w e gaan ook nog een rondjedoen langs het
land. Je komt dan direkt in een
T och rijst de vraag "David als jij nou eens
uitvalt, hoe gaat dan David jr het doen? Want
hij is nog een volwaardige arbeidskracht die,
hij moet het toegeven, iets later aan het
vooreind is bij het peenbutten dan zijn zoon,
maar toch.... Dat David ook wel eens niet meer
D avid Schepper is een markant figuur, zijn
vrouw Jacolien trouwens ook, of schoon zij wat
sukkelt met haar gezondheid. Toch weet ze nog
een bakje voortreffelijke koffie te schenken.
Regelmatig leven dat houd je gezond zegt Da
vid. In de week op tijd naar bed, rond tien uur
liggen we er op. Roken doe ik weinig, een paar
sigaartjes maar. Om zes uur ben ik iedere dag
het bed uit. Overdag mag ik graag een pruim
Pootaardappelen 1978(iii)
N og bestaande onzekerheden over de toekomstige ontwikke
lingen van onze "Stopa" maken een meer korte termijnplanning
onafwendbaar.
G elukkig is er in Nederland sprake van een vrije teelt bij
pootaardappelen met uiteraard wat natuurlijke grenzen die bo
vendien door phytosanitaire maatregelen begeleid worden. De
grote kern van pootgoedtelers laat zich stellig niet afschrikken
door bovengenoemde maatregelen.
D avid Schippereen oude man, die boordevol levenswijsheid zit. In onze huidige
moderne maatschappij wordt vaak alles wat oud is terzijde geschoven. Onzinning
natuurlijk als het mensen betreft. In Afrika b.v. wordt een oude man geëerd en
bewonderd om zijn levenservaring. David heeft veel "zwarte" sneeuw gezien.
Jacolien stond hem altijd trouw terzijde. Ik ben altijd een lid van de Z.L.M.
geweest en jullie landbouwbladje dat lees ik ieder weekend helemaal uit.
D e overwegingen die thans in de verschillende organisa
ties voorliggen leiden naar het opnieuw instellen van een
minimum-prijssyteem voor onze pootaardappelteelt in het
oogstjaar 1978. Er zal worden overgegaan naar een meer
korte termijn planning, terwijl de risiko's zo goed mogelijk
en zo rechtvaardig mogelijk moeten worden afgedekt. Het
instellen van een "calamiteiten-heffing" wordt zorgvuldig
afgewogen en naar een besluitvorming geleid in de decem-
ber-vergadering van de Hoofdafdeling Akkerbouw van het
Landbouwschap. Later worden in het bestuur van hetzelfde
schap en in het Bedrijfsschap voor de Groothandel in
Aardappelen hierover beslissingen genomen.
Leven en laten leven
Wat gaat de jonge David
zonder de oude doen?
Geen boertje die het alleen
maar in de grond zag zitten
David is ook een
druivenkweker
Nog geen rem op de
toekomstplannen
sa*
Heffingen tot 500,— per ha?
t
Leven en laten leven vindt Davidvandaar ook zijn spreuk die hij steeds toepas
selijk vond:
Wie wil spreken van het mijne
ga naar huis en beziet het zijne
en vindt gij daar nu geen gebreken
dan kunt gij vrij van 't mijne spreken.
grote bedrijven ligt dat heel anders. Ik zou ons
bedrijfje zeker niet groter willen hebben, want
dan zouden we het werk zelf niet meer aan
kunnen en gaat het geld kosten. We hebben
een trekker, een ploeg en een cirkelmaaier.
Ook zijn we in het bezit van een spuitmachine
van 800 liter en klein handgereedschap en nog
wat kleinere werktuigen. Er is ook een 5 tons
bandenwagen. We kunnen bijna alles zelf
doen.
zou kunnen, kan hij bruisend van aktie en le
ven als hij is, maar moeilijk voorstellen. Maar
goed, wat tegenstribbelend geeft hij toe dat
David jr dan de zaak anders aan moet pakken.
Maar met incidenteel hier en daar wat vrou
wen in te zetten ziet hij het toch wel zitten.
achter mijn kiezen hebben. In het weekend dan
drink ik met plezier een paar borreltjes. Maar
alles met mate. Dan moet ik er verder nog
bijzeggen dat Jacolien voortreffelijk kan koken
en daar blijft een man ook gezond bij.
Een gelukkige "oude dag" zeggen ze dan. Wat
dat precies is' dat is vaag maar dat David
Schipper gelukkig is liegt er niet om. Toch
moetje niet denken dat ik zo'n boertje ben die
altijd zijn heil alleen maar in die grond ziet
zitten. Ik was er graag uit. Hij was nooit thuis
zegt Jacolien schertsend. Ja, geeft David toe, dat
is waar, ik was veel weg altijd voor die verze
kering en taxatie.
O verigens een belangrijke zaak hoor, die
verzekering! Wij verzekeren altijd. Ik vind dat
je als fruitteler, groot of klein, dat risiko niet
kunt dragen.
Ik geef toe, het is duur, maar in één
klap kun je ook door een hagelbui helemaal
aan de grond zitten. Je moet er altijd rekening
mee houden datje met je produkten onder de
blote hemel bezig bent.
Dat is trouwens niet het geval met de druiven
van David. Jazeker, 't zal niet zoveel voorko
men in Zeeland dat iemand een druivenkas van
320 vierkante meter heeft. Een koude kas zoals
ze dat noemen met een druivenaanplant van
bijna 50 jaar oud. De stammen zijn knoestig en
verwrongen. Maar David weet ze steeds weer
door de juiste snoeiwijze produktief te houden.
Er is zelfs een druivenwingerd die nu een ge-
kontroleerde lengte heeft van veertien meter.
Ik heb daar een enorm plezier in. Die kas kocht
ik erbij toen ik destijds dat huis kocht. Nou ik
ben gewoon doorgegaan. Menig goede vriend
van David is na een bezoek weggegaan met een
tros zoete tafeldruiven. Maar er komt veel meer
af dan alleen voor vrienden en kennissen, de
oogst van zo'n 700 kg gaat grotendeels naar de
veiling. "Zo'n kas heeft ook nog een funktie als
appelbewaarruimte tijdens het plukseizoen en
een tijd daarna.
David en Jacolien vinden dat ze er nog echt bij horen
Het werk in de druivenkas is uitgegroeid tot een
oplevert
s?'
hobby, die ieder jaar ongeveer 700 kilo druiven
IK *-"■ 3ÉÉ*
boomgaard die zijn beste jaren wel gehad
heeft. De meeste aanplant dateert uit 1935.
Een gezellige boomgaard trouwens waar je van
alles vindt. Goudreinette en daartussen strui
ken zwarte bessen. Jonathan voor de kruisbe
stuiving. Dan staan er nog bomen van het ras
Transparante Croelsee die later werden om-
geënt tot Golden Delicious. Een paar zeldzame
bomen in de streek zijn nu de Yellow transpa
rante Madeleine. Knoestige knapen die nog
erg goed dragen zegt David met liefde in zijn
stem. Een eind verderop, in een hoek tegen het
viadukt van de grote weg Middelburg/ Bergen
op Zoom aan, ligt nog een boomgaard. Twee
hektare met daarin zes verschillende soorten
vruchten. Ja, ik heb ook Golden, het gele ge
vaar zeggen ze wel, maar je kunt kletsen watje
wilt, je kunt er toch niet zonder. Dan wat Ty-
demann aan het juk, dat is beter voor de
vruchtbaarheid. Een aantal ryen peren, Con
ference. 't Is trouwens in deze hoek tegen het
viadukt waar David sr en jr hopen straksal hun
grond bijelkaar te krijgen. Lekkere grond die
het goed zal doen voor de fruitteelt.
We hebben er al een nieuwe schuur gebouwd
van 6,5 x 12 meter, 't 'Is er maar eentje van
betonplaten, maar toch altijd nog goed voor
een bedrag van vele duizenden guldens. Hij is
wel direkt betaald hoor, anders hadden we hem
niet gebouwd. Je moet roeien met de riemen
die je hebt.
De knolselderij wordt nog helemaal met de
hand uitgedaan
A. Vermeer
Swifterbant
Minimumprijs
rij algemeen wordt de opvatting gehanteerd opnieuw voor
1978 de mogelijkheid te kreëren om eventuele overschotten uit
de markt te gaan nemen tegen van te voren aangekondigde
prijzen en voorwaarden. Automatisch wordt daardoor een bo
dem in de markt gelegd en ontstaat een minimum-prijs. Die
opvatting is zo algemeen, dat verwacht mag worden, dat op
nieuw grote bereidheid zal worden gevonden om de benodigde
premies op te brengen. Premies, waarmee voorkomen kan wor
den dat prijzen kunnen dalen tot zelfs de voermarktprijs, ver
meerderd met uitgespaarde kosten! Gedacht wordt om de "ga
rantie-prijzen" op het niveau 1977 te handhaven.
Daar ons minimumprijssysteem sterk het karakter draagt van
een onderlinge verzekering door boeren en handelaren is de
kans op doorzetten daarvan in EEG-verband door de jongste
ontwikkelingen in Brussel groter geworden. In onze beleidsor
ganen wordt momenteel sterk in de richting gedacht van een in
principe gelijk laten van de heffingen aan vorig jaar, dus
150,— per ha en een plombe-heffing van 0'40 of 0,80 per
100 kg afhankelijk van de maatsortering. Daarnaast bestaat vrij
algemeen de afhankelijk van de aangeboden opvatting om de
straf per ras' hoeveelheden te handhaven.
Calamiteiten heffing
De problemen in het bouwplan van de Nederlandse een gerin
ger afkeuringspercentage en daarmee akkerbouwer' verband
houdend een mogelijk extra grote oogst maken een verder af
dekken van de extra risiko's dan denken we aan een calamiteit.
Immers we hebben ook nog een potje van ongeveer 20,—
miljoen achter de hand.
Niet zo eenvoudig is het om het moment van de calamiteit te
bepalen. Uit onze "Stopa-geschiedenis" herinneren we on het
jaar 1964 toen bijna 140.000 ton pootaardappelen moesten
worden overgenomen. Een bedrag van ruim 20,— miljoen
was toen nodig om de schade te dekken. Uit het oogpunt van een
"verstandig beleid" lijkt het gewenst om aan de ene kant reke
ning te houden met onze reserves, maar aan de andere kant fce
zorgen dat de "pot" niet in één keer wordt leeggehaald.
Dat zou er toe kunnen leiden om bij ongeveer 100.000 ton
oversohot van een calajniteit te spreken. Het is immers ook niet
normaal, dat er een overschot is van meer dan 100.000 ton door
een te grote produktie, als je gewend bent om 500.000 k 550.000
ton pootaardappelen te verkopen.
Welke redenering ook gevolgd wordt, het zal duidelijk zijn dat
er beleid moet worden gevoerd en dat de pootgoedsektor op de
juiste wijze moet worden geleid. De gedachte begintte leven^dat
er een extra heffing moet worden opgelegd aan elke héktare van
elk ras van 300,— met aftrek van reeds opgelegde heffingen,
wanneer gemiddeld 3 ton per ha (dus 100.000 ton totaal)
wordt aangeboden. Zou er gemiddeld meer dan 4 ton,per ha
worden aangeboden dan zou 400,— in totaal moeten worden
betaald en bij 5 ton per ha 500,— ook weer met aftrék.
Een nogal ingrijpende maatregel die sterk begint te leven, maar
die ook pas doorgevoerd behoeft te worden, bij een extreme
situatie.
Vrije teelt
Mogelijk zal een te optimistisch geziene uitbreiding kunnen
worden voorkomen, hetgeen weer kan leiden tot een "normale
situatie".
Tenslotte
B ovengenoemde beschouwingen lijken naar meer afgeronde
voorstellen te leiden. Ze worden nauwkeurig en zorgvuldig ge
wogen door beleids-verantwoordelijkheiddragende pootgoed
telers en pootgoedhandelaren. Ze zullen niet minder nauwkeu
rig en niet minder zorgvuldig worden bekeken door andere
bestuurderen met grote ervaring in de beide bedrijfsschappen.
Het lijkt opnieuw een staaltje van durf, van inzicht te zullen
worden. Een systeem met goede veiligheidskleppen, d.w.z. nor
maal betalen in een normale situatie en extra bètalen in extreme
omstandigheden met inbouw van een stuk reserve.
Hoe wij hier dan op reageren als individuele telers en handela
ren, daarover een volgende keer.
11
