T uinbouw
vakbeurs 1978
O
O
De glastuinbouw in cijfers
H
H.
D e jaarlijkse Nederlandse Tuinbouw Vakbeurs "N.T.V." zal
gehouden worden van dinsdag 3-1 januari t/m zaterdag 4 fe
bruari 1978 in de Coöperatieve Vereniging "Veiling Bleiswijk"
te Bleiswijk.
H et gaat er ook om, de arbeid te beperken. Zodoende wordt
aan gemakkelijker oogsten aandacht besteed, met name bij bo
nen en spruitkool. Ook streeft men ernaar, de machinale oogst
voor zoveel mogelijk produkten dichterbij te brengen. Zo is van
radijs, na een stille periode nu weer volop in de lift, een ras
ontwikkeld dat speciaal geschikt is voor mechanisch oogsten.
D e Nederlandse-bloemisterij wordt over de hele wereld als
een wonder beschouwd. De export stijgt voortdurend waarbij
percentages tot 30% per jaar worden genoemd. In datzelfde
tempo stijgen de veilingopbrengsten, vooral bij de potplanten en
de exotische gewassen, waarvan op de N.T.V. weer een uitge
breid sortiment te zien zal zijn. Verder zal een grote verschei
denheid aan bloemzaden worden gepresenteerd.
Z onder grond of een ander groeimedium met de nodige voe
dingsstoffen is geen groei en dus ook geen teelt mogelijk. Be
zoekers van de N.T.V. zullen kunnen zien dat er weer belang
wekkende ontwikkelingen aan de gang zijn. Firma's die zich
specialiseren in grondmengsels voor tuinders, bloemisten en
boomkwekers brengen ook andere media op de markt zoals
steenwol en kant- en klare mengsels, waarin bijvoorbeeld één
maal tomaten kunnen worden gekweekt. Verder zullen er spe
ciale meststoffen zijn, gemaakt voor de teelt op steen wol of voor
hydrocultuur. Deze worden ook wel groeiregulatoren genoemd,
gezien hun sterke invloed op groei en bloei van de betrokken
gewassen. De voeding is overigens een belangrijke faktor; voor
vrijwel alle plantesoorten is er een speciaal recept.
I n 1976 was het totale glasareaal 7910 ha. Dit is vergeleken met 1975 slechts een uitbreiding van 10 ha. In de periode
1970-1975 nam het areaal jaarlijks met gemiddeld 100 ha toe. Aan de expansiedrift is dus duidelijk een einde gekomen,
hetgeen toegeschreven moet worden aan de verminderende bedrijfsuitkomsten. Dit wil echter helemaal niet zeggen dat de
kassenbouwers bij elkaar maar 10 ha glas hebben gebouwd. Integendeel, de kassenbouwers hebben over het algemeen
goede orderportefeuilles gehad, hetgeen eveneens het geval is geweest in 1977. De oorzaak hiervan is, dat vele van de
oudere glasopstanden versleten beginnen te raken en ook omdat vele tuinders hogere teelttechnische eisen aan hun kassen
beginnen te stellen, (b.v. de omschakelaars van groenten naar bloemen).
I n de glastuinbouw heeft zich vanouds het verschijnsel van de
centrumvorming voorgedaan. Tweederde van het glasareaal is
dan ook in de grote centra gevestigd. Van het totale glas bevond
zich in 1976 5064 ha in Zuid-Holland, 300 ha in Noord-Holland,
OPENINGSTIJDEN:
Dinsdag t/m vrijdag, dagelijks van
10-19 uur
Alleen zaterdag van 10-16 uurm
's avonds gesloten.
'Deze Vakbeurs, die georganiseerd wordt door de Stichting "de
Nederlandse Tuinbouw Vakbeurs", heeft zich in de loop der
jaren ontwikkeld tot een manifestatie die in de wereld haar
weerga niet kent. Nergens anders wordt zo'n compleet overzicht
geboden van alles wat een tuinder voor zijn bedrijf nodig heeft.
Het is onmogelijk om in een kort bestek te vermelden wat de
"N.T.V." allemaal aan de bezoekers te bieden heeft. Vrijwel
alles op het gebied van de moderne bedrijfsuitrusting is aanwe-
zig.
Kassen, verwarmingsinstallaties, klimaatregelingen enz. nemen
op de vakbeurs een centrale plaats in. Tal van nieuwe con
structiedetails verlenen de kassen een grote stormzekerheid en
beperken de warmteverliezen.
Vele firma's zullen hun nieuwe ontwikkelingen op het gebied
van de kasklimaatregeling tonen, waarbij de procescomputer
een steeds belangrijkere rol gaat spelen. Ketels, branders, con
densors e.d. zijn erop gericht de dure brandstof met een zo hoog
mogelijk rendement te verstoken.
Teelten op diverse kunstmatige substraten en voedingsfilm be
ginnen bredere belangstelling te krijgen.
Machines en werktuigen zijn in een grote verscheidenheid aan
wezig. Veel aandacht wordt besteed aan transportmiddelen,
roltafels, enz.
Hulpmiddelen als potgrond, meststoffen, gewasbeschermings
middelen. tuinbouwbenodïgdheden, enz. zijn te kust en te keur
op de N.T.V. te vinden.
De groene sektor zorgt niet alleen voor een bijzondere fraaie
aankleding van de expositiehal, maar toont in de eerste plaats
welke nieuwe en soms bijzonder belangrijke resultaten de
zaadfirma's en selektiebedrijven in de afgelopen periode heb
ben bereikt.
De afzet van de produkten trekt altijd veel belangstelling op de
N.T.V. Sorteermachines (voor maat, kleur en gewicht), verpak
kingsmachines- en materialen, fust, koelcellen, enz. zijn in di
verse uitvoeringen aanwezig.
Voorlichting. Als vanouds zijn de onderzoekinstituten, proef
stations, tuinbouwconsulentschappen en andere instanties,
aanwezig voor het geven van objektieve voorlichting.
NIEUWE ONTWIKKELINGEN
IZowel vakmensen als belangstellende buitenstaanders ver
wonderen zich altijd weer over de snelle ontwikkelingen in de
tuinbouwtechniek en de uitwerking daarvan op het vak en ook
daarbuiten. De N.T.V. zal hiervan ook deze keer een overzicht
geven.
ENERGIEBESPARING
Een belangrijk, zo niet het voornaamste punt is de besparing
van energie. Het is weliswaar niet mogelijk, de kostenstijgingen
op dat punt helemaal voor te blijven maar beperking is zeker de
moeite waard. In de eerste plaats geldt dat voor de technische
hulpmiddelen: betere branders en moderne kassen vragen
minder energie. Daarnaast kunnen ook eigenschappen van de
Vooral op Tholen neemt de teelt van stoksnijbonen een belang
rijke plaats in.
"De N.T.V. wordt gehouden in de veiling te Bleiswijk.
planten invloed hebben. Kwekers van nieuwe rassen streven
naar produkten die bij een grotere produktie toch met minder
licht en warmte toekunnen en daarbij sneller oogstrijp zijn. Jaar
najaar worden op de N.T.V. op dit gebied gemaakte vorderin
gen aangetoond.
MINDER ARBEID
NIEUWE PRODUKTEN
O,
nder de nieuwe produkten zal dit jaar groenlof opvallen, een
vollegrondsprodukt dat tussen andijvie en witlof kan worden
gerangschikt. Verder verdienen de vlezige tomatenrassen ver
melding. Al verscheidene jaren hebben pioniers ze op de N.T.V.
laten zien en het ziet er nu naar uit dat de trend op grote schaal
door het vak wordt overgenomen. Nieuw zijn ook lange Spaanse
pepers, gele paprika, zelfblekende selderij én rettich, dit laatste
voornamelijk voor de exportmarkt.
JONGE PLANTEN
maten af zodat de afnemers hun dure kasgrond maximaal kun
nen gebruiken. Op grond van schema's, vaak door de computer
samengesteld, kunnen de telers precies bepalen wanneer ze de
planten willen ontvangen. Het drukke bezoek aan de stands van
de jonge-plantentelers bewijst telkens weer hoe sterk de band is
tussen tuinders en leveranciers van het kostbare uitgangsmate
riaal.
BLOEMISTERIJ
Ook op dit terrein bestaat neiging tot specialisatie: het aanbod
van zaaikisten met verspeende plantjes groeit voortdurend
evenals dat van geworteld chrysante- en anjerstek. De stekbe-
drijven, waarvan enkele tot de oudste N.T.V.-deelnemers be
horen, bieden weer meer virusvrij materiaal aan van een weer
groter aantal gewassen.
VOEDINGSBODEM
GEWASBESCHERMING
pvallend gespecialiseerd is de teelt van jonge planten, nu in
handen van bedrijven die wel jonge-plantenfabrieken kunnen
worden genoemd. Ze leveren hun produkten ook in grotere
ok in de gewasbescherming gaan de ontwikkelingen door.
De daartoe bestemde stoffen zijn selektiever dan voorheen, in
de eerste plaats om het gebruik veiliger te maken, maar ook
omdat de prijs tamelijk hoog is en een spaarzaam gebruik
voorkeur verdient; spuitbeurten en doses worden tot het uiterste
beperkt. Er worden op de vakbeurs ook weer nieuwe grond-
produkten getoond.
De biologische bestrijding met behulp van roofmijten en sluip
wespenjaren geleden voor het eerst op de vakbeurs gedemon
streerd, wint nog voortdurend veld en de stand op de N.T.V. zal
zeker weer tot ruimere toepassing leiden.
Glasareaal
Centrumfunktie
250 ha in de vier Noordelijke provincies, 600 ha in Gelderland
en Utrecht, 1149 ha in de drie Zuidelijke provincies en 30 ha in
de IJsselmeerpolders.
Verschuivingen
Een belangrijk deel van het glasareaal heeft in de afgelopen
jaren een andere bestemming gekregen, waarbij vooral de ver
schuiving van groenten naar bloemen erg in het oog valt.
Aan deze verschuiving lijkt nog geen einde gekomen te zijn.
Een en ander moge, blijken uit onderstaand tabelletje,
boom- - totaal (in ha)
groenten fruit bloemisterij kwekerij
1970 5375 210 1634 20 7239
1975 4683 117 3060 40 7900
1976 4524 100 3241 45 7919
Situatie in de glasgroenteteelt
et aantal bedrijven waarop groenten onder glas geteeld
worden nam af van ruim 13.000 in 1970 tot 9100 in 1976. Hier
van kunnen er echter slechts ca. 6100 worden beschouwd als
specifieke glasgroentebedrijven (d.w.z. meer dan 60% van het
aantal standaardbedrijfseenheden heeft betrekking op de teelt
van glasgroenten). Deze glasgroentebedrijren nemen 4060 ha
voor hun rekening. De gemiddelde oppervlakte van het speci
fieke glasgroentebedrijf is dus ca. 0,67 hectare. Het aantal be
drijven met een glasoppervlak groter dan 1 ha bedraagt ca. 1100.
Er is reeds opgemerkt dat de glasgroenteteelt in Nederland
terugloopt. We telen al 1000 ha minder tomaten en komkom
mers dan op het hoogtepunt. Gedeeltelijk is dit verloren gegaan
aan de bloemisterij, voor een ander gedeelte echter vervangen
door andere groentegewassen als paprika, aubergine e.d. Een
hele reeks kleine gewassen als radijs, ramenas, koolrabi, chinese
kool. ijsbergsla, courgettes enz, staat flink in de belangstelling.
De financiële bedrijfsresultaten zijn in 1977 voor de glasgroen
teteelt teleurstellend geweest. Volgens een voorlopige bereke
ning van het Landbouw Economisch Instituut zal de rentabili
teit niet meer bedragen dan 91%, d.w.z. dat tegenover elke
100,- gemaakte kosten slechts een opbrengst van 91,—
staat. Het is duidelijk dat de stemming in deze branche dan ook
verre van rooskleurig is.
De produktiewaarde van de bloementeelt steeg de laatste zeven
jaar van een half miljard gulden naar anderhalf miljoen gulden.
Situatie in de bloemisterij
.et aantal bedrijven waarop bloemisterijgewassen worden
geteeld nam toe van 7100 in 1970 tot 8250 in 1976.
De produktiewaarde steeg van 550 miljoen gulden in 1970 tot
ruim 1 xh. miljard gulden in 1976. Dit komt neer op een nominale
stijging van 177%, omgerekend in guldens van 1970 op een
stijging vsn 74%. Bedenken we dat het areaal vrijwel verdubbeld
is, dan betekent dit dat de opbrengst per m2 duidelijk is gedaald.
De bloemisterij neefnt van de totale produktiewaarde van de
gehele Nederlandse tuinbouw reeds meer dan 35% voor haar
rekening. De exportwaarde van bloemisterijgewassen was in
1976 ca. 1,2 miljard gulden' waarvan 80% naar W.-Duitsland
ging-
De financiële resultaten waren in 1977 beter dan in beide voor
gaande jaren. Het L.E.I. becijferde dat voor de gehele bedrijfs
tak per 100 gulden kosten 99 gulden wordt terugverdiend.
Hieruit blijkt dat ook de bloementelers niet slapende rijk wor
den, maar bij deze uitkomsten kan de tak als geheel het nog vele
jaren uithouden. vervolg op pagina 17
16
