De tuinbouw staat voor moeilijke beslissingen
pNiiiM
Ixonnirs
T ijdens het overzicht van de verschillende tuinbouwsektoren
kwam naar voren dat de fruitteelt Oost Zws.Vlaanderen het
meest getroffen werd door de vorst einde maart. In genoemd
gebied is de oogst klein met veel misvormde vruchten. In andere
delen van Zeeland en N-Brabant is er veel verschil van bedrijf
tot bedrijf. Opgemerkt werd verder dat de peren veelal een
goede opbrengst hebben gemaakt, zowel wat betreft produktie
als prijspeil.
W at de bloembollen betreft hadden de telers van tulpen en
irissen een best jaar. Met de gladiolen leek het minder goed te
gaan. De sortering valt tegen en de prijs stond onder druk. Maar
de laatste weken is er een opleving in de prijs en voor de grovere
maten is er nu sprake van een vriendelijke markt. De heer Neele
ziet redelijke kansen voor vakbekwame gladiolentelers die zich
op een beperkte oppervlakte toe willen leggen op selektie (de
massateelt, gemechaniseerd, leidt tot degeneratie) en op de teelt
van dure soorten die met de hand moeten worden gerooid. De
"kleine" warme bakker draait vaak beter dan de grote brood
fabrieken met hun massa - produktie. De Heer P.Dekkers kwam
met vrij gunstige berichten over de bloementeelt. De kosten
stijging kan worden opgevangen door een wat hogere prijs. Voor
de afzet was het koele weer gunstiger dan de tropische warmte in
de voorgaande zomer.
Kort verslag jÊmzim. tuinbouwcommissie
Tegemoetkoming
studiekosten voor het
schooljaar 1978/1979
D e heer C.W.Bos, voorzitter van de hoofdafdeling Tuinbouw
van het Landbouwschap op het K.N.L.C.,tevens hoofdbe
stuurslid van het Centraal Bureau voor Tuinbouwveilingen ging
in op diverse beleidspunten. Allereerst overrompelde hij de
vergadering door de mening te vragen over opslag en afzet van
importfruit via de veilingen.
,A.an het slot van de vergadering werd afscheid genomen van de
heren C.Davidse, JJ. Lako; J.Steur en A.H. v.d. Zande, omdat
die in de kommissie nieuwe stijl geen zitting meer hebben. De
voorzitter dankte hen voor hun aktiviteit en sprak de hoop uit
voor een verdere samenwerking in de regionale tuinbouwkom-
missies. Hierna sloot hij de vergadering.
O p maandag 28 november j.l. vergaderde de tuinbouwcommissie der Z.L.M. onder leiding van de heer M.J.Goud. Deze
heette in zijn openingswoord speciaal de heren C.W.Bos en Ir.H.Sytstra welkom. "Het is een historische bijeenkomst",
aldus de heer Goud, "want we vergaderen voor het laatst als kommissie oude stijl".
Verder wees de voorzitter op de wisselvallige uitkomsten in de tuinbouw. Het fruit brengt goede prijzen op, maar bij velen
is de kg-opbrengst zo laag, dat ze toch een matig of zelfs slecht jaar hebben. In de groentensektor begon men in het
voorseizoen met goede prijzen, maar daarna ging het in dalende lijn met vrij veel doordraai. Mede gezien de stijgende
kosten is het algemene beeld dan ook niet rooskleurig.
Veel misvormde Golden Delicious;
De heer J.A. Vogelaar meende dat de kansen op stijgende prij
zen van het bewaarfruit gunstiger zijn voor de appels dan voor
de peren. Dat vooral omdat de Conference nu al zoveel hoger
wordt gewaardeerd dan o.a. de Golden Delicious, dat deze peer
vlugger aan het plafond zit. Anderzijds is de kwaliteit van de
Nederlandse Golden dit jaar matig door de vorstschade; er is
landelijk gezien zeer weinig klasse I en veel dat we anders als
fabrieksfruit zouden bestempelen.
Ups en downs bij de groenteteelt
B ij de glastuinbouw was het koele weer niet gunstig voor de
afzet van, komkommers. De prijs was in het hoog-en naseizoen
laag. De tomaten lagen wat beter in de markt, maar de produk
tie viel tegen. De sla prijs stond voortdurend onder druk. Afge
zien van bloemkool bracht ook de vollegrondsgroente lage
prijzen op. Er was na de goede prijzen van voorgaande jaren
veel uitbreiding en dat wreekt zich nu. Niet alleen de gelegen
heidsteler heeft hiermee een strop, maar hij sleurt de "gevestig
de" teler met zijn normale bouwplan mee naar de afgrond. De
heer Kesteloo sprak overigens de volgende wijze woorden: "Wat
hier naar voren wordt gebracht is een momentopname. Het is
thans inderdaad verre van best en als je denkt dat het zo zal
blijven kun je het beste zo vlug mogelijk stoppen. Maar mis
schien trekken de prijzen binnenkort weer aan en dan slaat ook
de stemming direkt om. Daarom moeten we de gang van zaken
over een langere periode bekijken, dan is het totale beeld min
der somber!"
Specialisatie biedt kansen
*^^Ondei^^dakt^^var^L^Andei^on,
Het begin van het nieuwe schooljaar lijkt op dit moment
nog betrekkelijk ver weg. De ouders van kinderen die ko
mend schooljaar voortgezet onderwijs zullen volgen, die
nen er echter rekening mee te houden dat een tegemoet
koming in de studiekosten van hun kinderen voor het
schooljaar 1978/1979 bij voorkeur vóór 31 januari aan
staande moet worden aangevraagd.
Voorkom teleurstelling. Het is beter nu een aanvraag in te die
nen die eventueel later kan worden ingetrokken, dan te laat aan
te vragen. Wie voor een tegemoetkoming in aanmerking wil
komen moet:
de Nederlandse nationaliteit bezitten (in principe, er zijn
enkele uitzonderingen);
toegelaten zijn /worden tot het gekozen onderwijs;
bevredigende studieresultaten hebben behaald;1
14
Zaadtelers vragen om voorlichting
anuit Tholen was het verzoek gekomen om de vraag naar
voorlichting aan telers van bloem- en groetenzaden onder de
aandacht te brengen. Door een funktiewijziging van de Heer
Baaijense gebeurt hieraan nu niets meer.
De heer Sytstra lichtte toe dat de zaadteelt in Zeeland en op de
Z.H.-eilanden inderdaad belangrijk is (ca.800 ha) Landelijk ge
beurt er van de rijksvoorlichting vrijwel niets, mede omdat er
geen onderzoek wordt verricht, zodat men als voorlichter niet op
stap kan met gegevens van een proeftuin of proefstation. Een
voorlichter voor zaadteelt met een volledige dagtaak zit er in elk
geval niet in. Misschien komen erin de toekomst mogelijkheden
in kombinatie met voorlichting voor andere vollegrondstuin-
bouw. Er zijn echter in die afdeling bij het consulentschap twee
vakatures. Eerst moeten die vervuld zijn en moeten de nieuwe
voorlichters zijn ingewerkt, voor bezien kan worden in hoeverre
er iets aan zaadteeltvoorlichting kan worden gedaan. Nogmaals,
de teelt is belangrijk, maar het eerste jaar kunnen we er niets aan
doen, aldus de heer Sytstra.
Fruithandel via de veilingen
De verkoop.op 't hout en aan huis neemt toe. Een toenemend
aantal telers ziet de veiling alleen als nuttig als men 't fruit niet
miïidels andere kanalen kwijt kan. Daardoor wordt de exploi
tatie van de veilingen moeilijker. Vooral in de jaren met een
kleine oogst kan de aanwezige kapaciteit(opslagruimte, inven
taris, personeel e.d.) niet voldoende worden benut. Plaatselijk is
er nu al sprake van een min of meer aktieve rol van de veilingen
bij importfruit. Hoe moeten we tegenover dit alles staan? Moet
het Centraal Bureau studie maken van een en ander en even
tueel coördinerend en regulerend optreden?
Zoals gezegd, de kommissieledenwerden duidelijk verrast door
deze vragen. De eerste reaktie was dat dan de "vijand" de
helpende hand werd geboden. Collaboratie dus. Een deel der
aanwezigen meende dat de fruittelers er weinig voor zullen
voelen om hun veilingen, gesticht en uitgebreid met hun geld,
ter beschikking te stellen aan de konkurrentie, die dan dankbaar
profiteert van hun koelruimte en hun afzetsysteem. Anderen
meenden dat het fruit toch niet kan worden teruggehouden en
dat men er dan maar aan moet proberen te verdienen. Dat
voordeel komt dan bij de telers via de veilingprovisie.
De heer Vogelaar zag nogal wat bezwaren van telerszijde. Hij
meende dat eventueel in hoofdzaak het fruit uit het Zuidelijk
Halfrond (Granny Smith) in aanmerking zou komen. Het an
dere fruit, zoals nu b.v. uit Polen, Roemenië enz. wordt slechts
incidenteel ingevoerd, daar kun je niets mee opbouwen. De
handel in Granny Smith zit momenteel echter nogal vast in de
handen van een klein aantal importeurs uit Rotterdam.
financiële steun nodig hebben op grond van de financiële
omstandigheden van zijn/haar ouders.
De aanmelding voor een tegemoetkoming kan op één van de
volgende manieren plaatsvinden:
a. Ouders van leerlingen voor wie reeds eerder een tegemoet
koming is verstrekt, ontvangen eind november/begin de
cember van de Centrale Direktie Studiefinanciering óf een
aanmeldingskaart óf een mededeling dat hun een financieel
vragenformulier-B zal worden toegezonden.
b. Degenen die een dergelijke aanmeldingskaart of mededeling
niet hebben ontvangen, moeten een tegemoetkoming aan
vragen d.m.v. een aanmeldingsformulier-A.
Deze aanmeldingsformulieren zijn vanaf begin januari 1978,
verkrijgbaar bij alle scholen voor voortgezet onderwijs. De aan
meldingskaart of het aanmeldingsformulier moet, zo volledig
mogelijk ingevuld, bij voorkeur vóór 31 januari worden terugge
zonden aan de Centrale Direktie Studiefinanciering, afdeling
TS, Postbus 30050, Groningen.
Aanmeldingsformulier-A of aanmeldingskaarten die né 15
september 1978 worden ingezonden, kunnen niet meer in be
handeling worden genomen.
In welke kosten wordt bijgedragen?
Voor thuiswoneüde leerlingen kan een tegemoetkoming in
de direkte studiekosten (boeken en leermiddelen) worden
gegeven. Deze varieert van 170,— tot 520,—
Eventueel kan voor thuiswonende leerlingen bovendien een
tegemoetkoming in de reiskosten worden verleend als de
school die zal worden bezocht, gevestigd is in een andere
plaats dan de woonplaats en de afstand tussen de centrums
van die plaatsen meer dan 8 km bedraagt. De maximale
afstand waarmee rekening wordt gehouden is gesteld op 30
km; bij deze afstand bedraagt de tegemoetkoming hiervoor
ten hoogste 960,—
De heer Neele wees erop dat sommige bloemenveilingen met
name Aalsmeer als koploper, ook een aktieve rol spelen bij de
import en afzet van bloemen uit vele landen. Men verdient er op
die manier als veiling nog aan, men heeft een beter overzicht,
men heeft kontrole op de kwaliteit en men kan enigszins rege
lend optreden. Er van uitgaande dat de import er toch komt, kan
men het beste zelf de zaak ter hand nemen. In 't begin was hij
ertegen, maar gaandeweg is hij ervan overtuigd geraakt dat afzet
via de veiling het beste is voor importen. De heer Bos stelde
hiertegenover dat het idee van de import in een tijd dat men zelf
weinig kan leveren wel juist lijkt, maar straks kan men wellicht
in die tijd de markt wel zelf voorzien, doordat de ontwikkelingen
doorgaan. Dit is nu ook zo bij de groente en min of meer ook bij
het fruit. Maar nu geeft men die toekomstige afzetruimte uit
handen.
Een ander punt: hoe kun je bij de overheid een afremming van
import uit derde landen bepleiten als je de produktie zelf bin
nenhaalt? Kortom men kwam er niet uit. Begrijpelijk, want bij
de bloemen heeft veiling Aalsmeer wel voor import gekozen,
maar ook daar zijn niet alle bloementelers er blij mee
BTW problemen
erder ging de heer Bos in op de BTW verhoging voor aardgas
en olie en de gevolgen daarvan voor de glastuinbouw. Over
schakelen op de ondernemingsregeling kan in overweging wor
den genomen maar ook dat zal voor velen een nadelig effekt op
het inkomen opleveren. Het gaat vooral de kleine bedrijven geld
kosten. Er wordt nog getracht voor de tuinbouw een uitzonde
ring te krijgen maar het is zeer de vraag of dat zal lukken. Ook
de tariefstruktuur voor aardgaskontrakten kwam aan de orde.
Een voorgestelde wijziging die het doel had de "kleinere groot
gebruiker" beneden de 100.000 kubieke meter in een minder
nadelige positie te brengen, zal nogmaals onder de loep moeten
worden genomen, omdat anders het beoogde doel niet wordt
bereikt. Tenslotte ging de heer Bos in op de financiering van de
(rijks) tuinbouwvoorlichting, het onderzoek op proefstations en
proeftuinen en de bijdrage van de tuinbouw in de kosten van het
Landbouwschap. Met het aanstellen van voorlichters op 50-50
basis, verhoging van het aandeel van het bedrijfsleven in de
kosten van het onderzoek is er sprake van een toenemende
lastenverzwaring, soms ten koste van het inkomen van de telers.
Het uitgangspunt moet blijven dat voorlichting en onderzoek
zeer overwegend door de overheid moet worden gefinanciëerd.
Ook de bijdrage aan het Landbouwschap moet kritisch worden
bekeken waarbij er op moet worden gelet dat de tuinbouw niet
onevenredig zwaar wordt belast.
De heer Neele wees er op dat via de BTW zeer grote bedragen
renteloos maandenlang moeten worden voorgeschoten aan het
Rijk. Die bedragen worden door de BTW verhoging voor aard
gas nog aanzienlijk groter. Is het mogelijk om dit meer te con
cretiseren en t.z.t. bij het overleg met de overheid naar voren te
brengen?.. De heer Bos beloofde dit punt aanhangig te maken.
Uitbreiding EEG
O ndertussen was het zo laat geworden dat er weinig tijd meer
was voor de bespreking van de uitbreiding van de EEG, het
derde landen beleid en de nieuwe pachtnormen. Betreffende de
toetreding van Spanje Portugal en Griekenland werd vastge
steld dat de overgangsperiode lang .genoeg moet zijn om de
inpassing zonder grote problemen te laten verlopen. Opgemerkt
werd dat Frankrijk en Italië wellicht nu meer onze zijde zullen
kiezen dan voorheen. Die landen hadden tot nu toe de laagste
lonen en produktiekosten, maar worden nu op hun beurt be
dreigd door landen met nog lagere lonen en kosten. Misschien is
er nu b.v. te praten over een interventieprijs die niet is afgestemd
op de kosten tot en met de pluk, maar op de kosten tot de
aflevering in de konsumptiecentra. Dat zou voor Nederland met
zijn gunstige geografische ligging voordelig zijn.
Afscheid
Uitwonende leerlingen kunnen boven de direkte studiekos
ten een tegemoetkoming ontvangen in de meerkosten van
uitwonend zijn. De totale tegemoetkoming kan in dit geval
variëren van 450,— tot 2970,—
N.B. Er worden alleen tegemoetkomingen verstrekt voor leer
lingen die volledig dagonderwijs volgen dat door de overheid
wordt bekostigd of is aangewezen.
Bij welk inkomen is een tegemoetkoming mogelijk?
De toekenning van een tegemoetkoming is afhankelijk van het
belastbaar inkomen over 1977 van beide ouders en het werkelijk
aantal kinderen dat op 31 december 1977 tot hun last kwam
(NIET het fiscale aantal kinderen).
De normen voor het schooljaar 1978/1979 zijn thans nog niet
bekend. Voor het nu lopende schooljaar 1977/1978 was echter
in het algemeen een tegemoetkoming mogelijk in de volgende
gevallen:
indien de leerling thuis woonde en er geen aanspraak kon
worden gemaakt op een tegemoetkoming in de reiskosten en
het ouderlijk inkomen over 1976 lager was dan22.340
indien de leerling thuis woonde en er wel aanspraak kon
worden gemaakt op een tegemoetkoming in de reiskosten en
het ouderlijk inkomen over 1976 lager was dan
27.020,-
indien de leerling uitwonend was en het ouderlijk inkomen
over 1976 lager was dan31.700,—
Bovengenoemde bedragen waren van toepassing indien er in het
gezin geen andere afhankelijke kinderen waren dan de leerling.
Voor elk ander afhankelijk kind méér moesten deze bedragen
worden verhoogd met 780,—
Voor het schooljaar dat in augustus 1978 begint kunnen de
inkomensbedragen nog worden aangepast in verband met de
prijsstijging.