1
Het rechtse woongedeelte met bakkeet en „teeltuun"
Het oude, inbakt gebleven gedeelte van de landbouwschuur.
Het totale woonkomplex (voorzijde).
Vè"" fi fi fi ifii w m wê» i
boekversieringen zijn de z.g. „ossekop-
pen". Deze tegels zijn te dateren om
streeks 1650 en kunnen dus zelfs ouder
zijn dan het jaartal, aangebracht boven de
hoofdingang van de woning.
Overige tegels in dit landbouwershuis
van formaat zijn te vinden in de beide kel
ders. Dat zijn evenwel slechts vloertegels
(plavuizen, die de gehele vloer bedekken).
Ze zijn, zoals bekend, groter van formaat
dan de muurtegels en kunnen zowel ge
glazuurd als ongeglazuurd voorkomen.
Opmerkelijk zijn hier de tegels, die op
staand langs de randen van de keldervloe
ren zijn aangebracht. Ze zijn om en om
bruin en groen gekleurd en met een gla-
zuurlaag bedekt. In één geval komen twee
rijen boven elkaar voor. Deze vloer- en
wandtegels zijn uiteraard zo oud als de
woning zelf en dus minstens drie eeuwen
geladen aangebracht.
DE LANDBOUWSCHUUR
T^EZE was oorspronkelijk geheel van
hout gebouwd en steeds van een
rieten dak voorzien. Gedurende de Twee
man was schepen (raadslid) van Nieuw-
St Joosland in en na 1694. Hij overleed up
11 October 1703.
Als eigenaar van de hofstede werd in
1704 genoemd de Heer Van der Stryngen
(volgens de Kroniek van Smallegange een
oud voornaam Zeeuws geslacht).
Na het overlijden van Jan Catsman bleef
zijn weduwe achter met 4 kinderen, n.l.
Marinus, Fransijnken (gehuwd met Johan
nes Kole), Izak en Cornells, welke beide
laatste nog minderjarig waren en waar
voor toeziende voogden werden benoemd.
Met de rentmeester van de eigenaar,
t.w. de Heer Corn. Kelle, wordt overeen
gekomen dat de pacht van de hofstede zal
worden overgenomen door de oudste
zoon Marinus Catsman, en wel terugwer
kend vanaf mei 1703, en wat betreft de
braakliggende gronden en de weilanden
per ..Catrijne" (25 nov.) 1702.
TA7E kunnen aan een en ander nog toe-
voegen, dat in 1707 en 1709 door
een oom van de kinderen Catsman, n.l
Cornells Catsman te IJzendijke, enkele
Een tegeltableau in paars midden 18e eeuw
Enige van de oude blauwe „schepentegels" (midden 17eeeuw).
kleine percelen land, gelegen in Oud St
Joosland, ter beschikking van de nagela
ten kinderen van Jan Catsman worden ge
steld. De bewuste percelen beslaan 1 gem.
092 R en 220 R. en om genoemde kinde
ren direct enig contant geld te verschaffen
verzoekt genoemde Corn. Catsman aan de
schout van St Joosland, Joris Oosthoek,
25,- te fourneren, met als onderpand de
genoemde perceeltjes. Terugbetaling zou
binnen een jaar plaatsvinden. Uit een en
ander blijkt overigens nog wel, dat de fa
milie Catsman uit Zeeuws-Vlaanderen af
komstig is.
Het is eveneens aannemelijk, dat het
bedrijf naderhand in het bezit van deze fa
milie is gekomen. In 1767 wordt Isac Cats
man als eigenaar genoemd en een overlo
per uit 1789 noemt hem eveneens als zo
danig. Dan moet echter al wel van een vol
gende generatie sprake zijn, gezien de ve
le jaren, die verstreken zijn sedert in 1703
de voorman Isac voor het eerst werd ge
noemd.
(Zie verder pag. 15)
Achteraanzicht met bakkeet en de ramen van opkamer en kelder.
de Wereldoorlog werd ze gedeeltelijk door
oorlogshandelingen beschadigd, waarna
ze na herstel korter was dan oorspronke
lijk.
Er bevinden zich nu twee stel mendeu
ren in en een wagenberging Voorheen
was het rieten dak aan beide smalle zijden
van een z.g. ..kuvelende" voorzien. Aan
één kant kwam dit door de verbouw later
te vervallen.
DE EIGENAARS EN PACHTERS
70ALS we hiervoren reeds vermeld
den, was de eerste eigenaar ven de
ze boerderij, vrij kort na de bedijking, de
Heer Cornell's Balthazar. De boerderij zal
in de oorspronkelijke vorm omstreeks 1640
zijn gebouwd, doch van bovengenoemde
hebben we geen nadere gegevens kunnen
opsporen. Hoelang hij eigenaar was, we
ten we niet en evenmin wie zijn directe
opvolger was.
Eerst uit 1703 komen we wat meer te
weten over een eigenaar en zijn pachters.
De pachter was toen Jan Catsman, ge
huwd met Catholijnke Abrahams. Jan Cats-
7
