KNLC K0MMENTAAR
D e heer H.C. van der Maas merkt in zijn akkerbouw overzicht
op dat de stand van de gewassen gemiddeld genomen niet
tegenvalt, zeker wanneer men de koude en trage voorjaarsstart
daarbij betrekt. Wel is er in het gehele gebied een groot verschil
in ontwikkeling en stand van de gewassen waar te nemen. Soms
zelfs van perceel tot perceel.
D it jaar is het bijzonder slecht hooiweer geweest, veel te
weinig zon en te nat, waardoor er veel hooi van slechte kwaliteit
binnen is gereden aldus de heer J.M. van Heyst in zijn vee
houderij overzicht. Hij waarschuwde voor een afzwakking van
de interventieregeling voor slachtvee zoals in andere E.E.G.-
landen is gebeurd. Het moet een werkbaar instrument blijven
tenzij men er iets anders tegenover stelt, b.v. slachtpremies. Zo
niet dan zouden dit najaar de prijzen wel eens in elkaar kunnen
zakken. Immers wanneer de omschakelingsregeling van kracht
wordt zal er veel vee worden aangeboden.
I n zijn tuinbouwoverzicht merkt de heer M.J. Goud op dat de
appelvoorraden van de oude oogst vlot zijn afgezet tegen, een
vriendelijke prijs. Wanneer straks de vroege rassen op de markt
komen dienen de appels van 76 geruimd te zijn. Naar hoeveel
heid wordt er een matige oogst verwacht, zowel voor appels als
voor peren. De sterke vruchtrui die momenteel in de meeste
rassen nog volop gaande is onderstreept deze verwachting. Ook
in de omringende landen en de andere EEG landen verwacht
men geen topoogst. Een zeker optimisme is gerechtvaardigd
voor een redelijke prijsvorming.
H et hoofdbestuur ging akkoord met de instelling van een 3
C.L.O.-commissie kontraktteelt. Op deze manier kan er meer
gestalte gegeven worden aan de belangen-behartiging van de
kontraktteelt in de akkerbouw. De nieuwe commissie wordt de
overkoepeling van 3 werkgroepen te weten granen/zaden,
peulvruchten en aardappelen/ -uien. Het accent zal komen te
liggen op de peulvruchten. Belangrijk vond het hoofdbestuur
dat de nieuwe opzet zorgvuldig vanaf de basis wordt opgebouwd
o.a. via gekozen vertrouwenscommissies.
H et Z.L.M.-vraagpunt "Grond" werd aan het hoofdbestuur
aangeboden. Het hoofdbestuur had zeer veel waardering voor
het werk van de rapporteur, ing. J. Markusse.
H et Hoofdbestuur besprak uitvoerig de gang van zaken be
treffende de wildschade, vooral de schade door konijnen is
onrustbarend. Besloten werd over de te volgen procedure bij
schade een artikel te plaatsen in het landbouwblad. Er werd op
gewezen dat in eerste instantie de jachtgerechtigde gewaar
schuwd moet worden omdat die de eerst-verantwoordelijke is.
Daarom is het verstandig het bouwplan aan de jachtgerechtigde
door te geven. Ook is het aan te bevelen de jagers te stimuleren
tot een gezamenlijke aanpak. Daar worden goede resultaten
mee behaald. Het Hoofdbestuur besloot de agrarische commis
sie van de Plattelandsvrouwen in Zeeland en Brabant in de
gelegenheid te stellen een adviseur aan te wijzen voor het
Z.L.M.-Hoofdbestuur. De vrouw speelt haar eigen rol op het
bedrijf en daarom is het goed dat zij haar stem in het bestuur van
een landbouworganisatie kan laten horen. Door de nieuwe
struktuur van de Z.L.M.-commissies had het Hoofdbestuur een
groot aantal benoemingen te verxerken. Alle voordrachten van
de kringen werden overgenomen. Met het oog op een in 1978 te
houden Z.L.M.manifestatie werd door het Hoofdbestuur een
sekretariaatscommissie ingesteld, die de mogelijkheden daartoe
moet onderzoeken. Een definitief besluit zal genomen worden
op grond van de bevindingen van deze commissie. Er werd voor
deze procedure gekozen omdat er voor het eerst niet op land
bouwwerktuigen gerekend kan worden. De Z.L.M.-rekening
1976 werd door het Hoofdbestuur besproken en goedgekeurd.
Het resultaat was bevredigend.
D at er een wetgeving komt die het behalen van echte spekula-
tieve winsten zoveel mogelijk tegengaat is iets waar we het alle
maal over eens zullen zijn. Men moet zich evenwel afvragen of
met het invoeren van een vermogens winst belasting het doel niet
voorbij wordt geschoten. Ook al worden er dan een hele reeks
uitzonderingen en aanvullende bepalingen in opgenomen om
onbillijkheden te voorkomen. Toch moet gevreesd worden dat
dat gedeelte van onze bevolking wat bewust kiest voor enige
vermogensvorming in plaats van alles maar te konsumeren weer
een extra veer moet laten. Wij vinden dat een dergelijke belasting
dan ook nog veel sterker beperkt moet blijven tot echt spekula-
tieve vermogenswinsten.
vervolg vergadering H.B.
Aanwezigen op de
H.B.-vergadering
Drogen van graan met zonne-energie
Het Hoofdbestuur herdacht aan het begin van de verga
dering wijlen de heer C.PJ. v. Iwaarden, in leven direkteur
van het Grond-, Pacht- en Taxatiebureau van Z.L.M. en
C.B.T.B., die op 27 mei j.l. plotseling overleed. Z.L.M.-
voorzitter AJ.G. Doeleman memoreerde dat de heer v.
Iwaarden via het sekretariaat van de Z.L.M. direkteur is
geworden van Gropatax. Voor de landbouw is hij als des
kundige op het gebied van grond- en pachtzaken van bij
zonder grote betekenis geweest. De heer v. Iwaarden stond
bekend als een vasthoudende en bekwame onderhandelaar
waardoor hij ook bij de tegenpartij respekt afdwong. Onze
gedachten gaan in het bijzonder uit naar zijn gezin, aldus
de heer Doeleman.
Akkerbouw
Ten aanzien van de tarweprijs zei de heer v.d. Maas dat de vrij
hoge drempelprijs voor mais er voor zorgt dat de prijs van
voertarwe zich op een relatief minder slecht niveau beweegt. In
de prijs voor de nieuwe oogst (augustus) komt dit mede tot
uiting door een voertarweprijs die kan konkurreren met de
referentieprijs voor baktarwe. De mogelijkheden voor onze
rassen, om als baktarwe te worden gekwalificeerd zijn globaal
genomen nog net zo onzeker als in het verleden.
De suikerbietenteelt gaat voor het Zuid-Westen een onrenda
bele zaak worden. De sterk toenemende kosten, met name de
direkte kosten nemen in vergelijking met andere gewassen one
venredig snel toe. De kosten staan in geen verhouding tot de
boerenprijs van 8 a 9 tientjes per ton. Overigens is er voor
suikerbieten een areaalinkrimping van ongeveer 6%. Jaren
achtereen heeft Brussel niets gedaan om de prijs aan te passen.
Bezorgd was hij ook over de produktie van iso-glucose, zowel uit
het aardappelzetmeel, als uit de buitenlandse mais. In dit ver
band is er durf voor nodig om een rendabele bietenteelt te
propageren voor een prijs van 130,— per ton.
Er zijn ongeveer 10% meer aardappelen uitgepoot in Nederland,
mogelijk zelfs in heel Europa. De binnenlandse consumptie is in
drie jaar tijds met 20% gedaald, terwijl ook de export naar
West-Duitsland gestaag afneemt.
Ten aanzien van de suikerbietenregeling voorzag de heer
v.d.Maas dat de mening van het Zuid-Westen (kontraktenstel-
sel) een minderheidsstandpunt binnen de andere organisaties
zal zijn.
Ofschoon het nog te vroeg is om konkreet te zijn over de poot-
goed situatie in Nederland, mag toch worden aangenomen dat
het minder somber is gesteld met het pootgoed dan enige weken
geleden werd aangenomen. Nu reeds gekien er prijzen voor
pootgoed van 1,50 per kilo voor Bintje A 35/45.
Dit prijsniveau zal zich waarschijnlijk handhaven omdat men
vermoedt dat in Frankrijk enorme hoeveelheden pootgoed zul
len worden afgekeurd.
Fusarium-aan tasting in pootgoed lijkt jaar op jaar toe te nemen.
Dit heeft een enorme opbrengstderving voor de consumptieteler
tot gevolg. Het zou dienstig zijn wanneer de landbouworgani
saties de N.A.K. er op zouden wijzen dat, een nakontrole op
fusarium dient plaats te vinden na de bewaring, dit zou dan uit
een NA.K.-label duidelijk moeten blijken. Tevens zou uit het
label moeten blijken - of op het juiste tijdstip en op de juiste wijze
een ontsmetting tegen fusarium heeft plaatsgevonden. De onze
kerheid en het geen verhaal hebben zijn dan voor de consump
tieteler weggenomen.
De heer van der Maas was zeer ontevreden over de bereidheid
van de regering om helemaal niets voor de akkerbouw te doen
als compensatie voor de slechte Brusselse prijs-vaststelling. Hij
zou graag een veel harder standpunt zien van de organisaties.
Voorts zou hij veel meer geld beschikbaar willen zien om de
export van onze aardappelen te bevorderen. Momenteel wordt
hieraan veel te weinig besteed. Tot slot noemde hij het een
schande dat het chemische middel Bayleton tegen gele roest niet
in Nederland is toegelaten en wél in de ons omringende landen.
Als men dan de invoer van tarwe uit die landen in ons land zou
verbieden, zou ik er nog vrede mee kunnen hebben, maar dat
doet men niet! De heer v.d. Maas zou voorts graag weten wat nu
precies met een "middenbedrijf' wordt bedoeld, ook al i.v.m.
het beleidsprogramma van het Landbouwschap...
Veehouderij
Bovendien wordt altijd al extra vee voor de slacht in het najaar
aangevoerd. De varkenspest situatie is gelukkig weer voorbij.
Toch zijn er diverse bedrijven door in moeilijkheden gekomen.
De prijzen zijn echter nog niet op het oude niveau, integendeel
ze liggen zowel voor biggen als slachtvarkens beneden de kost
prijs. De melkaanvoer die geruime tijd achterbleef is nu weer
even hoog als vorig jaar op deze tijd. Er is nu volop goed gras en
vorig jaar was er niets.
Gelukkig verloopt de afzet van zuivelprodukten naar wens.
Toch wordt verwacht dat de melkprijs die de veehouder zal
ontvangen ongeveer 2,— lager zal zijn dan de richtprijs van
Brussel.
De regering heeft 87,5 miljoen beschikbaar gesteld voor de
veehouderij. Maar dat is niet genoeg om de rust onder de vee
houders te herstellen. Als er op korte termijn niets anders wordt
geboden dan zal de onvrede toenemen.
Wat de veehouder nu wil is een direkt voelbare inkomensver
betering. Struktuurbevorderende maatregelen zijn goed, maar
ze bieden slechts op langere termijn effekt.
Een gedeelte van het regeringsgeld zal worden gebruikt voor
afzetbevordering, waardoor de heffing van 16 cent per 100 kg
melk door het Produktschap voor Zuivel dit jaar komt te ver
vallen. Het is alleen jammer dat het schijnt dat dit slechts een
eenmalige maatregel is, zodat toch volgend jaar die heffing wel
zal worden opgelegd. De veehouder is het beste af met conti
nuïteit, eenmalige maatregelen passen hierbij dus niet.
Tuinbouw
Nu de oogst van de glasaardbeien voorbij is kan worden gezegd
dat de resultaten overwegend "goed zijn geweest. De verwach
tingen voor frambozen zijn somber, de stand is slecht, uitzon^
deringen daargelaten. De zwarte bessen zijn totaal bevroren. De
rode bessen hangen niet egaal. De bramen bloeien, terwijl de
stand overwegend goed is te noemen. De tulpen zijn gerooid
terwijl de kwaliteit en de hoeveelheid goed waren. De gladiolen
staan er goed voor, het areaal is uitgebreid.
De aanvoer van tomaten nam sterk toe, maar het koude weer
heeft de consumptie geremd. De vollegrondsgroenten zoals
bloemkool en spinazie waren goed geprijsd.
Tot slot merkte de heer Goud op dat er vooral aandacht zal
moeten worden besteed aan de verbetering van de konkurren-
tiepositie, de afzet en het energiebeleid. Zeer zeker zal de zoet
watervoorziening hierbij niet mogen worden vergeten. In ons
werkgebied is dit een zaak die honderd procent aandacht ver
dient!
De fruitteelt vindt het marketing-plan van het Centraal Bureau
van Tuinbouwveilingen een zeer goed initiatief. Het zou goed
zijn wanneer dit plan in aanmerking kon komen voor een over
heidssubsidie, aldus de heer Goud.
Naar aanleiding van het tuinbouwoverzicht constateerde het
hoofdbestuur onder meer dat de concurrentie-positie van deze
sektor veel meer aandacht behoeft. Verheugd was het hoofdbe
stuur er over dat de oogst verwachting nu wat verbeterd lijkt. In
verband met de toepassing van druppelbevloeiing is een goede
zoetwatervoorziening onontbeerlijk. Overheidssubsidie voor
meer onderzoek zou wel op zijn plaats zijn.
Kontraktteelt
Vraagpunt
Het onderwerp "Grond" is momenteel zeer aktueel. Besloten
werd 't vraagpunt in brochure-vorm uit te geven en het toe te
sturen aan o.a. de formateur. Een aantal konklusies van het
vraagpunt werden door het hoofdbestuur als verrassend erva
ren. Zeer ingenomen was men met het feit dat meer afdelingen
dan ooit hadden deelgenomen. Het vraagpunt zal op eep vol
gende vergadering diepgaand besproken worden.
Overige zaken
Tot slot hadden de financiële problemen die in sommige ruil
verkavelingen zijn ontstaan bij bedrijfsvergrotingen de aan
dacht van het Hoofdbestuur.
Het D.B. werd vertegenwoordigd door:
AJ.G. Doelemanvoorzitter; C.P.A. v. Nieuwenhuijzen, vice-
voorzitter; S. de Visser, vice-voorzitter en Mr. J. Oggel, algemeen
sekretaris.
Het H.B. werd vertegenwoordigd door:
H.J. v.d. Zande (plv. kring Schouwen-Duiveland); M.C.J. Kosten
(kr. Tholen-St. Philipsland); H.C. v.d. Maas (kr. Noord-Beve
land); K. Dees (kr. O. Zuid-Beveland); C.J. Almekinders (kr. W.
Zeeuws-Vlaanderen) J. Nieuwenhuyse (kr. W. Zuid-Beveland); A
v. Hoeve (kring Axel); J. Scheele (kr. Hulst); E.H. Maijers (kr.
Langstraat); C.J. de Jager (kr. Altena-Biesbosch) en W. v. Veld
huizen (kring Oosten Midden-Brabant).
Voorts waren er de heren:
M.J. Goud (tuinbouw); P.A. Hoogenboom (tuinbouw); J.M. v.
Heijst (veehouderij); C. de Visser (veehouderij) en L. v. Gastel
(P.J.Z.)
Ir. H.E. Heringa was er als adviseur van de Z.L.M.
Z.L.M.-instellingen:
J. Markusse - Hoofd voorlichting; C. Paauwe - Boekhoud- en
adviesbureau; W.C. Sinke - Secretariaat; H. v. Wezel - Redakiie
enJ.C.B. Priem - Secretariaat.
KABINETSFORMATIE EN GRONDPOLITIEK
Ook de afgelopen week heeft de grondpolitiek nog een over
heersende rol bij de kabinetsformatie gespeeld. Wanneer wij dit
schrijven (woensdagmorgen) is over het onderdeel prijsbeheer-
sinq agrarische gronden nog geen overeenstemming bereikt. Wel
werden P.v.d. A., C.D.A. en D66 het eens over de wijziging van de
onteigeningswet, het voorkeursrecht voor overheid en de vermo
genswinst belasting. Helaas moeten wij konstateren dat de re
sultaten van deze overeenstemming ons met grote zorg vervullen.
Wij hebben de indruk dat, hoe mooi men het ook van alle kanten
voorstelt, versneld de weq voor een verdere beknotting van de
individuele vrijheid en zeggenschap over eigendommen wordt
opgegaan.
Ook met de introduktie van een zogenaamde negatieve ontwik-
kelingsschade blijft het afstemmen van de onteigeningsvergoe
ding op de gebruikswaarde voor ons volstrekt onjuist. Temeer nu
in het kompromis een aantal in een eerder stadium voorgestelde
korrekties lijken weg te vallen. Gevreesd moet wor2en dat deze
zeer ingewikkelde wetswijziging tot nauwelijks werkbare situa
ties in de praktijk zal leiden, met zeer veel werk voor de juristen.
Tegen het kompromis over het voorkeursrecht hebben wij in feite
nog grotere bedenkingen. Temeer nu een eerste stap op de weg
voor een veel verder gaand voorkeursrecht voor de centrale
overheid lijkt te zijn gezet. Wij staan daar volstrekt afwijzend
tegenover. Eniq lichtpuntje bij de hier bereikte overeenstemming
is de erkenning dat men de koopplicht van de gemeenten wense
lijk vind. Wij gaan er van uit dat dit nu ook in de wet zal worden
overgenomen.
VERMOGENSWINST
GRONDPRIJZEN
Hoe zeer ook wij de grondprijsontwikkeling onrustbarend
achten, het invoeren van een distributiesysteem van agrarische
gronden via de Grondbank wijzen wij volstrekt af. Daarmee zal
immers de bepaling of iemand zijn bedrijf verder kan ontwikkelen
volledig bij de centrale overheid komen te liggen, waarmee een
van de wenzelijke kenmerken van het zelfstandig ondernemer
schap teniet gedaan zou worden. Wij zijn van mening dat naast
maatregelen om het aanbod te verruimen, met name een tweetal
maatregelen aan de vraagkant tot een meer evenwichtige prijs
ontwikkeling van agrarische gronden kunnen bijdragen.
In de eerste plaats minimalisering van het aantal claims die van
niet agrarische kant op landbouwgronden worden gelegd.
En in de tweede plaats het sringenter reserveren van de agrari
sche grondmarkt voor diegenen die hun hoofdberoep in de land
bouw hebben of bereid zijn de gronden in pacht aan agrariërs uit
te geven. Het komt mij gewenst voor dat op dit laatste punt ook
in onze eigen geledingen met voortvarendheid wordt gestudeerd.
Luteijn
De hoeveelheid door de zon geleverde energie bedraagt voor
Nederland gemiddeld over een jaar ongeveer 110 W-m2 per uur.
Tijdens 1500 uren zonneschijn per jaar wordt deze hoeveelheid
energie gemiddeld 642 W-m2 per uur. In de zomer kan die hoe
veelheid oplopen tot 900 1000 W-m2 en in de winter ligt ze ver
beneden het gemiddelde.
Nagegaan wordt door het IMAG met welke eenvoudige mid
delen het onder Nederlandse omstandigheden mogelijk is de
zonne-energie nuttig te kunnen toepassen. Met een eenvoudige
collector van glas en kunststof wordt nagegaan of de lucht, die
langs de zwarte kunststof strijkt, voldoende wordt opgewarmd
om hiermee landbouwprodukten te drogen of te benutten voor
andere doeleinden. Uit in 1976 genomen proeven bleek het
mogelijk om op eenvoudige wijze tarwe te drogen tot een
houdbaar produkt.
5
