Ruilverkaveling Noord-Beveland afgerond:
D e ruilverkaveling heeft meer tijd in beslag genomen dan
doorgaans voor een verkaveling van dergelijke grootte nodig
wordt geacht. Maar de Werkzaamheden zijn bepaald niet in een
rustige sfeer tot stand gekomen. We moeten maar denken aan
het intensieve rekreatieiverkeer op Noord-Beveland. Een ont
wikkeling die zestien jaar geleden nauwelijks was te voorzien.
Na 16 jaar werkzaamheden, nu optimale infrastruktuur
/\fgelopen week vrijdag wérd de ruilverkaveling Noord-Beve
land officieel beëindigd en werd de Plaatselijke kommissie ont
bonden. Gedurende zestien jaar heeft Noord-Beveland in de ban
van de Ruilverkaveling geleefd.
Kultuurtechnisch zijn er voor de buitenstaander geen duidelijk
in het oog lopende veranderingen aangebracht. Toch zijn er een
aantal voorzieningen getroffen welke met name op het gebied
van de waterbeheersing en de ontwatering van de kavels tot
grote verbetering hebben geleid.
Door het graven van nieuwe - en het waar nodig verruimen van
bestaande waterlopen met een gezamenlijke lengte van 121
km het plaatsen van stuwen en de in het kader van het Deltaplan
gebouwde gemalen, werd de ontwatering optimaal verbeterd. In
aansluiting hierop werden 180 km kavel-, wegberm- en dijk'-
bermsloten gegraven of verbreed en verdiept, waardoor de de
tail ontwatering van de kavels beter kon funktiorieren en in
totaal 5400 ha landbouwgrond' van een nieuwe drainage
konden worden voorzien.
Voorts werd de bij de uitvoering van de hierboven vermelde
werken vrijkomende grond benut voor het dempen van te ver
vallen waterlopen en sloten en voor het ophogen van lage ter
reingedeelten. Bovendien is op vrij grote schaal door de grond
gebruikers gebruik gemaakt van,de geboden geleqenheid om
met een bijdrage van de plaatselijke kommissie grond uit wa
terlopen en sloten, welke anders in een dunne laag over het
aanliggende terrein zou worden gespreid, elders op hun bedrijf
kultuurtechnisch te verwerken.
Verandering bedrijfsgrootte
13 oor het vertrek van 8 landbouwers naar de Flevopolders om
daar een nieuw bedrijf te beginnen en de vrijwillige beëindiging
van ongeveer 55 meest kleine bedrijfjes werd een grondpot
verkregen welke bestond uit 282 ha waarvan de eigendoms
Wijzigingen inde bedrijfsgrootte struktuur door de ruilverkaveling
met het provinciaal bestuur, het waterschap Noord-Beveland en
de gemeente Wissenkerke de bestaande weg tussen Kamperland
en de Banjaard verbreed tot een verhardingsbreedte van 4,50 m
en werden in de autoweg nabij Kamperland ten behoeve van het
landbouwverkeer een tweetal tunnels gebouwd en de daarop
aansluitende landbouwwegen aangelegd.
Vervolgens werd in het kader van de ruilverkaveling nog grond
beschikbaar gesteld aan de gemeente Wissenkerke en Domei
nen om daarop wegen te kunnen aanleggen ter ontsluiting van
drooggevallen gronden van de Schotsman Ruiterplaat en de
schorren van de Spiering- en Soelekerkepolder en Goudplaat.
Landschap
Voor een landschappelijke aankleding werden 7 km dijken
beplant, terwijl bovendien 15 ha nabij Kamperland. 28 ha
in het Bokkegat, 5 ha nabij Geersdijk, 4 ha langs de
Valkreek bij Colijnsplaat en s 4 ha in het zgn. Katsegat van
een landschappelijke beplanting werden voorzien.
In 36 gevallen werd een subsidie toegekend voor het aanbrengen
van erfbeplantingen.
Het waterschap Noord-Beveland is ten tijde van de water-
schapskoncentratie ontstaan uit de samenvoeging van diverse
aparte polder en waterschappen. Een gevolg hiervan was, dat
het nieuwe waterschap gekonfronteerd werd met heel verschil
lende geschotsbedragen, welke in een bepaald tijdsbestek met
elkaar in overeenstemming gebracht dienden te worden.
Als gevolg van de ruilverkaveling, waardoor verschillende
grondeigenaren met hun eigendom van de ene polder naar de
andere verhuisden, dienden hier de nodige aanpassingen plaats
te vinden. In overleg met het bestuur van het waterschap
Noord-Beveland is nu een regeling ontworpen, waarbij het ge
lijktrekken van de geschotsbedragen middels de lijst van gelde
lijke regelingen plaatsvond. Hierdoor werd een welhaast on-
Het is misschien wel te begrijpen dat er vooraf nog wel eens
mensen worden gevonden die tegen een ruilverkaveling zijn. 't
Geeft heel wat rommel en ongemak. Maar achteraf, wanneer het
allemaal is gebeurd, dan spreekt iedereen van "Een zegen voor de
streek"
De gezamenlijke eigenaren zullen hiervan middels de ruilver
kavelingsrente 7.702.000,- moeten terugbetalen. Deze te
rugvordering geschiedt in 30 jaren tegen een annuïteit van 5
Bij een belastbare oppervlakte van globaal 7000 ha betekent dit
dat de gemiddelde ruilverkavelingslast 1.100,— per ha be
draagt welke kan worden afgelost ad 55,— -per jaar.
Enkele getallen en bedragen
Wegenaanleg en verbetering ruim 2.000.000,-
Waterbeheersing: watergangen en kunstwerken
bijna 4.900.000,-
Kavelinrichting: kavelsloten, egalisaties 3.250.000,—
Drainage ruim 2.900.000,—
Elektrifikatie ongeveer 580.000,—
Landschappelijke voorzieningen (inkl. erfbe
plantingen) bijna 500.000,—
SBL transakties 270 ha 2.800.000,—
Diverse bijkomende zaken 700.000,—
Financiële gevolgen van gelijktrekken water
schapslasten via lijst geldelijke regelingen 93.000,—
bedrijfsgrootte
aantal bedrijven
aantal kavels
gemiddeld aantal ka
gemiddeld opper
gemiddeld
klasse
vels per bedrijf
vlakte per kavel
bedrijfsgrootte
1961
1975
1961
1975
1961
1975
1961
1975
1961
1975
5 ha
34
2
63
3
1.9
1.5
1.6 ha
2.6 ha
3.0 ha
3,9 ha
5- 15 ha
58
22
210
39
3.6
1.8
2.5 ha
5.1 ha
9.1 ha
10.1 ha
15-30 ha
44
26
217
68
4.9
2.6
4.1 ha
9.1 ha
20.2 ha
24.6 ha
30 - 50 ha
56
51
257
137
4.6
2.7
8.2 ha
15.0 ha
37.6 ha
40.7 ha
50 ha
41
46
253
176
6.2
3.8
10.8 ha
18.5 ha
66.6 ha
70.2 ha
Totaal
233
147
1000
423
43
2.9
6.3 ha
14.5 ha
24.8 ha
41.4 ha
rechten en 110 ha waarvan de pachtrechten werden verworven.
Dit alles heeft er toe bijgedragen, dat de bedrijfsgrootte struk
tuur een belangrijke wijziging heeft ondergaan.
E^en van de eerste werken, welke tijdens de ruilverkaveling
tot uitvoering kwam was het aansluiten van 67 agrarische be
drijfsgebouwen op het elektriciteitsnet. Hiermede werd tevens
het elektrifikatieplan voor Noord-Beveland voltooid. Noord-
Beveland beschikt over een regelmatig wegenpatroon, dat in
zijn geheel wat betreft de tracering voldoet aan de daaraan te
stellen eisen. Door de ruilverkaveling zijn hierin dan ook geen in
het oog lopende wijzigingen aangebracht. Plaatselijk is het pro
fiel van enkele wegen verbreed door het vergraven van berm-
sloten, terwijl een 15-tal opritten tegen dijken zijn gewijzigd en
aangepast aan de eisen van het verkeer.
Door de ontwikkeling van de rekreatie werd voornamelijk in het
noord-westen in samenwerking met de gemeente Wissenkerke
een aantal wegen ter lengte van 4,3 km van een nieuwe verhar
ding voorzien.
De Noord Langeweg werd voor het gedeelte tussen Deltaweg en
Kortgeense straat in samenwerking met de provincie en de ge
meente Kortgene geheel gerekonstrueerd, evenals de Molenweg
als invalsweg naar Colijnsplaat waarin ook het waterschap
Noord-Beveland participeerde.
Voorts werd nog 8,8 km onverharde weg van een nieuwe
verharding voorzien. Door de aanleg van de enkelbaans auto
weg tussen Veersegatdam en de Deltaweg werden diverse aan
passingen noodzakelijk. Zo werd bijv. in nauwe samenwerking
Er moest heel wat grond worden verzet voor het eindelijk zover
was dat het werk kon worden afgesloten.
JkA- V'"*
tÊKÊSr
De gemiddelde oppervlakte per kavel steeg van 63 ha tot 14,5 ha.
doenbare administratieve verwerking hiervan door de griffie Vooral in een tijd van totale mechanisatie is dit een niet te
van het waterschap op soepele wijze opgelost. onderschatten voordeel.
Ruilverkaveling nam veel tijd in beslag
-Ook de beslissingen ten aanzien van de afsluiting van de
Oosterschelde speelden}daarbij een rol.
Overigens was het niet, uitsluitend de ruilverkaveling die een
ingreep betekende in het wel en wee van de Noord-Bevelanders.
Toen na de ramp van 1 februari 1953 een eerste aanzet werd
gemaakt met de afsluititg van de zeegaten, werd begonnen met
in het Veersegat en de Zandkreek dammen te bouwen, de laatste
voorzien van een sluis. De veerhaven ten Noord-Westen van
Kats met de daarheen leidende toegangsweg vanaf Goes, door
de Wilhelminapolder werd aangelegd. Al vrij spoedig daarrta
wordt een begin gemaakt met de bouw van de Zeelandbrug,
welke met de aansluitende Deltaweg een belangrijke bijdrage
levert aan een snelle autoroute van de randstad-Europoort met
Zeeland en het achterland Vlaanderen en Noord-Frankrijk.
Tijdens de voorbereiding van de ruilverkaveling (de voorberei-
dings-kommissie werd in 1961 geïnstalleerd) werden de plannen
ontwikkeld voor de aanleg van de Provinciale weg vanaf de
Veersegatdam naar de Deltaweg. De voor de aanleg van deze
weg benodigde grond werd grotendeels als een ingevolge artikel
13 van de ruilverkavelingswet ter beschikking van de Provincie
Zeeland te stellen kavel in de ruilverkavelingsplannen opgeno
men.
Financieel overzicht
De begroting voor de ruilverkaveling zoals deze is opgenomen
in het ruilverkavelingsrapport hetwelk in februari 1964 aan
Gedeputeerde Staten van Zeeland werd aangeboden sloot op
een totaalbedrag van 13.722.800,— De totale kosten van uit
voering hebben 14.689.000,— bedragen.
