Een composthoop
in de eigen tuin
Banden in de landbouw
i-iSPF* l,l"ll,k
Kanttekeningbij
wintertarwe 1976
ICI-film over gewasbeschermingsmiddelen
Jaarverslag 1975, Cultuurtechnische Kommissie,Cultuur Technische Dienst en
Stichting Beheer Landbouwgronden
mm
15
Het in eigen tuin com posteren van afval van tuin en huis kan
voor de grondverbetering zeer goede resultaten opleveren. Al is
meestal de bemestingswaarde niet zo groot, de structuur van de
grond wordt gunstig beïnvloed. Onder structuur verstaan we de
verhouding tussen lucht, water en gronddeeltjes. Vooral voor
kleigronden en hooggelegen zandgrond is het bovenstaande
belangrijk. Ook kan men verwachten, dat het aantal
regenwormen veel groter wordt. Een gazon, waarvan in de zode
veel wormen voorkomen zal zich beter ontwikkelen, omdat er
meer lucht bij de wortels kan komen. Een nadeel is, dat
regenwormen tot voedsel dienen van de mollen, die we liever
niet in onze siertuin hebben.
Voor het opzetten van een composthoop zoeken we een vochtige
plaats in de schaduw. Meestal verdient het aanbeveling een
betonplaat of iets dergelijks op de grond te leggen. Vooral geen
kuil graven! In het laatste geval wordt de compost ,s winters te
nat. Heeft men weinig afval, dan is het aan te bevelen van
planken aan drie kanten een lage schutting te maken. Bij het
composteren kan een temperatuurverhoging optreden; dit
versnelt het proces van de vertering. In een kleine hoop is
bedoelde temperatuur lager dan in een grotere. Een schutting
isoleert de warmte.
Bij dit verteringsproces spelen bacteriën een grote rol. Wanneer
we de afval uit de keuken en van de tuin mengen met compost,
wat bijna klaar is' bevordert dit de werking van de bacteriën.
Heeft men geen compost, dan kan goede tuingrond ook wel
gebruikt worden. In de handel is een middel verkrijgbaar, welke
hetzelfde resultaat bereikt. Kranten vergaan heel langzaam. Dit
wordt veroorzaakt door de drukinkt. Afgemaaid gras dient men
direct door het andere afval te mengen. Niet alles is bruikbaar.
Loof van zieke planten is vooral niet aan te bevelen. De ziekte
kan door de hele tuin worden verspreid. Uit voorzorg kan men
beter geen loof van dahlia, aardappel, chrysant, herfstaster en
boon gebruiken. Vooral niet al te veel blad van de eik
verwerken.
Voor vertering is lucht, water en warmte nodig. Soms brengt
men een laag takken onder de composthoop aan. Dan kan er
meer lucht bij het afval komen. De hoop moet echter hierdoor
niet te droog worden. Ook plaatst men midden in het afval wel
een grote paal, welke erïlit gehaald wordt, wanneer de hoogte
bereikt is. Ongeveer 4 of 6 keer per jaar wordt de hoop
omgewerkt. Meteen mengen we er dan stalmest of kunstmest
door. In het laatste geval nemen we hiervoor kalkammon-
salpeter. Wil men in de zomermaanden niet tegen een afvalhoop
aankijken, dan is er een mogelijkheid om eind mei
sierkalebassen er op te zaaien. Met hun grote bladeren
bedekken deze planten de gehele zaak.
In februari/maart strooien we het compost op het gazon. Vooraf
zal het waarschijnlijk nodig zijn het compost te zeven om de
grovere delen te verwijderen. Dan echter vooral geen
kleinmazige zeef gebruiken! De iets grotere deeltjes hebben een
gunstige werking, want deze zijn meestal nog niet al te veel
verteerd.
Voor het verpotten van kamerplanten gebruiken we
verschillende grond mengsels. Bij begonia, azalea,
flamingoplant e.a. kan compost zeer bruikbaar zijn.
Tussen de heesters en in de groentetuin spitten we de compost
ondiep onder. De bovengrond mag n.l. de compost niet van de
lucht afsluiten.
in een tuin, waarin regelmatig compost wordt verwerkt, kan
men een betere weerstand tegen droogte en een betere groei
verwachten.
Stichting H.V.P. - Segbroeklaan 104, ,s Gravenhage.
Kenmerkend voor het verslagjaar waren tegenstellingen in de
voortgang van de verschillende activiteiten. Naast negatieve
aspecten zoals een dieptepunt in het stemmings programma
(11.000 ha) en de als gevolg van het velt noodzakelijke overleg
op allerlei niveaus traag verlopende voortgang van de
voorbereiding van ruilverkavelingen kan ook op positieve
ontwikkelingen worden gewezen.
De relatienota over de verhouding tussen natuur en landschap
kan voor de landinrichting in de toekomst van veel betekenis
worden. In de nota zijn onder andere voorstellen uitgewerkt
voor beheersregelingen, terwijl door een werkgroep de normen
en maatstaven worden bestudeerd op basis waarvan aan de
landbouw financiële tegemoetkomingen kunnen worden
verstrekt voor beperkingen in de bedrijfsvoering in het belang
van natuur en landschap.
Per 1 juli werden enkele wijzigingen van de Ruilverkavelingswet
1954 van kracht. Bij de na die datum gestemde ruilverkaveling
wordt de stemmingsuitslag uitsluitend nog bepaald door de
daadwerkelijk uitgebrachte stemmen terwijl het stemrecht
behalve aan eigenaren nu eveneens aan pachters toekomt. De
ruilverkavelingsrente werd verhoogd van 5 naar 6%, te betalen
gedurende 26 jaar na afloop van de ruilverkaveling, tegen 30
jaar voorheen. Van belang voor de voortgang vart de
voorbereiding van een groot aantal ruilverkavelingen was ook
de toezegging van de Staatssecretaris van CRM, dat de adviezen
ICI heeft een nieuwe film gelanceerd onder de titel '„HET
LEVEN OP DE WEEGSCHAAL". Deze Nederlandse
gesproken 16 mm. kleurenfilm, met een tijdsduur van 22
minuten, laat zien hoe middelen worden ontwikkeld om
gewassen te beschermen tegen de verwoestingen door
insektenplagen, ziekten en onkruiden. „LEVEN OP DE
WEEGSCHAAL" neemt de kijkers mee naar „Jealott's Hill",
het onderzoekstation van ICI; waar de camera beelden laat zien
van de uitgebreide en kostbare proeven, die worden uitgevoerd
om achter de biologische werking en de invloed op het milieu
van een mogelijk nieuw gewasbeschermingsmiddel te komen.
GEWASBESCHERMING BESTRIJDT ONDERVOEDING
Er zijn 1 1/2 miljard mensen ondervoed500 miljoen
mensen stervend van honger.... elk jaar 75 miljoen mensen meer
geboren... dit zijn enkele van de harde cijfers waardoor men
wordt doordrongen van de realiteit van het leven in de wereld
van vandaag. De meeste mensen accepteren de noodzaak van
het verbouwen van meer voedsel om deze hongerige monden te
vullen. Maar in een wereld, waarin jaarlijks éénderde van de
potentiële voedseloogst verloren gaat aan verwoesting door
plagen, ziekten en onkruiden, wordt de rol van gewasbescher
mingsmiddelen vaak misverstaan en betwist op gronden die
weinig te maken hebben met de realiteit van moderne
onderzoekingen, ontwikkelingen en toepassingen van gewasbe
schermingsmiddelen. Als haar aandeel daarin, heeft ICI vele
miljoenen geinvesteerd in de ontwikkeling van gewasbescher
mingsmiddelen, die een enorm aantal verschillende gewassen
Ing. H. de Boer
uit Aspekten van de landbouw in de Usselmeerpolders.
Naarmate de machines en transportmiddelen zwaarder worden,
is het gebruik van goede banden van groter belang. Zware
machines hoeven niet nadelig te zijn uit oogpunt van struktuur;
wanneer ze met grote banden zijn uitgerust is de bodemdruk
zeker niet groter dan bij lichte machines. Belangrijk is daarom
dat elke trekker of machine met aangepaste banden is uitgerust.
Trekkers
Het werken met trekkers brengt met zich mee dat er ncgal eens
over het land gereden moet worden; daarom zijn ook hier grote
banden erg belangrijk.
De grootte wordt echter beperkt door de bandbreedte wanneer
er tussen de rijen of in de ploegvoor moet worden gereden. Om
deze reden mag de maximumbreedte niet groter zijn dan 13.6
inch. Ter kompensatie van deze beperkte breedte is het gewenst
een zo groot mogelijke diameter te nemen. B)anden met weinig
koordlagen (6 of 8) sporen weinig in; maar hebben minder
draagvermogen dan banden met meer koordlagen. De
bandenfabrikanten beschikken over tabellen waarin het aantal
kg belasting per band is aangegeven.
Men moet steeds trachten een zo goed mogelijk kompromis te
vinden tussen de gewenste sterkte (maximale belasting) en een
zo groot mogelijke soepelheid (weinig koordlagen) van de band.
van de Natuurwetenschappelijke Commissie van de Natuur-
beschermingsraad in een vroeger stadium van de voorbereiding
zullen verschijnen.
Het aantal gestemde ruilverkavelingen was dit jaar zeer laag.
De vertraging werd voor een groot deel veroorzaakt door
problemen die inmiddels zijn opgelost, zoals de wijziging van de
Ruilverkavelingswet en de invoering van de inspraakprocedure.
Het aantal aanvragen voor een subsidie in het kader van de
bijdrageregeling voor particuliere cultuurtechnische werken
overtrof de verwachtingen aanzienlijk. De verwerking van deze
aanvragen, die naast de normale werkzaamheden moest
geschieden, betekende een aanzienlijke taakverzwaring, met
name voor de medewerkers in de provincies. Niettemin bleek
het mogelijk de 37000 aanvragen binnen de gestelde termijn af
te handelen.
Voor Zeeland heeft het uitstel van de beslissing over de wijze
van afsluiten van de Oosterschelde de besluitvorming ten
aanzien van vele planologische en technische onderwerpen,
vertraagd. De drie groene nota's en hun mogelijke invloed in
Zeeland waren herhaaldelijk in vele kringen onderwerp van
beraad. Aan de mogelijkheid van het afsluiten van overeen
komsten werd de voorkeur gegeven, zeker nu voorshands niet
aan een nationaal landschapspark in Zeeland wordt gedacht en
de nationale parken zich beperken tot de Grevelingen en
eventueel het Land van Saeftinge.
over de gehele wereld beschermen, maar die kunnen worden
toegepast zonder de mens en zijn omgeving aan gevaar bloot te
stellen.
ONDERZOEK IS WERK VAN LANGE DUUR!
Een groot deel van het onderzoek in Jealott's Hill wordt
georganiseerd door de Environmental Sciences Group, die alle
potentiële nieuwe gewasbeschermingsmiddelen nauwkeurig
onderzoekt en ervoor zorgt, dat voor het milieu onaanvaardbare
materialen in een vroeg stadium worden afgekeurd. Deze groep
bestaat uit ecologen, biochemici en andere specialisten, die
samen verantwoordelijk zijn voor zeer uitgebreide proeven, die
voor elk nieuw produkt vijf jaar of langer kunnen duren. De
strekking van het werk wordt misschien het best aangegeven als
men kijkt naar het onderzoek op het gebied van de ontwikkeling
van een luisbestrijdingsmiddel - luizen zijn bekend om de
verwoestingen die ze in vele gewassen kunnen aanrichten. De
luizen zijn de natuurlijke prooi van het lieveheersbeestje en het
is dus gewenst een chemische stof te gebruiken die de luizen
bestrijdt, maar het lieveheersbeestje ongemoeid laat. zodat de
natuurlijke en gesynthe 'tiseerde gewasbeschermers zo gunstig
mogelijk in elkaar grijpen.
Er werd precies zo'n chemische stof ontdekt en deze wordt in
vele landen met succes in de handel gebracht.
In Nederland is de verspreiding van de film in handen gegeven
van het Technisch Film Centrum TJF.C., Arnhemsestraatweg
17, Velp (GId.).
Er kan aan deze eis gemakkelijker worden voldaan naarmate de
band (in feite het luchtvolume ervan) groter is.
Naast bandspanning, draagkracht en insporing is bij
trekkerbanden het profiel erg belangrijk.
Voor natte kleigrond voldoet een profiel met hoge nokken en
een grote nokafstand het best. Voor lichte grond en voor
weidebouwdoeleinden heeft een profiel met lage nokken de
voorkeur. Verder is in de weidebouw een brede band
aantrekkelijk; daarnaast kan dé mogelijkheid van dubbele
montering, hier uitstekende diensten bewijzen. Ook in de
akkerbouw neemt de belangstelling voor dubbele montering,
voor gebruik in het voorjaar, toe.
De ervaringen daarmee zijn tot nu toe beter dan het gebruik van
kooiwielen. Om vollopen te voorkomen, kan het best een
tussenruimte van 12 h 15 cm worden aangehouden.
Wagenbanden
Voor wagenbanden is vooral het voorkomen van diepe sporen
belangrijk, meestal gepaard gaande met een geringe trekkracht.
Ook hierbij is het, evenals bij trekkers, belangrijk dat soepele
banden (weinig koordlagen) worden gebruikt die toch een zware
last kunnen dragen. Voor dit laatste moet een soepele band dus
een groot luchtvolume hebben. Deze zogenaamde
lagedrukbanden zijn speciaal ontwikkeld voor gebruik op het
land.
Wanneer ze worden belast gaan ze uitwangen, met andere
woorden het aanrakingsoppervlak met de grond wordt groter.
Hiermee wordt vermeden dat bij het belasten van de banden
(eigenlijk de wagen) de druk van de banden op de grond steeds
groter wordt.
Inplaats daarvan wordt de last bij het uitwangen over een
grotere oppervlakte verdeeld. Hierdoor wordt de druk per cni2
niet: groter en zal de insporing niet toenemen. Wanneer hoge
drukbanden worden gebruikt zullen deze bij verlaging van de
spanning nauwelijks uitwangen en zal bij belasting de
gronddruk sterk toenemen en daarmee ook de insporing.
Bij wegtransport bestaat het gevaar dat door de beweging van
het karkas bij lage drukbanden deze te heet worden en
daardoor kapot gaan. Dit kan het best worden ondervangen
door de spanning te verhogen en de rijsnelheid niet te hoog op te
voeren. Bij veel wegtransport is het aan te raden daarvoor een
tweede stel hogedrukbanden te gebruiken.
Bij de grote wagens van meer dan 6 ton is het noodzakelijk een
tandemstel te gebruiken omdat de belasting per band anders te
groot wordt.
Bekende landbouwbanden op dit moment zijn Vredestein en
Trelleborg. De laatste onderscheidt zich door de relatief grote
breedte, waarmee uitstekende ervaringen zijn opgedaan.
De grond wordt daardoor minder opzij gedrukt zodat de
insporing minder groot is.
De tendens naar een grotere breedte begint meer terrein te
winnen en blijft voor de toekomst de aandacht verdienen omdat
deze bouwwijze verschillende voordelen biedt, zoals een grotere
stabiliteit en een geringere insporing. Eventuele schade bij het
rijden door aardappelen of bieten valt meestal erg mee.
Hoog halmgetal en een vlakte vol tarwe-aren, zomer 1976.
Bij de beste percelen zijn uitlopers tot meer dan 7000 kg
korrelopbrengst per ha.
Op de goede kleigrond geeft wintertarwe dit jaar in het
algemeen een beste korrelopbrengst. Verbeteringen in de
teelttechniek middels minder zaaizaad, nauwere
rijenafstand, voldoende fijn zaaibed, waarin het zaaizaad
niet al te diep maar wel goed gelijkmatig wordt
ondergebracht, en daarbij een gedeelde stikstofgift geven
wintertarwe de mogelijkheid om zich waar te maken.
Dit voorjaar was er vrijwel geen vcetziekte en de tarwe stond
vroeg in de bloei en wel rond 10 juni. Door de regen in het
weekend van 20 juni kon de gedeelde stikstofbemesting goed
zijn werk doen. Als gevolg van de droogte met extreem hoge
temperaturen verliep de afrijping te snel. Schimmels
hebben in het algemeen geen afrijpingsziekten van betekenis
veroorzaakt en op diverse percelen wintertarwe hebben de
lieveheerbeestjes de luizen in de tarwearen goed opgeruimd.
Bij een meer normaal verloop van de afrijpingsperiode zou
volgens deskundigen van de Landbouw Hogeschool en het
Proefstation voor de Akkerbouw de nu toch al hoge
korrelopbrengst nog wel rond 15% hoger zijn geweest.
Zevenbergen 1976. ir. J.A.H. Haenen.
