TjoOE sowëT
Geen spijt dat de zomertijd voorbij is Bietencampagne begonnen
De belasting 67 slokt aardappel- en
uienopbrengst 77 geheel op!
Vroeg gezaaide bieten nu de beste
.0
D
O
Nu. half september, is ook op Noord Beveland de stro oogst
klaargekomen en zijn er al wat aardappelen gerooid. Ondanks
de late graanoogst en de goedkope stroprijzen. is er erg weinig
stro gehakseld. Ook is er weinig in de schuren opgeborgen. Er is
veel. geperst, op auto's afgeleverd. Je staat versteld, hoeveel
autotransportmateriaal er in die weken stro rijdt. Met kunst en
vliegwerk en lange dagen maakt men veel ritten per week. Een
boer moet in deze weken hard werken, maar een vrachtwagen
chauffeur zeker niet minder. Afgelopen week was er wat ruimte
tussen afloop stro oogst en begin aardappeloogst. Er was wat tijd
voor stikstof, eventueel kali strooien, kanten ploegen en culti
veren. groeistoffen spuiten, fyoeke'n aardappelen of bieten
rooien. Zo een week lijkt niet zo druk. maar er zijn zoveel, ook
noodzakelijke werkjes, dat alle dagen in zo'n week toch vol zijn.
Alle aardappelen zijn nu wel doodgespoten en de eerste kavels
zijn al gerooid. Opbrengsten goed. maar geen grove sortering.
De latere percelen zullen wel een grotere opbrengst geven en de
sortering is dan meestal wel wat grover. Ook alle uien liggen nu
wel gerooid. Het valt op dat er nogal wal percelen zijn die niet
strijken. Meestal hebben die geen goede opbrengst en geen
kwaliteit.
Het aardappelen rooien in de WESTHOEK is nu echt goed
begonnen. Terwijl we dit schrijven zijn er nog niet veel gerooid.
We schatten, dat er van de totale oppervlakte ca. 20fr is gerooid.
We hopen, dat we de komende weken maar goed weer blijven
houden, want. dat is echt wel nodig, want er is nog veel te doen.
We vragen ons wel eens af of we met de aardappelteelt wel op de
goede weg zijn. Voor september waren er hoegenaamd geen
aardappelen doodgespoten en een ieder weet wat dit betekent.
Na 't doodspuiten moet er tenminste 14 dagen worden gewacht
eer men met het rooien kan beginnen. Het resultaat van 't
doodspuiten is met de huidige middelen ook beslist minder dan
vroeger met de arsenieten. Maar ja. de laatste waren voor de
grond nu ook niet alles.
Intussen hebben we nog wat andere werkzaamheden ook kun
nen doen. De perceelskanten hebben we nog eens een goede
beurt kunnen geven en ook zijn er verschillende, die het kalizout
voor volgend jaar alvast erover hebben gegooid. De bieten staan
je maakt er eigenlijk zonde van om er nog enorm fris voor' ze al
te gaan rooien. De fabrieken zullen echter moeten gaan draaien,
wil de campagne niet al te laat beëindigd zijn. We weten het
natuurlijk allemaal, 't is met 't suikergehalte niet te best gesteld.
Wanneer de koude nachten nog wat willen doorzetten kan daar
misschien nog wel wat verandering in komen. Wanneer dat
overdag gepaard gaat met zonneschijn valt er best nog wel wat
in te halen met de bieten.
De ploeg gaat zo zachtjesaan ook even tevoorschijn komen en er
zijn al collega's die aan het zaaivoren zijn getogen. Een eerste
vereiste voor 't ploegen is eigenlijk: met droog weer werken!
Maar ja. deze stelregel komt in ons klimaat maar zelden hele
maal tot zijn recht. Voor die jaren dat dit wel opgaat is dit het
volgend seizoen ook meestal wel te merken.
De tarwe-inzaai vraagt ook weer onze aandacht. We zullen een
keus uit het grote assortiment moeten maken. Veel factoren
moeten we daarbij afwegen, want ook de tarweteelt vraagt meer
vakkundigheid dan vroeger. We willen hoge opbrengsten, de
gewassen worden tot het uiterste "opgefokt". De gevoeligheid
vdor ziekten etc. neemt daarbij toe. 't Is zeker de moeite waard
om ook aan dit gewas alle aandacht te besteden.
Wanneer u dit leest, zal de zomertijd ook weer spoedig tot het
verleden behoren. We treuren er niet om. vooral de laatste
weken was het 's morgens nog donker wanneer we uet het werk
gingen beginnen. In november ben je daarop ingesteld, maar in
september zeker niet.
Wij hebben de indruk dat in West-Zeeuws Vlaanderen weinig
bieten in de resterende septemberdagen zullen worden geoogst.
Van slechts weinig velden is te zien dat het afrij pingsproces
gaande is. Over het algemeen staan ze nog erg groen. Daarbij
wijzen de proefrooiingen op een zeer laag suikergehalte en een
kg-opbrengst aan de lage kant. Met een aantal zonnige dagen en
koude nachten is enige verbetering te verwachten. Velen hopen
daar dan ook op en doen liever eerst een aantal andere werk
zaamheden. Want er is nog werk genoeg. We bezochten een
uiendemonstratie te Biervliet die gezien hel aantal bezoekers, de
variëteit in de verschillende machines en het weer als zeer ge
slaagd mag genoemd worden.
Als je dan zo even terug denkt aan. zeg maar 10 tot 12 jaar
geleden dan is er toch wel heel veel veranderd bij de oogst van
zo'n gewas. In niet mindere mate geldt dit voor suikerbieten en
aardappelen.
Behalve enkele aardappelhandelaren, die al enige weken aan
hei rooien zijn. zijn nu ook enkele boeren-telers bezig. Zo te zien
vallen de kg-opbrengsten tegen. Voor 35 ton per ha zit je zeker al
bij de goede percelen. Het is dan ook begrijpelijk dat men zo
lang mogelijk wacht met doodspuiten in de hoop op wat extra
gewicht en geen al te veel rooimoeilijkheden. want de risiko's
w orden later in het seizoen zoals normaal steeds groter.
Met de prijzen van o.a. aardappelen en uien gaat het toch wel
erg slecht. Met dergelijke prijzen worden niet eens de kosten van
zaaizaad of pootgoed en kunstmest vergoedt. Als hier geen ver
betering in komt ziet het er zeer somber uit. Op 2 plaatsen in ons
gewest is er door de studieklubs voor leden en niet-leden en ook
voor de handel, een voorlichtingsavond belegd i.v.m. de pro
blemen rond de tarweteelt. Belangrijk punt hierbij was de ras-
senkeuze in verband met de gevoeligheid voor gele roest en ook
wel andere schimmelziekten.
Bijna alle beschikbare rassen kunnen worden aangetast door
gele roest. Toch zijn er nog een 4-tal weinig riskante rassen als
Anouska. Nantisa. Arminda en Manuella. Deze rassen zullen
wel het grootste deel van het areaal voor hun rekening gaan
nemen. Terecht werd steeds gewezen op meer rassen telen per*
bedrijf van zoveel mogelijk de veiligste rassen. Daarnaast bevat
het mengen van rassen voordelen, omdat dit de kans geeft,
goedgekeurd zaaizaad van de riskante rassen op te gebruiken.
Tegen het mengen op zich zal menigeen opzien. Doch daar er
nogal veel breedwerpig wordt gezaaid is er ook een andere
mogelijkheid. U zaait bijvoorbeeld eerst 100 kg per ha Arminda
en bij een tweede zaaigang nog eens 50 kg per ha Lely. Het is
maar een gedachte.
De prijzen van aardappelen en uien hebben een dieptepunt
bereikt, waarvan we een paar maanden terug dachten dat zo'n
laag peil in deze tijd niet meer zou kunnen. De aardappelen zijn
de laatste dagen w eer in het nieuws. Vorig jaar maakten consu
mentenorganisaties en vakbonden veel kabaal over de hoge
prijzen, soms bij het onfatsoenlijke af. Nu horen we van die zijde
niets, maar moeten w e zelf moeite doen om deze abnormale lage
prijzen in het nieuws te krijgen.
Op de bedrijven komen die lage prijzen hard aan. Er liggen
aanslagen inkomstenbelasting van de dure aardappeljaren, die
er niet om liegen. Op veel bedrijven moet voor het eind van het
jaar meer belasting betaald wprden. dan de hele aardappel
oogst. op het prijspeil van nu en de voorschotten van de bieten
samen op gaan leveren. We werken hard deze weken in aard
appel- en uienoogst en leggen er grote bedragen op toe.
Er is weinig animo voor de voorlevering suikerbieten. Gezien
het lage suikergehalte en de groene kleur van het bietenblad is
dat ook logisch. Wat mooi weer en koude nachten en het gehalte
kan in korte tijd stijgen. Veel meer stijgen dan de premie van
6.50 per ton. We zijn nieuwsgierig naar de uitkomst van de
gedeelten die vorige herfst ontsmet zijn in de bietenpercelen van
nu. De kleur en de grootte van de biet is beter in de ontsmette
stukken. De opbrengst zal dus in ieder geval wel hoger zijn.
maar hoeveel? Ontsmetten kost - 700.- per ha. Er zijn op
Noord Beveland enkele bedrijven die door lage bieten op
brengsten terug gaan van een teelt van 1 op 4 naar 1 op 5. Dat is
een manier om het bietenaaltje te bestrijden en de opbrengst te
verhogen, maar het wordt een extensiever bouwplan. Wanneer
men alles 1 op 4 heeft ingedeeld is dat met grondontsmetten wel
vol te houden en zullen de meeropbrengsten voor bieten en
aardappelen (bij een gemiddelde aardappelprijs) het ontsmet
ten zeker betalen.
Andere gebieden hebben bijzonder goede ervaringen met
grondontsmetten. Waarom zouden die dan ook niet voor Noord
Beveland gelden?
men onderwijl al aan het rooien begonnen. Onder deze droge
omstandigheden vlot het w erk zeer goed. Jammer dat de prijzen
op zo'n laag niveau blijven hangen. Ditzelfde geldt ook nog
steeds voor de uien. Het rooien en het naar binnen brengen gaat
bij dit gewas ook op een vlotte manier.
De oogst van de suikerbieten is nu ook weer al kort bij. Door het
goede weer lijkt het beeld een beetje gunstiger te zijn geworden
als een aantai weken terug. Aan de hand van de eerste gerooide
percelen zullen we snel genoeg weten hoe de opbrengsten zullen
komen te liggen. Vast staat wel dat de opbrengst van de vroeg
gezaaide percelen - dat deel dat niet overgezaaid behoefde te
worden - aanmerkelijk beter voor de dag zal komen als de later
gezaaide. Bij het vernemen van de opbrengsten zullen we steeds
die zaaitijd in de gaten moeten houden.
Het ziet er naar uit dat men steeds meer en meer gebruik zal
gaan maken van de zesrijige rpoimachines. Dit is zeker het geval
nu de behoefte aan bietenkop- en blad voor veevoer gering en
de vraag hiervoor vrijwel te verwaarlozen is.
Als laatste punt - hoe moeten we verder met de teelt van win
tertarwe. en met het invullen van ons bouwplan voor het vol
gend jaar? Hoeveel wintertarwe wordt er gezaaid? Of w ordt de
oppervlakte drastisch beperkt? Maar welke andere gewassen
komen dan eventueel als vervanger naar voren? Soms winter-
gerst? Van welke tarwerassen is er voldoende zaaizaad beschik
baar? Of gaat men een keuze maken uit één van de genoemde
mengsels?
Wat we ook gaan doen met oppervlaktes en rassen, laten we in
ieder geval een paar gegevens - die de laatste jaren naar voren
zijn gekomen - wel goed in overweging nemen, als dunner
zaaien beter 110-145 kg per ha i.p.v. 130-180 kg per ha en pas
gaan zaaien in de 2de helft van oktober.
Voor het rundvee is er nog steeds voldoende weidegras be
schikbaar. Tot op dit moment wordt er nog maar sporadisch
bijgevoerd d.w.z. meer bijgevoerd dan al steeds geschiedt aan
het melkvee op de intensieve melkveebedrijven. De snijmais
staat er goed voor. De massa zal wel iets kleiner blijven als het
vorige jaar. De afrijping is aanmerkelijk later, er zal dan ook
duidelijk later met het hakselen en inkuilen kunnen worden
begonnen.
Vanaf het moment - 30-31 augustus - dat weer opnieuw met het
oogsten van het graan begonnen kon worden hebben we in
Zuid-Beveland geen regen van betekenis meer gehad. Die
graanoogst was snel verdwenen en men kon toen verder met het
overige werk.
Intussen is men ook al doende met de oogst van de stambonen.
Van sommige percelen wordt een goede opbrengst verwacht,
van andere zal het flink tegenvallen. Zowel maaien als nog met
de hand plukken wordt toegepast.
Een groot deel van de aardappelen is nu toch doodgespoten. Het
lijkt er een beetje op. of een aantal telers nog weinig haast had
om aan de aardappeloogst te beginnen. Op andere bedrijven is
Voor het ruiteren van de bruine bonen was het heel goed weer.
W
'e landelijke uiendemonstratie te Biervliet heeft veel be
langstelling getrokken en mag als zeer geslaagd heten. Vooraf
was er loofgeklapt en ook deze ontwikkeling hadden we graag
aan het werk gezien, maar niettegenstaande kwamen we toch
onder de indruk van de huidige mechanische mogelijkheden in
de uienoogst. Bekend is hoe erg verschillend een gewas uien van
perceel tot perceel kan zijn en hoeveel stagnatie dé soms late
onkruidbezetting nog kan veroorzaken. Mede door het onder
zoek zijn de,üien van een zeer arbeidsintensief gewas thans een
zeer arbeidsextensief gewas geworden en we mogen ons geluk
kig prijzen, dat op de proefooerderij de Rusthoeve de moge
lijkheid is geschapen om bewaarproeven te doen en daarbij
tevens studie te maken van het drogen van uien welke volgens
de nieuwe methoden zijn geoogst. Vroeger was de uienteelt
alleen maar mogelijk op de kleine bedrijven en op de wat gro
tere bedrijven slechts door middel van het zogenaamde deel-
bouw systeem. Bij de huidige ontwikkeling kan ieder bedrijf met
de nodige vakkennis uien telen, maar daarin schuilt het gevaar
van prijsbederf. Door perfectionering van de teelt en door ver
hoging van de opbrengst moeten we er in kunnen slagen onze
kostprijs laag te houden. Mede door gewasbescherming en het
kweken van nog produktieverbeterde rassen zal er in deze
nieuwere en betere mogelijkheden gezocht dienen te worden.
ook in dit aparte jaar is weer duidelijk gebleken, dat de
faktor grond van beslissende betekenis is geweest voor het op
brengend vermogen. Percelen met een góed verleden aan
groenbemesting. graszaad- en lucerneteelt. stalmest en ge
scheurd weiland vielen duidelijk op. Ook was dat met percelen
welke in de voorafgaande herfst vroeg en goed geploegd waren
geweest. Vroeg ploegen komt de struktuur van de grond zeer ten
goede en zulk land krijgt door de invloed van zon en wind al een
wintertje vooraf. In de oorlogsjaren toen vele paarden werden
gevorderd waren we genoodzaakt om met de trekker met gas
generator al heel vroeg te gaan ploegen en ondanks dat de
meststoffen toen op de bon waren, hebben we toen toch nog
redelijke oogsten gehad. Er werd wel eens gesteld, dat we toen
min of meer nog boerden op de oude voorraad welke nog in de
grond aanwezig was. Vroeger werd ook wel beweerd, dat een
boer welke het laatst nog aan het bieten rooien was. een goede
klant was voor de wagenmaker. Daarmee, werd dan bedoeld,
dat hij zijn wagens dan totaal kapot reed. Thans kunnen we
echter wel stellen, dat we met onze vele pk's er terdege voor
moeten waken, dat we onze dure grond niet misbruiken.
Vroeg op winterland geeft de kans om vroeger te starten met de
inzaai in het voorjaar en dat hebben de planten juist nodig om
tot topopbrengsten te komen. We piekeren er w el eens over hoe
het toch komt. dat het zo moeilijk is om onze gew assen gezond te
hoüden. Een goede lucht- en waterhuishouding van de grond
zijn onontbeerlijk voor een gezonde plantengroei en hierin
schuilt misschien wel de grote waarheid waar we wat aan kun
nen hebben in onze strijd tegen allerlei ziekten en plagen. Pre
ventief zorgen voor een gezond milieu op de akkers verdient
daarom onze aandacht ten volle.
OORZAAK en GEVOLG
Den eersten boer was A dam, en ook den eersten heer.
Voor plant en dier was hij vroeg af in den weer.
d'Historie doet alom verhalen
dat blad noch boom had erge kwalen.
Reen roestgeen schimmel, doch zijn eigen vrouw,
bracht hem uiteindelijk in het nauw.
