H,
I
De maand februari op het
Zuid-Westelijk landbouwbedrijf
N aast het opmaken van het bouwplan met
de hoofdgewassen, dient ook een plan gemaakt
te worden van het zaaien van groenbeme-
stingsgewassen. De organische stofvoorziening
van de grond dient op peil gehouden te worden
of nog liever uitgebreid te worden met het oog
op de zo noodzakelijke bodemvruchtbaarheid
van de grond. In de granen zijn de meeste mo
gelijkheden aanwezig voor het benutten van
een groenbemester met zowel grassen als kla
vers.
N aar verwacht zal het bouwplan geen grote
veranderingen te zien geven ten opzichte van
1976. Binnen de granen, hakvruchten en han
delsgewassen kunnen zich wat verschuivingen
voordoen.
H ier en daar gaat men misschien over op het
i. et teeltjaar 1977 ligt voor ons. Menige boer zal nog bezig zijn met de voorberei
dingen voor zijn gewassen die hij dit jaar denkt te gaan telen. Het bouwplan zal nu in de
meeste gevallen wel definitief vastgesteld zijn. Wacht niet tot het allerlaatste moment
met het bestellen van zaaizaad en meststoffen.
De maand februari is nog een drukke vergadermaand, waarin de diverse verenigingen
en organisaties op landbouwgebied hun bijeenkomsten houden. Het valt wel eens op,
dat we op diverse bijeenkomsten, vaak dezelfde mensen zien. Er is kennelijk een groep
landbouwers voor wie dit allemaal niet zo hoeft. Toch is het van belang dat U als
landbouwondernemer in deze "snelle tijd" zich goed op de hoogte stelt van de nieuwe
ontwikkelingen die'zich in de landbouw voordoen. Met de krant kunt U niet in
discussie gan, terwijl het van Uw buurman ook wel eens verkeerd overkomt.
Wij willen hier Uw aandacht nog eens vestigen op enkele veel gebruikte boekjes die U
kunt bestellen en waar U veel technische informatie in vindt over de akkerbouw:
- De "Chemische bestrijding van ziekten, plagen en onkruiden in landbouwgewassen".
Te verkrijgen door overmaking van 1,50 op gironummer 1690875 van het Consu-
lentschap voor Plantenziekten te Wageningen, Geertjesweg 15.
- "Groene berichten" van de P.D. Voor 5,— per jaar wordt U voorzien van de laatste
gegevens over ziekte- en onkruidbestrijding. Een briefkaart naar de Plantenziekten-
kundige bestrijding, Geertjesweg 15 te Wageningen, is voldoende.
- "Rassenlijst voor landbouwgewassen 1977". Bestellen door overmaking van 8^5
op gironummer 1037754 t.n.v. Leiter-Nypels 3.V. te Maastricht.
- "Bouwboek" voor de akkerbouw. Losbladig systeem waarin U al Uw bedrijfsgegevens
op een overzichtelijke manier kunt vermelden. U hebt dan de gegevens over het perceel,
vruchtwisseling, bemesting, opbrengst, ligging drainage, enz. allemaal bij elkaar. Te
bestellen door een bedrag van 15,— over te maken op gironummer 2249700 van het
Proefstation voor de Akkerbouw te Lelystad.
Akkerbouw
Mechanisatie
n deze maand zullen ook de werktuigen, zo
dat nog niet is gebeurd, nagezien moeten wor
den en weer klaar gezet voor het nieuwe sei
zoen. Vervang versleten onderdelen tijdig om
dat storingen tijdens het gebruik op het veld
vaak bijzonder onwelkom zijn. De prijzen van
de werktuigen en trekkers zijn de laatste jaren
zeer sterk gestegen. De capaciteit van de ma
chines neemt steeds toe. De kosten van de me
chanisatie stijgen hierdoor sterk, terwijl de
machines vaak een grotere capaciteit hebben
dan op het eigen bedrijf kan worden aange
wend. Loonwerk kan een oplossing bieden.
De bedrijfsvoorlichters,
A. Bakker,
R. van der Meer.
voor het eerst telen van een ander gewas, b.v.
blauwmaanzaad of grove groenteteelten. Laat
U vooraf goed informeren over dergelijke
teelten, zodat U ook wat de technische zijde
betreft goed op de hoogte bent. Ook bij deze
gewassen bepaalt de kg-opbrengst per ha voor
een belangrijk deel het financieel resultaat.
Waarschijnlijk dat ook het vlas weer iets meer
in de belangstelling komt, gezien de gunstige
prijzen van het afgelopen jaar. De mechanisa
tie van de oogst en bij de verwerking van het
vlas, is nog steeds in ontwikkeling. Naar wij
vernemen is er bij de handel ook belangstelling
voor het kopen van vlas van de boer geoogst
volgens het "dauwroot-systeem". Dit oogstsy-
steem dat in Frankrijk algemeen wordt toege
past geeft een belangrijke arbeidsbesparing bij
de oogst en vooral bij de verwerking van het
vlas. Bij zaaizaadteelt is de dauwrootmethode
niet goed mogelijk. Bedenk dat er bij de oogst
meer slecht weerrisico is en dat de kg-op-
brengst - vooral ook door verlies aan zaad -
ongeveer 10-30% lager kan liggen
Bedenk dat achter de markt aanzaaien vaak tot
teleurstelling leidt, wat niet wil zeggen dat men
zijn bouwplan niet zou kunnen aanpassen. Met
name de vrije produkten dienen een zekere
vaste plaats in het bouwplan te hebben, zodat
men niet alleen de /ninder goede jaren heeft,
maar ook van de goede jaren kan profiteren.
Verhuurd land kan aantrekkelijk lijken, met
name wat betreft de financiering met bedrijfs
kapitaal en mechanisatie. Toch dient U terdege
te overwegen of het niet verstandiger is Uw
bedrijf zodanig in te richten dat U deze teelten
ook zelf ter hand neemt. Immers met het risico
en de arbeid doet U bij landverhuur toch ook
vaak afstand van de mogelijkheid op winst dat
gemiddeld over de jaren in dit risico opgeno
men is.
Zorg voor een goede vruchtwisseling van Uw
gewassen. Uit proeven is wel gebleken dat een
ruime vruchtwisseling, vooral bij aardappelen,
Pootgoed
Direct uit de mechanische koeling poten moet
worden ontraden, omdat dit vaak leidt tot een
minder goede opkomst, een langzame begi-
nontwikkeling met weinig stengels per plant.
H et pootgoed is duur en er is met name van
Bintje slechts een beperkte hoeveelheid be
schikbaar door de lagere kg-opbrengsten en de
afkeuringen ten gevolge van Y-virus in het lui-
zenrijke jaar 1976. Daar er dit jaar veel kleine
maten uit het pootgoed komen is de verwach
ting dat er toch genoeg pootgoed is, ondanks de
lagere kg-opbrengsten. Van de kleine maten
kan men per ton pootgoed, immers een groter
areaal poten. De besmetting met ziekten baart
wel enige zorgen, de normen worden immers al
iets verruimd. In dit verband dient gebruik van
"eigen pootgoed" uit de consumptiepartij be
slist ontraden te worden. Ook vorig jaar gaf dit
grote teleurstellingen te zien. Het pootgoed dat
veelal in mechanisch gekoelde bewaarplaatsen
is opgeslagen dient tegen half maart langzaam
Groenbemesting
Onder vlas heeft witte klaver of Engels
raaigras na opkomst gezaaid een goede kans
van slagen. Over het zaaien van groenbeme-
stingsgewassen in samenhang met de chemi
sche onkruidbestrijding, zal in een apart artikel
uitvoerig worden ingegaan. In 1976 hebben we
met zowel klaver als gras gezaaid onder tarwe,
die in het voorafgaande najaar met een fo-
demherbicide was behandeld, nogal wat te
leurstellingen gehad. De droge winter van
'75-'76 was hieraan vermoedelijk debet, door
dat de bodemherbiciden lang tot in het voor
jaar werkzaam waren. Ook dit vooijaar dient
met deze mogelijkheid rekening te worden ge
houden.
Alleen wanneer men in het afgelopen
najaar géén bodemherbicide heeft gebruikt of
wél heeft gespoten, maar dan met het kortwer-
kende TOK-Ultra, kan men zonder al te veel
risico klaver zaaien. Het is dan echter wel zaak
de onkruidbestrijding hierbij aan te passen.
n rren- w* mwammmmmmmmmmmummmmmmBmmmmmmmBmsssm
De bemesting voor de hakvruchten 2 a 3 weken voor het zaaien of poten toedienen voorkomt
zoutschade
j
Grondbewerking over de vorst, ook voor kweekbestrijding
Bedenk wel dat met loonwerk ook de arbeid
wordt afgestoten, waardoor men minder pro-
duktieve arbeid op het eigen bedrijf kan aan
wenden. Bij diverse werkzaamheden, vooral bij
de oogst, dient men met meerdere mensen te
zijn om het werk rond te zetten. Bedenk dat Uw
buurman ook vaak alleen is op het bedrijf. Sa
menwerking met arbeid en machines kan in
zulke gevallen een goede zaak zijn. Veelal klein
begonnen, zijn er nu reeds tientallen samen
werkingsvormen, die tot volle tevredenheid
van de deelnemers werken. In dit verband kan
gewezen worden op de nog steeds bestaande
mogelijkheid van subsidie op samenwerkings
verbanden. Volgens bestuursbesluit no. 133 van
het O. en S.-fonds kunnen 2 of meer bedrijven
die hun arbeid en het gebruik en genot van de
aanwezige machines op hun bedrijven in een
samenwerkingsverband inbrengen, hierop een
subsidie krijgen. Een en ander dient dan wel in
een contract voor tenminste 6 jaar te worden
vastgelegd. Ook voor een samenwerkingsver
band met een loonwerker betreffende de me
chanisatie van één gewas is een subsidie mo
gelijk. Meerdere inlichtingen hierover zijn te
verkrijgen bij de bedrijfsvoorlichter van het
Consulentschap of bij de soc. econ. voorlichter
van Uw organisatie.
Bouwplan en vruchtopvolging
10
vaak tot hogere opbrengsten leidt. In dit ver
band is het wellicht goed nog eens te vermelden
dat zomergerst zich in de vruchtwisseling wat
betreft, het in stand houden van voetziekte ge
draagt als tarwe. Een gewas als haver gedraagt
zich als een niet-graangewas. Gaat men uien
telen op een perceel waar men een lichte tot
matige aantasting verwacht van het stenge
laaltje, dan kan Phytosol of Temik gebruikt
worden. Temik is tegen de uievlieg echter
minder werkzaam dan Phytosol, tegen het
stengelaaltje echter wat effectiever. Op lichöe
grond in een omgeving waar men regelmatig
schade heeft van de uievlieg kan men beter
Phytosol gebruiken. Voorlopig wordt Temik
met name in die gevallen geadviseerd waar
uievlieg geen rol van betekenis speelt maar
waar een aantal stengelaaltjes voorkomt dat
juist iets te hoog was om met Phytosol de uie-
teelt aan te durven, b.v. bij 8 tot 15 aaltjes per
monster. Temik is dus géén middel dat het
zonder meer mogelijk maakt op een zwaar
kroefperceel uien te gaan telen. Overigens is
het misschien goed er nog eens op te wijzen dat
ook een grondbehandeling in het najaar, bij
een zware besmetting met stengelaaltjes geen
zekerheid biedt dat men zonder veel risiko uien
kan zaaien, ook niet bij gebruik van een grote
hoeveelheid middel. Beter kan men in zo'n ge
val het jaar na de behandeling geen uien zaaien
en dat jaar benutten om nog eens een grond
monster te laten nemen. Het is beter als het
over kroef gaat maar geen risico's te nemen.
Eij nieuwe teelt, vooraf informeren
opgewarmd te worden om een voldoend aantal
stengels per plant te verkrijgen. De ervaring
heeft geleerd, dat na een droge, warme zomer
de kans op aantasting door fusarium groot is.
Ook dit seizoen moet daarom rekening worden
gehouden met het optreden van deze knol
ziekte. Door een koude bewaring wordt de fy
siologische veroudering van de poter vertraagd
en is daardoor de kans op het optreden van
fusarium kleiner.
Het gebruik van DNÖC soms al eind februa
ri/begin maart, is dan aan te bevelen. Benut
dus de (weinige) dagen die echt geschikt zijn
voor het spuiten van DNOC.
Klaver is goedkoper dan grasgroenbemesting
en met name voor suikerbieten heeft klaver
beter voldaan dan gras. Voor aardappelen is
ook gras een uitstekende groenbemester ge
bleken.