MOEIZAAM MEDEVERANTWOORDELIJK
J
D,
Vriendelijk W"1 ut. bij .Uw, °Pf,v? ,™n een
Z.L.M.
producent en leverancier van
diverse isolatiesystemen.
zoals geïsoleerde sandwich
panelen.
complete aardappelloodsen
of bewaarplaatsen.
geheel in drukvaste geïsoleer
de panelen op te bouwen
landbouwschuren
geprofileerde staalplaten.
1 vertentie steeds duidelijk op Uw
V6rZ06k' opdracht of briefpapier vermelden:
EEN ONDERNEMING,
VOORNAMELIJK GERICHT OP
INDUSTRIEËLE ISOLATIEWERKEN
HULSTERWEG 20. KLOOSTERZANDE, TEL.01148-1757
De melkheffing tot nu toe
B ijna een half jaar nu kennen we een nieuw instrument in het E.E.G.-markt- en prijsbeleid: de (financiële) medever
antwoordelijkheid van de producenten voor het marktevenwicht, met name dan bij melk en zuivel. We hadden weliswaar
al lang de produktieheffing op de half vette, hoeveelheid B-suiker, maar in de melksector gaat de veehoudersbijdrage
gepaard met regelingen betreffende bestemming van het geld en zeggenschap van het bedrijfsleven daarbij. Bij het begrip
"financiëel medeverantwoordelijk" moeten we natuurlijk wel noteren dat het over een extra, een gereglementeerde
veehoudersbijdrage gaat. De gestelde richt- en bodemprijzen behoeven, zoals de boeren plegen te ervaren, bepaald niet
altijd gehaald te worden en er is al sprake van een, vaak ongunstig, marktrisico.
De melkheffing (1,5% van de richtprijs: 0,89 cent per kg melk) had een lange voorgeschiedenis. Brussel zon al lang op
maatregelen om zonder direct veel af te doen van de politiek zware melkrichtprijs, toch zijn financiële lasten te beperken
en de veehouders de duurzaam lijkende overschotsituatie te laten voelen.
Er is gedacht aan garantiebeperking bij overschrijding van bepaalde voorraadgrootten, of naar melkhoeveelheden per
land en per bedrijf(contingentering).
En aan een algemene inhouding op geleverde melk. Het werd deze melkheffing, die opgenomen werd in het actiepro
gramma zuivel 1977-1980. Eind 1976, vlak voor Lardinois' vertrek uit Brussel en nog voordat ze aan de prijsronde 1977'78
begonnen, werden de landbouwministers het in principe over een melkheffing eens.
melkprijsverhoging niet minder zijn dan het gemiddelde (vol
gens COPA 5%). Verder verlangt het COPA dat de beneden-
grens van de heffing niet langer 1 Vi% maar 0% van de richtprijs
zal zijn (de bovengrens is 4%). De melkheffing zal tot 1980 lopen
en wordt elk jaar in de prijsronde opnieuw vastgesteld. De
Commissie heeft voorgesteld voor het komende melkprijsjaar
de heffing te handhaven op V/i% van de (nieuwe) richtprijs.
Zoals bekend wil de Commissie de melkrichtprijs 2% verhogen,
welke verhoging dan niet helemaal zal doorwerken in de inle-
veringsprijzen van boter en mager melkpoeder.
Waaraan wordt melkheffing besteed?
Moeilijk voor veehouderij
e veehouderij en haar vertegenwoordigers hadden het
moeilijk met die medeverantwoordelijksheidsheffing op melk.
De Raad en de Commissie waren immers tot dan toe verant
woordelijk geweest voor een aarzelend marktbeleid, dat zulke
grote voorraden had doen ontstaan. Waar beginnen de produ
centen aan, als ze gaan meebetalen? Ze zouden zeggenschap
moeten hebben over de heffingsopbrengst, die dan apart ge
administreerd moest worden. Sommigen vonden zo'n begin van
mede-marktbeheer wel aanlokkelijk. Het eind van veel praten
in het COPA (E.E.G.-landbouworganisatie) en op de thuis
fronten was dat de melkheffing slechts aanvaardbaar werd ver
klaard als een keur van voorwaarden zou zijn vervuld; een
onverbloemde afwijzing vond men niet verstandig. Als belang
rijkste voorwaarden van het COPA noemen wij: een "kosten
dekkende" richtprijs met doelmatig marktbeheer (ook van Ne
derlandse kant sterk benadrukt), zeggenschap over de besteding
en mede-marktbeheer, alsnog een heffing op plantaardige vet
ten.
Over de besteding van een heffingsfonds heeft men het in het
COPA nooit goed eens kunnen worden. Het ging uiteraard om
een beter evenwicht op de zuivelmarkt. Voorop stond dan be
vordering van de afzet, liefèt door steun aan extra of aan nog niet
gesteunde maatregelen: zuivelpropaganda, speciale exporthulp.
Er was een minderheid (vooral Duitsland en Nederland) die
even sterk dacht aan beheersing of beperking van het melkaan-
bod: vermindering van het aantal koeien door slachtpremies. Bij
de prijsbesluiten van vorig jaar aanvaardde de Ministerraad het
zuivelactieprogramma. De niet-afleverings- en omschakelings
premieregelingen zouden voor Brusselse rekening komen. De
melkheffing zou half september ingaan en afgesproken werd
met het COPA dat die bestemd was voor verruiming van de
zuivelmarkt binnen en buiten de E.E.G. en voor produkt -
ontwikkeling.
Melkheffing overal geïnd?
Er was wat onzekerheid of de melkheffing wel overal op 16
september 1977 inging. De echte, erkende berggebieden waren
uitgezonderd, ook bedrijven die geen melk afleveren(boeren-
kaas). In diverse veehouderij-achterbannen lag de melkheffing
niet zo gemakkelijk. Italië kreeg ook ontheffing voor zijn klein
ste bedrijfjes, zodat in totaal ongeveer een derde van zijn melk
ni^t onder de heffing viel. Later, tot nu toe eigenlijk, was de
situatie in Frankrijk nog wat onduidelijk.
Het is zeker dat de Franse regering de melkheffing heeft opge
legd en dat ze het geld naar Brussel zal overmaken: hoe het met
de inhouding op zichzelf staat is ondoorzichtig. Wellicht is er
ook hier sprake van verkiezingskoorts. In elk geval wordt door
elke landbouwminister verzekerd dat de melkheffing wordt op
gelegd waar dat moet en dat Brussel het geld krijgt. Door het
COPA meermalen ernaar gevraagd zegt ook de Commissie dat
alles, voorzover zij weet, in orde is.
Van de voorwaarden die het COPA stelde is niet alles terecht
gekomen. Het heeft die dan ook regelmatig herhaald. Omdat er
een melkheffing bestaat, heeft het COPA gesteld, mag de
aarlijks brengt VA% melkheffing 700 min. op. Over beste
ding van zo'n 320 min. is nog niet gesproken. Wel toegedeeld
zijn 85 min. voor onpersoonlijke propaganda in de gemeen
schap, 13 min. voor marktonderzoek en produktontwikkeling
in de E.E.G. en 30 min. voor acties op derde markten. Wat
deze langetermijnmaatregelen betreft is thans de nadere uit
werking aan de orde. Er is nogal wat touwgetrokken: zo wilden
de Britten veel meer voor propaganda en de Fransen voor
exportacties (o.a. technische hulp bij oprichting van recombi-
ned-fabrieken, wat Nederland bepaald niet zint).
Wat de onpersoonlijke propaganda betceft, zou uit de heffing
85% van de "verruiming" kunnen worden betaald. D.w.z. van
nieuwe propaganda-acties in 1978 of van meeruitgaven van
reeds lopende zaken boven het gemiddelde van de laatste drie
jaar. Afhankelijk overigens van in te dienen programma's, o.a.
door ons Nederlands Zuivelbureau. Er zal wel met een schuin
oog worden gekeken naar een bepaalde "richtsleutel" van ver
deling van het propagandageld, Nederland zou dan op 8.5%
7 min.) kunnen rekenen. Over de voor de Fransen heilige ex
port-acties wordt nog volop geharreward.
In het globale bestedingsplan is ook heffingsgeld bestemd voor
maatregelen die meer op korte termijn werken. Zo b.v. 88
min. voor het schoolnielkprogramma, wat zou betekenen dat uit
de heffingspot tweederde van de Brusselse subsidie komt. En
156 min. voor toeslagen voor vervaardiging van boterconcen-
traat (gesmolten huishoudboter) en opname van botervet in ijs.
Een door de Nederlandse zuivelwereld nogal gewilde extra
toeslag voor verwerking van mager melkpoeder inmengvoeders
haalde het (nog) niet. De andere landen wijzen dit af, omdat de
Commissie met de gedachte speelt om de bodem uit de poe-
dermarkt te slaan: opheffing van de inleveringsmogelijkheid.
Ook wordt gezegd dat eerst de soja-invoer belast moet worden.
De Commissie heeft onlangs gesuggereerd om toch wel weer de
premieregelingen ter beperking van de melkproduktie uit hef
fingsgeld mee te financieren, mede omdat het COPA zo op
voortzetting van de premies aandringt. Maar zeven landen wil
len er geen boerengeld aan spenderen.
Aldus de tussenstand na een half jaar melkheffing. Het samen
uitgeven ervan blijkt minstens zo moeilijk als het bijeenbrengen.
Of overigens de melkheffing V/2% van de richtprijs door moet
gaan bij een magere prijs-aanpassing is momenteel aan de heren
landbouwministers.
Struikenkamp.
