Voor de vroege spruitkoolteelt
in februari zaaien ing. A.J. van Oijen
IDINf^Bl&lNÏ IDE)
H et is nog niet zoveel jaren dat vrijwel alle spruiten in Nederland eind maart - begin
april werden gezaaid. Vanaf 20 mei tot begin juni volgde het uitplanten, terwijl de oogst
veelal in de tweede helft van september op gang kwam en afhankelijk van gebied, voort
duurde tot in april.
D e opkweekperiode van spruitkoolplanten,
gezaaid in februari duurt onder normale om
standigheden 8 a 9 weken. Bij een zaaidatum
van bijvoorbeeld 17 februari betekent dit een
planttijd van 15 - 22 april.
T egelijk met het zaaien is het wenselijk aan
dacht te besteden aan de koolvliegbestrijding.
Een goede werkwijze hierbij is vlak voor het
zaaien met bijvoorbeeld Phytosol of Birlane
over het zaaibed te spuiten en dit vervolgens
inwerken. Nadat de grond voldoende fijn en
vlak ligt, kan worden gezaaid. Voor de vroege
teelt wordt veelal breedwerpig gezaaid, doch
met een goede precisie zaaimachine kunnen
eveneens goede resultaten worden behaald.
Ter verkrijging van voldoende stevige planten
bedraagt de zaadhoeveelheid per m2 1 V2 gram.
Bij breedwerpig zaaien verdient het aanbeve
ling de le keer zo zuinig mogelijk te zaaien,
zodat men ook nog een 2e keer over dezelfde
baan moet lopen. Na het zaaien wordt het zaad
met een zaadhark 1 cm diep ondergeharkt.
Op erg opdrachtige gronden doen we er goed
aan wat scherp zand over het zaaibed te
strooien om mosvorming te voorkomen.
D e toepassing van de onkruidbestrijding met
chemische middelen vraagt bij deze opkweek-
methode speciale aandacht. De werkwijze in de
praktijk is dat men ter vcorkoming van uitdro
ging, behoudens glas of de tunnel, vlak over het
zaaibed nog een extra afdekking met plastiek
folie aanbrengt.
N aast de min of meer traditionele plattebak
heeft men de laatste jaren met sukses gebruik
gemaakt van de plastik tunnel.
D e keuze van de zaaiplaats dient met veel
zorg te geschieden. Tekortkomingen hieraan
wreken zich meteen in onvoldoende en vaak
slechte planten.
H et schijnt goed te gaan met de ontwikkeling van de prijzen in
ons land. Van midden december tot midden januari heeft er een
daling plaats gevonden van het indexcijfer voor de gezinskon-
sumptie met 0,4% en dat is een belangrijke zaak, want het bete
kent over de periode januari 1977 tot januari 1978 een stijging
van het indexcijfer met 4,5%. Zoals bekend is de stijging van het
indexcijfer bepalend voor de loonontwikkeling en uiteindelijk
voor het inflatietempo en dat is duidelijk afgezwakt, zo is op
nieuw bewezen.
E r was voldoening over de daling van het indexcijfer. Het kan
er op wijzen dat we de goede kant op gaan. We wezen reeds op de
nauwe relatie met de loonkostenstijging. Het is voldoende be
kend dat de Nederlandse lonen tot de hoogste in de wereld
behoren. Toch blijken er nog landen te zijn waar ze nog hoger
liggen. Volgens een onderzoek van Philips bedroegen in oktober
1977 de bruto gemiddelde loonkosten per uur, met inbegrip van
de sociale lasten in ons land 19,— Omgerekend in Nederlands
geld kwamen ze toen voor België uit op 20,26 per uur en voor
West Duitsland op 19,93 terwijl de Verenigde Staten aan
19,25 gemiddeld per uur kwamen. Bij drie andere belangrijke
konkurrenten van ons land op de wereldmarkt lagen ze lager
want in Frankrijk kwam men in oktober 1977 gemiddeld niet
hoger dan 12,93; Italië zat toen op 11,76 en Engeland zelfs
maar op 9,16.
i
De verrolbare kas is uitermate geschikt voor de opkweek van vroege spruitkoolplanten
Consulentschap voor de Tuinbouw
te Tilburg
Sedert enkele jaren heeft zich naast deze min of meer traditionele teeltwijze in toene
mende mate de vroege teelt ontwikkeld. Oorzaken hiervan zijn o.a. verbetering van het
rassensortiment en de vrij goede prijsvorming in augustus - september. Bovendien kan
door de vroege teelt de oogstperiode worden verlengd, hetgeen vooral bij de mechanische
oogst een welkome aanvulling betekent.
Voor de start van de vroege spruitkoolteelt is inmiddels het tijdstip aangebroken, vandaar
dat wij U in dit artikel nog enkele praktische tips willen meegeven.
Zaaitijd
Ervaringen hebben geleerd dat zaaien rond 20
februari en planten in de buurt van 20 april
goede perspektieven bieden. Wel is het hierbij
belangrijk dat men de beschikking heeft over
grond die rond 20 april goed bewerkbaar is.
Mankeert het hieraan, zoals bij de zogenaamde
late gronden^ hetgeen in enkele spruitkoolge-
bieden nogal eens voorkomt doet men er goed
aan 1 a 2 weken later te zaaien.
Zaaien onder glas
oals reeds gesteld wordt in februari gezaaid.
Gezien de tijdsperiode kan dit niet in de volle-
grond plaatsvinden, doch hiervoor is glas of
plastikfolie nodig. Voorop willen wij stellen dat
zaaien onder verwarmd glas moet worden ont
raden i.v.m. grotere kans op doorschieten na
het uitplanten. Bovendien geeft een opkweek
bij wat hogere temperaturen vaak minder ste
vige planten. Gced geschikt is de zogenaamde
plattebak. Ofschoon het aanleggen van de
plattebak arbeidsintensief is biedt het toch en
kele voordelen t.o.v. het staand-glas. Met name
kan bij de plattebak direkt na opkomst inten
sief worden gelucht. Tevens kan ter verkrijging
van een goede afharding van de planten het
glas gemakkelijk worden verwijderd, hetgeen
juist bij deze teelt i.v.m. de vroege plantdatum
van essentieel belang is. Overigens worden er
in de praktijk ook onder staand-glas door
sommigen met goed sukses planten opge
kweekt, zij 't vaak met enig kunst en vliegwerk.
De afhardingsproblemen bij het staand-glas
zijn opgelost in de gebieden waar men nog de
beschikking heeft over verrolbaar glas.
Bij het gebruik van platglas moeten we wel
letten op de lichtdoorlatendheid van het glas.
Op een aantal bedrijven treft men eenruiters
aan die door aanklevend zand, kalkresten enz.
zodanig zijn vervuild, dat van een goede licht
doorlatendheid geen sprake kan zijn.
Oorzaak hiervan is veelal dat het glas recht
streeks van stapel komt, waarbij schoonregenen
niet mogelijk is geweest. Voor goede planten
heeft U echter wel schoon glas nodig. Kontro-
leer Uw éénruiters nog eens en pak indien no-
Gocd plantmatèriaal is dc basis voor een geslaagde spruitkoolteelt.
komen. Tegelijkertijd kan indien nodig 5 kg
N.P.K. 12-10-18 per are met de handkultivator
worden ingewerkt. Hierbij dient te worden op
gemerkt dat jonge plantjes gevoelig zijn voor
verbranding. Grotere hoeveelheden worden
dan ook beslist ontraden.
Zaaien
Onkruidbestrijding
Bij de onkruidbestrijding met Ramrod moet
men hiermede rekening houden. Het middel
dient in een verlaagde hoeveelheid ofwel 40
gram per are te worden verspoten.
Brengen we direkt na het spuiten met Ramrod
gesloten folie aan dan bestaat grote kans op
kiembeschadiging vanwege de dampvorming
die het middel veroorzaakt. Het risiko wordt tot
een minimum gereduceerd indien voor het af
dekken geperforeerde plastik folie wordt ge
bruikt. De schadelijke damp krijgt dan de kans
te ontsnappen.
Tevens is het raadzaam de eerste dagen na het
zaaien ook wat lucht te zetten in de platte bak
of plastik tunnel.
T.a.v. de rassen gaan wij er vanuit dat U in
middels Uw keuze al heeft bepaald. Overigens
kunt U op aanvraag bij het Proefstation voor
de Vollegrondsgroenteteelt te Alkmaar een
volledig overzicht verkrijgen van het vroege
rassensortiment.
dig de bezem en een emmer water.
Schoonspuiten kan natuurlijk ook.
Zaaien onder een plastik tunnel
130 m
De aanleg en konstruktie hiervan is vrij simpel
en wordt schematisch in fig. 1. weergegeven.
De tunnel wordt over het zaaibed opgebouwd.
Elke 2 meter wordt een plastik pijp boogvor
mig in de grond gestoken. Hierover trekt men
de plastikfolie met een doorsnede van 0,1 mm,
waarover vervolgens om de 2 meter eenzelfde
pijp wordt bevestigd. Bij deze methode is de
breedte van het zaaibed 1.30 meter. We zaaien
echter een breedte van 1.10 meter omdat aan
beide zijden 10 cm tegen de buitenkant in de
verdrukking komt. Het verdient geen aanbe
veling de tunnel smaller te maken daar dan
teveel verlies ontstaat. Het afharden kan ge
schieden door de plastik folie na opkomst aan
weerzijden enigszins omhoog te schuiven en in
een wat later stadium geheel te verwijderen.
Ervaringen hebben geleerd dat de planten in
vergelijking met opkweek onder glas 1 week
later pootbaar zijn.
Zaaibed
De grond moet namelijk in een gcede konditie
verkeren, qua voedingstoestand en struktuur.
Dergelijke grond heeft een goed vochthoudend
vermogen, hetgeen noodzakelijk is, daar tij
dens de opkweekperiode het geven van water
vaak moeilijkheden geeft (zwartpoten).
Grond die gevoelig is voor wateroverlast valt
vanzelfsprekend af.
Het is wenselijk dat de diepe grondbewerking
ruimschoots voor het zaaien wordt uitgevoerd.
De grond krijgt dan de kans goed te bezakken,
hetgeen voor een ongestoorde plantengroei
noodzakelijk is. Vervolgens doet men er goed
aan 1 a 2 weken voor het zaaien het glas of
plastikfolie aan te brengen. Het zaaibed kan
dan iets opdrogen en enigszins op temperatuur
Hopelijk zal het zo voort gaan want vast staat dat we groot
belang hebben bij een wat gematigder inflatietempo in ons land,
zeker omdat het ook die richting is uitgegaan in West Duitsland
en dat is onze belangrijkste handelspartner.
Aardappelen, groenten en fruit behoorden weer tot de kategorie
waarvan de prijzen daalden. Dat is geen onbekend verschijnsel
voor deze produkten in de laatste tijd.
Er heeft deze keer ook een herwaardering plaats gevonden van de
maatstaven die gelden voor de vaststelling van het indexcijfer
voor de gezinskonsumptie. Zo lazen we dat bezorgd brood niet
meer in de berekening zit omdat de broodbezorging vrijwel uit het
Nederlandse gezinspakket is verdwenen, divanbedden gingen er
ook uit, evenals het loon van de behanger want het schijnt dat dit
werk in hoofdzaak wordt gedaan door doe-het-zelvers. Ook de
draagbare televisie is geen onderdeel meer van het gezinskon-
sumptiepakket. Daar staat tegenover dat er een aantal nieuwe
zaken werden ingevoerd zoals de caravan, huur van een garage,
halfvolle melk en tartaar.
We zien hier weer maar uit dat ook het konsumptiepatroon
steeds in beweging is.
Wat betreft de toename van de loonkosten per uur zaten we in
Nederland het vorig jaar ook niet slecht want de gemiddelde
loonkosten van mannen en vrouwen tesamen stegen in ons land
het vorig jaar met 8,3%; in West Duitsland met 8,5% de Ver
enigde Staten met 8,7%; België met 10%; Engeland met 11%;
Frankrijk met 12% en Italië met 15%.
Deze cijfers geven slechts gemiddelden weer maar toch een re
delijke indruk over de feitelijke situatie.
Toch is de voorzitter van de Europese commissie de heer Roy
Jenkins nog verre van optimistisch over de ontwikkeling van de
ekonomie in de E.E.G. landen.
Hij zei dezer dagen dat verwacht moet worden dat op middellan
ge termijn nog velen zonder werk zullen blijven of komen.
Pessimistisch was deze hoogste E.E.G. leider ook over het pro
bleem van de landbouwoverschotten in de gemeenschap. Het ziet
er naar uit dat bij een aantal belangrijke produkten het aanbod,
ook op langere termijn, de vraag zal overtreffen. Dat houdt weer
verband met de opstelling ten aanzien van de vaststelling van de
gemeenschappelijke prijzen in deze sektor.
B ij de E.E.G. leeft verder de wens om dit jaar de onderhande
lingen af te ronden over de toetreding van Griekenland.
Het is voldoende bekend dat daaromtrent binnen onze sektor
grote problemen zijn te verwachten en met meer dan gewone
belangstelling wachten we dan ook af wat er zal gaan gebeuren.
Wat betreft de invoer van appelen uit derde landen ziet het er op
het ogenblik naar uit dat er vanaf half maart grote invoeren te
verwachten zijn uit verschillende landen. Over importbeperkin
gen wordt op dit moment niet gesproken. Tenzij het prijsniveau
hiertoe aanleiding zou geven, zal dat er wel niet inzitten.
Er ligt bij de Europese commissie een voorstel voor een inkla
ringsverbod voor appelen uit derde landen na 30 juni 1978. Op die
manier zou men de afzet van de eigen oogst bij het begin van het
nieuwe seizoen willen beschermen.
Over de prijsvorming op de appelmarkt vanaf het moment dat er
volop aanvoer van de nieuwe oogst van het zuidelijk halfrond zal
zijn, valt weinig te zeggen. We dachten dat er niet direkt aanlei
ding behoeft te bestaan voor een al te groot pessimisme in dezen,
wanö het is zeker dat de Europese appelmarkt, vanaf de tweede
helft van maart ruimer van appelen voorzien zal zijn dan de
laatste tijd het geval was, maar dat er dan direkt grote afzet-
moeilijkheden te verwachten zouden zijn dat wil er bij ons toch
ook nog niet in en daarom zouden we bij een grote voorraad wel
geregeld ruimen, maar zeker geen overhaaste stappen doen om er
maar door te zijn op een zeer vroeg tijdstip.
