S noeien in de tuin is een bezigheid waarvan bijna ieder
een weet dat het moet. Toch blijkt steeds weer dat slechts
weinigen er echt raad mee weten. Op het eerste gezicht is
dat ook geen wonder. De verschillen in groei- en bloeiwijze
tussen de uiteenlopende soorten heesters doen velen zich
angstig afvragen wat mag bij deze struik wel en wat mag bij
die struik niet weg gesnoeid worden. Menigeen kiest bij
gevolg de weg van de minste weerstand en laat het snoeien
maar voor wat het is, anderen gebruiken de snoeischaar
zoals ze de heggeschaar hanteren en de voorzichtigen
snikkeren wat in de marge. Snoeien is niet direkt het meest
eenvoudige onderwerp om op papier te instrueren. Deson
danks willen we een poging wagen om wat inzicht in deze
moeilijk lijkende problematiek te geven.
H et kunnen hanteren van de snoeischaar begint met het ken
nen van (in dit geval) de heesters. Er zijn heesters die sterk en er
zijn heesters die niet of nagenoeg niet gesnoeid moeten worden.
Hoewel het altijd gemakkelijk is, is het niet persé noodzakelijk
B egin maart hebben we er al eens op gewezen dat heesters die
in zomer en nazomer bloemen krijgen aan de scheuten die vanaf
het voorjaar gevormd worden, in maart kort ingesnoeid moeten
worden. Vrij algemeen bekend en toegepast is deze snoeiwijze
bij rozen, maar ook vlinderstruiken, hertshooi, ganzerik, hor
tensia, fuchsia, hei e.d. moeten op deze manier aangepakt wor
den. Mocht u nog niet in de gelegenheid zijn geweest die ingreep
te verrichten, dan kunt u dat alsnog doen.
I n dit artikeltje willen we verder gaan met de struiken die in het
voorjaar na de bloei gesnoeid dienen te worden. Bekende voor-
jaarsbloeiers zijn forsyhia, ribea, spirea, bruidsbloem e.d. Deze
struiken krijgen bloemen aan de takken die in de voorafgaande
jaren gegroeid zijn. Te oud wordende takken geven op de duur
minder bloemen, bovendien raakt de struik te dicht met takken
bezet waardoor de jongere takken (waaraan de mooiste bloe
men komen) geen kans krijgen om zich te laten gelden. De
oplossing is in wezen heel simpel, we verwijderen de oudere
takken waardoor de jongere de ruimte krijgen. Verjongings-
snoei heet dat.
B ekijken we zo'n struik goed dan zien we aan de voet van de
struik soms vanuit de grond jonge scheuten opschieten of er
ontstaan laag op de oudere takken nieuwe scheuten. Is nu de
struik in het voorjaar uitgebloeid, dan nemen we de snoeischaar
ter hand en knippen de oudste takken zo laag mogelijk uit de
G roenblijvende heesters, heesters die als solitair om hun ka
rakteristieke groeiwijze aangeplant worden, heesters die zichzelf
niet of slecht verjongen doordat ze van onderuit geen nieuwe
scheuten vormen, moeten niet of weinig gesnoeid worden. Zulke
heesters zijn bijv. seringen, magnolia, sierkers, sierappel, gou
den regen e.d. Het snoeien blijft bij deze struiken beperkt tot het
vormen van goede en regelmatige struik, het wegnemen van een
lelijk doorgroeiende tak e.d.
M et het snoeien van de voorjaarsbloeiende struiken
kan/moet begonnen worden als de struiken zo'n drie jaar oud
zijn. Hebt u te maken met een tuin waarin de struiken al veel
ouder zijn en een verwaarloosde indruk maken, dan moet u
rigoreus te werk gaan. Verouderde struiken missen meestal de
jonge scheuten die ontstaan als we de struik regelmatig snoeien.
Verjonging kunnen we in zo'n geval alleen bereiken door de
oude takken vrij kort bij de grond af te zetten. Door dat kort
wieken geprikkeld, vormt de plant van onderuit nieuwe scheu
ten, waardoor eigenlijk een geheel nieuwe verjongde struik
ontstaat.
Snoeien na t bloeien c j Mouse
Open Tuindag Sprang-Capelle
Een voorjaarsbloeiende heester die
nodig gesnoeid moet worden. De ou
dere takken worden leeg en kaal en er
zijn voldoende jonge scheuten aan
wezig om de oude te kunnen vervan
gen.
De verouderde takken knippen we
laag bij de grond weg.
In principe snoeien we oude takken
zo laag mogelijk weg. Soms zijn er
laag bij de grond te weinig jonge
scheuten om mee te vervangen. Dan
korten we de oude tak in tot de laagst
daarop voorkomende jonge scheut.
Bij een verouderde struik waarin geen
jonge scheuten ter vervanging aan
wezig zijn, korten we de oude takken
tot zo'n 30 - 40 cm. boven de grond in.
Op die stompen ontstaan bijna altijd
nieuwe scheuten die een nieuwe
struik zullen vormen.
De struik tenslotte gesnoeid. De oude
takken zijn weg gesnoeid of kort in
gekort en de jonge scheuten zijn
overgebleven. Aan die scheuten zal de
struik volgend jaar bloeien.
4* i. Beveland B.V.,
Ken Uw plant
de heesters bij naam te kennen. Wel moeten we weten hoe ze
groèien en wanneer en aan welke deten van de struik de bloe
men verschijnen. Er zijn bijv. heesters ciie aan de oudere takken
in het voorjaar bloeien en er zijn heesters waarvan de bloemen
aan de jonge scheuten in zomer en nazomer' te voorschijn ko
men. Er zijn heesters die van onderuit de struik nieuwe scheuten
vormen en er zijn struiken die hun eenmaal gevormde takken-
stelsel alleen aan de uiteinden verlengen en uitbreiden. Op deze
aspekten van de struiken moet u gaan letten om wanneer nodig
in te kunnen grijpen.
Zomerbloeiende heesters
Voorjaarsbloeiende heesters
Verjongingssnoei
struik weg. Van die oude takken snoeien we zoveel weg dat er
tesamen met de jonge scheuten een redelijk gevulde struik
overblijft. Aan de takken die we nu overgehouden hebben zal de
struik het volgend voorjaar bloemen geven. Bovendien zullen
zich in de loop van de zomer weer nieuwe takken vormen. Die
takken gebruiken we het volgend voorjaar om er na de bloei de
dan weer verouderde takken mee te vervangen.
Niet snoeien
Verouderde struiken
Amandelboompje
O p het snoeien van het amandelboompje (Prunus trilobs)
willen we nog even apart de aandacht vestigen. In tegenstelling
tot de andere sierkersen moet het amandelboompje ieder voor
jaar gesnoeid worden. Het amandelboompje bloeit aan de een
jarige takken die het voorafgaande jaar gevormd zijn. Is de bloei
voorbij, dan snoeien we de takken tot op het stammetje weg. In
de loop van de zomer ontstaan nieuwe scheuten waaraan vol
gend voorjaar de bloemen komen.
Op pagina 2 van dit nummer hebt U kunnen lezen dat op
zaterdag 23 april een aantal tuinbouwbedrijven voor het publiek
ter bezichtiging staan. Die 10 bedrijven die gastvrijheid verlenen
aan bezoekers worden hieronder in 't kort omschreven.
1. PJ. Dekkers, Wendelnesseweg 1
Vooral snijbloemen, o.a. orchideeën en de Inca lelie. Als bolge
was de Nerine, een aparte heel mooie bloem die nog slechts op
een beperkt aantal bedrijven in ons land wordt geteeld.
2. P.L. van Loon B.V., Wendelnesseweg 6-21
Een zeer omvangrijk, arbeidsintensief bedrijf dat snel inge
groeid en zelfs landelijk zwaar meetelt, met o.a. een jaarpro-
duktie van 30.000.000 chrysantenstekken en 50-55 vaste werk
nemers. Het klimaat in de kassen wordt automatisch geregeld
door een computer, die tevens informatie geeft over tempera
tuur, luchtvochtigheid, enz.
aar mag worden aangenomen zullen in de maand september
van dit jaar de werkzaamheden van het Uitvoer Coontrole Bu
reau voor Tuinbouwprodukten (UCB) ophouden en wordt dit
werk overgenomen door het Kwaliteits Controle Bureau voor
Tuinbouwprodukten (KCB). Het werk zal worden uitgevoerd
door dezelfde mensen en in de naam van de nieuwe instantie zit
slechts één letter verschil, maar toch zal het KCB een direktere
greep hebben op de keuring van tuinbouwprodukten in het alge
meen, dan het oude U.C.B.
Op de dezer dagen gehouden jaarvergadering van het U.C.B.
heeft de voorzitter van deze instelling een inzicht gegeven in de
veranderingen welke er gaan komen en meer in het algemeen de
toekomstige kwaliteitscontrole op groenten en fruit besproken.
Dat in de plaats van het U.C.B. het K.C.B. komt heeft te maken
met de E.E.G. en de richtlijnen welke vanuit Brussel zijn gegeven
voor de controle op het naleven van de kwaliteitsverordeningen
in de gemeenschap.
De kwaliteitsverordeningen van de E.E.G. zijn bedoeld voor alle
groenten en fruit produkten welke binnen deze gemeenschap
worden verhandeld. Het oude U.C.B. had in feite alleen maar een
taak tegenover de produkten welke werden geëxporteerd. Omdat
men meende dat de kwaliteitskontrole in ons land goed geregeld
was, is er geen haast gemaakt met het zoeken naar nieuwe wegen
maar met ingang van 1976 ging de regering de helft van de kosten
van het U.C.B. betalen en toen moest men ook wel gaan voldoen
aan de E.E.G. normen voor de keuring.
Nederland heeft altijd een strak beleid ten aanzien van de kwali-
3. Fa. J.C. Dekkers en Zn., Wendelnesseweg 39
Glasbedrijf ter grootte van 13.000 m2, waar momenteel kom
kommers en Gloxinia's worden gekweekt. Later komen er
125.000 poinsetta's (kerststerren) in de kas.
4. Fa. G.F. Damen en Zn., Wendelnesseweg 39
Eveneens 13.000 m2 groot glasbedrijf, waar komkommers wor
den geteeld. Als bijzonderheid kan worden gemeld dat de
spintbestrijding gebeurt met sluipwespjes, dus biologisch.
5. Handelskwekerijen "TéWé" B.V. Wendelnesseweg
Een typisch potplantenbedrijf met een groot sortiment pot
planten, zowel groen als bloeiend. Mede daarom zeer interes
sant om te bezichtigen.
6. A. Sterrenburg, Wendelnesseweg
Op dit snijbloembedrijf zijn anjers, fresia's, lelies en violieren te
zien. Een bezoek overwaard.
teitsnormen voorgestaan. De opzet is om dit kwaliteitsbeleid ook
in de toekomst te handhaven en volgens .U.C.B.-direkteur
ir.Hooyman is dat goed mogelijk binnen het kader van de E.E.G.
voorschriften. Het kwaliteitsbeleid wil men afstemmen op de
Nederlandse omstandigheden en met name gaat het daarbij om
een goede standaardisering van de produkten. Verder kan men
binnen dat beleid maatregelen nemen waaraan de veilingen zich
hebben te houden om bij de aanvoer op die punten een betrouw
bare indeling van de kwaliteiten te bevorderen. Uitgangspunt bij
het beleid van het K.C.B. zal zijn dat men een produkt kan
aanbieden in binnen- en buitenland dat het vertrouwen van de
afnemers waard is. Het Produktschap voor Groenten en Fruit is
druk bezig met het vaststellen van kwaliteitsnormen voor groen
ten en fruit. Deze zijn van toepassing voor alle stadia van ver
handeling. Het K.C.B. zal de kontrole verrichten in de eerste
stadia van verhandeling, met name bij de veilingen, bij de sorte
ren pakstations zowel van veilingen als commissionnairs en bij de
exporteurs In de fasen van de groot en kleinhandel zal de
kontrole op de kwaliteit worden verricht door de A.I.D.
H et K.C.B. krijgt via de nieuwe wetgeving over de kwaliteit van
groenten en fruit een uitgebreidere taak dan het oude U.C.B.
Niet alleen de voor uitvoer bestemde produkten zijn aan een
kwaliteitskeuring door het K.C.B. onderworpen
maar ook de produkten welke voor het binnenland zijn bestemd.
De nieuwe kwaliteitswetgeving van ons land is zo opgesteld dat
vrijwel alle groenten en fruit die in het handelsverkeer worden
gebracht, onderworpen zijn aan de keuring van het KCB. Ze
zullen vrijwel altijd de sluis van veiling of sorteer en pakstation
van de handel moeten passeren en deze instellingen zijn verplicht
zich aan te sluiten bij het KCB. In de E.E.G. wetgeving over deze
aangelegenheid staat ook dat de produkten gekeurd moeten
worden alvorens ze het produktiegebied verlaten. Ir. Hooyman
heeft er in zijn eerder genoemde inleiding op gewezen, dat een
belangrijke taak van het KCB wordt het toezicht op de keuringen
7. P.L. van Loon B.V.
Zie onder no. 2. Het bedrijf ligt aan weerszijden van de weg. Aan
de oostzijde treft men o.a. de "moederplanten" aan die de
chrysantenstek leveren. Aan de overzijde vindt de beworteling
plaats.
8. N. Meys, Tolweg 9
Een glasbedrijf dat zich toelegt op sla (3 teelten per jaar) met
herfstteelt tomaten. Onder platglas worden verder o.a. wortelen
geteeld.
9. P. Leenaarts, Tolweg
Vooral vollegrondsteelt van bloemkool, sla, andijvie en prei. In
een onverwarmde kas staan jonge tomaten. Verder is er platglas.
10. Fa. W. Wagemakers en Zn., Tolweg
Een 1,4 ha groot bedrijf, waarop 8.500 m2 glas. Winterteelt
andijvie, komkommers als vroege voorjaarsteelt. Platglas voor
opkweek van knolselderijplanten.
op de veilingen. De handel dient er op te kunnen vertrouwen dat
indien de veilingen produkten aanbieden in een bepaalde kwali
teitsklasse of sortering deze voldoen aan de eisen welke er aan
gesteld mogen worden. Vooral zal het KCB toe zien op foutieve
of misleidende aanduidingen op de partijen. Met name wordt dan
genoemd een kaartje in of op de partij met klasse 1 indien het
produkt is afgekeurd en klasse 11 geworden. Ook wordt genoemd
de aanduiding 70-80 mm indien het gaat om fruit in de maat 70-75
mm en zo zouden er nog meer voorbeelden gegeven kunnen
worden. Ook wordt gewezen op het zgn. spiegelen van een partij
groenten of fruit, dat wil zeggen het zodanig klaar maken van een
partij dat onderin de kwaliteit niet is als boven of midden in de
pallet niet dezelfde is als bovenop. Indien dit gebeurt door vei
lingaanvoerders rekent het KCB er op dat er harde maatregelen
genomen zullen worden door de veilingbesturen tegen degenen
die zich hieraan schuldig maken.
De heer Hooyman vond het spijtig dat hij de veilingbestuurders
nog eens nadrukkelijk moest vragen om medewerking in dezen,
zulks op grond van de ervaringen in het recente verleden. Een
taak van het KCB wordt ook om partijen met ernstige kwali
teitsgebreken niet tot het handelsverkeer toe te laten. Dit geldt
ook voor andere gebreken die het produkt niet geschikt maken
voor menselijke konsumptie. De veilingen werd gevraagd zich
ernstig te bezinnen op dit punt en te bekijken of men niet veel
verstandiger kan besluiten een produkt niet te veilen, dan het als
afwijkende kwaliteit aan de man te brengen. Het KCB gaat er van
uit dat zij maatregelen zal moeten nemen om te voorkomen dat
voor de konsumenten niet geschikte produkten toch worden
verkocht. Men noemt dit een bescherming zowel van de konsu-
ment als van de producent. Het is niet de bedoeling dat het KCB
uitsluitend öij de keuring van de produkten op de binnenlandse
toer zal gaan. De zaak van kontrole op het voor export bestemde
produkt zal een zeer belangrijke plaats blijven innemen, maar
men zal niet voorbij gaan aan de kwaliteitseisen voor de binnen
landse markt zoals tot dusver.
19
