De oogst van bruine bonen
Hoe zit het precies met de leveringsverplichtingen meerjarige
aardappelkontrakten
Levering van aardappelen op
kontrakt
Voorlopige uitkomsten landbouwtelling mei 1976
Snijmais met opgerolde bladeren
KORTE WENKEN Cjl R ZCTenberBen
6
;De levering van een kwaliteitsprodukt wordt door
iedere teler nagestreefd. De bestemming van bruine bo
nen is voor een deel gericht op de conservenindustrie,
die de "bonen in glazen potten verpakt en de consument
aanbiedt. In die ootten zijn de bonen te zien als in een
etalage: de goede, maar ook de slechte. Gescheurde en
halve bonen mogen er niet of nauwelijks in voorkomen.
De manier waarop gedorst wordt is van grote invloed
op de dordbeschadiginig. Het dorsen met bel'.iulp van een
conservendorsmachine lijkt zeer aantrekkelijk. Overleg
dit eens met uw loonwerker. De hogere dorskosten wor
den al goedgemaakt door de verlaging van het piksel-
percentage De kwaliteit van het gedorste produkt is
vaak duidelijk beter. De verwerkingscapaciteit van de
machines is inmiddels verbeterd. Niettemin: verbeter
de kwaliteit en neem een proef, aldus een bericht van
Cebeco Zuid-West.
Ook op THOLEN en ST PHlLIPSLAND is de afge
lopen week de zo vurig verlangde regen nog steeds uit
gebleven, zien we de gewassen steeds verder achteruit
gaan en de weilanden steeds kaler worden voorzover dat
nog kan. En al roepen we nu al enkele weken: „Als
het deze week voldoende regent, kan het nog wel mee
vallen!" gaan nu zelfs de grootste optimisten het toch
ook somber inzien.
De graszaden zijn, op wat raaigrassen na, gedorsen en
afgeleverd. De opbrengsten zijn laag met een groot aan
tal percelen waarvan de opbrengst ronduit slecht is. De
2e week van juli is er al heel wat gerst gedorsen met
sterk uiteenlopende opbrengsten, al naar gelang de
vocuthoudendheid van de grond. Er blijken nog op
brengsten van 5 ton/ha en meer voor te komen. Laten
we hopen dat het waar is en dat ook de tarwe nog
meevalt. Want met name voor de gegarandeerde pro-
dukten als granen en bieten moeten we het van de
kg-opbrengst hebben. Immers de kg-prijs van deze pro-
dukten blijft al sinds jaar en dag achter bij de kos
tenstijgingen.
En zoals het er nu voorstaat zullen granen en bieten,
die toch, 60 a 70 van ons bouwplan uitmaken, verlies
gevend zijn in 1976.
De enige hoop die we nu nog hebben op een redelijk
inkomen is gericht op de vrije produkten met name aard
appelen en in mindere mate u'en- Immers hier kan de
prijs de te lage opbrengst nog goed maken. Nimmer te
voren zag uw rubriekschrijver, die toch ook al een
kwart eeuw meeloopt, medio juli zo'n slecht aardappel-
igewas. De aanslag is groot, maar de knollen zijn erg
klein, terwijl de doorwas enorm :s. En al weten wet dat
de natuur ook in korte tijd veel kan herstellen, moet
er toch wel een wonder gebeuren om nog een redelijk
goed aardappelgewas te krijgen.
Een vraag die sterk naar voren komt op dit moment
is toch wel: „hoe zit dat straks met de leveringsver
plichtingen op meerjarige konttrakten? Is hier sprake
van force majeur? Immers vele collega's en het name
jongeren die nog voor grote financiële verplichtingen
zitten, hebben zich in 't verleden ingedekt tegen een
scherpe prijsval door middel van meerjarige kontrak
ten waarbij men meer dacht aan een overschotsitua
tie en niet aan een eventueel tekort. Dit zou nu juist
wel eens de verkeerde uitwerking kunnen hebben. Een
ingewikkelde materie met vele facetten, die zeker een
gedegen studie door onze organisatie waard is!
Ofschoon er in de aardappelteelt nog veel kon
gebeuren, als er nog voldoende regen valt, be
staat nietemin de kans, dat telers die op kontrakt
hebben verkocht, niet aan hun verplichtingen
zullen kunnen voldoen.
Er bestaat "dan nog een duidelijk verschil of
men heeft gekontrakteerd in hektare of in kilo-op
brengst per ha. De handel en de aardappelverwer-
kende industrie (frites) die veel met deze soms
meerjarige kontrakten werken, hebben nog geen
uitgesproken mening over deze zaak. Wel wijzen
zij er op, dat ook 'zij weer hun verplichtingen
hebben aangegaan en deze ook zullen moeten na
komen.
Mr. J Graaf, juridisch adviseur van „Vebena"
(overkoepelend orgaan van de aardappel-handels
organisatie) zegt hierover, dat men zich niet te
vroeg zorgen moet maken. Ook in het natte jaar
van 1974 kon niet aan de kontrakten worden vol
daan. Toen waren er nauwelijks moeilijkheden.
Ofschoon de situatie nu anders is, is de mogelijk
heid van onderling overleg altijd aanwezig. Hij
adviseert om als teler tijdig met de aardappel-
handel te gaan praten over de te "verwachten moei
lijkheden. Men heeft er niets aan om elkaar kapot
te maken.
De heer Den Hamer van Cebeco Zuid-West
zegt, dat de aardappelafzetorganisatie van Cebeco
geen meerjarige kontrakten kent. Wel doen zich
natuurlijk bij de poolafspraken de mogelijkheden
voor dat door de weersomstandigheden niet aan
de verplichtingen kan worden voldaan. Maar
hierin voorziet het regelement, dat zegt: Élk lid,
dat door een misgewas of overmacht niet kan vol
doen aan de leveringsplicht, geeft daarvan hij
aangetekend schrijven kennis aan het bestuur bin
nen een maand nadat is komen vast te staan dat
hij aan zijn leveringsplicht niet kan voldoen. Het
bestuur stelt zo spoedig mogelijk het nodige on
derzoek in en geeft al dan niet ontheffing der
leveringsplicht.
Volgens de eerste voorlopige uitkomsten van de in mei
j.l. gehouden landbouwtelling voor de akkerbouwgewassen
en zaai-uien van het C.B.S. zijn de arealen tarwe, rogge,
blauwmaanzaad, consumptie-aardappelen, snijmais en zaai-
uien aanzienlijk toegenomen. De oppervlakten gerst, haver
en koolzaad verminderden. De totale oppervlakte akker
bouwgewassen steeg met 1,4 tot ca. 684.000 ha in 1976.
Granen. De oppervlakten wintertarwe en wintergerst ver
tonen na de inkrimping in het jaar 1975 i.v.m. de natte
winter 1974/'75, weer een sterke uitbreiding. Vergeleken
met 1975 steeg het areaal wintertarwe met 69 tot 109.300
ha eii de wintergerst met 58 tot 9.600 ha.
In samenhang hiermee daaldien de arealen zomertarwe en
zomergerst resp. met 50 tot 21.200 ha en met 32 tot
52.000 ha. Het totale areaal tarwe steeg tot 130.500 ha
22 nagenoeg dezelfde oppervlakte als in 1974). Het
totale areaal gerst verminderde tot 61.600 ha 26
De oppervlakte rogge steeg met 17 tot 21.300 ha.
Haver, korrelmais en mengsels van granen daalden met
resp. 26 tot 25.400 ha, 30 tot 900 ha en 28 tot 250 ha.
Peulvruchten. Bij de peulvruchten steeg het areaal schok
kers met 22 tot 800 ha. Bij de overige gewassen in deze
groep viel een daling te constateren, groene erwten tot 2.800
ha 35%), kapucijners en grauwe erwten tot 900 ha
14 en bruine en witte bonen tot 5.000 ha 13
Handelsgewassen. De oppervlakten koolzaad en karwij-
zaad namen beide af in vergelijking met 1975 tot resp. 12.300
ha 13 en 2.000 ha 43 Het areaal blauwmaan
zaad verdubbelde, zodat dit voor 1976 4.300 ha bedraagt,
bij vlas nam de oppervlakte met 4,1 toe tot ruim 5.300 ha.
Knol- en wortelgewassen. Bij de consumptie-aardappelen
werd geheel volgens de verwachting een uitbreiding gecon
stateerd. De klei-aardappelen namen met bijna 13 toe tot
74.500 ha, op zand- en veengrond was de toeneming ca.
23 tot 14.800 ha. De oppervlakte fabrieks-aardappelen nam
iets af en is voor 1976 71.600 ha 2 Bij voederbieten
daalde het areaal met 12 tot 3.100 ha in 1976.1 Bij de sui
kerbieten steeg de oppervlakte met 2 tot 139.000 ha.
Groenvoedergewassen. Het areaal snijmais vertoonde
weer een flinke toename en steeg met 14,5 tot 88.500 ha,
terwijl de oppervlakte luzerne daalde tot 2.700 ha 20
Zaai-uien. Bij de zaai-uien werd een toeneming van de
oppervlakte met ca. 15 geconstateerd tot 113.000 ha in
1976.
LANDBOUWTELLING MEI 1976
AKKERBOUWGEWASSEN EN ZAAI-UIEN
(voorlopige uitkomsten)
1975
1976
X
1000 ha
Tarwe
106,9
130,5
w.v. wintertarwe
64,9
109,3
zomertarwe
42,1
21,2
Gerst
83,1
61,6
w.v. wintergerst
6,1
9,6
zomergerst
77,1
52,0
Rogge
18,2
21,3
Haver
34,3
25,4
Korrelmais
1,3
0,9
Mengsels van granen
0,3
0,3
Groene erwten
4,4
2,8
Schokkers
0,7
0,8
Kapucijners en grauwe erwten
1,0
0,9
Bruine en witte bonen
5,9
5,1
Koolzaad
14,1
12,3
Karwijzaad
3,5
2,0
Blauwmaanzaad
2,1
4,3
Vlas
5,1
5,3
Suiker en voederbietenzaad
0,4
0,3
Graszaad
20,0
14,5
Cons.-aardappelen D zand- en veengrond
12,1
14,8
Cons.-aardappelen op kleigrond
66,1
74,5
Fabrieksaardappelen 2)
73,0
71,6
Suikerbieten
136,5
139,0
Voederbieten
3,5
3,1
Luzerne
3,4
2,7
Snijmais
77,3
88,5
Overige akkerbouwgewassen
1,4
1,8
Totaal akkerbouwgewassen
674,8
684,4
Zaai-uien
9,9
11,3
Inclusief vroege, poot- en voeraardappelen.
2) Inclusief pootaardappelen.
Karakteristiek beeld van verdrogende snijmais op
zandgrond. Door het oprollen van de bladeren is de
plant de verdamping tegengegaan. Zolang deze ver
droogde maisplanten nog groen zijn, blijven ze sluime
rend in leven. Opbrenstdepressie is niet te vermijden
maar bij voldoende regen gaan slappe groene sluime
rende planten weer groeien. Op percelen waar met
Atrazin of Bladex tegen het onkruid is gespoten en
dit zijn vrijtwel alle snijmaispercelen difent u in het
algemeen niet over te gaan tot afmaaien. Vraag zo nodig
advies aan uw bedrijfsvoorlichter.
C.A.R.Zevenbergen.)
AKKERBOUW
VANZELFSPREKEND ZAL geen enkele akkerbouwer
zijn vrijkomende stoppels langer laten liggen dan nodig
is. Gaat U geen nagewas zaaien, maak dan de grond op
pervlakkig los met cultivator en stoppelploeg. Het on
kruidzaad kan dan gaan kiemen en uw grond droogt niet
verder uit.
LAAT U NIET VERLEIDEN om bladkool of stoppel-
knollen te zaaien als U al een bouwplan heeft met één
op vier suikerbieten. De kans is dan groot dat de bie-
tencystenaaltjes nog net een cyclus rond krijgen en U
zit straks met de bietenmoeheid.
TREKKERS DIE AAN EEN beregeningspomp staan
draaien, moeten vaak veel arbeid verrichten. Laat deze
trekkers niet zonder toezicht en zorg voor een le klas
verzorging. De koeling moet 100 zijn, de radiator
schoon en het oliepeïl in orde. In droge perioden is het
stoffilter gauwer vuil.
GRANEN DIE NOODRIJP geworden zijn dorsen vaak
moeilijker dan normaal gerijpte gewassen. Beter afge
stelde maaidorsers en langzamer rijden kunnen verlie
zen voorkomen. Regelmatige kontrole van het stro en
kaf zijn nodig om te zien of alles werkt.
DOOR ERG KORT TE MAAIEN, hunt U de stro-oogsl
verhogen vooral van het jaar is dit van belang. Er moet
geen stropeiltje verloren gaan. Bij deze rugvoerprijzen
kunt U beter alles verkopen dan onderploegen. Momen
teel is de ruwvoervoorziening van het vee belangrijker
dan de organische stof voorziening van de grond.
VEEHOUDERIJ
IN DE MELKSTAL komen dikwijls veel vliegen voor.
Bij de bestrijding moet men er rekening mee houden dat
geen besmetting van de melk plaats vindt. Gebruik dan
ook uitsluitend goedgekeurde middelen.
ALS U GAAT BOUWEN is het verstandig de gemaak
te afspraken met de aannemer goed op papier te zetten.
Dit geldt vooral ten aanzien van de prijzen. Het is al
meerdere malen voorgekomen dat hierover verschil van
mening ontstond, omdat de een denkt dat een onder
deel wel in de prijs is inbegrepen en de ander meent
van niet.
ER ZIJN REEDS DIVERSE voorbeelden van een bij
zonder goed geslaagde vrijwillige kavelruil. Als U bui
ten een ruilverkavelingsgebied woont, probeer dan met
uw buren een betere verkaveling te bereiken. De kosten
van beschrijving en van de landmeter worden door het
Rijk betaald.
