VIGORAVE
^OBSO/^7
De kritische Noord-Bevelander
- Kapelle - Tel. 01102-1441
De Uiendag was voor alle ZLM-leden
Noord-Bevelanders hebben (vooral de laatste jaren) de naam
nogal kritisch te zijn. Dit is een zeer goede eigenschap, vooral als
die kritiek positief en opbouwend is. Dat wordt niet altijd door
iedereen in dank aanvaard, dit is ook niet mogelijk, omdat we
nog steeds met mensen te maken hebben en geen kudde dieren
zoals tegenwoordig door vele vooraanstaande lieden blijkbaar
gedacht wordt. Onze samenleving zou moeten zijn als een or
kest, waarin ieder individu een instrument bespeeld (zijn eigen
inbreng) en waarvan alle tonen tesamen een compositie voort
brengt, die (zonder valse tonen) door iedereen gewaardeerd en
aanvaard wordt. Dit zal wel een illusie blijven, daarom alles wat
na de jaarwisseling op ons voormalig eiland en daar om heen
over ons kwam nog eens op een rijtje gezet.
In Colijnsplaat werd de eerste week van het nieuwe jaar door de
Vereniging "Dorpsbelangen" een enquête gehouden in verband
met de concessie-aanvraag van het Waterschap Noord-Beve
land inzake indijking van de oude landbouwhaven (dijkver
zwaring). Deze vereniging had verschillende bezwaren op pa
pier gezet. Het begon ongeveer zo: Het typische karakter van dit
aan zee gelegen agrarisch dorp, wordt door een landbouwhaven
gesymboliseerd (Als men dan weet'dat die oude haven al in geen
jaren door de landbouw wordt gebruikt, er liggen hooguit 15-20
scheepjes van sportvissers in een haven waar meer modder dan
water inzit) Maar dit bezwaarschrift had verder geen agrarisch
of landbouwkundig woord meer te vermelden, maar nogal veel
over de verkeerssituaties, die zouden ontstaan. Daarom moest,
zoals overal elders, volgens de Vereniging "Dorpsbelangen"
getracht worden alle verkeer uit het dorp te weren en om de
woonkern heen te leiden. Daarbij was gemakshalve maar voor
bij gegaan aan een vast gegeven, n.l. dat in de woonkern nog een
weegbrug aanwezig is, die ieder jaar tussen de 15 en 25 miljoen
landbouwprodukten weegt! Die produkten moeten ten alle tijde
door het dorp, want daar staan ook nog 3 sorteerbedrijven en
een Coöp. Koelhuis. Als men dan enkele dagen later in de krant
leest dat 89,5% het volledig eens is met de bezwaren (men had
voor 't gemak alle voor hen niet juist ingevulde formulieren er
maar afgetrokken), dan mag een agrariër toch nog wel kritiek
leveren. Vooral ook omdat alle mensen die buiten de kom wonen
en dat zijn voor 99,5% agrariërs niet eens een enquêteformulier
hebben gekregen.
De Stichting Zeeuws Coördinatieorgaan voor Natuur, Land-
schaps- en Milieubescherming vindt dat de distelverordening in
Zeeland veranderd moet worden, en wel zo, dat een boer een
proces-verbaal kan krijgen, maar Staatsbosbeheer voor natuur
gebieden ontheffing kan vragen van de verplichting tot distel-
bestrijding. Dit zal je buurman maar wezen! Dat kan een fraai
toneelstuk worden, waar zeker niet kritiekloos door standsor
ganisaties en Landbouwschap langs heen gelopen mag worden.
Deze (klucht) wordt opgevoerd in de Provinciale Staten van
Zeeland, die op 4 februari a.s. over een herziening van de di
stelverordening Zeeland spreken. Wees op Uw hoede!
Ook willen we nog graag even op de kringvergadering Zee
land-midden van Suiker Unie ingaan. Deze was goed bezocht,
de grote zaal van de "Korenbeurs" te Goes was bijna vol.
De vergadering in Goes had een vlot verloop, maar duurde toch
meer dan 5 volle uren. Er waren nogal wat vragen aangaande
het gevoerde beleid van Suiker Unie en ook over de jaarcijfers.
Een punt van discussie was vooral, hoe groot moet het eigen
vermogen van een coöperatieve vereniging zijn. Door verschil
lende leden werd gesteld, dat het vermogen gerust wat kleiner
mag zijn ten andere de leden een maximale prijs uit te betalen.
In ieder geval zal men op 8 februari a.s. in ;"'t Turfschip" te
Breda een studiedag voor alle kringbestuursleden houden en
hopelijk komen daar positieve resultaten voor de aandeelhou
ders uit te voorschijn.
Dat zal wel hard nodig zijn ook, want de prijs die men momen
teel in 't vooruitzicht stelt ligt lager dan de 2 voorafgaande
campagnes. Dan zal de pijler die minister V.d.Stee de akker
bouwers toedacht met de bietenteelt van zijn fundamenten zijn
losgeslagen. Als men alles bij elkaar optelt, blijft er geen inko
men voor de boer over, als hij zo bieten moet blijven telen. De
prijzen van het eindprodukt omlaag met vele guldens. De vaste
en variabele kosten omhoog met tientallen guldens. Enkele zijn
al bekend zoals van zaad (10%) en bestrijdingsmiddelen 3%).
Daarbij een inflatie van 10% per jaar waarbij nu nog komt
een pachtprijsverhoging die op kan lopen tot boven de 100%
kunnen wij op het oude peeland de bieten wel vaarwel zeggen.
Nog een vraag moet ons van het hart, waarom kan Suiker Unie,
de aandeelhouders die gezorgd hebben dat de fabrieken in de
beginperiode aan het draaien bleven (dus die van de voorleve
ringen met premies van 14 en 12) nog geen nabetaling doen
van 25,— per ton, dan kunnen die nog iets van hun verre
achterstand inlopen. Die premies van 14,— en/ 12,— waren
al opgesoupeerd voor ze hun bieten uit de grond haalden! Want
het gehalte was geen 17% of meer, maar 15% of minder, zo
doende was de premie al door de bieten verrekend, maar daar
komt niets van in de boerenportemonnaie. Echter dezelfde
aandeelhouders werden nog eens gestraft, want de bieten gingen
later zo hard groeien dat ze alleen daardoor al 15 ton per ha te
kort kwamen!
Het topras van eigen bodem
'hoge suikeropbrengst'
'zeer goede voorjaarsonrwikkeling'
'snelle grondbedekking'
'goed rooi baar'
'goede zaadkwaliteit'
advertentie IM
De distelverordening moet voor iedereen gelijk zijn
- Een vraag die ook op Noord Beveland slaat, waarom is de
laatste 2 jaar geen sub-kring vergadering gehouden, vooral ook
omdat dit jaar een nieuw kringbestuurslid benoemd moest
worden. Het gaat niet over de persoon die het kringbestuur
gemeend heeft te mogen noemen, maar een vergadering voor
dien is altijd beter dan achteraf. De coöperatieve Vlasfabriek
"Dinteloord" werd ook nog even terloops aangehaald tijdens de
vergadering. Gaarne hadden we gehoord dat deze fabriek al
gekocht heeft voor de Suiker Unie, ook over mommersteeg werd
gezwegen we zijn nog niet kritisch genoeg blijkbaar. Tenslotten
willen we nog vermelden dat het Proefbedrijf "Rusthoeve" deze
zomer een nieuwe bedrijfsleider krijgt in de persoon van de heer
Ebbens. Deze komt uit de Wieringermeer en is afkomstig uit
Groningen.
Wij spreken de hoop en verwachting uit dat hij zijn werk op
Noord-3eveland in het belang van onze landbouw tot aller vol
doening zal verrichten. En deze week begint op Noord-Beve
land een cursus "Hoe agrarisch is Noord-Beveland nog". Deze
cursus zal wel niet zonder kritiek gevolgd worden. Zo ziet U dus,
Noord Beveland was, is en blijft kritisch, maar dan wel in de
goede zin van opbouwend en positief waar het maar kan!
In het blad van 14 dagen geleden is in het NoordNoord-Beve-
landse artikel op de drukkerij het een en ander door elkaar
gehaald, waardoor het voor verschillende lezers niet duidelijk
meer was.
Nadat de schrijver een aantal faktoren die een rol spelen bij het
bouw en bedrijfsplan heeft aangehaald, komt hij bij de het
stukje Een andere factor speelt een hoofdrol. Daarna is het mis
gegaan. Voor de goede orde zetten we nu nogmaals dit gedeelte
maar dan in de goede volgorde op een rijtje.
De "factor boer" (Zachariasse: LEI: onderzoek NOP), die bij
voorvermelde- en andere zaken een rol speelt, hebben we, in
tegenstelling tot het weer, wél ieder individueel in eigen hand;
en we dienen die optimaal te gebruiken. Overigens wordt aan de
gevolgtrekkingen uit het "Zachariasseonderzoek" (dat extreme
inkomensverschillen tussen bedrijven met identieke structuur
en omstandigheden, voornamelijk toe te schrijven zijn aan de
kwaliteit van de boer.) een te absolute waarde toegekend door
Den Haag en organisatietop. Eén en ander wordt als valse troef
in het landbouwpolitieke kaartspel op een onheuse manier te
gen ons uitgespeeld. In ieder geval kunnen we (op grond van
onze toch vrij gedegen informatie) voorkomende verschillen in
"het noordbevelandse" slechts sporadisch en bij uitzondering
aan de factor "boer" toe schrijven.
Een andere factor speelt de hoofdrol:
Als we enerzijds constateren, dat:
a.op noord beveland van 1962 tot 1975 de gemiddelde opper
vlakte per akkerbouwbedrijf gestegen is van 24,8 ha tot 41,4 ha;
terwijl het aantal bedrijven in dezelfde periode gedaald is van
253 naar 148 (met gemiddeld 3 kavels van elk 14!£ ha per
bedrijf), wat een drastische schaalvergroting betekent. (Bron:
jaarverslag ver.v.bedr.voorl.)
b.het aantal bedrijven, dat een bouwplanvernauwing tot 4-jarige
rotatie heeft toegepast tussen 1960 en 1970 is gestegen van 15%
tot 70% van het totaal; wat een maximale intensivering betekent.
c.de graad van samenwerken tussen bedrijven onderling en/of
met de loonwerker op H.B. ev. de hoogste is in Zeeland; wat een
optimaal gebruik van arbeid en werktuigen betekent. En als we
anderzijds vast moeten stellen, dat:
a.de kostenstijgingen op de grotere akkerbouwbedrijven in het
izuidwesten in 4 jaar meer dan 50% hebben bedragen. (LEI)
b.bouwplanintensivering daarenboven extra kosten voor bo-
demvruchtbaarheidsverzorging zal vereisen.
c.het productiemiddel grond snel en ongekend duurder zal
worden.,
Terwijl we, in navolging van twee jaar geleden, nog steeds glas
hard voor kunnen rekenen, dat voor ons huidige optimale
doorsnee bedrijfstype (bij gemiddelde normale aardappel
prijzen) een sterk onvoldoende besteedbaar inkomen voor be
drijf èn gezin overblijft, dan moeten we concluderen, (bij her
haling en tot vervelens toe), dat de berekenbare factor PRIJS
centraal dient te staan in het te voeren landbouwbeleid.
De organisatoren van de studiedag van de uienteelt op Tholen
en St.Philipsland hebben zich gegriefd gevoeld door de onge
nuanceerde opmerkingen van de tuinbouwklankenschrijver uit
onze streek. Zijn opmerkingen over de grootte van de bedrijven
die gegevens hebben verstrekt zijn niet juist, terwijl hij het doet
voorkomen alsof de bedrijfsgenoten van het kleine bedrijf niet
zouden zijn uitgenodigd.
Niets is minder waar dan dat. Alle leden van de Z.L.M. krijgen
ons landbouwblad en daarin is.de convocatie opgenomen voor
de leden van de Z.L.M., (helaas is deze convocatie slechts 1 maal
geplaatst) terwijl alle leden van de Vereniging vap Bedrijfs-
voorlichters een schriftelijke convocatie hebben thuis gehad.
Niet-leden hetzij groot of klein krijgen vanzelfsprekend niets.
Zijn opmerkingen over het doorvallen van de kleine bedrijven
door de ondernemerszeef zijn krenkend en ver onder de maat.
Hieruit spreekt een zeker misplaatst wantrouwen t.a.v. de men
sen die juist dagelijks zich uitsloven om van de totale agrarische
sector het beste boven water te krijgen.
Men wil het nogal eens doen voorkomen, en dat horen we ook
nogal eens vanuit veilingkringen, alsof de belangen van een
groot en klein bedrijf tegenstrijdig zouden zijn en dat is toch
beslist niet waar, de belangen zijn wel eens wat anders gericht,
en dan nog alleen wat de bedrijfsvoering tetreft. niet gebeurd is,
nu wel op korte termijn gebeuren. De hoeveelheid zaaizaad is
afhankelijk van de zaaiafstand in de rij. De beslissing hierover is
van groot belang en daarom soms moeilijk. Een nauwe zaai
geeft weinig risico t.a.v. het plantaantal per ha en zal bij machi
naal dunnen met de blinde dunner ook gewenst zijn. Bij hand
werk zal het dunnen te veel tijd vergen. Een ruime zaai geeft
kans op een minimum aan handwerk bij het dunnen, maar meer
risico t.a.v. het plantaantal/ha.
vervolg a y p<x^. 6
Ongemerkt is de maand januari al weer haast voorbij. Slechts
enkele dagen hebben we tijdens lichte vorst wat ploegland
kunnen voorbewerken en wat tegen kweek op aanstaand bie-
tenland kunnen spuiten. Deze maand is de regenval behoorlijk
geweest en pas na maanden zien we weer water uit de drai-
neerbuizen stromen. Hiervoor kunnen we niet dankbaar genoeg
zijn, want tijdens de langdurige droogte is de verzilting bepaald
toegenomen. Over ongeveer een maand gaan we weer inzaaien,
kunstmest strooien en spuiten en dan is zoet water voor een
gezonde plantengroei noodzakelijk. Na een periode van goede
doorspoeling moeten we zo rond begin april zuinig gaan worden
op het zoete water, want tijdens de groei van de gewassen neemt
de waterbehoefte en de verdamping snel toe. Controle van de
grondwaterstand kan dan misschien een indicatie geven voor
het te voeren polderpeil. Opvallend is dat er thans zo veel drai-
neerlopen in de buurt van bomen door ingedrongen haarwortels
verstopt zijn geraakt. Schijnbaar hebben de bomen tijdens de
droogte op deze wijze in hun waterbehoefte willen voorzien.
Buurman heeft pas nog wat spuitlektuur doorgenomen en
daarbij is hem opgevallen, dat trips niet elk jaar schadelijk
optreedt. Met deze uitleg kunnen we volledig instemmen, want
meestal constateren we tripschade bij koud en schraal weer in
het voorjaar aan diverse jonge gewassen. Toch zijn er nog an
dere voorwaarden op te noemen en deze waren ons totaal on
bekend. Wanneer namelijk in januari en februari de tempera
turen hoog zijn oan sterven er veel tripsen en dat is een goede
opruiming. Het is dus goed, dat een boer veel leest, maar hij
wordt er niet altijd rustiger van. De vraag is daarom hoe wordt
het weertype in februari en bovendien hoe is het nu met de
activiteit van de bladluizen op de winterwaardplanten? Deze
kunnen juist het best buiten overwinteren als de winters zacht
blijven. Twee insekten dus met totaal verschillende eigen
schappen. Hieruit blijkt, dat ieder insekt zijn eigen levenscyclus
heeft en dat het daarom niet eenvoudig is voor de boer om er
twee in één klap te vangen. Bij de chemische onkruidbestrijding
speelt ook de selectiviteit ons in deze geest parten. Bekend
hierbij is de doding van vele onkruiden en het sparen van het
gewas, maar tevens worden er bepaalde onkruidsoorten ook
gespaard. Kleefkruid is hiervan een passend voorbeeld. Dit on
kruid kwam voorheen maar sporadisch voor of we hebben het
op een andere manier onbewust bestreden. Overstappen op
andere middelen heeft dus bepaalde consequenties waarvan we
alle gevolgen niet altijd kunnen voorzien: Ongeveer 25 jaar
geleden kwam de chemische onkruidbestrijding pas van de
grond en voor velen was het toen nog een gesloten boek, want op
de landbouwschool hadden we er nog niets van geleerd omdat
deze bestrijding nog niet bestond. Op de markt verschenen toen
de kleurstoffen en de groeistoffen voor de toepassing in de
granen. In het teken van de bedrijfshygiëne was dit al een hele
stap vooruit en veel wiedwerk is in de loop der jaren hierdoor
komen te vervallen. Thans hebben we een veelvoud aan mid
delen en het is daarom goed om die ontwikkeling bij te houden.
De Zeeuwse Spuitdag voorziet in deze behoefte en tevens is het
voor de jonge boer van belang om een spuitkursus te volgen. In
heel deze materie gaat het er vooral om om de achtergronden
goed te leren kennen. Spuiten is duur en daarom is het opstellen
van een spuitplan noodzakelijk. Verdeo is het opstellen van een
spuitbegroting van de kosten van de toe te passen middelen zeer
gewenst. Dit kan ons tot steun zijn bij het nemen van soms dure
beslissingen. In onze studieclub is gebleken, dat de de gemid
delde kosten aan toegepaste chemische middelen in het afgelo
pen jaar een verschil te zien gaven van meer dan 200,- per ha.
Zulke verschillen per bedrijf zijn een kostenbewaking zeker
waard.
5
