HISWA 1977
4 t/m 13 maart
O
Varen en liggen
G.
r HISWA Feiten en Cijfers
1
I n Europa, dus ook in Nederland, beter gezegd vooral in Ne
derland,, is al zeker 15 jaar sprake van een geweldige expansie
van het watersportgebeuren. Nederland neemt daarbij in Euro
pa een uitzonderlijke plaats in. Niet alleen is Nederland van-
oudsher een waterland, maar daarnaast kan de watersport-"in-
dustrie" bogen op een solide traditie. Er komen dus steeds meer
boten. Niet alleen afkomstig van de nederlandse watersporter,
maar ook van de buurlanden. België en Duitsland in het bij
zonder.
H et ideaal van elke watersporter, de boot eenvoudig voor de
deur, is slechts voor een enkeling weggelegd. Het is dus zoeken
naar een ligplaats, zo dicht mogelijk bij de woonplaats, als het
even kan goed bereikbaar met de auto. Een logische zaak, dat de
ligplaats op het droge en ook de boot in de garage aktueel zijn
geworden. Nabije toekomstmuziek is het "dry parking" sy
steem, dat op sommige plaatsen in Nederland al wordt toege
past. Na gebruik wordt de boot met de kraan of botenlift uit het
water gehesen, op een verrijdbare bootswieg geplaatst en dan op
de vaste plaats "geparkeerd". De jachtbouw past zich aan. Men
maakt trailerbare boten - of de boten worden gemakkelijk trai-
E en ervaren zeiler vertelde eens dat pas de derde boot waar
schijnlijk helemaal zal bevallen. De eerste wordt gekocht opde
mooie lijn, de tweede, na lang aandringen van de echtgenote, op
het interieur en de derde was het juiste compromis. Eigenlijk is dit
wel logisch, want alle boten zijn in wezen compromissen met
uitersten in de vorm van drijvende caravans, waar vaareigen-
schappen plaats hebben gemaakt voor leefruimte en aan de andere
kant de volledig uitgeklede racemachines.
D e belangstelling voor het bezoeken van de HISWA is altijd
bijzonder groot. In 1976 waren het er maar liefst 222.828 be
zoekers, die zich op de hoogte kwamen stellen van al datgene
dat op een dergelijke tentoonstelling geboden wordt. Dat de
belangstelling voor de watersport groot is blijkt wel uit de
schatting dat (als typische gezinsrecreatie) het aantal water
sporters op ca. 600.000 gesteld kan worden. Daarnaast nog vele
anderen die bijv. in een huurboot de watersport toch ook beoe
fenen. Volgens de raming van de HISWA bedraagt het aantal
pleziervaartuigen eind 1976 in totaal 163.000 waarvan ca. 68.000
zeil- en 63.000 motorboten waarbij hierin niet zijn meegeteld de
vele kleine vouw- en opblaas- en andere bootjes die voor allerlei
doeleinden worcfen gebruikt waar gevaren kan worden!
Waterrekreatie in velerlei vorm
Kies Uw Zeilboot
W W u m m m
afd. Recreatie der Z.L.M.
J.F. BLANKSMA
AMSTERDAM ral
Voor de 22e keer, ditmaal van vrijdag 4 tot en met zondag 1 3 maart zal wederom de interna
tionale Watersporttentoonstelling - HISWA - gehouden worden. Evenals vorige jaren zullen
wederom alle hallen van de Amsterdamse RAI daarvoor benut worden. Maar ook het RAI
haventje en de Boerenwetering worden voor deze expositie gebruikt. De beschikbare tentoon
stellingscapaciteit blijkt de laatste jaren steeds verder achterop te geraken bij hetgeen wordt
aangevraagd. Dit jaar werd maar liefst 50% meer aan standruimte aangevraagd dan beschikbaar
was. Vandaar dat het Hiswa bestuur met vreugde ervan heeft kennis genomen dat realisatie van
een uitbreiding van de tentoonstellingsruimte met ca. 20.000 m2 op niet te lange termijn tot de
mogelijkheden gaat behoren. Nu moet nog met ca. 50.000 m2 genoegen worden genomen.
p deze oppervlakte, met hetgeen in de nabijgelegen lig
plaatsen wordt getoond, zijn er meer dan 1000 vaartuigen van
klein tot zeer groot geëxposeerd van kano's, roei- vis- en bijbo
ten, vouw- en opblaasboten en zeilplanken, open- en halfge-
dekte zeilboten, kajuitjachten, Oudnederlandse jachten, motor
zeilers, open sportboten tot dag- en weekendkruisers, motor
kruisers en -jachten. Tevens vanzelfsprekend nieuws en uit
breiding van het assortiment bij de buitenmotoren. Daarnaast
accessoires, beslag en velerlei nautische apparatuur en aanver
wante artikelen, die met de watersport te maken hebben.
Verder de kampeersektor - tenten en toebehoren - die in de
Zuidhal van het RAI-gebouwencomplex een plaatsje hebben
gekregen en als onderdeel van het spectaculaire HISWA ge
beuren nogal eens in de vergeethoek wordt gedrukt.
Waterrekreatie is een veelomvattend begrip geworden. De tijd
dat rekreatie op het water bestond uit louter begrippen als zei
len, roeien en motorbootvaren - en dan alleen nog maar voor de
"happy few" - ligt al ver achter ons. Het in Nederland aanwezige
water, beschikbaar voor de pleziervaart, wordt intensiever ge
bruikt of in gebruik genomen.
Het begrip rekreatie te water omvat anno 1977 veel meer en er
zijn zelfs vele kombinaties mogelijk. Om met een eenvoudig
voorbeeld te beginnen: omstreeks de helft van alle bootbezitters
heeft een hengeltje en visgerei aan boord. Hoort dit thuis onder
het hoofd sportvissen? Toegegeven. Maar het is wel een goede
kombinatie van rekreatie op en aan het water. Het begint mee
stal al in een jeugdig stadium, die trek naar het water. Kinderen
in dichtbevolkte stadswijken spelen met opblaasboten op vijvers
en sloten, vaak wél temidden van torenhoge flatgebouwen.
Het water trekt. Waneer ergens door b.v. zandwinning een plas
of waterbekken ontstaat, komt in veel gevallen waterrekreatie.
In de vorm van opblaasboten, mini-zeilbootjes en niet te verge
ten de zeilplanken. Het strandleven aan de Noordzeekust is ook
veranderd. Er wordt niet alleen gezwommen en gezonnebaad,
rekreërend Nederland begeeft zich ook in de zee met allerlei
Maar er doemen toch problemen op. Waar vinden al die boten
een ligplaats? Of het nu zeiljachten zijn of motorboten, wed-
strijdjollen of roeiboten: we moeten ze op de ene of andere
manier kwijt, er moet ergens een ligplaats worden gekreëerd.
Voor een gedeelte is dit probleem op eenvoudige wijze te on
dervangen. Trailerbare boten bijvoorbeeld, kunnen na gebruik
op de wal worden gehaald en op de trailer rijdt men de kombi
natie dan naar een vaste standplaats. De z.g. autodakboten
vinden wel ergens een plaatsje, in de schuur, de garage of an
derzins.
De problemen zijn het grootst bij de minder handelbare boten.
De schepen dus, die gezien omvang en gewicht, in het water
moeten blijven. Daarvoor zijn in elk geval ligplaatsen nodig.
Mét de sterk uitbreidende watersport, het steeds groeiende
aantal boten op het nederlandse water - zowel van nederlanders
als van buitenlanders - is de vraag naar goede ligplaatsen sterk
vergroot. Is er een ligplaatsenprobleem in Nederland en zo ja, is
dit nijpend? Alhoewel er blijkbaar landelijk gezien, nog geen
ligplaatsenprobleem is, geven de advertentie's in watersport
tijdschriften, waarbij eeü. boot te koop wordt aangeboden met
de toevoeging "ligplaats over te nemen" wel aan dat de vraag
naar ligplaatsen groter is dan het aanbod!
Tussen deze uitersten is het soms erg moeilijk kiezen. Hoe bepaalt
u de keuze en welke factoren moeten meespelen? Om uit het
geweldige aanbod van Nederlandse en geïmporteerde schepen juist
die boot te gaan kopen die past bij de familie en het budget, heeft
Elsevier- Focus in een handige uitgave in pocket formaat een
selectie uit het grote aanbod in open- en kajuitzeilboten. Daarin
worden een aantal tips gegeven die als een soort "checklist" te
gebruiken zijn bij de ruim tweehonderd (toer)zeilboten die in dit
boek zijn vermeld. De naam 'toerzeilboot' is gebruikt tegenover de
wedstrijdboot, hoewel veel wedstrijdboten in iets gewijzigde vorm
toerzeilboten kunnen zijn en andersom.
&W s 1
vaartuigjes: kano's, opblaasboten, speedboten, wedstrijdzeilbo
ten en niet te vergeten de zeilplank. De boot mee naar het strand
dus.
De vraag naar boten die op het autodak vervoerd kunnen wor
den, stijgt met sprongen. De boottrailer is in toenemende mate
een normale verschijning in het zomerse verkeer geworden. Nog
eenvoudiger is het gesteld met de opblaasboot, die als een pakje
in de auto-kofferruimte verdwijnt. Daarbij moet wel een strikt
onderscheid gemaakt worden tussen de goedkope speelboten en
het kwaliteitsmateriaal; opblaasboten die geschikt zijn voor
groot water en die dan ook in een veel hogere prijsklasse vallen.
Het percentage van de nederlandse bevolking, dat op de een of
andere wijze aan waterrekreatie deelneemt, ligt zeer hoog. Er is
zelfs een steeds stijgende lijn te onderkennen, omdat deze vorm
van vrijetijdsbesteding met al z'n facetten steeds meer binnen
het bereik van de lagere inkomensgroepen, dus van de zgn.
modale werknemer, valt. Cijfermatig gesteld: 70% van de wa
tersporters, die het zeilen, roeien, kanoën of motorbootvaren
beoefenen liggen met hun inkomen in die buurt.
Steeds meer wordt watersport gekombineerd met toerisme. Men
trekt er met de boot op uit en overnacht in de boot. Als het schip
niet groot genoeg is, gaat de tent vaak mee in het vooronder en
wordt de boot 's nachts bij de kampeerplaats afgemeerd.
'aarbij is er speciaal op gelet of de boot vooral geschikt is als
toerboot. Een boot waarin het gehele gezin op zonnige vrije dagen
van water en rust kan genieten.
Van de ruim 200 boten die in het boek voorkomen, zijn de belan
grijkste gegevens vermeld, waarbij juist die punten, welke bij het
toerzeilen een rol van betekenis spelen, zijn opgenomen. Dat zijn
bijvoorbeeld het aantal slaapplaatsen, de hoogte in de kajuit, de
afmetingen van de kuip, de grootste hoogte boven water (in ver
band met doorvaarthoogtes van bruggen) en de grootste diepgang.
Om de zaak wat overzichtelijk te houden in afmetingen en in prijs
is uitgegaan van een minimale lengte van 4,50 m bij de open boten
tot een maximale lengte van 9 m bij de kajuitboten. Tevens is in
deze uitgave aandacht besteed aan zaken die voor de toerzeiler van
belang zijn, zoals gegevens over voorgebieden, veiligheidsnormen,
keuze van een boot, indeling, maar ook financiering en verzeke
ring.
lerbaar gemaakt. De trailer vervangt daarbij de ligplaats in de
haven. Steeds meer jachten worden voorzien van een intrekbare
kiel of afneembare ballast. Of een diepgang, die transport over
de weg mogelijk maakt. In de Bondsrepubliek Duitsland, waar
de verhouding botenaanbod/beschikbaar ligplaatsenaanbod
volkomen scheef ligt, denkt men ook in deze richting. Of men
wijkt uit naar de nederlandse vaargebieden. Het nederlandse
waterareaal is voor onze oosterburen een zeer aantrekkelijk
gebied en de vraag naar ligplaatsen uit buurlanden (vooral
België) wordt steeds groter. De wachtlijsten die bijv. voor de
verschillende jachthavens in Zeeland gelden worden mede
daardoor ongunstig beïnvloed. Wellicht zou meer aandacht be
steed moeten worden, waar mogelijk aan een doelmatiger in
deling van de beschikbare ligplaatsen. Er zijn gevallen bekend,
waar door een meer efficiënte herindeling van de havenboxen,
ligruimte werd verwezenlijkt voor 30% meer schepen!
ezien de groeiende belangstelling voor de watersport ook in
Zeeland zal het Zeeuwse watersportbeleid op de belangen van
zowel de huidige als de toekomstige bevolking attent moeten
zijn. Onlangs heeft een werkgroep "Jachthaven" van de Pro
vinciale Raad voor de Recreatie in Zeeland in verband met deze
problematiek een nota uitgebracht onder de titel:
Beperking aanleg- en exploitatiekosten jachthavens. De aanleg
van een jachthaven vergt bijzonder grote investeringen. Tot
voor enkele jaren gaf dit weinig problemen met betrekking tot
de tarieven van ligplaatsen. De overheid verleende n.l. in de
vorm van rijkssubsidie een hoge bijdrage in het onrendabele
deel van deze investeringen. Het wegvallen van de subsidie
mogelijkheid heeft ingrijpende gevolgen voor de tarieven van
ligplaatsen in nieuwe jachthavens tot gevolg. Door de daardoor
te berekenen hoge liggelden wordt het risico bijzonder groot dat
deze ligplaatsen grotendeels bezet gaan worden door vertegen
woordigers van de hoge inkomensgroepen uit geheel Nederland
en onze buurlanden.
vervolg op pag. 5
organisatie:
openingstij
den:
toegangsprijs:
aantal
exposanten:
verbindin
gen met de
RAI:
Ned. Ver. voor Handel en Industrie
op het gebied van Scheepsbouw en
Watersport - HISWA
dagelijks van 10-17 uur en van 19-22
uur
zaterdag en zondag 10-17 uur
6,-
394. met een expositieprogramma
van kano's, roei-, vis- en bijboten,
vouw- en opblaasboten, zeilplanken,
open- en halfgedekte zeilboten, ka
juitjachten, Oudnederlandse jachten,
motorzeilers, open sportboten, dag
en weekendkruisers, motorkruisers
en -jachten; motoren en toebehoren;
kampeerartikelen.
met de auto komend uit de richting
Utrecht slaat men direkt na het pas
seren van de verkeersbrug over de
Amstel linksaf. Men bevindt zich dan
op de Kennedylaan, die bij de RAI op
het Europaplein uitkomt en uit de
richting Rotterdam/Den Haag van
de Rijksweg komend links afslaan de
Amstelveenseweg op. Daarna linksaf
de Boelebaan volgen tot bij het Crest
Hotel. Dan linksaf de Europaboule
vard volgen tot bij de RAI-Europa-
plein. In de weekeinden rijden over
igens speciale bussen tussen de ver
schillende parkeerterreinen gelegen
rondom de RAI en de HISWA-ten-
toonstelling: van deze bussen kan
door de bezoekers van de HISWA
gratis gebruik worden gemaakt.
Indien per trein naar Amsterdam
wordt gereisd is een TT (trein-toe-
gang) biljet dat op het vertrekstation
gekocht kan worden het voordeligst.
Het geeft reduktie op het reisretour,
reduktie op de Amsterdamse trams
en bussen en reduktie op de toe
gangsprijs tot de HISWA. Vanaf het
Centraal station te Amsterdam
brengt tramlijn 4 U naar het RAI
gebouw.
4
