1
Investeren in bodemvruchtbaarheid
h
Stamslabonen
Is
en
15
IN 1975 was de opbrengst van de hoofdteelt vrij normaal, soms teleurstellend. De
nateelt was goed. Teettrisikos door piekten of onkruid zorgen nog te vaak voor
tegenvallers. .Hoewel het om verschillende redenen moeilijk is betrouwbare opbrengst-
cijfers te vermelden, volgen hier een aantal gegevens. (Aantal gegevens ontleend aan
beschrijvende Rassenlijst).
gevoeligheid vatbaarheid voor
Rassen
4) 4)
S
c
a
c
E
ir. is
3;Ï?
•e* g
•c3
p>
a
I
100
85
90
75
75
80
95
90
95
85
110
75
100
85
80
70
90
75
85
75
100
90
100
95
100
90
95
80
80
80
95
85
90
85
90
100
95
90
100
80
90
115
95
80
90
80
110
65
Centrum
(Resulta-Rekord)
6
8
Chicobed
9
6
Col ana
9
9
Cordon
6
8
Dubb. w z. dr.
6
8
Felix
6
6
Impala
6
8
Mignon-Fino
6
6
Simplobel
9
5
Venueol
9
5
Prelubel
9
4
Prelude
3
4
Preresco
9
4
Corene
9
6
Jolanda
9
6
Prevato
4
6
Amanda
9
6
Flair
6
6
Prinoor
9
8
Rofin
6
6
Rolando
6
8
Iprin
6
5
Pepdta
9
6
No. 551 (Ut)
6
4
6
4
9
9
3
9
6
8
6
5
7
7
7
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
7
7
9
4
9
9
9
9
9
9
9
6
7
8
8
4
7
7
4
7
7
8
5
6
6
6
3
4
4
6
4
6
4
4
4
6
7
8
8
5
7
6
4
8
6
7
6
7
7
7
3
4
4
7
7
7
5
5
5
7
9
9
8
5
8
7
4
9
8
9
3
3
5
4
3
6
3
1
1
1
3
4
3
2
6
4
4
4
1
2
4
2
2
3
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Late teelt na hailf juni; X geschikt; niet geschikt; X kunnen in
somimige jaren ernstig door rolmozaiëk worden aangetast.
PNKELE rassen kunnen in sommige jaren flink door vlekken- of vetvlekkenziekte
worden aangetast zodat bestrijding nodig is. Vooral voor nateelt is het .belang
rijk te letten op vatbaarheid voor rolmozaïek. Naast rasverschillen speelt ook het
tijdstip van oogsten een rol bij de opbrengst.
De laatste jaren worden de bonen vroeger, dus fijner geoogst. Dat scheelt in op
brengst. Eén dag later oogsten kan 5001.000 kg per ha (en soms meer) schelen. Of
in geld uitgedrukt 140280 per ha. Het is daarom niet goed af te gaan op één
vaste prijs per kg.
Om tot eenzelfde geldopbrengst te komen, onafhankelijk van het tijdstip van oog-
stem moet een staffel warden ingebouwd. Het ds mogelijk dit te doen op basis van de
zaadlengte omdat hiermede een vrij goede korrelatde bestaat met de .peulopbrengst,
echter niet met de sortering.
Men meet dian de zaadlengte van het middelste zaadje in de verst ontwikkelde
peulen, met dien verstande dat peulen imiet niet gezette zaden niet meedoen. Een goed
gemiddeld .bestaat uit enkele kilogrammen .bonen waarüit van b.v. 100 van de grofste
peulen het zaadi wordt gemeten. Een onregelmatig gegroeid gewas is ongeschikt voor
zaadlengte bepaling.
Een aanbevelenswaardige hantering van de zaadleqgtc Is hieronder aangegeven
Zaadlengte in mm
Opbrengst dn van de
opbrengst bij 10 mm zaadiiengte
Prijsstaffel dn
7
70
143
8
80
125
9
90
111
10
100
100
11
110
90
12
120
83
Zorg er tenslotte voor dat door oogstverlieizen niet te veel van uw opbrengst ver
loren gaat.
yOGR een goede opbrengst moeten tuinbonen bij voorkeur vroeg worden gezaaid,
bij 'laat zaaien neemt de opbrengst af. Wel kamen jaarverschillen voor. Uit
zaaitijdenproeven blijkt dat gemiddeld van onderstaande opbrengstverwachting mag
worden uitgegaan (gegevens P.A. te Lelystad).
peulopbrengstfronenopbrengst
Zaaitijd Felix 3 x Wit Felix 3 x wit
eind maart 19.7 (100) 18.7 )100) 7.0 (100) 5.3 (100)
half april 18.6 94) 17.1 91) 7.2 (103) 5.2 98)
begin mei 15.5 79) 12.7 68) 6.2 86) 3.9 74)
Rassen Kleur Gem. 1.000 kg zaaizaad Gewenst aantal planten/m2
zaden korrelgew. per ha op gronden met:
zaaiz. in gr.
veel loof
weinig loof
Felix
bruin
950
180—230
17
22
Fine Pack
bruin
950
180—230
17
22
Minica
bruin
950
160—210
15
20
Suprifin
bruin
950
170—220
16
21
Blanika
blank
1.000
150—200
13
18
Ricardo
blank
825
125—175
14
19
Felissa
blank
1.000"
150—200
13
18
Driemaal wit
blank
1.050
130—180
11
16
Beryl
blank
600
90—120
13
18
Kodrim
blank
900
140—180
13
18
Het aantal planten dat in het veld wordt verkregen is afhankelijk van de kiemkracht.
In de tabel is uitgegaan van een veldopkomst van 90 De hoeveelheid zaaizaad be
rust op een gemiddeld 1.000 korrelgewicht. Bij uitgezeefd zaad zal het 1.000 .korrel
gewicht anders 'liggen.
Direkt na het zaaien, in elk geval vóór opkomst, ter bestrijding van het onkruid,
spuiten met een bodemherbicide. Wees voorzichtig met overdosering en overlappen
bij het sproeien, want dat kan ernstige schade geven. Elk jaar komt dat weer voor.
Gebruik Ivorin, komt duist voor, dan Camparol. Linuron doet gemakkelijk schade.
Opbrengst in verhoudingscijfers
Peulen
Bonen
Vroegheid
Fijnheid
Bontbloeiende rassen
Felix
100
100
9
vrij fijn
Fine Pack
100
100
9
vrij fijn
Minica
88
103
7
fijn
Tm 130 Suprifin
106
142
7
grot
Witbloeiende rassen
Bianka
100
85
7
vrij fijn
Felissa
98
80
8
vrij fijn
Tm 120 Ricardo
76
65
8
vrij fijn
Driemaal wit
90
75
6
vrij grol
Beryl
65
60
3
zeer fijn
Kodrim
100
85
8
vrij fijn
Het tijdstip van oogsten is van belang voor de opbrengst en d)e kwaliteit. De 'beste
wijze van uitbetalen is die naar 'hardheid, omdat het tijdstip van oogsten dan verwerkt
is in een prijsstaffel. Bij een bepaald Tm-getal of hardheid, hoort een opbrengstlijn
en een prijsstaffel. Er is .hierbij een verschil tussen bontbloeiende (bruinkokende) en
witbloeiende (of blankblijvende) rassen. Omdat de schil dunner is, kunnen de bont
bloeiende rassen bij een hogere hardheid worden geoogst dan de witte. Evenals bij
doperwten geldt voor peulen een andere staffel dan voor de korrel, zodat er in totaal
4 staffels voor tuinbonen kunnen worden gehanteerd. Dit maakt de zaak voor veel
telers misschien wat ingewikkeld.
Opbrengst en prijsstaffel in verhoudingscijfers bij verschillende hardheden
(Tm getallen)
Witbloeiende rassenBontbloeiende rassen (Felix)
Peulen
Bonen
Peulen
Bonen
Opbrengst
Prijs
Opbrengst
Prijs
Tm-getal
Opbrengst
Prijs
Opbrengst
Prijs
67
149
50
200
90
79
127
67
149
100
85
118
75
133
90
111
85
118
110
93
108
88
114
100
100
100
100
120
100
100
100
100
106
94
111
90
130
106
94
110
91
111
90
119
84
140
110
91
120
83
150
114
88
128
78
Bij de lage Tm-getallen kunnen de opbrengsten lager zijn dan hier is aangegeven,
zodat dan de prijs wat hoger moet zijn.
TOELICHTING BIJ DE TABEL
Bij Tm 120 hoort b.v. een opbrengst van 4.000 kg korrel per ha. De relatieve op
brengst is dan 100. Bij een Tm getal van 110 is de relatieve opbrengst 85 van
4.000 kg 3.400 kg per ha waarbij; dan een prijs hoort van 118
(Vervolg van pag. 13).
POSITIE VAN NEDERLAND ALS
GRASZAAD PRODUKTIELAND
AOK in Nederland zal het areaal graszaad, onder druk
v van de huidige voorraden, wel wat terug lopen, wat
mede bevorderend genoemd kan worden tot herstel van
de marktsituatie.
Aangezien wij in Nederland over vele kwalitatief goede
rassen beschikken en de graszaadteelt goed past op de
akkerbouwbsdrijven, waarbij wij beschikken over een
grote know-how bij de graszaad-verwerkende bedrijven,
lijkt het gewenst en mogelijk om een areaal in stand te
houden van o.i. 15 a 20.000 ha. Een tijdelijke neergang in
de prijzen zal daarom niet alleen maatstafgevend mogen
zijn bij de bepaling van het areaal, wat op de bedrijven
gepland wordt. Door het stellen van minimum garantie
prijzen wordt tevens een belangrijke basis gelegd voor
de teelt van dit gewas.
TOEKOMST PERSPEKTIEVEN
goede Nederlandse rassen met hun hoogwaardige
kwaliteiten hebben tot op heden steeds goede afzet
mogelijkheden gehad. De toekomst van deze grassen mag
dan ook verder met vertrouwen tegemoet worden gezien.
De Nederlandse teler heeft in de loop der jaren een
rijke en veelzijdige ervaring in de teelttechniek opge
bouwd. Wat de teelt van gazongrassen betreft is slechts
de Amerikaanse teler in staat deze techniek te evena
ren. Aangezien ook in Amerika de grassenteelt als ge
volg van oplopende granenprijzen onder druk staat moet
gewezen worden op de goede kansen die er liggen voor
de Nederlandse telers.