Sleutelen aan de waterzuiveringsheffingen
Wintertijd - Tijd voor „opknapbeurten
Bouwplan wordt nu rondgezet
Gewassen- en rassenkeuze
aktueel
Rond de
Schelde
GIT DE
PRAKTIJK
25
Wat zal landbouwjaar 1976 ons brengen? Een vraag
waarop wij in deze eerste bijdrage vanuit THOLEN en
St.-PHLIPSLAND 'het antwoord nog niet kunnen geven!
Uiteraard kunnen we wel vaststellen dat de uitgangs
positie als wij naar onze gronden kijken, die op tijd en
droog geploegd zijn, die gunstiger is dan vorig jaar.
Verder dat over 't algemeen een positievere instelling
in onze bedrijfstak valt te bespeuren om het bouwjaar
1976 tegemoet te treden dan vorig jaar. Een vertrouwen
dat ongetwijfeld terug te voeren is tot de voor deze tijd
van 't jaar ongekende hoge aardappel- en uienprijzen,
hetgeen in het algemeen betekenen zal dat onze ver
schillende akkerbouwbedrijven redelijke tot zelfs zeer
goede financiële resultaten over het oogstjaar 1975 be
reikt zullen worden.
Anderzijds zullen wij niet uit 't oog mogen verliezen,
dat er eigenlijk struktureel niets is veranderd in de
landbouw t.o.v. vorig jaar, de infiatie woekert nog
steeds door, de onkosten blijven schrikbarend omhoog
gaan. De cijfers geven een kostenstijging van ongeveer
600 per ha aan over het afgelopen jaar, hetgeen geen
kleinigheid is! Ook de prijsvoorstellen voor de gegaran
deerde produkten vanuit Brussel zijn zo teleurstellend
en weinig vertrouwenswekkend, dat wij met bezorgde
blikken vooruit zien!
n
Op NOORD-BEVELAND is de wintertijd, net als in
andere akkerbouwstreken, de tijd van de grote „opknap
beurten". Als u dit leest zult u instemmend knikken en
direkt denken aan de opknapbeurt die de machines iede
re winter nodig hebben. Inderdaad kan men deze tijd
goed gebruiken voor het opknappen van machines. Ook
het inruilen van oudere machines voor- betere en nieu
were past in het kader van deze opknapbeurt. Zeker nu
er op vele bedrijven door goede aardappelprijzen extra
financiële ruimte voor deze zaak is. Een bezoek aan de
RAI en aan dealers zal op het wintcrprogramma van de
meeste boeren voorkomen.
Maar met de opknapbeurt voor de machines zijn we er
niet Ook de gebouwen moeten hun opknapbeurt krij
gen. Zeker na de januaristormen. Vergeet daarbij ook de
bomen op uw erf en in de windsingel niet. Ook zij ver
gen jaarlijks onderhoud!
Zelfs als we dat gedaan hebben zijn we er niet mee
klaar. Er zijn nog meer opknapbeurten nodig. Bijvoor
beeld die voor „kennis" en die van het „bouwplan".
Voor wat betreft de opknapbeurt der „kennis" zijn er
vele mogelijkheden. Wintervergaderingen bijvoorbeeld.
Jammer dat we op die vergaderingen altijd zoveel
huislhoudelijke zaken te regelen hebben en over het al
gemeen zo weinig tijd aan de „inleiders" beschikbaar
stellen voor de behandeling van hun onderwerp. Om
over de vaak ontbrekende tijd voor een grondige dis
cussie maar niet te spreken.^
Aan een grondige opknapbeurt, of moeten we zeggen
een totale revisie van onze boerenkennis komen we
nooit toe. Een „boeren-kennis-cursus", die overvloedig
tijd en ruimte laat voor inleidingen, bestudering en dis
cussie van een zo breed mogelijk terrein, toegespitst op
een of meerdere hoofdonderwerpen, zou misschien erg
veel voordelen bieden. Al was het alleen maar vanwege
het feit dat de deelnemers daaraan hun eigen problemen
opnieuw en duidelijker dan voorheen, op een rijtje kun
nen zetten. Want alleen, 's avonds achter het bureau, lukt
het op een rijtje zetten van de vele problemen en pro
bleempjes waarmee we op onze bedrijven te maken
hebben, meestal wel vrij aardig, maar erg vaak is een
gesprek met anderen erg belangrijk voor het rangschik
ken van het probleem op de juiste plaats in het rijtje.
En het achter eikaar op de juiste plaats zetten van
zaken is in feite niets anders dan het geven van de jaar
lijkse grote opknapbeurt aan ons „bedrijfsplan". Meest-
Afgelopen week zullen velen, ook van ZUID-BEVE
LAND, een bezoek hebben gebracht aan de RAI te Am
sterdam. Er zijn, en nog steeds worden, door een aantal
aardappel- en uientelers goede prijzen voor hun pro
dukten verkregen. Dit zal zeker in een aantal gevallen
leiden tot aankoop van nieuwe trekkers en/of werk
tuigen. Op sommige bedrijven is dat heus niet voor zijn
tijd. Gewenst is het wel om in ieder geval ook de mo
gelijkheden, maar ook de problemen op belastingtech
nisch gebied goed onder ogen te zien.
Op de meeste bedrijven is het bouwplan nu ongeveer
rond en kan het zaaizaad besteld worden. Gaat men er
verdere over nadenken dan biijkt dat bij een aantal ge
wassen de keuzemogelijkheden wat de rassen aangaat
niet eens zo groot zijn. We kunnen eigenlijk beter zeg
gen: de keuze is wel erg beperkt. Toch is het goed om
na te gaan of men ten opzichte van het eigen bedrijf
en grond en het doel waarvoor geteeld wordt het juiste
ras gekozen wordt.
al doen we dat vanuit het opstellen van ons „bouwplan".
We kennen de hoeveelheid grond die we kunnen ge
bruiken, delen die in met verschillende oppervlaktes per
produkt, becijferen hoeveelheden zaaizaad en kunstmest
en komen tenslotte op de faktoren die daarmee allemaal
te maken hebben. Alles bij elkaar tenslotte ons bedrijfs
plan voor het komende jaar In feite opgebouwd vanuit
het startpunt grond
„Verwaarloos uw akker één jaar en zij zal u zeven jaren
verwaarlozen". Over een opknapbeurt van de grond op
naar Kapelie op 30 januari!
Is dat nu wel juist? Moeten we deze procedure ook
niet eens een opknapbeurt geven? Moeten we niet eens
beginnen ons bedrijfsplan vanuit een ander startpunt op
te ste.len? Vanuit de mens? (lees: boer). Want als we
dat doen, zijn we aangekomen bij 'het werkelijke start
punt van al onze plannen. Immers de boer is het, die
met zijn kennis, zijn arbeid, zijn geld, machines en
grond bedrijfsmatig bezig is zichzelf en zijn gezin een
zo goed mogelijke plaats in de maatschappij te geven.
Bij de suikerbieten gaat het er ook een beetje op lijken
dat we hier met één ras te maken zullen krijgen.
We hopen toch dat de keuze wat ruimer zal blijven!
Bij de zaaizaadbestelling van de suikerbieten moet nu
ook de keuze gemaakt worden voor de afstand in de rij
die we gaan toepassen. Alleen bij een goede grondligging
is zaaien op een eindafstand van 1518 cm of soms nog
op een grotere afstand in de rij verantwoord.
Voor een aantal bedrijven staat de oppervlakte aard
appelen al vast, maar op andere bedrijven worden toch
hier en daar nog al wat getwijfelt om alsnog pootgoed
aan te kopen. Bij geze hoge pootgoedprijzen zijn het
moeilijke situaties om te beslissen.
Hier en daar is het nog wat zoeken om de laatste per
celen vol te krijgen. Misschien zijn op zulke bedrijven
nog wel wat kansen voor eventueel wat produkten voor
de conservenindustrie. Goed overleg, een goede prijs en
voldoende zekerheden zijn gewenst voordat men defini
tief tot deze vorm van kontraktteelt overgaat.
Hoewel ieder jaar op zichzelf staat, doordat we in de
landbouw sterk afhankelijk zijn van de natuur, de jaren
1974 en 1975 hebben dit nog eens duidelijk aangetoond
in zowel negatieve als positieve zin. en daarbij de prij
zen van de vrije produkten zo grillig van jaar tot jaar
uiteen lopen, moeten wij realist zijnde, dat we eerder
verwachten moeten dat het ondernemersklimaat in onze
bedrijfstak eerder zal verslechteren dit jaar, dan ver
beteren!
Temeer zullen we als praktische boeren alles in onze
hand ligt optimaal uit moeten zoeken, om een zo hoog
mogelijke opbrengst te verkrijgen. Goed zuiver uit
gangsmateriaal, en goedgekeurde zaden met hoogstaande
rassen die aangepast zijn aan grond en klimaatomstan
digheden, is daarbij een eerste vereiste, dat we er daar
mee niet zijn, ligt voor de hand. Een goed evenwichtig
samengesteld bouwplan dat aangepast is aan het arbeids
aanbod en grondanalyse is ook een belangrijke peiler
waar mer. vanuit moet gaan!
De eerste weken van dit 'jaar zijn de taken van het
Waterschap in onze streek nogal in de belangstelling
komen te staan. In de eerste plaats door een zeer hoge
waterstand op 3 januari j.l., waar menig inwoner zo
zeer van is geschrokken, dat tegelijker tijd meer waarde
ring voor het werk en de mensen die bij het Waterschap
betrokken zijn, is ontstaan, doordat ze bij nacht en ontij
hun werk moeten doen En in de tweede plaats doordat
de hoogte van de aanslag van de verontreinigingshef
fing op de bedrijven nogal in de discussie is gekomen.
Hoewel uw rubriekschrijver niet erg gelukkig is met de
hanteerde normen die gebruikt worden om bedrijven,
zowel in als buiten de landbouw, een aanslag op te leg
gen, en ook wij de regeling maar vrij willekeurig vinden,
zal de landbouw toch voorzichtig moeten zijn. Dit terwil-
le van de diverse bedrijfstakken waarbij metingen niet
altijd ten gunste van verschillende bedrijven uit zal
kunnen vallen.
Van ons Waterschap dat nauw bij de landbouw is be
trokken en praktisch is ingesteld, zal verwacht mogen
worden, dat met zo weinig mogelijk kosten de zuivering
van het oppervlaktewater rond te zetten. Maar ook dat
aan een verdere verfijning van de hanteerde norm voor
bedrijven gesleuteld zal moeten worden!
Het is tot op heden nog steeds geen winters weer en
de temperaturen zijn veelal boven het gemiddelde. Na
de korte vorstperiode in december ligt de grond er op
WALCHEREN goed voor. In de bovenste laag is de struk-
tuur al goed. Toch hopen vele collega's dat we nog eens
een vorstperiode krijgen, zodat de grond nog wat meer
doorvriest, want ook in de diepere lagen kan de struk-
tuur nog wel wat verbeteren. We hebben het echter niet
in de hand en moeten maar afwachten met welke weers
omstandigheden we nog te maken krijgen!
Wat we wel in de hand hebben zijn de verschillende
kultuurmaatregelen en beslissingen die genomen moeten
worden bij'de opzet van ons bedrijfsplan voor het aan
staande jaar. Bij de opstelling van het bouwplan komt
naast de gewassenkeuze ook weer de rassenkeuze om de
hoek kijken.
Voor sommige gewassen zoals aardappelen is de ras
senkeuze vrij simpel. Dit is en blijft nog steeds het aloude
en veel gevraagde ras Bintje. We hoorde dezer dagen dat
er enke.e telers gedeeltelijk gaan overschakelen op
het ras Saturna.
Van andere gewassen is er soms een heel scale van
rassen. De keuze wordt dan moeilijker en soms zal een
bepaalde eigenschap van een ras de doorslag geven. Zo
zal geschiktheid voor de één of andere grondsoort en
vroeg of late grond van invloed kunnen zijn. Verder zijn
er vele eigenschappen die de doorslag kunnen geven om
tot een bepaalde keuze te komen.
De prijzen van aardappelen en uien zijn tot onge
kende hoogte gestegen. Er zijn nog enkele telers die van
deze hoge prijzen zullen profiteren. Als ze tenminste op
het juiste tijdstip verkopen. Zo hier en daar gaan er
stemmer, op ,die vragen om overheidsingrijpen. Er zou
den voor de aardappelen maximumprijzen moeten wor
den vastgesteld en maatregelen die voldoende voorraad
tot de volgende oogst garanderen. Een eenzijdige bena
dering, want de overheid heeft zich nog nooit veel aan
getrokken van het wel en wee van de aardappelte ers.
Ook niet bij lage prijzen!
Wat de uien betreft horen we waarschuwende gelui
den om toch wat zelfbeheersing te betrachten bij de op
pervlakteuitbreiding. Ook bij de suikerbieten wordt nog
enige uitbreiding van de oppervlakte verwacht, althans
op landelijk niveau.
Zo tekenen zich weer de eerste strepen af van het
schilderij wat uiteindelijk het landelijk areaal van de
akkerbouwgewassen van oogst 1976 gaat worden.
(Zie verder pagina 31.)
Het bezoek aan de Zeeuwse Spuitdag was dit jaar weer
groter dan voorheen. Ieder jaar slagen de organisatoren
van deze dag er weer in om een actueel programma sa
men te stellen. Min of meer is het eigenlijk een generale
repetitie van wat er het afgelopen jaar in de praktijk is
gebeurd en tevens komen een aantal nieuwe middelen
ter sprake. Dit samenspel van wetenschap en praktijk is
van bijzonder grote waarde. Jaarlijks neemt het gebruik
van c.-.emische middelen toe en het wordt steeds meer
van belang, dat we een verantwoorde keuze kunnen ma
ken uit het grote sortiment. Daarbij dienen we ook de
achtergronden te kennen en speciaal te letten op de wer
king, de toepassing en de selectiviteit van de middelen.
Voor buitenstaanders lijkt alles wat in de landbouw ver
spoten wordt op vergif en daarom is het voor de boer
zaak te bewijzen dat het niet zo is.We timmeren met onze
spuitkar wel erg aan de weg en alieen voldoende kennis
kan ons voor veel onheil behoeden.
Na het bezoek aan de spuitdag krijgt men de neiging
om de landelijke ervaringen eens te gaan toetsen aan de
resultaten op het eigen bedrijf. Een inspektietocht over
de wintertarwe leert al gauw, dat de droge herfst en de
vele kluiten bij het zaaiklaar maken een grote rem zijn
geweest op de goede werking van de bodemherbiciden.
We hebben nog een te veel aan onkruid en door het in
ventariseren van de soorten van deze onkruiden kunnen
we een prijsbewust recept samenstellen. Kleine onkrui
den laten zich het beste en ook het goedkoopste bestrij
den en daarom is de eerste klap een daalder waard!
Opvallend is, dat de opkomst van het ene perceel tar
we veel beter is dan van het andere. Dit kan een kwestie
zijn van een verschil in zaaibed, in zaaidiepte, in zaad-
ontsmetting, in kiemkracht, in overdosering aan onkruid
bestrijdingsmiddelen of in ras. Niet zo eenvoudig om er
direkt een afdoend antwoord op te geven, maar toch wel
interessant om te weten! Want een achterstand is in de
regel niet gauw meer in te lopen!
Ook op het vroeg geploegde land staat al een behoor
lijke onkruidbezetting. Een bewerking met de cultivator
op een flinke nachtvorst zou in deze een goedkoop schot
in de roos kunnen zijn Al wandelend over de akkers en
al peinzend wordt men nu reeds getroffen door de
schoonheid van de natuur. Vooral de mannelijke exem
plaren van de vogels vallen daarbij dubbel op, terwijl de
vrouwelijke juist zo eenvoudig van tooi zijn. Onder de
mensen is het juist andersom en waarom eigenlijk?
Modegrillen zijn daarbij ongetwijfeld in i et spel, maar
als 'het aangeboren eigenschappen zijn en ook bovendien
hog erfelijk, dan is het een blijvende zaak en zijn er
slechts sporadisch enkele mutaties te verwachten! Op
deze leer berust in de landbouw het kweken van nieuwe
rassen. In de beschrijvende rassenlijst voor landbouwge
wassen kunnen we een opsomming vinden van de vele
(goede) eigenschappen van de diverse rassen. Onvat
baarheid voor bepaalde ziekten, stevigheid van het stro
en gulheid van het blad zijn wel de belangrijkste en in
wezen behoeven we voor deze eigenschappen niets extra
te betalen. Verder vinden we er gegevens over de zaai-
zaadhoeveelheid, de rooibaarheid, de stikstofbehoefte,
enz. enz. Ook bij het opstellen van een eenvoudig bouw
plan mag daarom de rassenlijst niet ontbreken. De be
slissingen aan de basis moeten we zelf nemen en beslist
niet wachten tot het een of ander ons wordt aangepraat.
„Een goed begin is het halve werk"!
