f loriade ss
Floriade 82
AMSTERDAM
D oor het graven van grillige waterlopen is het water van de
plas tot diep in het terrein getrokken. Daar het tentoonstel
lingsterrein jarenlang door de Dienst Publieke Werken was
aangewezen als stortplaats voor overtollige grond was de mo
gelijkheid aanwezig daarmede hoogte verschillen aan te bren
gen waarvan de glooiingen optimaal gebruikt zullen worden
voor de presentatie van de diverse gewassen. Noord en Zuid
hellingen zullen dus respektievelijk de schaduwminnende en de
zonminnende gewassen een plaats bieden.
N iet voor niets is het bekende gezegde: "boompje groot,
plantertje dood". Gebruikelijk is voor de opgroei van een der
gelijk park van 20 jaar uit te gaan. De afd. Beplantingen moet dit
maal in vijf jaar een park realiseren met het karakter en sfeer
van een 20-jarig park. Daartoe werden en worden massa's zware
bomen aangevoerd. Echter om de gewenste hoogte te krijgen
(15-20 m) werden honderden zeer zware, bij dunning vrijko
mende wilgen- en populierenpoten met een lengte tot 15 m tot 3
m diep in de bodem gestoken. Deze snelgroeiende soorten vor
men in één groeiseizoen voldoende wortels voor verdere groei.
D e werkzaamheden aan de Gaasperdammerweg, die volgens
de planning van Rijkswaterstaat voordat de tentoonstelling
open gaat reeds in gebruik genomen is, zijn in volle gang. De
weg, die de verbinding zal vormen tussen de rijkswegen 1 en 2 en
als zodanig aansluiting geeft op het landelijke snelwegennet, is
van essentiële betekenis voor de bereikbaarheid van het terrein
en mede de bij de vorige Floriade opgedane ervaring zal een rol
gespeeld hebben waarbij gebleken is dat de Dienst der Publieke
Werken Amsterdam in staat is binnen 5 jaar van een braaklig
gend terrein in een groene expositie te herscheppen!
R eeds voor er sprake was van een tweede tuinbouwtentoon
stelling waren er in overleg met de Stichting Groengebied Am-
stelland plannen in ontwikkeling voor dit in Gaasperdam gele
gen parkgebied. Uitgangspunt hierbij was het gebied af te
stemmen op verschillende kategorieën bezoekers. Door de aan
wezigheid van de ca. 60 ha grote Gaasperplas, ontstaan door
zandwinning ten behoeve van het bouwrijp maken van de nabij
gelegen woongebieden, lag de nadruk op de intensieve water- en
oeverrekreatie. Daar de plas, gezien de grote diepte (35 mtr.!),
slechts beperkte gebruiksmogelijkheden bezit, werden met na
me voor de oeverrekreatie een aantal smallere waterlopen ont
worpen. De vrijkomende specie leende zich uitstekend voor het
plaatselijk aanbrengen van aantrekkelijke niveauverschillen.
Gelet op de ligging en omvang kan hier een rekreatiegebied van
regionale betekenis ontstaan. Daar het gebied deel uitmaakt van
Amstelland, het weidelandschap langs de zuid-oostelijke stads
rand, dient het in de toekomst enerzijds te funktioneren als
J. F. BLANKSMA
Niveauverschillen en klimaatbeheersing
Van stek tot boom
ditmaal in
wederom te Amsterdam
,99
regionaal park "Gaasperplas
Om eenwoeste en ledige vlakte in 5 jaar tijds om te toveren in een parkachtige omgeving, werden honderden zeer zware bijgesnoeide populieren- en wilgenstammen tot 3 meter in
de grond gestoken. In één seizoen is er alweer van hergroei sprake.
"groene buffer" en anderzijds te voorzien in de rekreatieve
verlangens van de bewoners uit de omliggende woongebieden.
In het voorontwerp van de Gaasperplas is derhalve aan de
noordzijde een stadsrandpark geprojekteerd, terwijl bij de
overige gebiedsdelen de ontwikkeling van een parklandschap is
gepland.
Eind 1976 werd het noordelijk deel, dat onlangs de officiële
benaming "Gaasperpark" heeft gekregen, door de gemeente
aan de Nederlandse Tuinbouwraad gepresenteerd, die hiermee
akkoord ging. Het tot dusverre ontwikkelde voorontwerp
vormde een bruikbare basis, waarop de nieuwe tentoonstelling
kon worden ingepast. De terreinindeling, de geprojekteerde
waterlopen, niveauverschillen en padenloop, alsmede de sorti
mentskeuze konden voor een belangrijk deel worden overge
nomen. Een dergelijk evenement stelt echter specifieke eisen,
hetgeen aanvullingen en aanpassingen noodzakelijk maakten.
Met het oog op de in 1982 te verwachten miljoenen bezoekers
diende met name de opnamekapaciteit belangrijk vergroot te
worden.
Bij de aanvang was het terrein woest en ledig, tijdens het graven
van de plas - tot 35 meter diep, om de nieuwe woonwijken in
Gaasperdam te kunnen ophogen - zijn perskaden aangelegd
waarbinnen zand werd opgespoten en teelaarde-depots zijn ge
vormd.
De zuidwesten-wind had vrij spel over de plas, zodat bij de opzet
van het tentoonstellingsplan snel duidelijk werd dat twee zaken
met prioriteit behandeld moesten worden:
langs de oever van de plas snel grote bomen plaatsen die
windschut leveren en een mikro klimaat vormen, waarin de
tentoontestellen fijnere gewassen kunnen gedijen.
een verdere kompartimentering in het terrein aan te brengen
met zwaar boommateriaal waarin het verrassender beeld
tussen de aan te brengen tentoonstellingsafdelingen opti
maal ervaren wordt.
Ruim een jaar geleden werd bekend dat de Nederlandse Tuinbouwraad, als overkoepelende organisatie waarbij alle
takken van de tuinbouw organisatorisch zijn aangesloten, voor de in 1982 te houden Internationale Tuinbouw tentoon
stelling "Floriade 82" haar keuze op de plaats van dit gebeuren wederom had laten vallen op Amsterdam. Het succesvolle
verloop van de in 1972 in het Amstelpark gehouden Tuinbouw evenement zal aan deze keuze beslist niet vreemd zijn
geweest. Van belang was tevens dat de stad Amsterdam wederom een voor een dergelijke tentoonstelling bijzonder
geschikt terrein van ca. 48 ha kon aanbieden, deel uitmakend van het regionaal park aan de Gaasperplas met een totale
oppervlakte van ca. 140 ha en gelegen aan de zuid-oost zijde van de Bijlmermeer en het gebied Gaasperdam. Mede bij
deze keuze was van belang de bereikbaarheid per metro vanaf het Centraal Station in 1982, voor die bezoekers die van het
openbaar vervoer gebruik maken. Daarbij zal voor ca. 2300 auto's parkeerruimte worden gekreëerd, zodat ook deze
kategorie bezoekers hun vervoermiddel kwijt kunnen.
Voor de in 1982 te houden tuinbouwtentoonstelling is een ter
rein gekozen dat uitstekende verhoudingen heeft, het is onge
veer vierkant, zodat korte verbindingswegen het terrein kunnen
ontsluiten, waardoor de bezoeker op veel plaatsen een ruime
variatie aan routemogelijkheden wordt geboden.
De oostgrens van het terrein wordt gevormd door het voorma
lige riviertje de Gaasp. De noordgrens wordt bepaald door de
Loosdrechtdreef waarachter parkeergelegenheid is. Aan de
westgrens vindt men de opstelsporen van de Metro,^achter het
eindstation. De Gaasperplas, 60 ha groot, vormt de zuidelijke
begrenzing van het terrein.
8
