Leendertse
laat het loof niet liggen
P iet Leendertse is geen filantroop, maar een
doordenker, die eens precies op een rijtje zette
wat er nou eigenlijk allemaal nodig zou zijn om
op een verantwoorde wijze het Zeeuwse bie
tenblad naar de veehouderijgebieden in Bra
bant te vervoeren. De nood met betrekking tot
de ruwvoedersituatie is en was daar erg hoog.
Allerwege werd uitgebreid gepraat over de
vraag hoe lossen we die precaire ruwvoeder-
voorziening op. We willen niet zeggen dat het
op veel plaatsen alleen bij gepraat bleef. Hele
maal niet. maar niet overal werd het organisa
torisch zo in zijn vat gegoten dat het bietenloof
ook snel ter plekke zou zijn. Daar kwam nog bij
H et blad en kop wordt daarna naar een hoek
M aar Piet. die als loonwerker, voortdurend
in de gaten moet houden-dat hij de arbeids
voorziening van zijn bedrijf zo efficient moge
lijk laat verlopen. Er voortdurend op uit is om
een regelmatige hoeveelheid werk voor zijn
machines en mensen te hebben, zag reeds van
de zomer toen hij zich ook bemoeide met de
strotransporten naar de veehouderijgebieden.
dat hij toen al aan de slag moest om het bie
tentransport te organiseren. Tijdens de kon
takten met de fouragehandelaren rijpte een
plan. Het plan werd uitgevoerd en we konden
daar nu in de praktijk de werking van zien.
H et spreekt vanzelf dat dit systeem staat of
valt bij de planning^ die vooraf is uitgevoerd.
Het weer laten we clan maar even buiten be
schouwing, want dat is een onberekenbare
faktoj; in de landbouw. Toch hoopt Piet dat hij
dit seizoen zo'n honderdvijftig tot tweehonderd
ha bietenkop en loof naar de veehouders kan
transporteren.
D e zesrijige rooier wipt de bieten er met ge-
Loon en denkwerk in Kamperland
a
P iet Leendertse in het Noord-Bevelandse Kamperland is een loonwerker, maar dat niet
alleen hij is ook een groot organisator, en daarbij heeft hij ook nog een technische knobbel.
Dat zijn allemaal pluspunten die er toe hebben geleid dat zijn bedrijf is uitgegroeid tot het
grootste in de verre omtrek. Piet is reeds eerder in het nieuws geweest,in het natte jaar van
74 toen hij met zijn bietenrooisysteem iedereen deed verbazen door onder de meest barre
omstandigheden toch aan het rooien te blijven. Wanneer we nü echter aan Leendertse
denken dan doen we dat omdat hij een systeem heeft uitgedokterd waarbij het mogelijk
wordt om bietenblad en koppen schoon en efficiënt te winnen, en deze daarna hun weg te
laten vinden naar de veehouders in het Brabantse.
Eerst alles op een rijtje zetten
waarin het bietenblad wordt geblazen, en het is
nu met dit systeem helemaal niet zo veel be
schadigd. als werd gevreesd.
Het loof. zoals het dan op de wagen komt heeft
natuurlijk niet zo veel gewicht. Maar om toch
niet al te veel heen en weer te moeten rijden,
werden de boorden van de wagens extra ver
hoogd. zodat veel meer kop en loof kan worden
geladen. Bij deze ontbladeraars die zes rijen
bieten tegelijk meeneemt, zijn twee trekkers
met kipwagens en die kunnen het bietenblad
goed afvoeren.
Bietenblad mag niet te lang liggen
Vervolgens wordt het naai een verzamelpunt op het land gereden.
dat er velen waren, veehouders met name. die
maar weinig vertrouwen hadden in het bieten-
loof dat door de zesrijige machines zou worden
gerooid, omdat het volgens hen veel te veel zou
verpulveren, niet snel in de kuil kon zijn. en
dan verschrikkelijk zou gaan broeien, waar
door het als veevoer snel aan waarde zou ver
liezen. Natuurlijk zijn er hier en daar door ak
kerbouwers en veehouders wel individuele
kontakten gelegd, en dat loopt ook wel.
Deze zomer reeds kontakt met fouragehandel
Bietenontbladeraar verpulvert niet
Z oals we al opmerkten Piet L.eendertse is
geen filantroop, maar een zakelijke doorden
ker. Hij heeft aan zijn machines de nodige
voorzieningen getroffen om in de bietencam
pagne het bietenloof en de koppen te kunnen
winnen. Hij is begonnen om een zelfrijdende
bietenkopper met blazer rijklaar te maken. Het
rijdende gedeelte van de machine hebben ze
daar in de werkplaats bij L.eendertse zelf ge
maakt. Het is hydrostatisch aangedreven, met
een prettige cabine, van waaruit een goed
overzicht op het werk wordt verkregen. De
machine heeft een hoge kapaciteit. naast deze
machine rijdt een trekker met een wagen.
van de blok bieten gereden, vlak bij de vaste
weg. waar het op een hoop wordt gekipt.
Bij L.eendertse hebben ze wel begrepen dat je
het produkt ook snel moet kunnen laden. Het
meest geschikte apparaat daarvoor was een
kraantje. Dat hebben ze toen ook aangeschaft,
speciaal voor dit doel. Normaal gesproken zou
nu dus alles geregeld zijn. Maar het transport
moet ook geregeld worden, en wel snel. want
dat bietenblad mag niet te lang blijven liggen.
Maar het is dit jaar nog niet voorgekomen dat
het blad langer dan een halve dag lag. De af
spraken met de fouragehandel. en de vervoer
ders is zo geolied, dat daarbij zich geen moei
lijkheden voordoen. Het kraantje wordt in re
kening gebracht van de fouragehandel. Zodra
een vrachtwagenkombinatie geladen is vertrekt
hij naar een bedrijf in Brabant, daar wordt het
lossen ook weer snel ter hand genomen. Na
tuurlijk wordt er met meerdere vrachtwagen-
kombinatie's gereden, zodat de kuil snel kan
worden volgereden, en kan worden afgedekt.
Theoretisch plan, praktisch uitgewerkt
De akkerbouwers verkopen het loof aan de
fouragehandel. Piet L.eendertse. zorgt er voor
dat het netjes en schoon op de vrachtwagen kan
worden geladen terwijl tot slot de fouragehan-
delaar het produkt naar de afnemer brengt. En
nu de kosten... De akkerbouwer krijgt gewoon
zijn prijs, al naar gelang hij er voor heeft ge
vraagd. L.eendertse-vraagt natuurlijk een extra
bedrag aan rooiwerk. vanwege het gescheiden
koppen en afvoeren, ongeveer honderd vijf en
zeventig gulden per ha. Blijft de veehouder die
tenslotte de somma van alle kosten moet neer
tellen voor zijn veevoer. Maar hij krijgt in het
kader van de ondersteuning aan getroffen vee
houders een transportsubsidie per ton. Welnu
neem als voorbeeld dat hij twintig gulden per
ton subsidie krijgt. Dat betekent evenwel dat
die veehouder die toch al voor hoge kosten zit.
die subsidie nog niet in handen krijgt, pas later
als alles achter de rug is zal dat bedrag worden
uitbetaald. L.eendertse zag dat probleem ook
wel zitten, en heeft daarvoor ook een oplossing
a
mak uit. Mede dankzij de bewegende rooi-
scharen. De suikerbieten komen 'met weinig
tarra en geen noemenswaardige beschadiging
op de wagen. Het gaat allemaal zo snel en zo
gemakkelijk, dat het maar een spelletje lijkt.
Niemand laat er nog een zweetdruppel bij.
Toch is het niet allemaal zo vlekkeloos. Naar
mate de rooimachines hun kapaciteit kunnen
opvoeren, worden ook de kosten hoger, terwijl
er voor de loonwerker nauwelijks meer rooi-
Direkt na het lossen, wordt er al weer een begin gemaakt met de werkzaamheden voor de afvoer.
In deze bedrijfsgebouwen heeft Leendertse ruim 1500 m2 vloeroppervlak tot zijn beschikking.
gezocht. Iedereen heeft er voordeel van. L.een
dertse heeft een stuk extra arbeid ingebouwd,
de akkerbouwer, krijgt een goede prijs voor
zijn loof. de fouragehandelaar verdient er het
zijne aan. en tenslotte is de veehouder er ge
deeltelijk mee uit de nood. Misschien, zal het
de eerste tien jaar niet meer zo extreem droog
worden, en misschien zal de noodzaak tot het
aankopen van ruwvoer niet meer zo dringend
zijn, maar we zullen er in de praktijk goed aan
doen om niet te vergeten wat het initiatief van
Piet L.eendertse waard is. We kunnen er alle
maal wat van onthouden.
Meer rooikapaciteit, voor gelijkblijvend areaal
bieten
bare ha bijkomen. Piet L.eendertse is nuchter
genoeg om te beseffen dat het systeem zoals dat
op Noord-Beveland geldt, met betrekking tot
de rooicombinaties. waarbij een aantal akker
bouwers zijn aangeslcten. in feite een goed
systeem is. De moordende konkurrentie. en de
onzekerheid van het aantal te rooien ha is er
een beetje mee opgeheven. De kapaciteit en de
prijs van de machines wordt groter, en het
aantal ha niet. De rooikombinatie die ik nu
bedien biedt me zo'n honderd vijftig ha per
seizoen, plus hier en daar nog wat hektares van
mensen die perse niet bij een kombinatie aan
gesloten willen zijn. Maar deze oppervlakte is
eigenlijk te klein. Vooral nu we het systeem met
de dertien bieten-leveringen kennen, zouden er
veel meer ha beschikbaar moeten zijn. Een
oplossing, zie ik. dan ook alleen maar in een
Het loof en de koppen, wordt met zes rijen tegelijk van de suikerbieten gescheiden.
VL
