Verdient de aspergeteelt
niet wat meer aandacht?
U it gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat de oppervlakte
asperges jarenlang een aflopend beeld heeft vertoond. Pas de afgelopen twee jaren geeft
het areaal wederom een zeer geringe uitbreiding te zien.
H et aspergegewas is typisch een teelt die,
vooral in het verleden, op het gemengde bedrijf
werd bedreven. Met de wetenschap dat asper
ges ook nog groeiden op hoge, droge grond
kwamen deze als het ware automatisch op
dergelijke gronden terecht. Het gevolg hiervan
is genoegzaam bekend. Met lage kg.-opbreng-
sten en dunne stengels kwam de teelt onvol
doende tot zijn recht.
M,
D e komst van plastic-folie heeft bij de as
pergeteelt extra perspektieven met zich mee
gebracht. Door de bedden af te dekken met
plastic-folie kan de oogst 14 dagen vroeger
beginnen en als gevolg hiervan ook eindigen.
H et teruglopen van het areaal is op de
meeste bedrijven gecompenseerd door allerlei
andere gewassen. Mits de vervangende teelten
economisch op zijn minst even sterk zijn dan de
asperges, is dit een normale ontwikkeling. De
vraag rijst of de zaken de laatste jaren niet wat
anders zijn komen te liggen. Zoals reeds be
schreven is, blijkt dat juist de aspergeteelt een
aantal ontwikkelingen heeft doorgemaakt,
welke de rentabiliteit positief hebben beïn
vloed. Berekeningen toe%tonen aan dat de
huidige aspergeteelt weer goed met andere
vervangende teelten kan wedijveren.
Een ander facet is de verschraling van het ge-
wassenpakket. Het is elke insider bekend, dat
door de toenemende mechanisatie een aantal
gewassen geheel of gedeeltelijk zijn verhuisd
naar het groter akkerbouwbedrijf. Op een
aantal bedrijven kan de aspergeteelt de moge
lijk opengevallen gaten weer opvullen.
"V an oudsher is de teelt op diverse bedrijfsty-
pen bedreven. Het typische karakter van de
aspergeteelt maakte dit ook mogelijk. Als
meest geschikte bedrijfstype wordt in eerste
instantie gedacht aan het wat grotere volle-
grondsgroenteteeltbedrijf. Arbeidstechnisch
passen de asperges onder meer goed naast de
gewassen zoals aardbeien, augurken, prei en
spruitkool.
In het kort
Consulentschap voor de Tuinbouw te Tilburg
Ing. A.J. van Oijen
Deze moeizame ontwikkeling roept op zijn minst enige vragen op. Past de teelt niet meer
in het teeltplan of zijn het rentabiliteitsoveuwegingen?
De grote vooruitgang t.a.v. het rassensortiment, grondbewerkingsmethoden en gunstige
prijsvorming, alsmede de extra perspektieven die zijn ontstaan middels het gebruik van
plasticfolie zouden een snellere toename van het areaal mogen verwachten.
Daar het nu reeds de hoogste tijd is om een aantal voorbereidingen te treffen voor het
aanplanten van asperges willen wij het een en ander nog eens nader belichten.
Oorzaken moeizame ontwikkeling
Een ander facet, welke in het verleden een rol
heeft gespeeld, is het produktievermogen van
de rassen. Bij de vaak matig geschikte grond en
aanwezige rassen moest men met 3.000 kg. per
ha of minder genoegen nemen. De teelt heeft
onder deze omstandigheden lang het "leven"
gehouden; doch met de steeds stijgende arbei-
deskosten moest op een gegeven moment het
areaal wel inkrimpen. Overigens heeft hierop
ook de verbouwde oppervlakte per bedrijf in
vloed gehad. In Noord-Brabant bleek bijvoor
beeld uit een enquête, enkele jaren geleden
gehouden, dat de gemiddelde oppervlakte per
bedrijf nauwelijks 0,50 ha bedroeg. In een tijd
waarin steeds meer met grotere eenheden
wordt gewerkt is dit een bedenkelijke zaak. Al
deze faktoren zijn de aanleiding geweest, dat
de teelt teveel als "meeloper" werd beschouwd
en vaak onvoldoende als echte peiler van het
bedrijf nog dienst deed.
Natuurlijk zijn er in deze ook gunstige uitzon
deringen, waarbij zowel de teelt als oppervlak
te steeds op een voldoende hoog niveau zijn
bedreven.
Bij dit al wordt ook nogal eens de arbeids
voorziening als een mogelijke schuldige van de
areaal inkrimping aangewezen. Of dit in alle
gevallen juist is, valt te betwijfelen. Bij lage
kg-opbrengsten was er zowel voor de teler als
steker niets te verdienen.
Grond en bewerking
name de proeftuin Venlo heeft zich in deze
verdienstelijk gemaakt. Begin der zestiger jaren
werd het veel geteelde ras Roem van Brunswijk
vervangen door Limburgia. Dit ras bezat een
groter produktievermogen, met daarbij kwali
tatief redelijk goede stengels en voldoende le
vensduur. Als nadeel bezat Limburgia een
aantal afwijkende planten. Door verder selek-
tiewerk zijn uit het ras Limburgia een
aantal nummers ontstaan die stuk voor
stuk beter zijn dan Limburgia. Thans worden
deze in de handel gebracht onder de naam
Limbras nummers 10, 18, 22, 26. Elk nummer
heeft zijn specifieke eigenschappen, die het
best tot zijn recht komen wanneer grond en
teeltwijze hieraan worden aangepast. Het pro-
duktieniveau is door de komst van deze rassen
aanzienlijk verhoogd. Onder goede omstan
digheden worden de Limbras nummers dan
ook in staat geacht 5.000 6.000 kg per ha op te
leveren. Hierdoor is de teelt economisch sterk
vooruit gegaan. Door intensief selektiewerk
gericht op uitsluitend mannelijke planten mag
men aannemen, dat binnen enkele jaren het
rassensortiment opnieuw een stap vooruit zal
gaan. Diverse proefresultaten wijzen inmiddels
in deze richting.
De oogst is nog steeds handwerk.
et de gedachten dat de slechtste gronden
nog net goed genoeg zijn voor de asperge teelt
hebben we inmiddels afgerekend. Op econo
mische basis produceren betekent bij de
grondkeuze scherp selekteren. Bij voorkeur
wordt geplant op een goede zandgrond die
diep bewortelbaar en vochthoudend is, doch
vrij van wateroverlast. Tevens dient de bemes
tingstoestand op een goed niveau te zijn. Voor
de pHKCL geldt een cijfer van 6 of hoger.
Zware gronden moeten worden ontraden i.v.m.
oogstproblemen. Verder mogen er nog geen
asperges hebben gestaan.
De levensduur van de aanplant wordt in sterke
mate bepaald door de bewortelingsdiepte van
de grond. Tot voor enkele jaren geleden was
men aangewezen op ploegen waarbij-in som
mige gevallen middels een ondergronder de
ploegzool werd verbroken. Storende lagen be
neden 40 cm bleven zitten door gebrek aan
goede hulpmiddelen. De komst van moderne
diepe grondbewerkingsapparatuur heeft hierin
verandering gebracht. Thans zijn er machines
die de grond tot 1 meter diepte goed los
kunnen maken, hetgeen voor de aspergeteelt
van essentieel belang is.
Tevens beschikt men thans over grondmeng-
machines die in staat zijn het bewortelbaar dek
aanzienlijk te vergroten. Dit laatste biedt mo
gelijkheden op gronden waarvan de gelaagd
heid scherpe overgangen vertoont van zwarte
grond naar wit zand. Natuurlijk leent niet alle
grond zich voor een zeer diepe bewerking en/
of menging. Praktisch elk perceel grond heeft
een andere samenstelling, welke bepalend is of
wel, of geen ondiepe bewerking en/of menging
mag worden toegepast. Raadpleeg in deze de
bodemkundige van het Consulentschap voor
de Tuinbouw. Hij is in staat te vertellen, welke
de beste behandeling voor uw grond is.
Rassen
O p het gebied van het rassenfront is de af
gelopen jaren het een en ander gebeurd. Met
Plastic-folie
Vooral op de bedrijven die in hun teeltplan
aardbeien hebben opgenomen, betekent dit
een betere arbeidsspreiding. Vroeger met de
oogst stoppen houdt ook in dat de herstel
lingsperiode langer wordt. Een goede loofont-
wikkeling is namelijk de basis voor de produk-
tie van een volgend jaar. De hogere midden-
prijs als gevolg van het vervroegingseffekt heeft
uiteraard ook economische gevolgen. Uit be
rekeningen blijkt dat het gebruik van plastic
folie al gauw wordt beloond met 3.500,—
per ha.
Waarom weer asperges
Op welke bedrijven?
Een andere groep van bedrijven waarvoor de
teelt mogelijkheden biedt is het inmiddels te
klein geworden akkerbouwbedrijf. Bij intensi
vering van deze bedrijven kan zeker de asper
geteelt een goede beurt maken.
- Een goede benutting van de grond kan middels
de aspergeteelt ook worden verkregen op de
veredelingsbedrijven.
In alle gevallen geldt uiteraard dat men ook
werkelijk de beschikking heeft over "asperge-
grond". Tevens is het belangrijk dat men enige
ambitie voor de te«lt heeft. De bereidheid om
gedurende de oogstperiode 6 weken) alle
zeilen bij te zetten, moet aanwezig zijn. Ook het
kunnen aantrekken van de benodigde stekers
moet tevoren worden overzien.
Mogelijk ten overvloede dient te worden op
gemerkt dat het middels dit artikel niet in de
bedoeling ligt massaal op de aspergeteelt over
te gaan. Ook dit produkt is t.a.v. het aanbod
aan grenzen gebonden. De prijsvorming van de
afgelopen jaren geeft echter enige ruimte in de
markt aan. Met de verbeterde produktieom-
standigheden voor ogen, lijkt inspelen hierop
op zijn minst een poging waard.
Na jarenlang achteruitgang vertoont de oppervlakte thans een geringe
uitbreiding.
Aan de inkrimping lagen een aantal faktoren ten grondslag. Onvoldoende
inzicht t.a.v. de eisen aan de grond, matigproduktieve rassen en gebrekkige
teeltverzorging zijn er enkele die steeds een vlotte ontwikkeling in de weg
hebben gestaan.
Nieuwe grondbewerkingsapparatuur hebben duidelijk meer mogelijkheden
geschapen.
Het huidige rassensortiment heeft een produktievermogen van 5.000 a 6.000
kg per ha.
Toepassing van plastic-folie biedt extra perspektieven.
Het typische karakter van de aspergeteelt maakt deze geschikt om op
verschillende bedrijfstypen te worden bedreven.
Oudenbosch Vanaf 17 oktober ligt gedurende een maand ter
inzage het vastgestelde bestemmingsplan "Albano". Zij die tij
dig bezwaren hebben ingediend, zowel bij de gemeenteraad als
bij G.S.. alsmede zij die bezwaren hebben tegen de onthouding
van goedkeuring door G.S.. kunnen beroep instellen bij de
Kroon.
Hooge- en Lage Zwaluwe Vanaf 18 oktober ligt gedurende een
maand ter inzage het ontwerpbestemmingsplan "Sportvelden-
Groenendijk". Bezwaren kunnen worden ingediend bij de ge
meenteraad.
Domburg Vanaf 20 oktober ligt gedurende een maand ter inzage
het ontwerp-bestemmingsplan "Badhotel". Bezwaren kunnen
worden ingediend bij de gemeenteraad.
Oss Vanaf 19 oktober liggen gedurende een maand ter inzage de
vastgestelde bestemmingsplannen "Hoefeind-West", "Johan
nes Zwijsenlaan-Zuid" en "Vierhoek". Zij die tijdig bezwaren
hebben ingediend, zowel bij de gemeenteraad als bij G.S., kun
nen beroep instellen bij de Kroon.
Tilburg Vanaf 19 oktober liggen gedurende een maand ter in
zage de ontwerp-bestemmingsplannen "Hoek Noordhoekring/
Spoorlaan" en "De Blaak la". Bezwaren kunnen worden inge
diend bij de gemeenteraad.
Veldhoven Vanaf 19 oktober ligt gedurende een maand ter in
zage het vastgestelde bestemmingsplan "Buitengebied 1973,
herziening VIII". Slechts zij die bezwaren hebben tegen de in
het ontwerp aangebrachte wijzigingen kunnen bezwaren indie
nen bij G.S.
Oudenbosch Vanaf 21 oktober ligt gedurende een maand ter
inzage het ontwerp-bestemmingsplan "Komplan". Bezwaren
kunnen worden ingediend bij de gemeenteraad.
Valkenisse Vanaf 20 oktober liggen gedurende een maand ter
inzage de vastgestelde bestemmingsplannen "Bebouwde kom
Zoutelande" (2e herziening), "Zomerhuizenterrein Vabenabos"
(Koudeketke, le herziening), "Bebouwde kom Koudekerke"
(le herziening). Zij die tijdig bezwaren hebben ingediend bij de
gemeenteraad, kunnen bezwaren indienen bij G.S.
Axel Vanaf 20 oktober ligt gedurende een maand ter inzage de
le herziening van het bestemmingsplan "Bebouwde Kom Oos-
t". Zij die bezwaren hebben tegen de onthouding van goedkeu
ring door G.S., kunnen beroep instellen bij de Kroon.
Hulst Vanaf 21 oktober ligt gedurende een maand ter inzage het
vastgestelde bestemmingsplan "Zomerstraat". Zij die bezwaren
hebben ingediend zowel bij de gemeenteraad als bij G.S., als
mede zij die bezwaren hebben tegen de onthouding van goed
keuring door G.S., kunnen beroep instellen bij de Kroon.
Aarle-Rixtel Vanaf 24 oktober ligt gedurende een maand ter
inzage het vastgestelde bestemmingsplan "Starrenbos". Zij die
tijdig bezwaren hebben ingediend zowel bij de gemeenteraad
als bij G.S., alsmede zij die bezwaren hebben tegen de onthou
ding van goedkeuring door G.S., kunnen beroep instellen bij de
Kroon.
Bruinisse Vanaf 24 oktober ligt gedurende een maand ter inzage
het vastgestelde bestemmingsplan "Bedrijfsterrein". Zij die tij
dig bezwaren hebben ingediend bij de gemeenteraad, alsmede
zij die bezwaren hebben tegen de in het ontwerp aangebrachte
wijzigingen, kunnen bezwaren indienen bij G.S.
Hulst Vanaf 24 oktober ligt gedurende een maand ter jnzage het
vastgestelde bestemmingsplan "Clingepolder". Alleen zij die
bezwaren hebben tegen de onthouding van goedkeuring door
G.S., kunnen beroep instellen bij de Kroon.
13
