sower
Zorg voor goede struktuur van het bouwland
Aardappeloogst begonnen: opbrengst valt tegen!
Stand stambonen en uien gaat achteruit!
Graan oogst valt enorm mee!
w-
5
Aan de lange droogteperiode leek op NOORD-BEVE
LAND vrijdag een eind te zullen komen. Door ongeveer
7 mm regen in het weekend kwam de totale hoeveel
heid neerslag van juli nog op 23 mm. Maar door zon en
wind is, vandaag 1 augustus de regen van deze laatste
regenbui ook ai weer verdampt!
Was het vrijdagmiddag niet gaan regenen, dan zou
bijna de'hele graanoogst in juli nog gedorsen zijn. Nu
blijft er nog wat staan voor het begin van deze maand.
De opbrengst van tarwe valt erg mee. Wie had enige
weken terug durven denken aan een opbrengst van 5V2—
IVz ton per ha en dan in juli geoogst! De ervaring is dat
droge jaren dikwijls meevallen, maar in deze zomer
was het toch wel te extreem heet en droog. Misschien
kunnen we na deze laatste regen ook zien of de in het
voorjaar gezaaide grasgroenbemesters nog in leven zijn
of helemaal zijn verdroogd. Als ze nu zouden gaan
Nog steeds heeft het in WEST ZEEUWS-VLAANDE-
REN niet geregend, terwijl we nu al zo'n drie weken
via de radio en TV horen spreken over regen die ver
wacht wordt en die elders in de lande wellicht ook
gemeten wordt.
De aardappelhandelaren zijn met de oogst van vroe
ge aardappelen gestart. Een groot deel ervan staat in
het zandgebied, zodat tijdens het rooien de stofwolken
reeds op grote afstanden waren te zien. We horen spre
ken over een opbrengst van 10 tot 15 ton per ha. Een
paar percelen haalden zelfs 20 ton per ha. Ziedaar een
pover resultaat. Op een veel hogere opbrengst van de
Bintjes rekenen we eigenlijk al niet meer, omdat het
er steeds meer op lijkt dat de vitaliteit uit de plant
verdwijnt, en zelfs een zeer natte maand augustus dan
onvoldoende zal helpen. We zien het niet meer zitten
dat zgn. sekunda're knollen nog rooibare knollen zou
den kunnen worden. We hopen dan ook maar op een
goede prijs.
Wij hebben de indruk dat we met al onze zorgen om
de droogte de bespuiting in de uien, o mdeze langer te
kunnen bewaren, hebben vergeten. Er is eigenlijk geen
perceel meer te vinden waar nog dusdanig veel groen
blad aanzit dat het middel ook effekt kan sorteren- Met
de uien zit het goed fout. Een aantal percelen is amper
de moeite waard te oogsten, zo klein is de bol. Iemand
zei kortgeleden terecht: de klappen vallen in de late
gewassen. Daarmede bedoelend, bonen, bieten, aard
appelen en uien. Over de schade in bieten schreven wij
eerder. Wat de stambonen betreft zij nwe de afgelopen
week bijzonder geschrokken. Veelal worden steeds maar
kleine peultjes gevormd die dan weer verdroogt van
de plant vallen. De aanhangende peulen zijn te klein
en slecht gevuld. Ook hiervan kunnen we niet anders
verwachten dan een kleine oogst met wellicht prijzen
die we voordien voor niet mogelijk hadden gehouden.
Optimistisch moeten we toch wel zijn over de op
brengsten van zomergerst en wintertarwe. Weinigen
hadden dit verwacht, maar het valt beslist mee. De kg-
opbrengsten zijn zelfs goed te noemen, met een duide
lijk verschil ten nadele van percelen of perceelsgedeel
ten waar niet werd gespoten tegen afrijpingsziekte.
Maar dit laatste komt niet veel voor. Rekenen we daar
bij de hoge prijzen voor het stro dan mogen we tevreden
zijn, al zal iemand die stro moet kopen, dit ons niet in
dank afnemen
Bij al de goede berichten over de graanoogst, moeten we
niet vergeten, dat er ook opbrengsten waren van slechts
2000 kg per ha.
We hebben ook gelezen over de steunmaatregelen, ge
troffen door de regering om de ruwvoederproduktie
veilig te stellen. Wij zien het telen van nagewassen in
ons gebied niet zo zitten, omdat het gewoonweg in de
meeste gevallen ondoenlijk is een zaaibed voor deze
gewassen te verwezenlijken. Verder een garantiestel
ling van 300 per ha bij mislukken van zo'n gewas. Wie'
bepaalt straks of een gewas mislukt is of niet? Wat
mogen we verwachten van een gewas raaigras wat, zeg
maar rond, 10 augistus is gezaaid? Er zal dan nog veel
regen moeten vallen met zomerse temperaturen in het
a.s. najaar.
In onze streken, met name op WALCHEREN, worden
we nog zeer zuinig met regen bedeeld. De maand juli
heeft nog getracht wat goed te maken. Op de laatste
dag van deze maand regende het in ons gebied 510
mm. Voor onze omgeving kwamen we op totaal 100 mm
voor de maand «juli!
De graanoogst is per eind juli, op enkele percelen
zomertarwe na, vrijwel klaar gekomen. En door het
aanhoudende droge weer verliep de oógst van zowel het
graszaad als van de granen op rolletjes. Vermoedelijk
zijn er de laatste jaren zelden zo weinig boze woorden
gevallen tussen de loonwerker en zijn klanten, als dit
jaar! Elke dag waren de omstandigheden gunstig en ook
konden er lange dagen worden gemaakt.
Met de huidige kapaciteit aan oogstmateriaal is het
dan ook in enkele dagen bekeken. De kwaliteit, zowel
van korrel als stro, is zeer goed. Alles bij elkaar een
oogsttijd waarvoor we elk jaar zouden willen tekenen!
Over het algemeen is de indruk dat de opbrengsten in
ons gebied eerder zijn meegevallen dan tegengevallen.
Vooral ook omdat bij velen de verwachtingen niet
hoog gespannen waren. De stelling dat in een droog jaar
de kg-opbrengsten nooit tegenvallen, wordt ook dit jaar
weer bevestigd. Natuurlijk zijn er uitzonderingen. Het
stro van granen en graszaad gaat dit jaar zeer vlot weg,
tegen voor de teler aantrekkelijke prijzen
Bij gunstig weer zal deze week een groot gedeelte van
het blauWmaanzaad worden geoogst. De eerste oogst-
berichten zijn ook niet onunstig en de prijs aantrekke
lijk.
Van de nog te velde staande gewassen, zoals stambo
nen en uien, is de stand zeer matig. Regen op korte ter
mijn zal van weinig invloed zijn op de opbrengst. Niet
gen tot een goede geldopbrengst per ha. De stand van
de kg-opbrengst, maar de prijs zal hier moeten bijdra-
de bieten gaat steeds meer uiteenlopen al naar de droog
tegevoeligheid van de grond. Er komt ook wat meer
verschil in het voorkomen van vergelingsziekte. Het sui
kergehalte schijnt ongeveer 2,5 r/c hoger te zijn dan vo
rig jaar op dezelfde tijd. Wil de verbouw van voeder
gewassen in de stoppel voldoende resultaat geven, dan
is regen op korte termijn zeker gewenst. Velen wachten
met de inzaai tot de regenkansen groter lijken.
Ondertussen blijft het voor het vee op een „houtje
bijten". De grasgroei is minimaal. Het valt op dat vooral
de weiden in de komgebieden en ook de eerstejaars
nieuwe weiden toch nog steeds groen blijven. De sterf-
maand is weer voorbij. De dagen gaan weer korter wor
den. We hebben nog steeds hoop dat er op korte ter
mijn voldoende regen valt, waardoor een zodanige gras-
groei tot stand komt dat bijvoeren niet nodig zal zijn
groeien zijn ze door de vroege oogst nog vroeg op gang
Zijn ze afgestorven, dan kunnen we vóór 15 aug. nog
opnieuw zaaien. Met de nu toegezegde garantie van
300 per ha bij mislukking, moeten we het zeker weer
proberen!
We kunnen dan het wortel vuil terugdringen; de grond
verbeteren met de wortelresten en de collega-veehou
der van ruwvoer helpen voorzien. De opbouw van het
grondprofiel tekent zich deze zomer bijzonder scherp
af in de gewassen. Zo zijn op bijna alle drainreeksen de
gewassen veel 'beter. Dit is wel een bewijs, dat menging
van de ondergrond met wat grond van de bouwvoor
een goede zaak is De mengwoelrees kan wellicht
veel meer doen in onze polders, dan we eerst dachten.
Beregenen zou ook een goed wapen tegen de droogte
kunnen zijn, maar helaas hebben we geen zoet water
en we kunnen ook geen boorputten slaan. Zou de Ooster-
schelde echt afgesloten zijn en na verloop van tijd met
zoet water gevuld, dan zou die mogelijkheid er wel geko
men zijn. Om langere tijd redelijk te kunnen beregenen
hebben we wel enorme hoéveelheden water nodig; im
mers 25 mm per week betekent 250.000 liter water per
ha! Stel dat we de helft van ons bouwland de rooi-
gewassen) zouden beregenen, dan is voor die ongeveer
die er nu zijn, zouden dan ruim 2 dagen per week
3000 ha 750.000 m3 water per week nodig. De gemalen
water terug moeten pompen in de polders.
Komen er nog meer te droge voorzomers, dan kunnen
we er niets tegen doen. Het enige is, zorgen dat de
struktuur van ons bouwland zo goed mogelijk is.
De Ver. voor Bedrijfsvoorlichting is aktief en heeft
twee goede zaken aan de orde gesteld: le. de moge
lijkheid om via een mesthandelaar kippenmest in Noord-
Beveland te krijgen en ten 2e om meer belangstel
ling voor grondontsmetting met DD te vragen. Twee
dingen die een betere struktuur en een intensiever
bouwplan mogelijk maken. Veel akkerbouwstreken heb
ben dit al gedaan en blijlbaar met goed succes Noord-
Bevelanders loop dus hier niet aan voorbij.
De velden beginnen in de WESTHOEK al weer leeg
te worden. Hoewel, terwijl we dit schrijven, nog niet
iedereen klaar is met de Witte oogst, is toch de graan
oogst 1976 op éen oor na gevild! Ondanks ons pessi
misme vanwege de droogte, moeten we nu toch wel
erkennen dat op de meeste kleigrond de oogst enorm
meévalt. Ja, je zou haast zeggen, 't valt meer dan mee!
Vis goed!
Je vraagt je verder nog af, wat zou er van de oogst
géworden zijn wanneer hij normaal was afgerijpt? .Vast
en zeker zou het dan een graanoogst geworden zijn
zoals we er nog nooit één gehade hadden. Ook de prij
zen zijn aan de stijve kant, en iedere keer denk je,
nu zal er dan toch wel een kentering komen, maar nee,
de markt blijft vast gestemd!
De regen die we gehad hebben, liep plaatselijk sterk
uiteen. Op sommige plaatsen is wel 50 mm gevallen en
op andere plaatsen bleef het tot een mm of 10 be
perkt. Er is, na de graanoogst, voor de boer direkt weer
ander werk aan de winkel. De stoppels moeten bewerkt
worden. En zo mogelijk zaaien we er nog wat in ook.
De mogelijkheden van groenbemesters zijn legio Wat
we dit voorjaar in tarwe en gerst hebben gezaaid is
niet meer terug te vinden, hier heeft de droogte ook
op onze kleigronden inderdaad overwonnen.
Van de eerste proefrooiïngen voor de bieten zijn de
eerste gegevens bekend. De uitslagen zijn goed, zowel
't suikergehalte als de kilogrammen kunnen in vergelij
king met de laatste jaren heel goed mee. We dachten
dat het met het gehalte zelfs heel goed was. Na de regen
kan er met de bieten nog heel wat gebeuren. We moeten
niet vergeten dat de bieten heel de maand augustus nog
voor de 'boeg hebben, 't Belangrijkste is dat men over een
gezond gewas beschikt, dan zijn de vooruitzichten ook
voor deze oogst zeker zeer goed. De aardappelen blijft
een hoofdstuk apart. We vinden het echter wel een
moeilijk hoofdstuk en daarom slaan we het deze keer
maar eens over! Het uur der waarheid komt echter toch
een keer en voorlopig houden we er het maar op> vooral
prompt op tijd spuiten, voor de rest wachten we maar
weer rustig af! Als het zo zou meevallen als met de
graanoogst, dan mogen we niet mopperen! Daar rekenen
we echter eerlijkheidshalve nu toch maar niet meer op!
((Zie verder pagina 6.)
In onze provincie is de graanoogst drie weken eerder
begonnen dan normaal. Gewoonlijk wordt de laatste
dagen van de maand juli gestart met de gerstoogst en
de tweede week van augustus volgt dan de tarweoogst.
Nu was men echter op praktisch alle bedrijven op 1
augustus al kant en klaar met de gehele graan- en
stro-oogst. Zo'n uitzondering is niet gezond, want alles
wijst er op, dat het graan niet volgroeid is. Over de ge
hele linie zullen we daarom wel met een opbrengstder
ving van ruim een ton aan graan per ha genoegen moe
ten nemen.
Onbegrijpelijk is dat de stro-opbrengsten aanmerke
lijk hoger liggen dan normaal. Door de late vorst en de
daarop volgende droogte is de uitstoeling bepaald ver
traagd en de vraag rüst of de tweede stikstofgift, welke
voor de korrelvorming bedoeld is, nog wel voldoende
heeft gewerkt. Schijnbaar heeft het graangewas zich
door meer bladvorming gewapend tegen verdere uitdro
ging van de grond. Wel opvallend is, dat de percelen
met een dichtere stand meer opbrengst gaven. De ver
dere verschillen in opbrengst zijn hoofdzakelijk toe te
schrijven aan het grondtype van de percelen en aap de
voorvruchten. De verschillen in de uitslagen van het
grondonderzoek op stikstof welke rond half februari in
diverse tarwepercelen zijn gedaan zijn niet in de diverse
opbrengsten terug te vinden. Dit hadden we ook niet
verwacht, want de eerste stikstofgift was daarop afge
stemd. Wel geeft het een indikatie, dat we dit voorjaar
niet te laat geweest zijn met het stikstof geven. Op de
proefboerderij is ons in de maand juni tijdens een eks-
kursie wel opgevallen, dat de proeven met de diverse
stikstoftrappen op wintertarwe weinig grote verschil
len te zien gaven. Zelfs de „nul-veldjes" badden nog een
goede kleur en daaruit kunnen we de konklusie trek
ken, dat de grond dit voorjaar bijzonder vruchtbaar is
geweest. De extreme droogte heeft ons dus de das om
gedaan, maar ieder jaar is er weer wel wat anders.
Past daarom een schrale aanzet met stikstof in het
vroege voorjaar wel voor de wintertarwe op onze stug
ge en veelal wat droogtegevoelige Zeeuwse klei? Be
hoeft ons reeds enkele jaren doorgevoerde systeem van
moderne tarweteelt op bepaalde punten geen korrekties?
Door ervaring wordt men wijs, maar ook de uitslagen
van de proeven kunnen ons meer inzicht geven in heel
deze materie en verder is het goed om er deze winter
eens een vergadering aan te wijden.
Praktisch alle ingezaaide groenbemesters zijn mislukt.
Of de chemische onkruidbestrijding of de droogte of een
samenspel van beiden zijn als oorzaken hiervoor aan te
wijzen Ook de onder dekvruobt ingezaaide lucerne en
graszaad zijn een grote mislukking geworden en dit zal
voor het aanstaande jaar verstrekkende gevolgen heb
ben. Veelal zal getracht worden de eerste jaars percelen
nog een jaar te laten liggen, maar over het algemeen
zijn dit geen prima percelen daar ze in het natte en
late voorjaar van 1975 zijn ingezaaid. Veel graszaadper
celen zijn direct na de oogst al gefreesd, dus is die kans'
al verkeken, maar met de lucerne-percelen kunnen we
nog alle kanten uit. Ongetwijfeld zal daar van de kant
van de drogerijen wel veel belangstelling voor be
staan.
Het huidige weertype is nu gelukkig anders dan dat
we al maanden gewend waren Soms scheelt de regen
val van dorp tot dorp enorm en nog steeds zijn er pol
ders waar praktisch nog geen regen isgevallen. In de
-w'jzer van de barometer zit nu al weer wat beweging
en in De Bilt komt nu eindelijk ook wat meer werk aan
de winkel. Weer of geen weer, we moeten verder, maar
het is niet altijd even gemakkelijk!
..Soms in de kluiten, soms in 't slik.
soms vroeg, soms laat. door dun en dik,
soms in het stof. soms in de regen,
dat is de boer zijn dagelijks leven."