Lucerneteler in het nadeel
Milieu en electriciteitsproblemen
Zorg dat het grasland goed de winter doorkomt
Zorg dat afdekmateriaal bietenhopen bij de hand is!
i©
rjpoE sowgT
5
OP NOORD-BE VEL AND is het werk bijna gebeurd,
enkele percelen (of gedeelteen daarvan) bieten moeten
nog worden gerooid, maar de ophaaldienst is nog niet
zover. Bij hen die aan de voor- en vroege leveringen
hebben meegedaan, zijn de bieten opgehaald. Zij zitten
niet bij de besten, niet wat gehaltes betreft en ook niet
wat kilogrammen per ha betreft. Zij waren er van uit
begaan dat na de lange hete zomer, de bieten maar
zo spoedig mogelijk naar de fabriek moesten; de kilo's
kwamen er toch bijna niet meer bij en de gehaltes wa
ren volgens de proefrooiingen hoog tot zeer hoog Je las
van ver boven de 16 Soms 17 18 c/c. Er waren er
zelfs die kwamen boven de 20 procent uit. Bovendien
vroegen de fabrieken zoveel mogelijk bieten te leveren
uit de kleigebieden, want op de zandgronden was het
helemaal hopeloos. En wat doet een bietenteler dan? Hij
gaat rekenen met kilogrammen, gehaltes, premies, en
tenslotte besluit hij maar een groot gedeelte van zijn
toch niet zo beste bieten te gaan rooien. Maar als dan
na een week de eerste uitslagen binnenkomen, weet je
al dat je van een koude kermis thuikomt. Gehalten
zakten door een beetje regen van boven de 20 naar
15 De kilogrammen vielen nog meer tegen dan je
verwacht had en de hele rekening bleek fout te zijn,
want de bieten zijn gaan groeien (volgens de laatste
gegevens nog meer dan 10 ton per ha) de gehalten zijn
laag gebleven, zodat de laatste leveringen beslist niet
slecht of zijn en daardoor in feite nog een flinke premie
Nu hangt er ons weer wat anders boven het hoofd
wat de suiker betreft, want nu maakt men van mais
een soort stroop die isomerose genoemd wordt en waar
van verwacht wordt dat het een konkurrent van riet
en bietsuiker zal worden. Zo zie je weer eens dat in de
landbouw de belangen niet altijd paralel lopen en dik
wijls de belangen van de verschillende landen mijlen
ver uiteenlopen!
Zo moeten we in Nederland zeer voorzichtig zijn met
de invoer van Amerikaanse aardappelen (ingevoerd door
onze grote exporteurs) waarin ziekten voor kunnen ko
men (ringrot) en waarmee we onze export naar de knop
pen kunnen maken.
Tenslotte nog iets over de uitzaai van zaaigras voor
voederdoeleinden zoals dat deze zomer werd genoemd.
Hiervan is veel mislukt en de inzaaier krijgt vergoeding
per ha voor zyn werk. Waarom krijgt een luzerneteler,
die ai jaren voor voederdoeleinden teelt en die deze zo
mer al zijn ingezaaide luzerne zag mislukken, geen ver
goeding? Discriminatie in de landbouw?
Vrijwel alle bedrijven op THOLEN EN ST PHILIPS-
LAND zijn aan hun laatste werkzaamheden bezig van
het jaar 1976. Enkele bedrijven en als u dit artikel onder
ogen krijgt reeds heel wat bedrijven zijn klaar met het
veldwerk. Er moeten dan nog alleen bieten worden af
geleverd en dan breekt voor de akkerbouwbedrijven de
rustige wintertijd (slaap?) aan.
Er is dan tijd voor het onderhoud van de werktuigen
en het eventueel aanbrengen van verbeteringen van de
bedrijfsgebouwen.
Voor de veehouderij ligt dat even anders, omdat juist
in de wintertijd de verzorging van het vee extra arbeid
en tijd kost. De wintertijd is verder een goede periode
om een aantal andere zaken die met het bedrijf verband
houden eens wat meer aandacht te geven. Het bezoeken
van vergaderingen is daarbij zinvol. Als voorbereiding
op de winteractiviteiten van de ZLM-afdelingen, werd
vorige week vrijdagavond een bijeenkomst gehouden voor
de kring en afdelingsbestuursleden. Onze bestuurderen
werden ingelicht over de werkzaamheden van 't ZIM-se-
De piekmeter van de PZEM, de zgn „Linke Loerder" re
gistreert alle, huishoudelijk- zowel als het bedrijfsstroom-
verbruik. Voor het platteland is echter de „nul-fase" te
laag, want daar kan niet op aardgas worden terug
gevallen
cretariaat en de instellingen van de Z!LM. Enkele zaken
meer op onze eigen kring betrekking hebbend, kregen
daarbij een ruime belangstelling o.a. de milieuheffinge
aanslagen van het Waterschap. Gesteld werd dat elk
Waterschap autonoom is, en dat houdt in dat elk Water
schap "zijn eigen heffingsregeling kan hanteren.
Gepleit werd om desalnietemin toch wel te streven
naar eenzelfde provinciale regeling, dit te meer omdat
men toch gezamenlijk één technologische dienst heeft
ingesteld Hier komt by, dat ons Waterschap ook stelt
dat men zich conformeert aan de opgestelde normen van
deze zojuist genoemde technologische dienst. Gebleken
is nu, dat de gehanteerde normen in de verschillende
Waterschappen verschillende zijn!
Er was veel kritiek op het tgeheel ontbreken van de
nodige voorlichting. Waarom en op grond waarvan de
bedrijven een dubbele aanslag hebben ontvangen, wordt
helemaal niet toegelicht.
Als het bedrijf geen water, behalve regenwater loost
op het oppervlaktewater, dan is de heffing ten onrechte
opgelegd en dan doen de betrokkenen er verstandig aan
om daartegen te reclameren. Deze bezwaren zullen spoe
dig moeten worden ingediend, omdat men binnen twee
maanden na dagtekening van de aanslag (30 sept.) be
zwaar moet maken!
Wij vragen ons af waarom het Waterschap niet de
veel aanvaardbaarder weg volgt, om op alle bedryven
te bekijken hoe het gesteld is met de verontreiniging en
op grond van de dan verkregen rapporten een daaraan
aangepaste aanslag op te leggen.
Een tweede heethangijzer bleken de piekmetera van
de FZEM te zijn. De handelswijze van de PZEM werd
danig aan de kaak gesteld. Als je eenmaal zo'n „linke
loerder" op je bedrijf hebt, dan kun je op een koude
morgen als de koelcellen draaien niet eens rustig onder
of op je elektrische deken genieten van een beetje elek
trische warmte! De „linke loerder" registreert alles, niet
alleen de stroom die je op het bedrijf gebruikt, ook en
helaas bijna vooral wat je privé gebruikt! (Meerdere col
lega's hebben vastgesteld dat in onze woningen plus mi
nus 4 a 5 kilo-Watt gebruikt wordt, zodat er bij een uit
gangspunt van 5 kilo-Watt (de op de meeste bedrijven
vastgestelde zgn. „nul fase") voor Wet bedryf niets meer
beschikbaar blijft! De PZEM heeft vastgesteld dat het
huishoudelijk gebruik slechts 2 kilo-Watt is. Over ge
heel Zeeland kan dat misschien het geval zyn, op het
platteland, dat van aardgas verstoken is, gaat deze re
kening beslist niet op!
Daar komt bij dat onze bedrijven by de aansluiting
destijds een flinke stroomafnamegarantie moesten beta
len, zodat ze wel verplicht waren om in hun woningen
o.a. elektrisch te gaan koken of op een andere wijze hun
betaalde stroom te benutten- Nu worden wy daarvoor
gestraft!
De werkzaamheden zijn op WALCHEREN vrijwel ten
einde. In enkele gevallen moeten nog bieten gerooid
worden en percelen op wintervoor geploegd. Een merk
waardig oogstjaar is omstreeks eind november vrijwel
achter de rug. Het meest opvallende is wel de betrekke
lijk geringe neerslag. We noteerden tot op heden 341 mm
neerslag voor het jaar 1976. Per 22 november dus nog
nauwelijks de helft van een normale hoeveeleid in een
heel jaar. Daarnaast de hoge temperaturen op vele da
gen in de afgelopen zomer. De vele uren zon, die de hoge
temperaturen veroorzaakte, maar daarnaast ook veel
energie leverde voor de groei, getuige de nog goede kg-
opbrengsten in vele gevallen. Al met al een jaar waar
voor vele akkerbouwers, ook gezien de financiële resul-
Dank zij het vry zachte en nog niet te natte weer tot
nu toe, ziin de werkzaamheden op SCHOUWEN-DUI-
VELAND zeer vlot verlopen Vele hebben de bieten al
aan de hoop. We kunnen gerust stellen dat momenteel
de bietenoogst achter de rug is. De afvoer naar de fa
briek verliep minder vlot. Plaatselijk liggen grote hopen
bieten. Vergeet vooral niet de mogelijkheid van vorst
in de komende periode en zorg voor afdekmateriaal, zo
lang de bieten nog niet afgevoerd zijn. T.a.v. de kg-op-
brengst kan gezegd worden dat deze de verwachtingen
heeft overtroffen. De gemiddelde kg-opbrengst van de
suikerbieten zal hier niet ver van de normale gemiddelde
kg-opbrengst afblijven. Het suikergehalte, wat eerst vrij
hoog was, is later door hergroei van het blad behoorlijk
ongunstig beïnvloed. Er is van bedrijf tot bedrijf nog
wel wat variatie, maar gemiddeld toch een laag gehalte.
In verschillende aardappelbewaarplaatsen is vanwege
de kiemlust een 2e behandeling met kiemremmingsmid-
delen nodig. Verder is het wenselijk zo koud mogelijk
te bewaren Dit laatste was niet eenvoudig vanwege de
vrij hoge buitentemperatuur, ook 's nachts.
De wintertarwezaai, die vr ij vroeg begonnen is, is nog
niet afgelopen. Op verschillende laatst gerooide bieten
percelen zal nog wel tarwe ingezaaid worden. De stand
van de gezaaide wintertarwe is goed. De voornaamste
rassen zijn dit jaar wel Lely en Caribo, ook Clement kan
nog goed meekomen. Verder o.a. Arminda, Okapi, Norda.
Vermoedelijk zal het areaal wintertarwe groter zijn dan
vorig jaar. Het ploegwerk verliep gunstig. De grond viel
mooi. Hoe later men ploegt hoe meer kans voor ongunsti
ge omstandigheden. Nu is 't nog niet te nat en laat het
ook zo ver niet komen. Trouwens velen zijn reeds klaar
met dit onderdeel, de basis voor een volgende oogst
taten, voor de komende jaren zouden willen tekenen.
Voor de veehouders ligt het anders. Hier heeft de
droogte wel zulke nare gevolgen gehad, dat ze nog wel
enige tijd merkbaar zullen zijn. Bij de akkerbouw heeft
de schaarste van enkele vrye marktprodukten een aan
zienlijke prijsstijging tot gevolg, zoals bij uien en aard
appelen. Bij de zuivel- en vleesproduktie is dit niet gfe-
beurd. Integendeel, men overweegt eerder een heffing
op de te leveren melk!
Afgelopen winter is er in sommige percelen grasland
nogal wat schade aangericht door emelten Het is niet
onmogelijk dat ook de aanstaande winter weer emelten
in grote getale voorkomen. Zonder aanleiding een be
strijding uitvoeren is weinig zinvol. Het beste is, eerst
een onderzoek naar het voorkomen in te stellen. Dit kan
men doen door een stukje zode van 1 dm2 en ongeveer
8 cm dik uit te snijden en in een zoutbad te leggen. De
emelten worden dan snel zichtbaar. Het zoutbad wordt
klaargemaakt door 1 kg zout in 5 liter water op te los
sen. Van de meeste percelen grasland is de zode redelijk
goed hersteld. Laten we nu o_ok zorgen dat het grasland
goed de winter doorkomt, dus een eventuele emelten-
plaag bestrijden en de ontwatering bevorderen. In veel
gevalln is het Italiaans raaigras reeds omgeploegd. Som-
migeen hebben o.a. de kopeinden eerst het grammoxone
gespoten, teneinde hergroei van het gras te voorkomen.
Dit is een goede maatregel en zeker aanbevelenswaardig
voor percelen die nog geploegd moeten worden. We
hebben enige vrees dat op percelen waar dit niet ia
gebeurd er nog wat hergroei zal optreden en ook dan
weer een 'bestrijding nodig maakt.
Geleidelijk aan komt het vee nu definitief op stal De
igrasgroei is nu gering, zodat de voorraad snel vermin
derd, terwijl de kans op schade aan de zode door trappen
toeneemt.
Deze week kregen we de rekening in de bus van het
bietenrooien door onze eigen samenwerkingsvorm Te
velde hebben we er even aan moeten wennen, dat de
bieten op afspraak in samenwerking met de loonwerker
en diverse collega's gerooid werden. Het vereist een
perfecte organisatie welke de rooicapaciteit zeer ten
goede komt. Zo'n eerste rooiseizoen heeft ons echter wel
enkele ervaringen ryker gemaakt. Bij de opzet van de
samenwerkingsvorm hadden we hoofdzakelijk aan het
type van de zelfrijdende rooimachine gedacht en verder
aan het rooi- en het afleveringsschema. Toch zijn er in
de praktijk veel meer factoren in het spel. Het trans
port van de bieten vanaf het land is al een hoofdstuk
apart fti dit wordt veelal veroorzaakt doordat de wa
gens van de collega's niet uniform zijn. Vier-tonners pas
sen niet :n dit systeem, want ze drukken de capaciteit
van de rooimachine enorm. Verder moeten de kopak-
kers een voldoende breedte hebben om vlot te kunnen
keren. Voor het volgende jaar hebben we de afspraak
gemaakt, dat op zyn minst een breedte van 18 meter
moet worden aangehouden en het kan best eens wezen,
dat we in de toekomst no;g breder zullen gaan werken.
Veel hangt hierbij af van de breedte van de spuitmachi-
nes en van de andere werktuigen welke in de moderne
bietenteelt gebruikt worden.
Bij de opzet van het rooischema wordt overwegend
rekening gehouden met het afleveringsschema aan de
fabrieken en verder met de wens van inzaai van winter
tarwe op de betreffende percelen. De factoren grond
soort en slecht weer mogen we hierbij echter ook niet
over het hoofd zien, want op de zeer zware grond zou
toch eigenlijk voor half oktober gerooid moeten zijn. Na
die datum geeft de lichte grond nog weinig problemen,
maar dit is een punt wat in een samenwerkingsvorm
niet altijd even gemakkelijk valt te regelen. Overcapa
citeit blijft daarom geboden, doch dat verhoogt wel de
kosten.
Een goede basis voor onze samenwerkingsvorm is wel,
dat we er tevens een gespreksgroep van gemaakt hebben
•Iedere maand komen we een avond bij elkaar en de be
langstelling daarvoor is zeer groot. Voor de pauze be
spreken we een punt dat vooraf op de agenda is ge
plaatst en nadien komen nog diverse dagelijkse punten
aan de orde. De wens tot samenwerken wordt hierdoor
gestimuleerd en het begrip voor elkaar wordt er door
verbeterd. Zo lijkt thans na één seizoen van samenwer
ken in de bietenoogst de volgende stap namelyk het ge
zamenlijk rooien van aardappelen heel dicht bij te zyn
Later zal misschien het graan- en stro-oogsten weer
volgen en zo zijn er nog meer dingen op te noemen. De
weg van de geleidelijkheid en van de financiering spe
len hierbij een grote rol. Opvallend is wel hoe goed de
oudere- en de jongere collega's elkaar in dit samenspel
kunnen vinden. De ervaring van de een en het tech
nisch vernuft van de ander zijn daarbij onmisbare
schakels.
Wensen zullen er altyd wel zijn en ook wel 'blijven
in de landbouw en in de huiselijke kring natuurlijk ook
en wel speciaal zo tegen 5 december. Vroeger kon de
Sint het ook af met één knecht en één paard, maar zo
zou het nu ook niet meer lukken. Alles is in beweging
op en om de boerderij, maar ook rond het heerlijk
avondje. Een boer van alle markten thuis.
moet tegenwoordig veel van huis.
In Brussel en Den Haag wordt druk gepraat,
hoe het met de Europese landbouw staat.
De boerin heel proper en bedaard.
heeft steeds de zorg voor huis en haard.
Zij wacht heel braaf en zeer gedwee,
op een cadeau van SINT en minister v. d STEE.
