Z.L.M. Hoofdbestuur en Ledenraad
verkenden de Kring West-Zuid-Beveland
E enmaal per jaar wordt er door de Z.L.M. een ledenraadsvergadering belegd. Veelal
wordt dan in de morgen samen met het hoofdbestuur vergaderd. In de namiddag wordt er
vervolgens een tour gemaakt door de kring waar op die dag de vergadering plaatsvindt.
Deze manier van werken is een zeer goede methode om nader kennis te maken met de
situatie zoals die heerst in een bepaalde kring. De wereld mag dan zo klein geworden zijn
door al de kommunikatie die we hebben, toch blijkt vaak dat juist de toestand zoals die
bestaat in gebieden vlak naast de onze niet voldoende bekend zijn. Een uitstekend idee dus
om als Z.L.M. zo jaarlijks aandacht te besteden aan één kring.
D ie meidoornhagen die met zijn allen ervoor
gezorgd hebben dat een deel van de streek de
bijnaam heggengebied kreeg, zijn voor som
migen een twistpunt, of ook wel een doorn in
W e komen vervolgens in een streek die te
rekenen is tot het heggengebied bij uitstek. Een
onbeschrijflijk mooi stukje natuur. Zo mooi,
zegt Minnaard datje het jammer vindt dat niet
meer mensen van deze schoonheid komen ge
nieten. Waarbij je dan tegelijkertijd de vraag
stelt wat er nog van die schoonheid overblijft
wanneer de kronkelige dijkwegen bevolkt
zouden worden door horden bezwete toeristen.
Langs de dijken staan bordjes met de medede
ling dat het hier een natuurgebied betreft en
dat er wordt verwacht dat men niets vernielt of
verstoort. Gek toch dat zo'n mededeling niet
door een ongeschreven vanzelfsprekendheid
kan worden vervangen. Zitten er dan toch zul
ke barbaren onder hen die dit landschap noch
schiepen of ooit kenden?
T och zijn we ook een gezellig volkje van in
dividualisten, ook in West Zuid Beveland. Ja
dat mag hoor, daar is niks op tegen! Kijk maar
eens naar die man die persé zijn oude grond
ook na de verkaveling wilde behouden. Als een
uitdaging ligt daar nu zijn akkertje tarwe als het
ware geforceerd in één groot blok suikerbieten.
M. van Wezel
Een mooi vuil bos
Ja, ook dit is Zeeland
Veel ten goede veranderd
C.R.M. heeft ook wat te
zeggen
Heggengebied
Opmerkzaam
Ken land vol vsyiatie
De kring West Zuid-Beveland had deze keer de verzorging van de rijtour op zich genomen.
De manier waarop men dit had gedaan verdient ons aller waardering. Uitstekend verzorgd,
zeer leerzaam, zeer interessant en onbeschrijfelijk mooi. Naast al die zakelijke aspekten
van zo'n rondrit waarbij aandacht wordt geschonken aan verkaveling en efficiënte be
drijfsvoering was het natuurschoon in sommige gedeelten van de route zeer dominant. Ja„
als je dat dan bij ons in Noord-Beveland vergelijkt hoorden we opmerken...., dan voel je
toch wel een gemis, waar alles er nu nog zo betrekkelijk kaal bij ligt.
H et werd een uitgelezen dag met een stra
lend zonnetje en een prettige stemming. Het
was een bijzonder goed idee om b.v. in de eer
ste bus de afdelingsvoorzitters te laten vertellen
over hun eigen bestuursgebied. Daarmee wil
len we geenszins zeggen dat de vlotte en kun
dige toelichting van Ko Markusse in de andere
bus minder zou zijn. Nu we echter door het
wisselen van de afdelingsvoorzitters steeds een
andere uitleg kregen was die variatie mooi
meegenomen. We moeten zeggen dat die
mannen zich bijzonder goed van hun taak
hebben gekweten.
De rit begon in de Poel een gebied ten zuiden
van Goes. Vroeger was dit een streek die alleen
maar geschikt was voor grasland. Door de ver
kaveling is dat nu wel enigszins veranderd. Er is
nu ook akkerbouw bijgekomen. Toch ligt er
nog ruim 800 ha grasland. Het voordeel van de
grond daar is dat ze zelden of nooit aandroogt.
waardoor het land is met een uitstekende gras-
preftiuktie. Het valt je dan op hoe agrarisch
eigenlijk zo'n plaats als Goes wel is, want ter
wijl je door een wereld van landbouw rijdt, zie
je toch op betrekkelijk korte afstand Goes lig
gen. De gebouwen rond de Grote Markt, waar
onder de kerk, vormen het silhouet op de
achtergrond.
"t Is een overdrijving, iedereen moet er om la
chen. hoewel aan de andere kant iedere akker
bouwer niet zo gelukkig is met zo'n bos vol
wild. Wanneer je daar vlak bij je produkten
hebt liggen zal schade nogal gemakkelijk kun
nen optreden. Vroeger was het hier veel mooi
er. zegt Hanewijk. Toen was het een stil onge
schonden gebied. Nu staan de hoogspannings
masten elkaar als het ware te verdringen en de
rijksweg naar Vlissingen doorsnijdt de Poel in
zijn geheel. Toch zijn dat maar hinderlijke de
tails, want in grote lijnen is de streek niet zo
veel van zijn schoonheid verloren. De wegge
tjes, zoals die er vroeger lagen, kronkelig en af
wisselend zijn gebleven, met dit verschil dat ze
nu een asfaltlaagje hebben gekregen. Voor de
boeren is het er toch ook een stuk beter gewor
den na die verkaveling. Ik zou haast zeggen 't
werd een nieuwe wereld, merkt Hanewijk op,
terwijl toch op veel plaatsen de oude mei
doornhagen bleven staan.
Een beeld \an het woonhuis, bijhuis en gedeelte van de schuur zoaïs dat wordt bewoond en
onderhouden door de heer Mesu.
In de bus zijn we een en al aandacht voor wat er
buiten te zien is. De heer Hanewijk de voorzit
ter van de afdeling Heinkenszand vertelt dat er
hier ook zo'n 60 ha bos is ingeplant. Voorlopig
stelt het nog niet zoveel voor, maar 't is wel
duidelijk dat het in de toekomst schaduw zal
moeten bieden aan vele rekreanten. Ze zeggen
dat het in het weekend heel erg druk is, merkt
Hanewijk op. alleen je ziet er bijna nooit ie
mand. Dat kan misschien toch wel komen door
het hoge gras en de brandnetels die tussen de
struiken groeien. Kennelijk wil men aan de
bestrijding van die ruigte tussen de jonge aan
plant niet veel doen. 't Is er heerlijk toeven voor
allerlei wild cn gevogelte natuurlijk. Overigens
wordt die zaak maar met gemengde gevoelens
bekeken. De opmerking dat het een mooi vuil
bos is met een heleboel ongedierte zoals fa
zanten, hazen, konijnen en houtduiven, spreekt
voor zich zelf.
28
het oog. Hier kwam de schoonheid van de na
tuur en het oorspronkelijke landschap in bot
sing met de opvattingen over een moderne
agrarische bedrijfsveering. De kontroverse is
grotendeels voorbij. Er zullen meidoornhagen
blijven en wat ieder individu daar verder over
denkt daaraan zullen we gemakshalve nu maar
voorbijgaan.
't Blijft echter wel een feit dat het voor de bui
tenstaander die voor het eerst door de streek
rijdt een diepe indruk maakt. Is dit ook Zee
land? Ja. het is ook Zeeland. Het rekent af met
de gedachte van wijde open polders en lange
rechte vierkante percelen. Hier zie je een klein
paradijs op aarde. Zonovergoten, de groene
meidoornhagen bepoederd als het ware met de
witte bloesem. Een land doorsneden met dij
ken. waarlangs hoge populieren zijn gegroeid,
en waaronder in een witte pracht het pijpkruid
zich op haar mooist laat zien. Dat weer in
kombinatie met de meidoornheggen en de
fraaie karakteristieke boerderijen verscholen in
het geboomte is indrukwekkend. Is dat toch
echt óók Zeeland, vraagje dan voor de zoveel
ste keer af, wanneer na een bocht op de dijk
opnieuw een ander beeld van het landschap
zich aandient. De weelen, te vergelijken met
meertjes, liggen er rimpelloos bij. De bomen
weerspiegelen in het water. Koeien kalveren en
paarden grazen in het grasland eromheen.
Schitterend land dat een onvergetelijke indruk
op je maakt. Kun je nou begrijpen, dat we soms
donders kwaad worden, wanneer er lieden zijn
die durven te beweren dat wij als landbouw
overal een rotzooi van de natuur maken,
merkte iemand op. Moet je eens kijken, hoe
denk je dat dit landschap is ontstaan? Ja 't is
waar, 't is een opbouw geweest die door de
mensen van de streek zelf is uitgevoerd, 't Is zo
mooi en prachtig dat het de aandacht van an
deren heeft getrokken. Dat is toch met alles wat
mooi is? Trouwens wat mooi is, mag ook door
anderen worden gezien, maar je moet wel pro
beren daar eigen baas over te blijven.
is. Een stralende zomerdag en een paar bussen
vol met boeren die kijken hoe het bij een ander
is. Overal zon en we rijden voorbij een café dat
"De donkere wolk" heet. Je vraagt je af hoe
somber moet de instelling van de man zijn ge
weest die dat café zo'n naam gaf. In het land
waardoorheen we rijden wordt keihard ge
werkt. Het hooi moet binnen, de bieten worden
nagelopen op een vuiltje. Ze hebben het alle
maal even druk. Toch twee bussen met boeren
die "niks" doen? Vergeet het maar, er worden
hier indrukken opgedaan die leerzaam zijn en
waaraan het lid van de Z.L.M. vereniging in
alle kringen straks ook wat heeft. Het dient tot
waardering te stemmen dat de mensen die als
bestuursleden zijn gekozen, toch even hun
boerenwerk verlaten om voor ons allen als
Z.L.M.-ers op te treden, en die willen meehel
pen te besturen.
Minnaard vertelt ons over het ganzengebied.
Deze streek die 165 ha groot is, moet in de
winter een hoge waterstand voeren ten gerieve
van de ganzen die hier vanouds gaarne vertoe
ven. Dat is van overheidswege zo beslist. Zoiets
Het heggenlandschap, gelegen langs bochtige dijken werd gedeeltelijk onder "curatele" gezet door
C.R.M.
Dat lukt niet helemaal, want in dit gebied zijn
er beheersovereenkomsten afgesloten en gel
den voor het gebruik van de grond beperkende
maatregelen. Ook het ministerie van C.R.M.
heeft gronden in haar beheer evenals het
Staatsbosbeheer. Die gronden mogen door de
boeren worden gebruikt mits men zich houdt
aan bepaalde voorschriften, waarvan één er is
dat op weiland geen kunstmest mag worden
gestrooid. Er zal verschillend worden gedacht
over deze wijze van landschapsbeheer. Feit is
en blijft dat men er mee zal moeten leren leven.
T och zou het weer een verkeerde indruk
wekken dat het alleen maar meidoornhagen,
weelen en fluitekruid zou zijn wat er in de Poel
en omgeving is te vinden. Integendeel, de ver
kaveling heeft ook nieuwe bedrijven gebracht
op gronden waar voorheen weinig goeds wilde
groeien. De grond werd gediepspit, waardoor
de onderlaag met de bovenlaag werd ver
mengd, vertelde de heer Minnaard voorzitter
van de afdeling Nisse/'s Heer Abtskerke. Alles
veranderde en veel ten goede. Wanneer je
vroeger in het dorpje 's Heer Abtskerke kwam
dan kreeg je het niet voor elkaar om de dorps
straat door te komen zonder koeienstront aan
de voeten te krijgen. De boeren moesten iedere
dag hun melkvee naar huis halen en dat ging
dan via de dorpsstraat. Nu is dat allemaal ver
anderd en kan er efficiënter worden gewerkt,
zegt Minnaard. Overal was het te nat, dat is
verleden tijd. De percelen zijn vergroot. Het
was ongekend, vroeger dat je over één perceel
van 12 ha kon spreken. Nu is het er wel. De
struktuur is hier en daar nog niet optimaal,
maar er wordt druk gewerkt met schuimaarde
zoals te zien is aan de hopen die in het veld op
verspreiding liggen te wachten.
't I s frappant hoe afwisselend de wereld toch
kan bij menigeen de wenkbrauwen doen fron
sen. Zoals gezegd we zullen er mee moeten
leren leven. C.R.M. stelt daar ook wel wat
tegenover. Een vergoeding die varieert naar
gelang men verbindingen heeft met de grond in
dat gebied. En ze zijn bij C.R.M. ook nog eens
een keer bereid om weiland aan te kopen voor
hoge bedragen. De ganzen varen er wel bij. En
het beleid is een teken des tijds. Ach merkt
iemand op, die ganzen en eenden doen ook
soms zo maar wat. Vorige week zag ik wel een
eend op de vorst van mijn schuur zitten. Nou
heb je daar al eens van gehoord, 't Zijn altijd de
boeren die zich aan moeten passen, maar vol
gens mij kunnen de dieren zich ook best leren
aanpassen.
