HV1MG
publikaties
Instituut voor Mechanisatie Arbeid
en Gebouwen
Wageningen
Mansholtlaan 10-12
Postbus 43
Wageningen 6140
Te bestellen: IMAG - Wageningen door storting van het
verschuldigde bedrag op giro 35.14.771
Merkenonderzoek maaidorsers
publikatie 64 prijs 5,—
Ofschoon de maaidorser door de stroom van de ontwikkelingen
in de landbouw enigszins in de vergetelheid was geraakt, hebben
constructeurs in de loop van de jaren toch zoveel wijzigingen
aangebracht, dat ons een merkenonderzoek alleszins gewettigd
leek.
Eén van de wijzigingen bij sommige merken is bijv. de extra
schudder, die boven de gewone gaffelschudder is gemonteerd.
Bij één machine is deze als roterende dwarsschudder uitgevoerd,
by een andere als vorkjesschudder. Hierdoor, alsook door ver
groting van het schudderoppervlak, wordt de schudcapaciteit
opgevoerd, waardoor de verliezen aan graan kunnen worden
beperkt. Door toepassing van een grotere trommel met mantel is
de dorscapaciteit toegenomen.
Voorts is het comfort voor de bestuurder - zoals de zitplaats,
plaatsing en uitvoering van de handels e.d. - verder verbeterd.
De controle op de diverse onderdelen is vereenvoudigd. De
benodigde tijd voor het dagelijks onderhoud is belangrijk gere
duceerd. Aan de veiligheid is door een betere afscherming van
de draaiende delen veel aandacht besteed.
Het merkenonderzoek in samenwerking met het DLG betrof
naast beschrijving en technische gegevens o.m: capaciteits- en
verlies- tijd- en geluidsmetingen, de beoordeling van bediening,
onderhoud, bedrijfszekerheid en konstruktie.
Punten, die nog steeds verbetering behoeven, zijn de geluid
hinder en de overlast veroorzaakt door stof. De geluidhinder
kan o.a. door een goede en juist aangebrachte afscherming van
de motor belangrijk worden verminderd. Verschillende fabri
kanten stellen thans pogingen in het werk om de stofoverlast
voor de bestuurder te beperken.
In deze publikatie zijn opgenomen het onderzoek van de Claas
Merken onderzoek haken- en zaaifrezen
publikatie 62 prijs 5,—
Het in het voorjaar zaai- en pootklaarmaken van de grond is elk
jaar weer een werk, dat niet alleen veel inzicht vereist, maar dat
ook met de juiste werktuigen dient te geschieden. Vooral op de
wat zwaardere gronden is het, als de structuur tijdens de win
terperiode niet is verbeterd, vaak zeer moeilijk een goed zaai- of.
plantbed te maken. Hoewel de diverse gewassen, in het bijzon
der de hakvruchten, nogal uiteenlopende eisen stellen aan de
bewerking van de grond, gelden voor deze gewassen toch enkele
regels, die voor alle gelijk zijn. Zo geldt voor elk gewas dat de
grond na de bewerking goed vlak moet liggen. Daarom dient
aan het ploegen in het najaar de nodige aandacht te worden
besteed. Aan ruw op wintervoor geploegde percelen kan. als de
weersomstandigheden in de loop van de winter gunstig zijn, met
een cultivator veel worden verbeterd, doch op dergelijke perce
len zijn wel altijd meerdere of diepere bewerkingen nodig dan
op. goed en regelmatig geploegde percelen. Een belangrijke re
gel is verder dat in het voorjaar het ontstaan van kluiten door
diepe insporing zoveel mogelijk wordt tegengegaan. Het ge
bruik van een trekker zonder extra voorzieningen voor de wie
len dient vermeden'te worden.
Voor de voorjaarsgrondbewerking zijn thans verschillende
soorten werktuigen aan de markt. Eén groep daarvan zijn de
hakenfrezen, die zowel voor volvelds- als voor de rijenbewer-
king kunnen worden gebruikt. Deze hakenfrezen kunnen tevens
worden gebruikt voor het bewerken van graszaadstoppels en het
klappen van aardappelloof.
Een tweede groep, niet specifiek voor de voorjaarsgrondbewer
king bestemde werktuigen die is onderzocht, zijn de zaaifrezen.
Met deze frezen, bestaande uit een bladenfrees met opgebouw
de zaaimachine, wordt in één werkgang de grond bewerkt en
kunnen gewasresten sterk worden verkleind, terwijl gelijktijdig
het perceel wordt ingezaaid.
Het merkenonderzoek haken- en zaaifrezen werd uitgevoerd op
verschillende grondsoorten in de Wieringermeer, de Hoekse
Waard en O.Flevo-land, waarbij o.m. gebruik werd gemaakt
vermogens metingen, beoordeling van konstruktie, bediening,
onderhoud en praktijkervaring.
Naast de algemene informatie worden in deze publikatie be
handeld de Rumptstad type 5 FZ 320 en de Struik hakenfrees
alsmede de Krone type REVS 200D en Howard Rotacaster-
zaaifrees.
Een hakenfrees tijdens de voorjaarsgrondbewerking voor aar
dappelen
Dominator 85, Fahr M 1302 Hydromat en M 1300 en John
Deere 975 maaidorsers.
Het afrollen van de doeken tijdens de kapaciteits-/verliesmetin-
gen
Merkenonderzoek opraapdoseerwagens
publikatie 66 6,50
Na de stormachtige ontwikkeling in het midden der zestiger
jaren is het een aantal jaren rustig geweest rond de opraapwa-
gen. Een onvolmaaktheid was, dat de wagen aan de achterzijde
eigenlijk niet af was. Met behulp van de bodemketting kon de
wagen snel worden gelost, maar het naverdelen van het geloste
materiaal ging veelal met moeizaam handwerk gepaard. Dit
bracht in het begin van de jaren zeventig een Oostenrijkse fa
brikant ertoe een opraapwagen te ontwikkelen, die aan de
achterzijde van een doseerinrichting was voorzien, die volgens
hetzelfde principe werkte als dat bij de reeds bekende silage-
wagens.
Ook de andere fabrikanten van opraapwagens hielden deze
ontwikkeling nauwlettend in de gaten en de meesten waren in
1975 dan ook in staat een opraapdoseerwagen te leveren.
Een belangrijk voordeel van deze wagens is dat het vrij zware
handwerk, zoals het verdelen van het materiaal na het lossen op
de kuil, vervalt. Op, bedrijven waar zomerstalvoedering wordt
toegepast, kan het met deze wagens geladen materiaal
rechtstreeks voor de koeien worden gelost.
Voor de Afdeling Merkenonderzoek van het 1MAG en de
DLG-Prüfungsanstalt te Braunschweig (Did.) was dit aanlei
ding een gemeenschappelijk merkenonderzoek van opraapdo
seerwagens uit te voeren. De wagens zijn ingezet bij het laden en
lossen van vers gras, voorgedroogd gras en hooi. Bij de DLG
werd bovendien stro en bietenblad geladen; door het IMAG is
ook de mogelijkheid onderzocht om de wagen als voerwagen te
gebruiken bij hei,verstrekken van gras- en snijmaïssilage.
In het kader van het onderzoek zijn ondermeer de laad- en
loscapaciteiten, de benodigde vermogens en de afmetingen van
de wagens vastgesteld. Verder is uitgebreid aandacht geschon
ken aan de bediening, het onderhoud en de constructie. Ten
slotte is na afloop van het onderzoek een aantal gebruikers van
elk merk naar hun ervaringen gevraagd.
De resultaten zijn verwerkt in de in deze publikatie opgenomen
5 bulletins van de merken Krone SW 5001, Mengele LAW 350,
Pöttinger EW II, Strautmann L'BF740 en Miedema LT 25 - LS
74 opraapdoseerwagens.
Stalisolatie publikatie 68 prijs 7,50
Het stalklimaat wordt mede bepaald door de isolerende wer
king van de omwandingen van de ruimte waarin de dieren zijn
gehuisvest. Mede door de noodzaak tot energiebesparing zijn de
eisen, die daaraan gesteld worden, hoger geworden.
Deze publikatie bevat gegevens over isolatiematerialen, hun
toepassingsgebieden en aanbrengmogelijkheden t.b.v. land
bouwbedrijfsgebouwen. Aan de hand van voorbeelden zijn
verschillende constructies aangegeven, met vermelding van hun
isolerende waarden.
Met betrekking tot de investeringen is zowel rekening gehouden
met de kostprijzen van de materialen als met de daarmede
samengestelde bouwonderdelen. Bij de keuze en de aankoop zal
men zich-moeten realiseren, dat de genoemde isolatiemateria
len in diverse vormen en kwaliteiten, maar ook onder verschil
lende benamingen, in de handel worden gebracht. Ook is in
deze publikatie ruime aandacht geschonken aan de theoretische
benadering van voorkomende problemen inzake de bouwfysi
sche aspekten en eisen.
Met nadruk wordt er op gewezen, dat vocht een grote vijand is
van het isolerende vermogen, zodat er steeds voor dient te wor
den gewaakt dat het isolatiemateriaal niet nat kan worden.
Hierdoor wordt niet alleen voorkomen dat het isolerende ver
mogen sterk terugloopt, maar bovendien wordt de kans ver
kleind dat ook andere konstruktiedelen vochtig worden,
waardoor verrottingsverschijnselen kunnen optreden.
In deze dakkonstruktie is de isolatie aangebracht en daarna
afgedekt met een kunststoffolie; dit kan tot inwendige conden
satie aanleiding geven.
De grupstal publikatie 69 - prijs 10,
Van verschillende kanten is alweer enige tijd geleden de wens
naar voren gebracht, dat meer aandacht besteed zou worden aan
de grote groep grupstalbedrijven met zo'n 25 tot ruim 50 stuks
melkvee. Deze bedrijven kampen vooral met problemen van
een zo goed mogelijke benutting van de bestaande bedrijfsge
bouwen, met een streven naar een zekere vergroting van de
omvang van de melkveestapel. In 1974 werd een studiecom
missie ingesteld, met als resultaat 'n onlangs verschenen eind
rapport, gericht op bruikbare informatie voor deze groep
melkveehouders, die naar schatting 15 tot 20.000 melkveebe
drijven omvat. Een aantal verbouwingsplannen is weergegeven,
uitgaande van drie basistypen: een Hollandse, een Friese en een
Saksische grupstal. Op grond van een plantekening zijn de be
nodigde investeringen voor de verbouwing en voor een essen
tiële toevoeging van werktuigen en inrichting becijferd. Daar
naast zijn gegevens vermeld over de te verwachten arbeidsbe-
Werktuigen en systemen stankvrij uitrijden van
mengmest publikatie 67 - prijs 5,
Het breedwerpig verspreiden van mest gaat gepaard met stank
overlast. Gebeurt dit in de buurt van woon- en recreatiecentra
dan worden van die kant daartegen nogal eens bezwaren ge
hoord. De stankhinder kan echter worden tegengegaan door de
mest bij het uitrijden direkt in de grond te werken. In deze
publikatie wordt het transport en de verschillende mogelijkhe
den van het gecombineerd uitrijden en inwerken van mengmest,
alsmede de verschillende werktuigen die daarvoor toegepast
kunnen worden, besproken. Eveneens worden van de verschil
lende werktuigketens de voor- en nadelen en hun toepassings
gebied behandeld.
Éen ruime voergang biedt vele mogelijkheden voor het geme
chaniseerd voeren.
hoefte in de Stalperiode voor een aantal werkmethoden die, na
de voorgestelde verbouwing, reëel binnen bereik zijn.
De publikatie pretendeert niet een pasklare oplossing te geven
voor alle voorkomende gevallen, maar wil - met behulp van zo
goed mogelijk gefundeerde gegevens - bijdragen tot de besluit
vorming in geval van keuze tussen wel of niet uitbreiden resp.
uitbreiding door vergroting van het bestaande gebouw, nieuw
bouw of een vernieuwende verbouwing. Bij de verschillende
vormen van verbouwing is het van belang een aantal alterna
tieve bedrijfsplannen volledig door te rekenen, waarbij ook or
ganisatorische aspecten tot uiting kunnen komen. Gegevens
over specifieke bedrijfsomstandigheden zullen daarom nog aan
de meer algemene informatie uit deze publikatie moeten wor
den toegevoegd, om een verbouwingsplan voor eën konkreet
geval te kunnen opzetten.In deze plannen zijn, waar mogélijk,
de meest noodzakelijke inrichtingselementen voor de gezond
heidszorg opgenomen, zoals een ziekenstal, een afkalfstal en een
voetbad in boxenstallen. Dat hierop in de bespreking niet nader
is ingegaan, mag niet worden uitgelegd als zouden deze moge
lijkheden ten dienste van de gezondheid van weinig belang zijn.
Integendeel, dergelijke voorzieningen dienen in elk plan voor
een concrete verbouwing de volle aandacht te krijgen.
Zelfrijdende mestinjecteur
6
