dan niet alleen
voor de hiervoor beschreven methode van Wafilin.
Te duur voor druppelbevloeïng
Voorlopig helaas niet. En wel om de eenvoudige reden dat de
prijs van 1,50 k 2,50 per m3 gebaseerd is op doorlopend
draaien, 12 maanden per jaar. Bij druppelbevloeïng gaat het
meestal om enkele weken of hoogstens een paar maanden water
geven per jaar en dan komt de prijs per m2 zoetwater veel te
hoog.
Ook voor de zeeuwse glastuinders en voor de glastuinders te
Sprang-Capelle zien we slechts beperkte mogelijkheden, omdat
de bedrijven zelfs in kombinatie slechts in enkele gevallen aan
een zodanige oppervlakte komen dat het water tegen een rede
lijke prijs gezuiverd wordt.
De ontwikkeling staat echter niet stil. Er wordt gezocht naar
verbetering en vereenvoudiging van de huidige methoden van
zuivering en wellicht leidt dit in de toekomst tot kostenverlaging
en gunstiger mogelijkheden voor installaties met een beperkte
kapaciteit. Een vooraanstaande deskundige van het TNO sprak
al over 0.50 per m3. Dat gaat er op lijken. We hopen dat het
die kant uit gaat!
13
