Welke investering
is het meest
verantwoord?
Prijsvergelijking rundveevoeders
D oor de grote vraag naar grond en een klein
aanbod is de prijs sterk gestegen. Prijzen van
40.000,- per ha en soms nog hoger komen vrij
veel voor. Als men hiervoor al het geld bij de
bank op moet nemen en er 8'/2% rente voor
moet betalen, is diraan rentekosten een bedrag
van 3.400,— per ha. Over rentabiliteit be
hoeft men dan al niet meer te praten.
U it de berekende voederwaardeprijs bleek dat de kVEM-prijs 0,40 en de eiwittoeslagprijs
0,51 bedroeg. Ten opzichte van de-vorige maand een daling van de kVEM-prijs en een stijging
van de eiwittoeslagprijs,
Investering in grond.
Investeren in
bedrijfsgebouwen en levende
have.
V erbetering van oude bedrijfsgebouwen of
vervanging door moderne nieuwe geeft meestal
een betere benutting van de aanwezige arbeid.
De bedrijfsverzekering wordt er meestal mee
vergroot, omdat men meer risico's uit kan
schakelen.
Ui
Conclusie
G. v. Gorp
Consulentschap voor de Varkens- en Pluimveehuoderij te Tilburg.
Een groot aantal vooruitstrevende zelfstandige ondernemers, welke in het verleden goed
renderende investeringen hebben gedaan, denken al weer aan de volgende investering.
Voor men gaat investeren moet men steeds de voor- en nadelen goed afwegen en daarna
een keuze maken uit de verschillende mogelijkheden.
Op de eerste plaats moet men zich afvragen waarom men weer gaat investeren. Het
antwoord hierop kan, naast het algemene doel om het inkomen te vergroten, veelzijdig
zijn.
a) Betere benutting van de beschikbare arbeid.
b) Een tweede arbeidskracht aantrekken om de
bedrijfsgebondenheid te verkleinen.
c) Spaargelden en kredietmogelijkheden weer
benutten.
d) Gebruik maken van investeringsaftrek of
vervroegde afschrijving om belasting-betaling
uit te stellen.
e) Voordelen van kwantum-toeslagen en -kor
tingen te benutten.
0 De bedrijfszekerheid vergroten door minder
afhankelijk te zijn van anderen.
Voor de varkenshouderij gaat het meestal over
investeringen in:
1Gebouwen en levende have.
2) Grond.
Een algemene regel over de rentabiliteit van
deze investeringen is niet te geven.
Voor ieder bedrijf gelden andere normen, wel
ke onder de gegeven omstandigheden moeten
worden toegepast.
Het lijkt toch zinvol om een aantal algemene
aspecten eens nader te bezien.
een tweede arbeidskracht aan kan trekken. Een
goede arbeidskracht behouden is meestal niet
gemakkelijk.
Als men door de investering het bedrijf meer
gesloten kan maken (fokken en mesten), zal dit
de bedrijfsverzekerheid vergroten.
De voordelen van hogere toeslagen van kor
tingen zijn betrekkelijk en mogen meestal niet
als motief gebruikt worden om het bedrijf te
vergroten.
Uit een aantal recente onderzoekingen blijkt
dat het gemiddelde arbeidsinkomen niet ver
beterd wordt als men te veel produktieeenhe-
den heeft per aanwezige arbeidskracht.
,k- t' - ,V> '-<• S8,,V' ",v U V
itbreiding van bedrijfsgebouwen geeft
steeds meer werk. Het steeds vergroten van de
Dure grond
wat doe je er mee????
bedrijven maakt de kans op ziekte-insleep
steeds groter, en de bedrijfscontröle wordt
steeds moeilijker. De belasting-voordelen gel
den maar voor een paar jaar en worden daarna
negatief.
Men moet zich niet zoveel werk op de hals
halen dat men geen tijd meer heeft om nog iets
van het inkomen op te maken.
Bedrijfsvergroting kan zinvol zijn als men nog
onbenutte arbeid heeft, of als men daardoor
Voor de varkenshouderij-bedrijven worden
meestal twee belangrijke redenen aangegeven.
1) Benutting van spaargelden en kredietmoge
lijkheden.
2) Grond beschikbaar krijgen om mest af te
kunnen zetten.
Als wij terug kijken naar de laatste 10 jaar is de
grond steeds te duur geweest, mits men de
waarde stijging er af trekt. Gemiddeld is de
grond de laatste 10 jaar wel 2.500,— per jaar
gestegen. Als het zo door blijft gaan zal het
voor jonge boeren onmogelijk worden om nog
een bedrijf over te nemen.
Door de waarde-stijging van de grond worden
de krediet mogelijkheden groter, maar van het
geleende geld moet men rente en aflossing be
talen. Dit zal uit de rentabiliteit van de grond
moeten komen.
Kan men voor de financiering eigen spaargel
den of afschrijvingsreserves gebruiken dan
mag men met een lager rente-percentage reke
nen en zal grond kopen eerder rendabel zijn.
Het beschikbaar hebben van eigen grond voor
de varkenshouder om verzekerd te zijn van de
mest-afzet; kan voor de toekomst wel eens van
betekenis worden.
Momenteel kan men de mest nog wel kwijt,
maar als er eens beperkingen komen op de
hoeveelheid mest per ha, kan het wel eens geld
gaan kosten om de mest kwijt te worden.
Het is moeilijk daar nu een bedrag voor in te
vullen, maar als men mest over een grote af
stand moet gaan transporteren (mogelijk zon
der subsidie), kan dit wel eens 7,50 of meer
per m3 gaan kosten.
Voor een akkerbouwgewas mag men de be-
mestingswaarde stellen op 10,— perm3.
Rekening houdend met 2,50 kosten voor
uitrijden op eigen land, zou men 15,— per
m3 mogen toerekenen als opbrengst, als men
deze mest op eigen grond aan kan wenden.
Een hoeveelheid van 40 m3 per ha geeft dan
een voordeel van 600.— per ha.
Met een gemiddeld saldo van akkerbouwge
wassen komt men aan een bedrag van
2.000,— per ha.
De kosten aan rente bij volledige financiering
met daarbij nog wat waterschaps- en grondlas
ten. zijn bij aankoop voor 40.000.— per
ha 3.600,— per ha.
Naast de aangewende arbeid dus een tekort
van/ 16.00,— per ha.
Ondernemers welke met een rentevergoeding
van 4!/>% genoegen kunnen nemen zonder in
liquiditeitsmoeilijkheden te komen en de
overige rentevergoeding plus de arbeidsver-
goeding middels waardestijging van de grond
in kan kalculeren, zullen bij bovengenoemde
opzet de grond kunnen kopen.
Ondernemers (vooral varkenshouders) welke
middels andere teelten dan in hoofdzaak mais
een hoger saldo per ha kunnen betalen, kunnen
de grond hierdoor beter rendabel maken.
Ir. de Kroon van het Consulentschap, v.d.
Rundveehouderij en Akkerbouw te Tilburg zal
in een volgend artikel op deze gewassenkeuze
nader ingaan.
De grond is te duur, maar als men waarde toe gaat kennen aan de afzet van mest, en
als de geldsontwaarding door blijft gaan, kan men toch uitrekenen dat het voor een
goede ondernemer verantwoord is om de grond aan te kopen.
P. van Nes
Gezien de prijsdaling van o.a. tapioca en de dollarkwestie een te verwachten prijsontwikkeling. Bij
het vergelijken van de ruwvoeders met de krachtvoeders moet gewezen worden op de verschillen
ten aanzien van arbeid en opslag.
Alle prijzen zijn excl. B.T.W.
RLWVOF.DERS
voederw;
aarde
Marktpr.
Verlies bij
Marktpr.
Voederw.pr.
Marktpr. in
Produkten
VEM
VRE
per 100 kg.
bewaren
incl. verl.
per 100 kg.
v. voederw.
Aardappelen
231
13
7.50
5%
7,90
9,90
80
Bierbostel
218
51
9,50
15%
11,18
11,32
99
Aard.afvallen
150
6
4.
15%
4.71
6,31
75
Mix 50/50
184
28
7,75
15%
9.12
8,79
104
Mix 48/48/4
213
29
8.75
15%
10,29
10-
103
Spruitestokken
180
29
6.50
5%
6.84
8,68
79
Kool
89
11
2.50
10%
2,78
4,12
67
Waspeen
95
6
2.50
10%
2,78
4.11
68
Koepeen
129
7
4.50
10%
5-
5,52
91
Appelpulp
105
2.75
20%
3.44
4.20
82
Witlofwortelen
192
14
6.50
5%
6.84
8,39
82
Natte pulp 1 1% ds
90
5
3.50
20%
4,38
3,85
114
Natte pulp 20% ds
175
10
5.50
15%
6,47
7,51
86
Aard. vezels
110
5
4.
15%
4.71
4,66
101
Spoeling
77
16
3,-
5%
3,16
3,90
8/
Kool, waspeen, aardappelafvallen en spruitestokken zijn de goedkoopste ruwvoeders. Vooral van
waspeen en aardappelafvallen kunnen de drogestofcijfers sterk variëren. Bij waspeen is gerekend
met 10% en aardappelafvallen met 15% drogestof. Monsters opsturen naar de Bedrijfslaboratoria
te Leeuwarden of Oosterbeek te bepaling van het drogestof-gehalte (van het verse produkt) heeft
dikwijls zijn waarde. Dit geldt eveneens voor de mix-produkten. Natte pulp (11% ds) en de
mix-samenstellingen zijn, gezien de voederwaardeprijzen, de duurste ruwvoeders.
Bij een aardappelprijs van f 7,50 per 100 kg. mogen onderstaande ruwvoeders kosten:
Bierèostel 7,68; Mix 50/50 5,96; Mix 48/48/4 6,80; Natte pulp 11% ds 2,45; Aard.vezels
3,17.
16
Hooi- en stroprijzen per ton.
Weidehooi 350,-,; Tarwestro 150-Gerstestro 160- Grasz. hooi 180- tot f 240,-.
Granen e.d.
Produkten
Voederwaarde
Marktprijs
Voederwaardepr.
Marktprijs
VEM
VRE
per 100 kg.
per 100 kg.
in v.d.
voederw.pr.
Maismeel
1053
54
57,25
44,87
128
Tarwemeel
1068
82
54-
46,90
115
Gerstemeel
971
87
53,15'
43,28
123
Havermeel
865
87
55-
39,04
141
Tapioca
933
-
33,25
37,32
89
Bietepulp
925
52
32,-
39,65
81
Citruspulp
1013
25
31-
41,80
74
Maisv.meel
977
75
45,50
42.91
106
De pulpsoorten en tapioca zijn de goedkoopste eiwitarme grondstoffen. Maismeel en vooral
havermeel zijn dure produkten.
Eiwitrijke grondstoffen.
Produkten
Voederwaarde
Marktprijs
Voederwaardeprijs
Marktpr. in
VEM
VRE
per 100 kg.
per 100 kg.
v.d. voeder
waardeprijs
Lijnschilfers
1020
282
58.50
55,18
106
Sojaschroot
1011
410
58.-
61,35
95
Maisglutenvoer
992
181
48,25
48,91
99
Kokosschilfers
1078
164
50.50
51.48
98
Tarwegries
870
132
42,-
41,53
101
Tarwegrint
813
126
40-
38,95
103
Grasbrok
750
112
32,-
35,71
90
Lucernebrok
688
118
32.—
33.54
95
Raapschröot
812
299
49.
47,73
103
Bonenmeel
977
185
47,50
48,52
98
Gedroogde groenvoeders, sojaschroot. kokosschilfers, maisgl.voerpellets en bonenmeel zijn de
aantrekkelijkste eiwitrijke grondstoffen.
Mengvoeders
V oederwaardeprijs
A-voeder 940 VEM 120 VRE ƒ43,72
Energievoer 940 VEM 90 VRE 42,19
Van de diverse soorten limix hopen we binnenkort de juiste voederwaarde te kunnen opgeven.