Nieuwe rayonindeling voorlichtingsdienst
M.
Dingen van de week
E
N,
W.
Konsulentschap voor de tuinbouw in N.-Brabant
Bouwcentrum Rotterdam stimuleert
groenvoorziening
B. T. W. op vloeibaar gas
blijft 18%
Groentetelers gaan bloemen
kweken na EG uitbreiding
Rekonstruktie oude glastuinbouwgebieden
H et gaat opnieuw niet best met de afzet van uien. In telers
kringen wordt veel geklaagd over de bijzonder lage prijzen die er
te maken zijn. Het mag dan wel zo zijn dat er geen sprake is van
een oogst als het vorig jaar, maar kennelijk zijn er toch weer
teveel om tot een redelijke prijsvorming te kunnen komen.
Wel staat vast dat de totale uienproduktie in Europa minder
groot zal zijn als het vorig jaar. Volgens het Produktschap voor
Groenten en Fruit verwacht Nederland een 17% kleinere oogst
dan het vorig jaar. Spanje een 21% kleinere oogst en Engeland
een 7% kleinere oogst. Samen is dat 18% minder dan het vorig
jaar, maar dat neemt niet weg dat deze belangrijkste producenten
van uien gezamelijk toch een produktie verwachten die 33%.
groter zal zijn dan in 1976-77 toen de prijzen hoog waren en 11%
meer dan in 1975-76 toen er eveneens sprake was van goede
prijzen.
r zijn maar zelden in het konsulentschap binnen één jaar zo veel wijzigingen in de funktionarissen en funkties geweest
als het laatste jaar binnen het Konsulentschap voor de Tuinbouw te Tilburg. De belangrijkste wijzigingen waar vooral de
tuinders mee te maken krijgen is de gespecialiseerde opstelling van de bedrijfsvoorlichters groenteteelt voor "glas" en
"vollegrond". Bovendien is het aantal bedrijfsvoorlichters voor deze bedrijfstak met twee medewerkers op basis van 50
50 uitgebreid en zijn bestaande vakatures opgevuld. Men is nu in staat op volle toeren bedrijfsvoorlichting te geven, onder
leiding van de bedrijfstakdeskundigen: ing. A. van Oijen voor de vollegrondsgroenteteelt en ing. A. Jonkers voor de
glasgroenteteelt. De nieuwe medewerkers hebben hun introduktieperiode achter de rug en gaan per 1 november a.s. in de
nieuwe situatie werken.
RAYON 2 wordt verzorgd door de heer ing. C. van Dommelen,
Spoordonkseweg 121 te Oirschot, telefoon 04997-2530.
In dit rayon zijn gelegen alle gemeenten binnen de grenslijn
Empel, 's-Hertogenbosch, St. Michielsgestel, Schijndel, St. Oe-
denrode, Nuenen, Mierlo, Someren, Asten via de Limburgse en
Belgische grens tot en met Hoge en Lage Mierde, Middelbeers,
Oirschot, Oisterwijk, Haaren, Vught en 's-Hertogenbosch.
RAYON 3 is bemand door de heer ing. A. Schellekens, Geer 32 te
Dongen (pensionadres), telefoon 01623-14487 en wordt ten
noorden begrensd door de Maas van Hoge en Lage Zwaluwe tot
en met Engelen. Ten oosten door de lijn Vlijmen, Helvoirt,
Udenhout. Berkel-Enschot. Moergestel, Diessen, Hilvarenbeek:
ten zuiden door de Belgische grens tot en met Chaam en ten
westen door Chaam, Gilze, Teteringen en Terheyden.
RAYON 4#in dit rayon is de heer N. van den Broek, Liesbosweg
220 te Etten-Leur, telefoon 01608-12082 gestationeerd. Hij ver
zorgt de vollegrondsgroenteteeltvoorlichting in de gemeenten
Breda, Prinsenbeek, Etten-Leur en Rucphen.
RAYON 5 is toebedeeld aan de heer A. van Gastel, Weth. van
Dijklaan 12 te Dorst, telefoon 01611-372. Hij verzorgt de voor
lichting voor deze bedrijfstak in de gemeenten Zundert, Rijs-
bergen en Nieuw-Ginneken.
RAYON 6 in het westen van de provincie is de heer M. Mulders,
Zandstraat 189, te Bergen op Zoom gestationeerd, telefoon
01640-35774. Hij verzorgt de voorlichting aan de vollegronds-
groentetelers binnen het gebied grenzend aan de Oosterschelde
vanaf Woensdrecht langs de waterlijn doorlopend tot en met
Klundert via Zevenbergen, Oudenbosch, Hoeven, Roosendaal,
Wouw, Huybergen, Putte en Ossendrecht.
I oord-Brabant is voor de vollegrondsgroenteteelt onderver
deeld in 6 rayons.
RAYON 1 wordt verzorgd door de heer A. Zegers, Lijsterbes
straat 10 te Veghel, telefoon 04130-64594.
Dit rayon omvat de volgende grenslijnen en alles wat zich daar
binnen bevindt vanaf Lith langs de Maas naar Vierlingsbeek,
Bakel, Deurne, Helmond, Lieshout, Veghel, Dinther, Den
Dungen, Berlicum, Rosmalen en Nuland.
Diessen, Middelbeers, Vessem, Veldhoven. Bindhoven, Nue
nen, Helmond en Bakel en alle gemeenten die binnen deze lijn
liggen.
RAYON 3 in de Langstraat met omliggende gemeenten werkt de
heer L. van den Bosch, Van Hogendorpstraat 35 te Drunen,
telefoon 04163-3476. Zijn rayon wordt ten noorden begrensd
door de Maas en de Amer van Engelen tot en met Made en
Drimmelen. Gaat dan via Raamsdonk, Oosteind naar Dongen.
Tilburg, Loon op Zand, Drunen, Vlijmen naar Engelen.
RAYON 4 in dit gebied is de heer H. v.d. Sande werkzaam,
wonende te Zundert, Laarpark 24, telefoon 01696-2935. Het
rayon omvat de gemeenten Goirle, Alphen, Baarle-Nassau,
Chaam, Gilze, Nieuw-Ginneken, Rijsbergen, Zundert, Rucp
hen zonder de Zegge Etten-Leur.
RAYON 5 het rayon Breda is toebedeeld aan de heer ing. C.
Hendriks, Valkenierslaan 213 te Breda (pensionadres), telefoon
076-655707. Hij geeft de voorlichting aan de glasgroentetelers
binnen de gemeenten Breda, Teteringen, Oosterhout met uit
zondering van Oosteind, Hoge en Lage Zwaluwe, Zevenbergen,
Terheyden en Prinsenbeek.
RAYON 6 Het westen van de provincie, met als centrum Ba-gen
op Zoon gaat naar de heer ing. G. van Oosterhout, Bunthof 168
te Bergen op Zoom. Hij is nog niet telefonisch bereikbaar. Zijn
rayon is begrensd door de Oosterschelde vanaf Woensdrecht en
volgt de waterlijn tot en met Klundert, zakt dan naar het zuiden
via Standdaarbuiten, Oudenbosch, Hoeven, Zegge, Roosen
daal, Wouw, Huybergen, Putte en Ossendrecht.
Telefonische boodschappen kunnen voorlopig worden opgegeven
bij de veiling te Bergen op Zoom.
De direktie van de stichting Bouwcentrum Rotterdam heeft
voor de vijfde achtereenvolgende maal de A.P. Csizik wisselbe
ker van "de Nederlandse bloemisterij" verworven.
Deze wisselbeker is toegekend op grond van het feit dat vanuit
het Bouwcentrum in een reeks van jaren vruchtbare kontakten
zijn gelegd met de bouwwereld ter bevordering van de toege
paste groenkultuur.
Door het beleggen van symposia over de groenvoorziening en
door het geven van deskundige adviezen is bereikt dat in de
architektuur aan het leefklimaat een groenere dimensie kon
worden toegevoegd.
Dit betreft zowel de interieurs van woon- en werkmilieu als de
daarbij behorende tuinaanleg en verdere groenvoorzieningen
zoals balkonbakken en daktuinen.
De verhoging sedert 1 april 1978 van het B.T.W.-tarief op ener
giedragers tot 18% kan niet anders dan ook voor vloeibaar gas
gelden. Het systeem van B.T.W.-heffing is namelijk niet vatbaar
voor wijziging.
Een en ander blijkt uit het antwoord op-Kamervragen, mede
namens minister Van der Stee (landbouw), verstrekt door
staatssekretaris Nooteboom (financiën).
De Tweede Kamerleden Van Amelsvoort, Braks en Van der
Sanden hadden in hun vragen er onder meer op gewezen dat ten
gevolge van genoemde tariefsverhoging gasgebruikers die bui
ten hun schuld van de mogelijkheid tot aansluiting op het
aardgasnet zijn uitgesloten, extra zwaar worden belast. Vloei
baar gas is relatief veel duurder per energie-eenheid, waardoor
de B.T .W.-verhoging bij dit produkt een prijsverhoging bete
kent die drie a vier maal zo hoog ligt als bij de aangeslotenen op
het aardgasnet. Omdat vloeibaar gas ook veel gebruikt wordt in
de veredelingslandbouw, worden ook deze bedrijven extra ge
troffen, te meer omdat zij over het algemeen geopteerd hebben
voor de landbouwregeling, zo betoogden deze Kamerleden.
Het ministerie van landbouw wijst in aansluiting op het voor-
enstaande erop, dat het handhaven van het verlaagde tarief voor
olie en aardgas beperkt is gebleven tot de glastuinbouw. Dit in
verband met kontroletechnische aspekten en het feit dat olie en
aardgas een belangrijk aandeel vormen in de kosten van de
voortbrenging van glastuinbouwprodukten.
Tijdens de algemene vergadering van de vereniging "de Ne
derlandse Bloemisterij" werd o.a. door de voorzitter Mr. P.P.A.
Teunissen opgemerkt dat de bijdrage aan de Nederlandse ex
port wat betreft snijbloemen en potplanten deze in 1977 1.330
miljoen was. Om de export veilig te stellen zou het o.a. wenselijk
zijn dat de overheid begassingsinstallaties beschikbaar stelt om
te kunnen voldoen aan de phytosanitaire eisen van bepaalde
landen. Vorig jaar bedroeg de totale bloemisterijproduktie-
waarde van de veiling en handelskwekers ongeveer 1,75 mil
jard. De produktiestijging tot nog toe is dit jaar 9%. De pro-
duktie zal nog verder toenemen door intensivering maar even
zeer door druk van buitenaf. We zullen rekening moeten hou
den met een nieuwe toeloop naar de bloemisterij vanuit het
groenteareaal onder invloed van de te verwachten uitbreiding
van de EG met Spanje, Portugal en Griekenland.
Exportprognoses voor bloemen zien er gunstig uit, maar toch
lijkt de produktiegroei groter te zijn, waardoor ook de binnen
landse markt nog meer benut moet worden.
Het is gek zei de heer Teunissen dat bij zo'n grote werkloosheid
in ons land toch de vraag naar arbeidskrachten in de bloemis
terij niet kan worden vervuld. Dééls is dit een gevolg van de
onbekendheid bij de mensen wat betreft de arbeidsvoorwaar
den en omstandigheden in de bloemisterij. Hierdoor ook was
men gedwongen om gebruik te maken van buitenlandse ar
beidskrachten.
D e provincie is ook voor de glasgroenteteelt onderverdeeld in
de volgende 6 rayons.
RAYON 1 wordt verzorgd door de heer ing. B. van Onna, die
vanaf 1 maart 1979 woonachtig zal zijn te Uden, Bernershof 532.
Zijn huidige adres is nog Nieuwe Maanderhuurtweg 408 te Ede,
telefoon 08380-31924. Zijn rayon heeft de volgende begrenzing:
vanaf Empel, via de Maas naar Vierlingsbeek, Oploo, Gemert,
Aarle-Rixtel, Lieshout, Son, Best, Oirschot, Moergestel, Ber
kel-Enschot, Udenhout, Helvoirt, Vught en 's-Hertogenbosch.
RAYON 2 in dit gebied werkt de heer J. van Oijen, Ter Craene 19
te Someren, telefoon 04937-1236. Hij volgt vanaf Bakel de
Limburgse en Belgische grens tot en met Hilvarenbeek, via
et deze nieuwe opstelling hoopt het Konsulentschap aan de
grote vraag naar voorlichting op tijd te kunnen voldoen. Het is
de bedoeling, dat alle aanvragen om voorlichting via de be-
drijfsvoorlichter lopen; dus ook de aanvragen op specialistische
voorlichting. In dit verband zijn vooral de telefoonnummers van
de bedrijfsvoorlichters voor U erg belangrijk. Wanneer U de
bedrijfsvoorlichters 's morgens tussen 08.00 en 08.30 uur belt,
dan kunt U afspraken maken voor een eventueel bezoek als dit
nodig mocht zijn. Tot half negen is vrijwel iedereen 's morgens
thuis bereikbaar. Op andere tijdstippen zult U vaak tevergeefs
bellen.
Wij hopen, dat U met deze opstelling naar tevredenheid kunt
werken en wensen U veel succes bij Uw verdere bedrijfsvoering.
Konsulentschap voor de Tuinbouw te Tilburg, ing. J.B. Vinken-
vleugel (Hoofd Voorlichtingszaken).
De regeling betreffende de herstrukturering van de tuinbouw,
die minister Van der Stee vorig jaar aan de Staten-Generaal
toezegde, is inmiddels uitgewerkt in een ontwerp - Beschikking
rekonstruktie oude glastuinbouwgebieden.
Dit o.m. antwoordt de bewindsman van landbouw en visserij op
schriftelijke vragen aan het Tweede Kamerlid Van der Sanden.
Het ligt in zijn bedoeling het ontwerp - na ontvangst van het
advies hieromtrent van de Centrale Kultuurtechnische Kom
missie - eveneens om advies te zenden aan het Interprovinciaal
Overleg en de Vereniging voor Nederlandse Gemeenten.
Nadat deze adviezen zijn ontvangen zal de Beschikking rekon
struktie oude glastuinbouwgebieden zo spoedig mogelijk wor
den vastgesteld.
Het Nederlandse zaaiuien areaal is de afgelopen twaalf jaar
gemiddeld met 600 ha per jaar uitgebreid, zulks met uitzondering
van 1972 en 1975. In 1966 lag het uienareaal in ons land rond
6600 ha en in 1977 was dat gestegen tot 13.100 ha. Het vorig
seizoen werd voor de telers rampzalig en als reaktie hierop is er
dit jaar 1200 ha minder uitgezaaid en bedraagt het areaal thans
11.925 ha.
De oogst van dit jaar wordt geraamd op 41 ton per ha tegen het
vorig jaar 45,5 ton per ha en twee jaar geleden 27,5 ton.
Tien tot twaalf jaar geleden lag het beschot rond gemiddeld 35
ton per ha. Dit jaar is er sprake van een normale oogst. De
landelijke produktie van zaaiuien kan dit seizoen uitkomen op
490 miljoen kg dat is 100 miljoen kg minder dan het vorig jaar.
Deze mindere produktie komt overeen met de helft van wat er het
vorig jaar naar schatting onverkocht is gebleven.
Dat wil zeggen dat er toch weer 100 miljoen kg uien boven de
markt hangt, waarvoor dan geen kopers zijn te vinden. Het Pro
duktschap voor Groenten en Fruit is van mening dat over de
prijzen, teelt en handel zich geen illusies behoeven te maken.
Hopelijk zullen ze toch wat minder laag uitkomen dan de 4 cent
die er gemiddeld in 1977-78 voor de uien is betaald.
Die 4 cent per kg is een beursprijs waarbij de teler zwaar verlies
lijdt. Zo te zien hebben de Nederlandse uientelers er het vorig
jaar gemiddeld 400,- per ha op toe moeten leggen. Deson
danks werd het areaal toch slechts met ongeveer 9% ingekrom
pen. Het Produktschap voor Groenten en Fruit stelt, dat een
analyse van de statistische gegevens leert dat het areaal zaaiuien
ook na hoge en zeer hoge prijzen nauwelijks reageert. Alleen na
extreem lage prijzen komt er een vrij flauwe reaktie.
Kennelijk is de zaaiui bezig zich een vaste plaats te veroveren in
het bouwplan van de Nederlandse akkerbouwer.
Blijkbaar voldoet hij daar goed en wint de teelt geleidelijk aan
steeds meer veld. Dat is natuurlijk goed en wel, maar de markt
moet het ook aankunnen als er steeds maar meer uien komen. Er
zijn dus twee mogelijkheden, óf de rentebiliteit vergeleken met
andere akkerbouwprodukten moet dermate goed zijn dat de prij
zen al heel laag moeten worden wil er na aftrek van de kosten
minder overblijven dan bij andere gewassen, of de vraag naar uien
moet zo sterk groeien dat het Nederlandse aanbod zonder pro
blemen met zo'n kleine 25 miljoen kg per jaar kan worden ver
groot.
Met die relatieve rentabiliteit zit het dooreengenomen wel goed.
Over de periode 1966/67 tot en met 1977/78 bedroeg het teelt
saldo gemiddeld 6000,— per ha tegen 2000,— bij granen.
Dat saldo vertoont wel een tendens tot dalen.
at de vraag betreft: die komt voornamelijk uit West Duits
land. Daar nam de invoer de afgelopen tw aalf jaar gemiddeld toe
met ruim 12,5 miljoen kg per jaar, waarvan Nederland 8 miljoen
kg leverde en de andere leveranciers 4,5 miljoen kg.
Van een verdringen van de konkurrenten was dus geen sprake
maar van de groei die er in de markt zat namen wij wel 63% voor
onze rekening. Daardoor groeide ons aandeel in de import van
32% in 1965 tot 42% in 1977.
De belangrijkste konkurrent was Spanje. Andere zeer bescheiden
groeiers waren Chili en Israël.
Het Produktschap voor Groenten en Fruit wijst er verder op dat
het opmerkelijk is dat de importprijzen van Nederlandse uien,
uitgedrukt in Duitse marken van konstande waarde, ongeveer
gelijk zijn gebleven, terwijl die van het Spaanse produkt duidelijk
zijn gedaald.
Nederland heeft zijn marktaandeel in West Duitsland dus kun
nen vergroten zonder noemenswaard koncessie te doen aan de
prijs.
Zoals in het begin gezegd is het Nederlandse areaal zaaiuien
kleiner dan het vorig jaar, maar niet in alle teeltgebieden werd er
ingekrompen. In Limburg steeg het areaal met 11% en in Ooste
lijk Flevoland met 7%. In zuidelijk Flevoland werden er dit jaar
voor het eerst uien gezaaid en wel 60 ha op één bedrijf. In Zeeland
kromp het uienareaal in met 20%, Zuid Holland met 12%. Vooral
de kontraktteelt is ten opzichte van het vorig seizoen veel minder
geworden, namelijk 16%. Belangrijke teeltgebieden zijn de pol
ders en hier ligt het gemiddelde areaal per bedrijf gemiddeld ruim
2 maal zo hoog als het landelijk gemiddelde dat 2,07 ha per bedrijf
bedraagt.
De uienoogst begint altijd met de plantuien. Vooral Zeeland is
hiervan een belangrijk produktiegebied. De start was niet best,
want deze uien hebben in de afgelopen tijd gemiddeld maar 6 cent
per kg opgebracht tegen het vorig jaar 9 cent en twee jaar geleden
40 cent.
15
v