Het werk is gebeurd maar dan...
Ook de gebouwen vragen de
aandacht
Op de NOORD-BE VELANDSE bedrijven is het in de
donkere dagen op het eind van het jaar, ook nu weer
een rustige periode. De suikerbieten waren ruim een
week vóór de Kerstdagen geruimd. Het ploegen was op
de meeste bedrijven, rond half november gebeurd. Een
enkeling die nog wat tarwe te zaaien had, heeft dit de
week vóór Kerstmis kunnen doen over de vorst. Deze
kleine vorstperiode gaf ook de mogelijkheid om op be
perkte schaal een grondbewerking met cultivator over
de ploegsneden uit te voeren.
Ais dan het machinepark schoongespoten is, dan is
ook van groot belang het direkt doorsmeren van alle
nippels, waarna het machinepark voorlopig opgeborgen
kan worden in de schuur- Van vele agrariërs hoort men
dan de kreet „er is niks meer te doen"! Als we dan bij
sommige agrariërs rondkijken, zien we dat er nog vele
uren besteed kunnen worden aan het opknappen van
toegangswegen, erf en gebouwen. Iets wat op vele be
drijven vergeten wordt, is het controleren van eindbui-
zen der drainage. Vooral voor de winterperiode is het
zeer belangrijk, dat de drains vlot hun water kunnen af
voeren.
Het bouwplan voor 1977 is vastgesteld en de kunst-
mestbestellingen kunnen de deur uit. Intussen is het
vergaderseizoen weer volop aan de gang. Misschien is
de beihoefte om vergaderingen te bezoeken niet altijd
even groot, maar onze kennis kunnen we er meestal wel
mee verrijken. We moeten bedenken dat een agrarisch
bedrijf een economische onderneming is, waar een in-
Komen uit verdiend moet worden. Wanneer het ook maar
enigszins mogelijk is, zullen we toch de tijd er voor moe
ten nemen, om te gaan luisteren naar inleidingen en
uitwisseling van gedachten met onze collega's. Ook al
lijkt het niet altijd even interessant, later kunnen we er
toch meestal ons voordeel uit halen.
In de weken rondom de jaarwisseling, waarin het
landwerk tijdelijk vr[i.wel geheel stil ligt, besteed de
Noordbevelandse boer zijn tijd aan zaken die in de
loop van het voorbije jaar een achterstand hebben opge
lopen, zoals boekhouding, administratie en machine-on
derhoud. Daarnaast besteed hij ook een groot deel van
deze tijd aan het plannen-maken voor de nieuwe oogst,
alleen achter zijn bureau of in vergaderingen met
collega's. Jammer js te moeten constateren dat voor
velen vergaderen iets anders is dan werken Met als ge
volg vaak bijzonder traag verlopende vergaderingen
waarvan de deelnemers met een gevoel van onduidelijke
tijdpassering huiswaarts keren. Het praatje en het bor
reltje na de vergadering is vaak aangenamer en leer
zamer dan de vergadering zelf. Een goede en voqrai dui
delijke leiding vanachter de bestuurstafel kan in dit
opzicht wonderen verrichten. Hiervoor is uiteraard een
deugdelijke planning van het vergader werk vooraf nood
zakelijk en dat kost tijd! Maar slechts de tijd van enke
len en niet van alle leden!
A s het uit te voeren werk (lees vergaderwerk) inge
wikkelder wordt, dan is het noodzakelijk om de mede
werkers tevoren duidelijk te informeren over de aard
en ce omvang van het werk. Dat doen we immers op
onze bedrijven ook om onnodige stagnatie en fouten te
voorkomen. Voor vergaderwerk handele men net zó.
In die gevallen, waarin van de leden-bezoekers van een
vergadering verlangd wordt dat zij mee-werken, d.w.z.
mee-denken en mee-beslissen, is het zonder meer nood
zakelijk dat het bestuur vooraf alle mogelijke informa
tie verstrekt. Dan kan het gewone lid gemotiveerd mee
denken en beslissen. Als een bestuur zich de moeite
heeft getroost deze informatie vooraf te verstrekken, dan
mag van de bezoeker verwacht worden dat uij zich ook
vooraf deze informatie heeft eigen gemaakte. Voor-infor
matie kan ;\{eel bijdragen tot een vlot verloop van het
vergaderwerk en draagt zeer zeker bij tot duidelijke
meningsvorming.
Twee vergaderingen, die dit winterseizoen gehouden
zullen worden op Noord-Beveland zijn duidelijk voor
zien van voor-informatie En wel de vergaderingen van
de ZLM-afdelingen over de onderwerpen: „Produktie-
niveau en Bodemvruchtbaarheid" en over het ZLM-
vraagpunt „Grond". Beide vergaderingen over belang
rijke onderwerpen.
De eerste vergadering, de vergadering over produktie-
niveau en bodemvruchtbaarheid, is van voor-informatie
voorzien door een gedegen werkstuk van de daartoe in
gestelde werkgroep ter inventarisatie van problemen en
feiten. Er is in dat werkstuk nog geen oplossing gege
ven voor de gestelde problemen, daartoe is de problema
tiek te complex. Maar een goede gedachtewisseling over
dit onderwerp kan de werkgroep verder op weg helpen.
Als het veldwerk achter de rug is zeggen sommige boe
ren: ,nu zijn we klaar". Maar op heel wat bedrijven
kunnen nog heel wat uurtjes besteed worden aan het
opknappen van de gebouwen. Maar als U bijvoorbeeld
het dak op gaat, denk dan ook aan uw veiligheid!
De aktiviteiten op de WALCHERSE bedrijven staan
in deze dagen op een laag pitje. De veeverzorging gaat
normaal door, maar bijzondere werkzaamheden worden
achteruit geschoven tot we de jaarwisseling weer ach
ter de rug hebben. Ook de weersomstandigheden werken
dat wat in de hand. Het is zo'n beetje van: ,,'t kan vrie
zen, 't kan dooien".
De afgelopen weken is er op sommige bedrijven al
wat bewerkt met de kultivator tijdens het voorkomen
van l'chte vorst Wanneer de weersomstandigheden
daarvoor gunstig zijn, moet men de kans waarnemen om
deze bewerking uit te voeren. Alleen op slsmpgevoelige
grond moet men voorzichtig zijn met deze bewerking.
Na de jaarwisseling zullen verschillende zaken weer
onze aandacht vragen. Enkele werktuigen zijn aan een
grote onderi.oudsbeurt toe. Ook in de bedrijfsgebouwen
zijn er enkele wijzigingen noodzakelijk. Deze kunnen
er toe bijdragen dat het werk 'n de toekomst wat vlot
ter kan gebeuren. We wilien op deze wijze onze onren
dabele uren zoveel mogelijk benutten. Verder zal de be
drijfsvoering toch ook weer bekeken dienen te worden.
Op vergaderingen zullen we de nodige informatie weer
Voor-werken is voor deze vergadering zeker nodig!!
De tweede vergadering, de vergadering over het vraag
punt „Grond", is ook van voor-informatie voorzien. Bo
vendien bevat de PZC de laatste dagen een aantal lezens
waardige artikelen over dit on.derwerp. Zo stond er op
21 december een verslag in van een vergadering waarop
de landbouwman van de P.v.d.A., de heer Voortman,
zijn mening over de grondproblematiek naar voren heeft
gebracht. In diezelfde krant de mening van de ZLM-
voorlicüter J. Markusse, over de pacht Op 22 december
is de mening van oud-ZLM-voorzitter Luteijn, over de
grondproblematiek in de PZC te lezen. En tenslotte be
vat de PZC op 23 december de mening van de voorzitter
van de Gewestelijke Raad van het Landbouwschap, te
vens voorzitter der C.B.T.B., de heer De Jager. In alle
artikelen een opsomming van feiten die aanleiding heb
ben gegeven tot de huidige hoge grondprijzen. In enke
le ook al een voorzichtige aanduiding van een mogelijke
oplossing voor het grondprijzenprobleem. Gelukkig nog
slechts een zeer voorzichtige aanduiding van eventuele
voor dit politièk bijzonder geladen probleem. Een pro
bleem waarover onze voormannen toch wel zeer nadruk
kelijk ruggespraak moeten houden met hun achterban,
alvorens hun meningen te vormen en naar buiten uit te
dragen.
De feitelijke ac .tergronden van het grondprijspPobleem
zijn ondertussen genoeg bekend. Een klein aanbod te
genover een grote vraag met als gevolg steeds hoger
wordende prijzen. Met alle mogelijke gevolgen vandien
Gemist echter tot nu in alle commentaren vreemd
genoeg overigens het feit dat hoge prijzen ook een
groter aanbod op de grondmarkt zullen brengen. Lees er
de grond-aanbiedingen in de landbouwbladen maar eens
op na!
En tenslotte, als laatste opmerking over grond nog het
volgende. De techniek stelt ons relatief goedkoop in staat
steeds meer grond onder dezelfde „ploeg" te bewerken
en zodoende de rentabiliteit van onze bedrijven steeds
verder te vergroten. De extra, grond die hiervoor nodig
is, is slechts zeldzaam te koop. Maar mag in zo'n geval
ook veel kosten! En juist deze extra-grondaankopen
zullen maatgevend blijven voor de prijsontwikkeling op
de grondmarkt.
Stellen wij ons ondanks alles op het standpunt dat
grond betaalbaar moet blijven, dan dienen wij ons wel
te realiseren waarmee wij in feite bezig zijn. Want al
vorens gezamenlijk het hoofd te buigen over de toelaat
bare hoogte van de grondprijs, als we de grondpro
blematiek aankaarten doen we in feite niet anders
behoren we eerst vast te stellen welke opbrengsten die
grend ons kan geven. En dan zullen wij ons herinneren
dat het aan de opbrengstzijde al jaren lang structueel
scheef zit met de prijzen.
De hoge aardappelprijzen van de laatste jaren doen
ons wel eens al te gemakkelijk vergeten dat daar een
groter probleem zit, het structurele prijzenprobleem.
Het lijkt vooralsnog weinig zinvol de kostenzijde van
onze bedrijven ter discuss e te stellen als wij de structu
reel onvoldoende prijzen aan de opbrengstzijde daartoe
als uitgangspunt hanteren.
moeten verzamelen. Voor de geïnteresseerden in de ge
wasbescherming willen we wijzen op de Zeeuwse Spuit-
dag, die vrijdag 7 januari a.s. zal worden gehouden in
Goes. Het gebru.k van gewasbeschermingsmiddelen is
een bijzonder verantwoordelijke zaak. Wanneer hier
voor informatie te krijgen is, moet de kans worden aan
gegrepen Het lezen en opvolgen van de gebruiksaanwij
zing bij het middel is bijzonder belangrijk, maar ook
andere informatie mag niet worden gemist.
De prijs van landbouwgrond is nog steeds aan de pit-
t'ge kant. Bij een laatstgehouden veiling bleef de prijs
ruimschoots beneden de ƒ40.000 per ha. Voor bijna 7
ha, gelegen in drie percelen, kwam een gemiddelde van
32.160,per ha uit de bus. Toch ook nog wel een be
drag om U tegen te zeggen, gezien de grondsoort.
Afyiïiopen jaar hebben ook in ons gebied een aantal
kollega's hun tarwepercelen laten onderzoeken op stik-
stcfgehalte. Aan de hand hiervan is het mogelijk de
hoogte van de stikstofbemesting in het vroege voorjaar
voor de tarwe vast te stellen. De meest zijn over het
resultaat zeer tevreden. Ook de komende maanden zal
er weer gelegenhe'd zijn grondmonsters te laten nemen.
V_
Vorige week zijn we de Schelde overgetrokken om de
:rstdagen door te brengen bij de familie in het Goese-land.
Het ouderlijk bedrijf trekt nog altijd en vooral met zulke da
gen. In al die jaren dat mijn broer er op boert is er al veel
veranderd, maar als je er bent opgegroeid vind je nog ge
noeg dingen welke nog aan vroeger herinneren. De boom-
weide is nog steeds omringd door knotwilgen en die zou
broer Jan voor geen geld willen missen. Ze horen bij het
landschap en ze geven een pracht decor aan de boerderij.
Vroeger groeide er op de vierkante blok al duist en nog
steeds is dit perceel er van vergeven. Bepaalde onkruiden
zijn gehecht aan een zeker grondtype en daarvan zijn ze
heel moeilijk weg te krijgen. Die nare eigenschap kennen
we ook van dokken, van kweek, van akkermur.t.'van var
kensgras, van klaproos en zo zijn er misschien nog wel meer
dere onkruiden op te noemen. Als men denkt, dat men er
door is en we ploegen ook maar iets dieper, dan zitten we
er weer tot over de oren in. Op dat gebied schijnt er nog
een hele erfenis onder de grond te zitten.
Ook door de ruilverkaveling is veel ten goede veranderd.
Van vroeger weten we nog hoe al die percelen verspreid
lagen en ook wie er op boerde. Voor de streek is het een
hele verbetering en eigenlijk zijn de percelen bij de huidige
mechanisatie nog te klein. Opvallend was, dat de ganzen
in het nieuwe gebied een laat gerooid perceel aardappelland
goed wisten te vinden. Ze deden zich goed aan de op het
land achtergebleven kriel en ze lieten ook nog veel mest
achter. Opgeschrikt door onze komst vertrokken ze hoog
in de lucht in de richting van Noord-Beveland. Lang hebben
we ze nagekeken en steeds vlogen ze in V-vorm, wat wil
zeggen dat we vorst krijgen. Ook in de tuin valt het op, dat
er thans aan sommige heersters nog zoveel besjes zitten.
Het schijnt, dat dit ook een aanwijzing is voor een strenge
winter. Wie weet, want het kan nog best.
Door de Ganzestad hebben we nog een rondrit gemaakt.
Je raakt er gewoon de weg kwijt nu er zoveel is bijgebouwd.
Het Ravelijn kwam nog heel bekend voor. Daar zijn we op
de landbouwschool geweest en daar hebben we ook veel
genoten. Typisch was hoe toen de betreffende leraar tracht
te ons een onnoemelijk groot aantal beengebreken van het
paard bij te brengen. Schijnbaar heeft de goede man niet
ver in de toekomst kunnen kijken, want we hebben niet zo
heel veel meer aan deze kennis gehad. Terloops wees, broer
Jan nog even naar het belastingkantoor aan de overkant
van de school. Nooit en te nimmer heeft hij toentertijd kun
nen dromen welke grote bedragen hij ooit nog eens daar
naar toe zou brengen. In vaders tijd werd er geen boekhou
ding bijgehouden. Meestal waren de gewassen niet best; er
werd praktisch ook geen belasting betaald en toch werd er
nog wel wat aan overgehouden. Geld verdienen blijft altijd
nog een kunst en dat is niet voor iedereen weggelegd.
De jaarwisseling ligt weer vlak voor ons en daarom wil
ik U gaarne veel' geluk en voorspoed toewensen voor het
Nieuwe jaar. Tevens willen we als Z.L.M.-ers altijd graag
op dat tijdstip een blik werpen in het verleden en ook op
dè toekomst.
OVERPEINZING
In Brussel hebben we de E.E.G.
en in Den Haag minister v. d. Stee.
Ir. Vredeling immer paraat en defensief,
gaat nu voor de gemeenschap in 't offensief.
Ir. Luteijn zwaait de scepter in het K.N.L.C.
er. nam daarvoor een hele grote melkbus mee.
Ir. Lardinois wou met kracht de melkberg keren,
maar gaat nu op de bank ons geld beheren.
De Jager sprak zich uit over de grondprijzen en de inflatie,
doch stapt nu ever naar de waterbeheersing en de
[dijkrekreatie.
Het lijkt wat vreemd voor boerenkringen,
daar aan de grote top zovele wisselingen.
Doch 't is bekend, 't is wis en waar.
Al die krachten komen veelal bij elkaar.
't Is meer een zaak van grondig bestuderen.
Om alle problemen goed te kunnen coördineren.
Hierin voert ook de Z.L.M. een wijs beleid
en spant zich in voor ieder probleem van deze tijd.
Ook in de heer Doeleman hebben we een nieuwe kracht
[gekregen,
die zich als voorzitter in alles voor de Z.L.M. wil geven.
Dit goede voorbeeld kunnen we volgen als leden met elkaar.
Dan wordt ook 1977 voor de Z.L.M. een heel goed jaar.
O
