KORT verslag van de vergadering van de Gewestelijke
Raad voor Zeeland van het Landbouwschap
DINGEN VAM DE WEEK
H et gaat niet goed in de groentesektor. De aanvoeren zijn
groot en de prijzen laag. Soms treedt er op grote schaal doordraai
op. Het verschil met het vorig jaar is bijzonder groot. Toen viel de
produktie min of meer tegen maar de prijzen waren bijzonder
hoog en het werd voor de teler een goed seizoen. Thans wordt in
veel gevallen de kostprijs niet gemaakt.
Wat zijn goede uitkomsten?
Peren lijken voor meevaller te zorgen
Ook voor de Thoolse vollegrondstuinder gaan met het verstrij
ken van het teeltjaar, de gedachten steeds meer uit naar wat zal
het onderste regeltje ons laten zien. Reeds verschillende gewas
sen zijn geoogst, of staan op het punt om geruimd of opgeslagen
te worden. Aan de hand van wat reeds is ontvangen, en naar wat
óns de huidige prijzen doet verwachten, kan soms wel een kleine
voorbalans worden opgemaakt. In de nu afgelopen maand au
gustus, zijn de prijzen van twee onzer grootste ondernemerspij
lers, dermate in de put geraakt, dat gevreesd moet worden dat ze
verliesgevend zullen zijn. Inderdaad is het zo dat degene die
begin augustus pas met rooien is begonnen moet konstateren,
dat de aardappelteelt verliesgevend is! Evenzo is het met de nu
te maken uienprijs, waar nog bij komt dat er verschillende
percelen uien, beslist geen hoge kg-opbrengst zullen geven. De
tot begin augustus heersende droogte, heeft vooral op de
zwaardere gronden, een te grote achterstand gegeven in deze
teelt. Misschien dat onder deze groeiomstandigheden een te
straf werkend chemisch onkruidbestrijdingsmiddel hier ook nog
wat te remmend heeft gewerkt. Begrijpelijk is dan ook, dat velen
er voor dit jaar een zwaar hoofd in hebben,. Men zal zich echter
nooit blind mogen staren op bijzonder slechte uitkomsten, maar
ook niet op bijzonder goede. Voor een bestaand bedrijf zal men
altijd moeten rekenen, met gemiddelden voor wat betreft zijn
totale geldelijke opbrengst, van ieder produkt. Samenvattend
kan hij dit doen, over het lopende teeltjaar, naar wat zijn ver
schillende teelten hem aan verdiensten hebben opgebracht. Om
te beoordelen of een teelt slecht of goed is, moet men wel
uitgaan van gemiddelden over vijf jaar. Aan de hand van zijn
boekhouding kan hij toch wel globaal nagaan, in hoeverre hij
aan zijn trekken is gekomen. Men mag zich niet laten leiden,
door enkel optimisme, maar ook beslist niet door enkel pessi
misme. Vanzelfsprekend weet men wel, dat een teelt die over
een reeks van jaren niet meer rendabel is, door een ander moet
worden vervangen. Niets is echter zo onzeker als de uitkomsten
van de vrije produkten en toch zullen de meeste ondernemers
deze niet willen missen. Juist daarin zit de meeste muziek, wat
inhoudt dat er naast een feestmars, ook een treurmars kan
voorkomen. Ondertussen gaat het werk op het bedrijf, ondanks
Op Zuid-Beveland is er de laatste weken zoveel regen gevallen,
dat er nu meer dan genoeg vocht is voor de rest van het jaar.
Voor droogteschade is voorlopig geen gevaar jneer. Overigens
schijnt het dat we niet mogen klagen in vergelijking met de
meeste andere delen van het land. Hier was het tot vrijdag 19
augustus zo droog, dat de eerste regen voor velen nog welkom
was. Maar na één dag nat weer vond ieder het welletjes want
niets dat men zo vlug beu is als regen. Voor de graanoogst komt
het vele vocht erg ongelegen en ook de bramentelers zijn er niet
bepaald gelukkig mee. Vooral de gedoomde Hymalaja bramen
hadden zoveel te lijden (o.a. door rot) dat het plukken nog
nauwelijks lonend was.
De prijs van de appels daalde in twee dagen tijd zeer spektaku-
lair met ongeveer een gulden per kilo. Wellicht speelde hier het
vrijgeven van de 65 mm maat voor James Grieve per 29 augus
tus een belangrijke rol bij. Andere jaren was dat ook het mo
ment voor een forse prijsval. Overigens is 1,30 per kg voor de
maat 70-80 nog altijd een beste prijs.
Opmerkelijk is wel dat de prijs voor de peren zo goed stand
houdt. Er is geen sprake van daling, maar eerder van een gelei-
alles geregeld door en wordt er steeds meer geoogst. De bloem
zaadteelt heeft door de natte augustusmaand, toch nog wel iets
geleden, daar niet alle zaadvorming tot zijn recht komt. Door
het gemis aan veel zon valt het nu rijpe zaad, ook niet voortijdig
uit, wat een groot verschil is met vorig jaar. Ook van deze oogst
zullen wij hopen, op een gemiddelde goede uitkomst.
delijke stijging. De pereoogst is in Zeeland goed zeker niet
beneden normaal, en als men dan zulke prijzen maakt is dat een
grote meevaller, leder praatte over de kleine appeloogst in de
EEG en ieder verwachtte dat de appels daarom duur zouden
worden, maar voor de peren zag men het aanvankelijk niet zo
zitten. De kopers op het hout waren in 't begin ook niet wild op
peren. Tot het duidelijk werd dat elders in het buitenland de
pereoogst naar verhouding misschien nog slechter was dan van
de appels. Vandaar ook het aantrekken van de prijs. Ruim een
gulden per kilo voor Bon Chretien Williams is b.v. een onge
kende weelde. Ieder verwacht voor de Beurre Hardy en
Triomphe de Vienne en Bonne Louise ook een vlotte afzet.
Te Kapelle is men erg benieuwd hoe duur de Beurre Lebrun zal
worden. Deze muskuspeer wordt op vrijdag 2 september in
voorverkoop verkocht. Er is een aanbod van meer dan een half
miljoen kg, het ras geeft dit jaar een top oogst. Het is een peer die
praktisch alleen te Kapelle en omgeving op flinke schaal wordt
geteeld en elk jaar tegen een niet hoge. maar toch wel redelijke
prijs door de industrie wordt gekocht voor inblikken. Zal de
Lebrun dit jaar 70 a 80 ct. opbrengen? Dan is het een beste zaak.
De Bon Chretien Williams, die wel op grote schaal wordt ge
teeld in het buitenland en ook vaak voor inblikken wordt ge
kocht. schijnt dit jaar vrij schaars te zijn. Deze muskuspeer
wordt ook nog vrij veel voor verse consumptie verkocht. Dat zou
ook het geval zijn met de grote maten die vrijdag 26 augustus te
Kapelle in voorverkoop zijn verkocht. Daardoor komt er des te
meer ruimte voor de Lebrun.
Ondanks de vele regen en het donkere weer groeien de appels en
peren uitstekend. De achterstand die er in de ontwikkeling was
is ingelopen en vooral de peren zijn de laatste weken flink
verdikt. Een ras als Conference zag je bij de dag groeien. Veel
vruchten waren te slank, maar worden nu alsnog mollig van
vorm. De telers van peren hebben drukke weken voor de boeg.
want waarschijnlijk zal er zo tussen 5 en 25 september zeer veel
geoogst en gesorteerd moeten worden.
Bij de appels vraagt thans niet alleen de vruchtbladroller de
aandacht, maar moet ook tegen bewaarziekten worden gespoten
met b.v. topsin of benlate. Onze indruk is tenslotte dat de kilo's
bij de appels op veel bedrijven wat tegenvallen, doch dat de
peren eerder wat meevallen in produktie. Als het prijspeil gun
stig blijft kan het voor menige fruitteler een goed jaar worden.
Dat was ook hard nodig na de vele "magere" jaren.
I V? AS
ALGEMENE SITUATIE IN DE LANDBOUW
De raad besprak, in tegenwoordigheid van de heer Drs. P.
Bukman, voorzitter van het Landbouwschap, de algemene si
tuatie in de landbouw en constateerde dat met name in de
akkerbouw weinig reden tot optimisme is.
De vergadering was van mening, dat er op fiscaal terrein meer
mogelijkheden moeten worden geschapen om te kunnen reser
veren voor slechte jaren.
VERBETERING KANAAL DOOR ZUID-BEVELAND
De raad nam t.a.v. de Nota verbetering kanaal door Zuid-Be
veland het volgende standpunt in:
1. Bij Wemeldinge dient het inmiddels ontworpen meest oos
telijke tracé, waarin de Koudepolder is opgenomen, te wor
den gekozen, opdat enkele goede landbouwbedrijven be
houden kunnen blijven en zullen de verbindingen tussen de
gronden die westelijk en oostelijk van het kanaal liggen zo
danig moeten worden ontworpen dat direkte aansluitingen
ontstaan van de kanaalwegen op de nieuw te bouwen Post-
brug.
Verder acht de raad het gewenst het gedeelte van het oude
kanaal dat tussen twee dammen komt te liggen en geen
funktie meer heeft op te spuiten. Daardoor wordt een terrein
verkregen dat mogelijkheden biedt voor toekomstige ont
wikkelingen;
2. Het gedeelte van het kanaal tussen de Postbrug en de Vla-
kebrug dient naar de mening van de raad te worden verbreed
aan de westzijde, daar hiermede reeds rekening is gehouden
bij de plannen voor de ruilverkaveling Kapelle - Wemel
dinge;
3. De raad sprak zich uit voor de keuze van tracé Al oostelijk
van Hansweert, daar dit tracé het meest logisch van opzet is
en aansluit aan het bestaande kanaal;
4. De raad zal aan de Raad van de Waterstaat verzoeken te
willen bevorderen dat vóór dat met de werken wordt aange
vangen de zgn. nulfase wordt vastgelegd ten opzichte van de
grondwaterstanden, de kwelbewegingen en de verzilting, te
neinde te voorkomen dat achteraf meningsverschillen ont
staan over mogelijke schadeclaims.
KNELPUNTENNOTA DIJKVERSTERKINGEN
Met betrekking tot de dijkversterkingen zal de raad blijven
pleiten voor het zoveel mogelijk buitendijks aanbrengen van de
te treffen voorzieningen, teneinde de landbouwgronden te
kunnen sparen.
P.Z.E.M.-LEIDINGEN ZIERIKZEE - ST.MAARTENSDIJK
De raad verklaarde zich in principe akkoord met de ontworpen
tracé's van een door de P.Z.E.M. te leggen ondergrondse 50
kV-leiding van Zierikzee naar St. Maartensdijk.
Deze tracé's zullen nog nader in de betreffende districten wor
den behandeld.
SECUNDAIR - EN TERTIAIR WEGENPLAN VAN DE
PROVINCIE
De raad besl?ot bezwaren in te dienen tegen een aantal wegen
voorkomende op het secundair- en tertiair wegenplan van de
provincie. De bezwaren richten zich in hoofdzaak tegen de we
gen Haamstede-Renesse, Scharendijke-Brouwershaven, Zierik-
zee-De Val, Vrouwenpolder-Serooskerke en enkele rondwegen.
De raad stelde zich op het standpunt dat de beschikbare gelden
voor wegen zoveel mogelijk dienen te worden aangewend voor
verbetering van bestaande weeen.
WERKGROEP BESTUDERING GREVELINGENBEKKEN
Besloten werd aan de volgende diensten te verzoeken een ver
tegenwoordiger te willen aanwijzen in een commissie ter bestu
dering van de mogelijkheden voor een zoet Grevelingenbekken:
Rijkswaterstaat, Provinciale Waterstaat, Waterschap Schou-
wen-Duiveland, Instituut voor Cultuurtechniek en Waterhuis
houding, Commissie Waterbeheersing en Ontzilting, Water
maatschappij Z.W. Nederland, Ministerie van Landbouw en
Visserij en het Landbouwschap.
PHYTO PHARMACEUTISCHE COMMISSIE
Naar aanleiding van een verzoek van de Z.L.M. besloot de raad
pogingen aan te wenden om een vertegenwoordiger van de
praktijk op te nemen in de commissie die de toelatingseisen voor
bestrijdingsmiddelen moet beoordelen.
In de kranten hebben de foto's en de berichten gestaan over de
doordraai van komkommers en tomaten. Via de radio en de t.v.
zijn reportages over dit gebeuren uitgezonden. Het heeft niet
altijd geleid tot een beter begrip van datgene wat er in de tuin
bouw gebeurt. Veel konsumenten kunnen niet begrijpen waarom
het op die manier moet. Het is moeilijk om de buitenstaander
duidelijk te maken dat het in belang van teler en konsument is dat
er een bodem in de markt ligt en dat niet voor elke prijs het
produkt in de handelskanalen komt. Er is namelijk een punt
waarop een lagere prijs de konsumptie niet meer doet toenemen.
De ophoudprijzen in de groetensektor op welk niveau het produkt
eventueel uit de markt genomen wordt, liggen bijzonder laag en
dekken bij lange na niet de kostprijs.
B ijzonder somber was in de afgelopen maanden de situatie met
betrekking tot de komkommers. Tot in juni ging het goed maar
toen kwam de omslag. De aanvoeren namen sterk toe en door het
te koude weer was de vraag niet groot. Het Centraal Bureau van
de Tuinbouwveilingen deelde mede dat er in de maand juli een
aanvoer van komkommers op de veilingen in ons land is geweest
van 60,4 miljoen stuks. Hiervan werden er 47,7 miljoen stuks
verkocht en draaiden er 12,7 miljoen stuks door. De gemiddelde
prijs van de meest aangevoerde maat was 26 cent per stuk en dat
was het vorig jaar 64 cent per stuk.
De produktie steeg in juli met 16 miljoen stuks ten opzichte van
het vorig jaar. Dat komt enerzijds door een verdere uitbi eiding
van het areaal vooral in Noord Brabant en Limburg. Kennelijk
heeft men daar achter de markt aan gelopen. De opbrengst is ook
aanzienlijk groter geweest dan het vorig jaar.
In augustus is de situatie nog wat somberder geworden dan in juli
want tot en met 20 augustus bedroeg de aanvoer 34,2 miljoen
stuks en hiervan werden 9 miljoen stuks doorgedraaid. De ge
middelde prijs kwam in die periode op 23 cent per stuk, dat is
nauwelijks meer dan de ophoudprijs. Het vorig jaar was bij een
produktie in die periode van 27,2 miljoen stuks komkommers de
gemiddelde prijs 49 cent.
Volgens het Centraal Bureau is er dit seizoen bijna 4 miljoen
vergoeding uitbetaald voor de doordraai van komkommers. Een
zeer sombere zaak welke vraagt om een bezinning op de teelt van
dit produkt. Ook met de sla is het niet best gegaan. In juli en de
eerste drie weken van augustus werden bij de 11 grootste sla
veilingen van ons land ruim 33 miljoen kroppen sla aangevoerd en
hiervan is een derde vernietigd. Er waren dagen dat de helft van
het aanbod op de veilingen niet verkocht kon worden. Ook bij dit
produkt heeft het slechte weer een belangrijke rol gespeeld. De
aanvoer was in deze periode niet groter dan het vorig jaar in het
zelfde tijdvak zodat duidelijk is van welk een enorm belang het
weer is voor de afzet.
Voor sla werd in de genoemde periode door het Centraal Bureau
van de Tuinbouwveilingen bijna 600.000,- aan doordraaiver-
goeding uitbetaald.
O ok bij de tomaten was er doordraai maar hier is toch geen
sprake geweest van een abnormale situatie. De doordraai was in
de afgelopen zeven weken zelfs minder dan in de voorgaande
jaren. Wel stond de prijs van de tomaten onder druk want de A 1
kwaliteit bracht twee jaar geleden in juli en de eerste drie weken
van augustus gemiddeld 1,11 per kg op, het vorig jaar 1,22 en
dit jaar kwam men landelijk niet verder dan 1,06. Ook bij dit
produkt wordt het koude weer genoemd als de belangrijkste
reden van het tegenvallen van de prijs. Op de veilingen zijn de
laatste tijd in toenemende mate de vlezige tomaten verschenen.
Het Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen heeft de teelt
van deze tomaten gestimuleerd door een prijsgarantie te geven
waardoor de teler wat de prijs betreft er van verzekerd kon zijn
dat hij niet minder zou ontvangen voor deze vlezige tomaten dan
voor de gewone tomaten.
De vraag naar de grootste maten van de vlezige tomaten is
bijzonder groot. Dikwijls brengen zede helft meer op dan de
gewone tomaten. Wat dat betreft zal het Centraal Bureau van de
Tuinbouwveilingen weinig problemen hebben met de prijsgaran
tie. Men moet echter wel de allergrootste sorteringen hebben om
een prijsvoordeel te kunnen behalen. Duidelijk is dat met name
de konsument in West Duitsland een zeer grote tomaat verlangt
en daarvoor ook extra wil betalen. Volgens het Centraal Bureau
van de veilingen is bij de huidige stand van het selektiewerk rond
de vlezige tomaten het percentage zeer grote vruchten beslist te
laag. Men zou van die kant graag zien dat de zaadbedrijven zich
zouden richten op rassen met een belangrijk hoger percentage
zeer grote vruchten.
