H et is tijd nu om een borreltje te drinken op
de gezondheid van het vitale echtpaar. We ha
len er allebei smaak uit terwijl Johanna tevre
den toekijkt. Met dat gaaischieten, op de ker
mis kon je heel wat aflachen. Er was er een die
pakte na afloop zijn hoed, maar die paste niet
meer. Hij mopperde van jewelste, en hij kon er
helemaal niet aan uit, tot iemand hem voor
stelde dat het misschien zijn "kop" niet meer
was. Die oplossing aanvaardde hij en met die
gedachte ging hij naar huis. Je maakte nog eens
een gezellige grap mee.
I k ben al sinds na de oorlog lid van de."ZLM.
en zodoende krijg ik ook altijd het landbouw
blad. Je gelooft het misschien niet. maar dat
lees ik steeds helemaal uit. Ik vind het zo een
interessant blad. Zo blijf ik toch ook nog op de
hoogte. Want zegt hij guitig sommigen hebben
vaak vreemde verklaringen voor iets. Zo spreek
ik laatst iemand, en ik zeg tegen hem. 't is toch
wat hé, met dat ziek in die aardappels dit jaar.
Hij kijkt me even aan en zegt dan verontwaar
digd, vind jij dat vreemd Roelse. 't Is toch geen
wonder als je die badgasten tegenwoordig
langs de weg ziet gaan, dan is het toch nogal
duidelijk, als je ziet hoe ze gekleed zijn, dat er
kwaad in de èrrepels komt.
Ten afscheid
N a tientallen jaren samenwerking tussen de ZLM en Drukkerij van de Sande te Ter-
neuzen is met het gereedkomen van dit nummer hieraan tot onze spijt een einde gekomen.
Een samenwerking van zo'n zestig jaren waar uw redakteur slechts een naar verhouding
korte periode van ongeveer zestien jaar direkt bij betrokken was. De technische ontwikke
ling in de drukkerswereld heeft zich vooral de laatste jaren zeer snel voltrokken. Een
ontwikkeling die bizonder grote investeringen vereist. En om de persen en andere dure
apparaten renderend te kunnen laten draaien moeten deze zo volledig mogelijk bezet zijn.
Door allerlei omstandigheden heeft Drukkerij van de Sande niettegenstaande de altijd
bizonder goede service die ons steeds werd verleend technisch de wedloop niet bij kunnen
houden. In de loop der jaren heeft drukkerij Vink te Axei gedeelten van het werk overge
nomen. Nu is het dan zover dat in het nieuwe jaar al het werk aan het ZLM landden
tuinbouwblad zal worden uitgevoerd in Axel.
W e willen graag, bij het beëindigen van de
relatie met de fa van de Sande ook onze dank
uftspreken voor de uitstekende manier van sa
menwerken die vooral voor een aankomend
redakteur van het allergrootste belang is ge
weest.
13
Wanneer je 72 jaar bent, kun je toch goed voelen dat je een dagje ouder wordt, maar Roelse
genoot ervan toen hij dit jaar voor de vijftigste keer zijn lapje grond ging ploegen.
bieten van de laadplaatsen naar Middelburg
worden gebracht, en dat was in de bietencam
pagne natuurlijk een welkome aanvulling op
het arbeidsaanbod. Toch herinnert in zijn huis
een miniatuurboerewagen nog aan de tijd dat
hij in de handel zat. Op de kast staat een fraai
uitgevoerde kar zoals die o.a. op Walcheren
werd gebruikt.
Een halve eeuw ploegen op hetzelfde lapje
grond
't2i ou een beetje onlogisch
zijn, als Adriaan, niet net als zovele anderen
vroeger ook een stukje land zou hebben gehad,
want met land wasje er toch altijd min of meer
zeker van datje genoeg te eten had, en als ér te
veel was, en dat gebeurde meestal kon je er ook
nog wat van verkopen. Natuurlijk was dat geen
groot stuk, maar het leverde toch altijd een
aardige neveninkomsten op. Nu heeft hij niet
veel meer, maar van een man van twee en ze
ventig verwacht je dat ook nietNog een lapje
van een dik gemet, en dat is een stukje grond,
daar is hij zo vast aan verknocht, dat hij er nog
niet over peinst om daar mee op te houden.
Dan zullen ze me er toch wel af moeten dragen,
zegt hij veel betekenend. Vijftig jaar lang heeft
hij die grond nu bewerkt, en iedere keer weer
met evenveel plezier. Afgelopen jaar heeft hij
er blauwmaanzaad opgehad, wat er in 1977 op
zal komen dat weet hij nog niet precies. Ik heb
mijn lapje dit jaar nog eens zelf geploegd. Met
de paarden,.... voegt hij er veelbetekenend aan
toe. Nou dat viel niet mee, dat kan ik je wel
Vertellen. Die verrekte beesten, die hadden
meer asem dan ik. Ze gingen er tussen uit, en ik
moest achter die ploeg natuurlijk mee. Dan
kom je er toch achter datje geen vijf en twintig
meer bent. Om een uur of tien was ik er steen
mee klaar. Maar 't deed me toch plezier om nog
eens op de oude manier het land te bewerken.
Droog dat het was, de grond was steenhard, en
r't stoof zelfs, dat is toch iets wat je niet vaak
meemaakt. Ik pachtte dat gemetje grond de
stijds voor een dikke vijf en zeventig gulden per
ja^r, en nu is dat heel wat meer geworden.
Maar ik meende het echt hoor, dat boeren, dat
deed ik met hart en ziel. Ik ben na de lagere
school zelfs nog een avondkursus landbou
wonderwijs gaan volgen. Dat deed toen lang
nog niet iedereen.
Nog midden in het volle leven
jAidriaan houdt van het leven, van zijn vrouw,
zijn kinderen en-kleinkinderen, en ook van zijn
natje en droogje. Geef hem eens ongelijk. Ik rij
ook nog auto hoor, en dikwijls ga ik donder
dags naar de Middelburgse markt. Maar dan
ga ik meestal met de bus, want 't is tegenwoor
dig zo druk in de stad. Maar verder rij ik nog
overal naar toe. Vijftig jaar geleden heb ik
examen gedaan. Dat ging vanzelf. Ik moest ook
achteruitrijden, en laat ik nou met een gang
tegen een muur aanzitten. Maar ja, ze keken
toen nog wel eens wat door de vingers,
't Is tegenwoordig allemaal nogal veel veran
derd. Vroeger was het hier op Westkapelle ge
woon altijd rustig. Nu struikel je in de zomer
over de toeristen. Ik heb er geen hekel aan
hoor, begrijp me goed, want er'zijn er heel wat
die,er een goede boterham aan verdienen. Die
fijne knusheid, van allemaal bij elkaar horen in
een ^orp die is er toch wel een beetje af. Ja en
de jongeren die ken je eigenlijk niet meer. Als
je dat hier ziet, wat er in de zomer komt, met
die lange bossen haar. Een kennis van me die
zei eens tegen een vriend, zijn dat nou jongens
of meisjes? Ja, dat weet ik ook niet hoor, dan
zou ik eigenlijk het watermerk moeten zien, zei
hij gekscherend.
Over gezelligheid gesproken, daar had je vroe
ger de Westkappelse kermis, dat was het
hoogtepunt van het jaar. Verder had je na
tuurlijk ook niet veel, maar die kermis daar
leefde iedereen naar toe. Je had er vanzelf
sprekend het gewone vermaak, dat altijd en
overal op een kermis thuishoort, maar daar
naast hadden we hier ook de wedstrijden rin-
grijden. Ik ben daar altijd een felle liefhebber
van geweest, en ik kon goed met paarden om
gaan. Daarnaast deden we ook veel aan het
gaaischieten. Als jonge kerels ging je dan met
zijn allen op pad. Later waagde je een dansje
met een meisje. Soms, dat kwam ook wel eens
voor dan dronk je een neutje, en werd het zo
gezellig dat je het meisje vergat en te laat
kwam. Zo, hoorde ik nog een mooi verhaal, van
na de kermis, toen iemand zijn meisje naar huis
bracht, 't Was nogal slecht weer, en ze moesten
schuilen in een schuurtje, waar ook een aantal
geiten stonden, en een paar kleine bokjes, 't
Was wat donker, en je liep natuurlijk ook niet
meer zo vast. Ze struikelen en vallen bovenop
zo'n'bokje, en laat dat bokje nou morsdood
zijn.
"Kort nat" een heerlijk gerecht
't Is nu wel goed, vindt Adriaan, maar 't was
destijds knusser. Je leefde veel meer met el
kaar. Zo had je de koeien van het dorp die
liepen altijd op de Vroon, dat is een stuk land,
net achter de duinen, en reikend tot daar waar
het goede bouwland begint. Daar liepen de
koeien van het hele dorp op. Er was een koe
wachter bij, en 's avonds bracht die de dieren
naar huis. Die wisten precies waar ze zijn
moesten, als ze bij hun stal kwamen scheidden
In hun huisje bij de zee genieten ze van een
onbezorgde oude dag.
ze zich af van de rest. Bij sommige mensen
moesten de koeien door de gang van het
woonhuis om in de stal te kunnen komen. Maar
dat kon allemaal. Iedereen zette ook een var
kentje op. Als je toen niet zelf slachtte dan was
je toch wel een buitenbeentje. Roelse zijn ge
zicht begint nog te glunderen als hij denkt aan
het typische Walcherse gerecht, "kort nat", 't
Water loopt me uit de mond. Dat waren stukjes
vet, en andere varkensonderdelen, verder werd
dat gemengd met rapen en peren. Nou, man
zegt hij enthousiast, daar liet je nooit niks van
over hoor, als alles uit de pan was. dan dronk je
zelfs het sap nog op. Ik koop nu nog wél een
gedeelte van een varken, maar 't echte is er toch
;*f.
Zo maar een Z.L.M.er
Maar alle gekheid op een stokje, Adriaan en
Johanna zij zijn een markant paar, en we ont
moetten ze toevallig, zomaar een lid van de
ZLM, zoals we er zoveel hebben, .en aéhter
ieder lidnummer staat dan toch weer een mens.
met zijn eigen leven en verhaal. In dit geval al
oudere leden, maar met een warm jong klop
pend hart, die nog midden in het leven
staan
Tijdens een korte bijeenkomst werd woensdagochtend door de sekretaris der Z.L.M., Mr. J.
Oggel, aan alle medewerkers van de Fa. v.d. Sande, alsmede aan de heer P. van de Sande zelf.
namens de Z.L.M. een blijk van waardering aangeboden als dank voor de vele jaren van prettige
samenwerking.
Aan een jarenlange samenwerking waarbij zowel de heer P. van de Sande.als het personeel
altijd klaar hebben gestaan om er voor te zorgen dat het landbouwblad op tijd bij onze
lezers in de bus viel, is dan nu een einde gekomen. Voor dit alles en de goede verstand
houding gedurende al die jaren, onze hartelijke dank aan allen in Temeuzen waa. mee we
zo'n lange tijd lief en leed hebben gedeeld. BI
Zuidelijke Landbouw Maatschappij, bood de
heer P. van de Sande een fraaie oude landkaart
van Zeeuws-Vlaanderen aan.
Aan de personeelsleden, die allen, de een meer
dan de ander toch met het landbouwblad heb
ben te maken gehad, werd een attentie aange
boden die vooral met de komende jaarwisse
ling nog voor heel wat vrolijke uurtjes kan
zorgen.
Mr. Oggel, bracht namens de ZLM de waar
dering over voor het vele werk dat altijd door
de fa. van de Sande is verzet, alsmede de uit
stekende service steeds verleend.
VAN WEZEL
Achter deze zetmachine heeft Hans de Lint al
heel wat lood voor het landbouwblad in woorden
en zinnen gevormd.
Frans Verstraete deed veel aan de korrektie.
waarna de pagina's in lood konden worden "af
gebonden" om te worden afgedrukt.
Een afscheid is niet zo maar iets. De ZLM
heeft dan ook gemeend dat aan het afscheid
van de fa van de Sande de verdiende aandacht
behoorde te worden gegeven.
Woensdag j.l. tijdens de opmaakdag, werd in
het kantoor van de drukkerij een gemoedelijke
bijeenkomst belegd, met de direkteur en de
personeelsleden. Mr. J. Oggel sekretaris van de
