Fruit voor het oog
I n het diffuse licht van nazomer en herfst treffen een groot aantal heesters de laatste
voorbereidingen tot het in stand houden of verbreiden van de soort: de vruchten rijpen. In
een soms felkleurig pogen de mooiste te zijn dingen de besjes, de kardinaalsmutsen, de
druifjes, de appeltjes enz. naar de gunst van de vogels. Dat de toegewijde tuinliefhebber
meegeniet van de met zilveren dauwdroppen versierde of in ragfijn spinweb verweven
vruchten is slechts bijzaak. Een beloning misschien omdat hij bij het samenstellen van z'n
beplanting de vogels niet is vergeten.
D e gelderse roos of Viburnum is net als de
kardinaalsmuts inheems. Het is een flinke
heester die aan de randen van windsingels of
I
D
D
D
N og twee blauw-achtigen uit het beshees-
tersortiment. Callicarpa bodinieri "Profusion"
heeft erg decoratieve violetkleurige vruchten
die in talrijke dicht tegén de takken zittende
M,
DINGEN VAN DE WEEK
G
I
C.J. NOUSE
Flevohofroos
BEVELAND B.V.
Maar bijzaak of niet. een aanzienlijk aantal
heesters draagt door haar fraaie vruchtdracht
bij tot het kleurenspel dat de tuin in nazomer
en herfst opvoert. Iedere soort speelt in dat spel
haar karakteristieke rol. Zo probeert de schelle
uurdoorn door een overmaat aan kleurmake-
up de veel schonere kardinaalsmuts of lieflijker
callicarpa naar de kroon te steken. Tevergeefs,
want het is de clerodendron die met blauwe
lijfjes, slechts in een enkel rood slipje gehuld,
de prins weet te verleiden. We zullen het daar
verder niet over hebben, maar een aantal be
langrijke spelers aan u voorstellen. U kunt dan
met wat verbeeldingskracht in eigen tuin een
gepaste voorstelling maken.
Zuurbes
gevarieerde groep heesters. Er zijn grote en
kleine vormen, opschieters en kruipers, blad
verliezende en wintergroene. Zeer bekend is
Cotoneaster horizontalia die menig gevel be
kleedt. Overigens is die Cotoneaster horizon-
talis een vrij stijve hark die het zowel in gratie
als in besdracht moet afleggen tegen de vrij
onbekende Cotoneaster splendens. Deze sier
lijke heester met grote oranje-rode vruchten is
in veel gevallen een fraai alternatief. Niet al
leen geschikt als gevelbegroeier maar boven
dien goed bruikbaar in bloembakken, als op de
voorgrond in de heesterherder enz. vakbe-
planting, p
Gelderse roos
trosjes de struik sieren. Deze takjes worden
graag en veel verwerkt in bloemstukjes.
De Clerodendron trichotonum is een heester
waarvan de sierwaarde door slechts weinigen
wordt geëvenaard. Eerst vergast ze ons op wel
riekende bloemen en later brengt ze ons door
haar prachtige vruchttooi in vervoering. De
diepblauwe vruchten zijn gevat in karmijn-ro
de kelkbladen. Een zeldzame en gedurfde
kombinatie. De Clerodendron verlangt - voor
zoveel schoonheid wel een warme, zonnige
plaats.
Sicrappel
n ons artikel "een appeltje voor de sïër"
hebben we de sierappei als bloemheester aan u
voorgesteld. Maar behalve als bloemheester
gooit een aantal sierappels ook nog hoge ogen
door hun fraaie vruchten.
'e zuurbes of berberis is een kreng. Met
haar stekels heeft ze al menigeen tegen zich
ingenomen. Zoals dat met meer ogenschijnlik
stekelige figuren het geval is. toont ze soms
haar betere ik en gaan we haar in een ander
licht bezien. Sommige berberissoorten tonen
hun betere ik door zich te tooien met fraaie
vruchten. Berberis rubrostilla tooit zich rijke
lijk met trosjes berijpte doorschijnend rose
vruchtjes, net kleine druivetrosjes. De ordinai
re Berberis thunbergv heeft fel-rode vruchten
en blauw zijn de vruchten van de wintergroene
Berberis "Chenault".
Kardinaalsmuts
'e kardinaalsmuts of Euonymus is een
heester die opvalt door haar fraaie zaadom
hulsels. Die zaadomhulsels lijken in min of
meer geopende toestand op de uit vier pig-
Callicarpa Giraldiana
menten bestaande muts van de kardinaal. In
heems is in ons land de Euonymus europeus,
een flinke struik met kleine karmijnrode muts
jes. Het is een bruikbare heester in windsingels
en soortgelijke beplantingen. Eerbiedwaardi
ger zijn de Euonymus sachalinensis en Euony
mus phellomana. De eerste heeft grote warm-
rode mutsen met oranje zaden en de. tweede
heeft iets kleinere vruchten is een prachtig rose,
een rose dat geenszins aan een kardinaal doet
denken. Deze prachtige heesters worden maar
weinig aangeplant. Ze verdienen beter.
Dwergmispel
dwergmispel of Cotoneaster is een zeer
Kardinaalmuts - Euonymus Sachalinensis
vogelbosjes voor een kleurige noot zorgt. De
grote trossen helderrode bessen van deze Vi
burnum opulus worden graag door de vogels
gegeten. Gele bessen heeft Viburnum opulus
Xanthocarpa. Zeer afwijkend van de overige
familieleden is de Viburnum davidii. Een win
tergroen heestertje met opvallend helder blau
we vruchten.
Callicarpa en Clerodendron
Dwergmispel - Cotoneaster Firebird
Malus Golden Bornet en Wintergold hebben
kleine diep-gele vruchten. Malus John Downie
steelt de show met haar grote oranje-rode
vruchten en overladen met kleine geel-rode
vruchtjes zijn de boompjes van Malus Prof-
Sprenger.
Te veel om op te noemen
.et de hierboven beschreven soorten zijn
de mogelijkheden zeker niet uitgeput. We be
schreven eerder al eens de vuurdoorns. te den
ken valt voorts aan hulst, lijsterbes, meidoorn,
kornoelje, kamperfoelie en anderen. Er is te
veel om in dit bestek te noemen, maar meer
dan genoeg om een tuin mee te vullen.
O p Flevohof heeft de keuring plaatsgevonden van de rozen in
het rosarium. Uit de ruim 150 soorten, die alle voorzien zijn van
het certificaat "redelijk goede roos", werd de Flevohofroos 1977
gekozen. De vijf keurmeesters kozen voor de roos "Sunsilk" van
Fryer's Nursery uit Engeland. Deze kweker wordt in Nederland
vertegenwoordigd door Fa. G. de Ruiter te Hazerswoude.
Behalve op de Flevohof kennen we ook de rosaria in Winscho
ten. Oploo en Den Haag (Westbroekpark) een jaarlijkse keu
ring. die geschiedt onder auspiciën van de Koninklijke Maat
schappij voor Tuinbouw en Plantkunde en de Vereniging De
Roos.
Over een periode van drie jaar worden dezelfde rozen in de vier
over het land verspreide rosaria gekeurd. De rozen zijn alle
voorzien van het certificaat "redelijk goede roos", maar bij de
keuring gaat het erom. een assortiment Nederlandse rozen te
knjgen. die de naam "toproos" met ere kunnen dragen.
Van de 150 soorten rozen in het Flevohof-rosarium. zijn 28
soorten inmiddels van het predikaat "toproos" voorzien. De
rozen worden door de keurmeesters beoordeeld op geur. kleur,
bloeirijkheid (zo lang mogelijk bloeien) en resistentie tegen
ziekten. Dit jaar zijn 18 soorten gekeurd, waarvan er een aantal
over twee jaar "toproos" kunnen worden en een aantal over drie
jaar.
De kwaliteit van het Flevohof-rosarium mag wel blijken uit het
feit, dat alle 28 Nederlandse toprozen in het rosarium te vinden
zijn. Van de 1000 Nederlandse rozen zijn er ongeveer 200
voorzien van het certificaat.
In het najaarzullen een vijftiental nieuwe soorten aan het rosa
rium op Flevohof worden toegevoegd, welke in de komende
jaren zullen moeten bewijzen het predikaat "toproos" waardig
te zijn.
hinderende fruittelers en glunderende veilingmensen, in de
regionale rubriek van Zuid Beveland werd hierover de vorige
week in dit blad geschreven. Het gaat best met de afzet van fruit
en voor het eerst na vele jaren komt er weer behoorlijk geld in het
laatje van de fruitteler. Grote vraag naar zijn produkt in binnen-
en buitenland heeft de prijzen doen oplopen tot een peil dat tot
voor kort niemand voor mogelijk hield. Vooral de exportvraag is
enorm groot en daarbij zien we van welk een betekenis Frankrijk
is voor de prijsvorming van appels en peren in Europa. Een grote
Nederlandse produktie heeft geen enkele invloed op de prijsvor
ming, net zo min als een kleine Nederlandse oogst dat heeft.
Vele jaren achtereen heeft de fruitteler het moeten doen met
prijzen die lager waren dan de kostprijs en er was geen gelegen
heid tot het doen van de zo noodzakelijke investeringen. Dit jaar
wordt iets van deze achterstand ingehaald en we twijfelen er niet
aan of dat zal ook gebeuren met het doen van de noodzakelijke
investeringen.
n deze weken van grote vraag naar de produkten van het fruit-
bedrijf blijkt weer opnieuw van welk een enorme betekenis het
Nederlandse veilingsysteem is voor de prijsvorming. De hoogst
mogelijke prijs wordt behaald door de koncentratie van de vraag
en het aanbod op één punt zoals dat op de veilingen gebeurt. Ook
is daarbij van enorme betekenis dat er een voldoende ruim aan
bod is. De exporthandel moet het hebben van grote hoeveelheden
welke men tegelijk kan kopen en dat kan in deze weken op de
fruitveilingen in ons gebied. De telers zullen er voor moeten
zorgen dat dit zo blijft want met een klein en versnipperd aanbod
komt men er niet meer in deze tijd.
De velen welke meenden dit voorjaar een^oede slag te slaan door
hun fruit op stam te verkopen tegen een prijs welke hoger was dan
ze de laatste jaren hadden gemaakt, zitten wel bijzonder zwaar
"in de boot". Niemand had deze prijsontwikkeling kunnen voor
zien maar opnieuw blijkt dat men als teler bij de afzet een beleid
moet voeren wat gekenmerkt wordt door een regelmaat. Dat
daarbij de veiling een bijzonder grote en belangrijke rol kan
spelen, wordt steeds opnieuw bewezen, maar niet door elke teler
onderkend. Een van de Zeeuwse veilingdirekteuren schreef in
zijn mededelingenblad aan de leden dat een fruitpachter uit een
ander deel van het land had gezegd dat het hem was opgevallen
dat er door een aantal fruittelers in het zuidwesten zo negatief
over de veiling werd gesproken. Hij kon dat niet begrijpen al zei
hij er bij, er wel een dankbaar gebruik van te maken. Deze
handelaar zei er ook bij dat hij de veiling niet graag zou missen
voor de afzet van zijn produkten omdat ze zulk een enorme rol
speelt bij de prijsvorming. We dachten dat het goed is voor elke
fruitteler in het Zuid-westen daarover eens na te denken.
I met al dus een zeer positieve gang van zaken rond de frui-
tafzet. Wanneer de weersomstandigheden in de komende weken
gunstig blijven kan ook het bewaarfruit onder goede omstandig
heden binnen komen. Van een achterstandbij de pluk is vrijwel
nergens sprake op dit moment en voor een goede bewaring is op
het juiste tijdstip plukken van zeer groot belang.
In dit verband zouden we ook willen wijzen op het feit dat we de
koelhuizen gebruiken om goed fruit op te slaan. Er is op het
ogenblik een zeer grote vraag naar industriefruit. Kroetappelen
in het koelhuis zetten zal vrijwel zeker verlies geven, zeker omdat
een deel van b.v. de Golden Delicious uit het koelhuis komt op
een moment dat de fabrieken als regel met de verwerking zijn
gestopt.
Wanneer u het ook maar enigszins voor elkaar kunt krijgen
zouden we willen adviseren om het ondereind van Golden Deli
cious te koelen. Op het ogenblik krijgt u er ook 40-50 cent per kg
voor.
Hoewel er veel positiefs te melden is, ook over de kwaliteit van
hetgeen op de veilingen wordt aangeboden, zijn er toch ook
enkele negatieve ervaringen geweest in de laatste weken en wel
die van het veel te vroeg plukken van met name de goudreinette.
Op de bedrijven waar er weinig vruchten aan de bomen hingen
waren ze reeds vroeg erg groot en toen er gebrek aan appelen was.
kwam er vraag naar goudreinette. Die was er reeds in de tweede
helft van augustus. Ze werden geleverd ook. De konsument heeft
er echter nare ervaringen mee opgedaan. In een vakblad van de
detailhandel in groenten en fruit werden ernstige kritieken geuit
over het op een zo vroeg tijdstip aanbieden van Goudreinette en
geschreven werd over de negatieve invloed hiervan op het afzet
mogelijkheden voor appelen in het algemeen.
Ondertussen worden er nu geen brokken meer gemaakt met de
aanvoer van goudreinette. Het is echter steeds opnieuw noodza
kelijk dat wordt bedacht dat het fruit dat via de veilingen naar de
handel gaat, door de konsument moet worden gekocht. We heb
ben reeds meerdere keren geschreven over de vraag naar kwali-
teitsfruit en over het feit dat hiervan dikwijls nog te weinig wordt
geleverd. In de komende weken zal nog veel fruit afgeleverd
moeten worden. Wanneer U een goed produkt hebt geteeld,
probeer dat dan ook zo goed mogelijk bij de konsument te bren
gen. Maak daarbij gebruik van de nieuwe CA verpakkingen.
19
