Nieuws van het
IMAG
op de RAI
Strokenlegger achter zaaimachine
Koeherkenning in combinatie met
melkstal
Een nieuwe zuurbestendige vloer in
de melkstal
Het scheiden van dunne mest
Folie-opruimer
krachtvoerdosering in of buiten de
11
Met de door het IMAG ontwikkelde strokenlegger zijn
smalle stroken kunststof over de gezaaide rij aan te bren
gen. Door de groeiende belangstelling voor het zaaien op
eindafstand (bijv. van witlof) waarbij hoge eisen aan
de kiemomstandigheden worden gesteld maakt deze
methode steeds meer opgang. De kunststofafdekking
voorkomt verdamping van het vocht en draagt er op deze
wijze toe bij, dat zowel de kiemomstandigheden als de
opkomst worden bevorderd.
De strokenlegger is achter een zaad-element van een
precisiezaaimachine gebouwd. In de bestaande uitvoering
worden zes rijen op een afstand van 50 cm gezaaid. Voor
het zaaien op ruggen, met een onderlinge afstand van 75
cm, worden vier elementen gebruikt. De kunststofstro
ken. die een breedte van 20 cm hebben worden, ter
voorkoming van wegwaaien, aan de zijkanten in de grond
gebracht. Ohemische onkruidbestrijding vindt plaats met
behulp van een spleetdop, die tussen het zaai-element en
de strokenlegger is bevestigd. De tank van de spuit is
voorop de trekker gebouwd. De kosten van de folie zyn
afhankelijk van de rijen afstand en bedragen, bij een rij
afstand van 50 cm, pl.m. 350,— per ha.
G. F. VAN 'T SANT
(Vervolg van pagina 8).
Op de grotere melkveebedrijven vormt, vooral als
door verschillende melkers wordt gemolken, het her
kennen van de koeien een probleem. Om de juiste hoe
veelheid krachtvoer te kunnen verstrekken en om an
dere diergegevens te kunnen vastleggen, is het identifi
ceren van de dieren in de melkstal nodig. Nummering
van de dieren door halsbanden of vriesbranden biedt
hiertoe mogelijkheden. De nummers zijn echter niet al
tijd gemakkelijk af te lezen; bovendien vormt het kop
pelen aan de te verstrekken hoeveelheid krachtvoer
een vrij zware belasting voor de melker.
Om de taak van de melker te verlichten, is door het
IMAG, in samenwerking met de TFDL, een automatisch
koeherkenningssysteem ontwikkeld.
Op de proefboerderij „De Vijf Roeden" te Duiven is
een dergelijk volledig koeherkenningssysteem geïnstal
leerd. Elke koe draagt een zender (zie afb) die door
dat er gebruik wordt gemaakt van elektromagnetische
energie-overdracht geen batterijen behoeft. Zodra de
dieren in de melkstal met de zender voor de ontvanger
van de voerbak komen, wordt het nummer opgevangen
en zichtbaar gemaakt.
Dit systeem wordt tevens gebruikt voor de automa
tische krachtvoerdosering in de melkstal. Zodra het
nummer van het dier is opgevangen, wordt dit naar een
kast waarin de te verstrekken hoeveelheid kracht
voer per afzonderlijk dier is ingesteld gestuurd, van
waaruit het op de juiste plaats wordt gedoseerd. Ook
wordt met dit koeherkenningssysteem de melkproduktie,
samen met het koenummer, automatisch vastgelegd.
Het systeem blijkt, na ongeveer een jaar in gebruik te
zijn, goede perspectieven te bieden.
KRACHTVOERDOSERING BUITEN DE MELKSTAL
Het in de melkstal verstrekken van grote hoeveelhe
den krachtvoer in één keer levert bij Ihoog produktieve
veestapels stagnatie op bij het melken. Door de dieren in
produktiegroepen in te delen, kan een gedeelte van het
krachtvoer aan het voerhek worden verstrekt. Het vor
men van voldoende produktiegroepen is niet altijd moge
lijk omdat:
de gebouwen zich hiervoor niet altijd lenen;
het extra arbeid vraagt;
het steeds wijzigen van de groepen, waardoor ook de
sociale rangorde in de groep kan veranderen, de pro-
duktie nadelig kan beïnvloeden.
Door het IMAG is, in samenwerking met de TFDL en
het PR, een systeem ontwikkeld, waarmee het krachtvoer
buiten de melkstal per individueel dier is te doseren. Het
is gekoppeld aan het koeherkenningssysteem en is in ja
nuari 1975 op de proefboerderij „De Vijf Roeden" te Dui-
van geïnstalleerd. Eén van de stallen is met een voer-
Beton is minder goed bestand tegen een voortdurende
inwerking van een geringe concentratie melkzuur en
dientengevolge vertonen betonnen vloeren in melkstal-
len een melkloka.en na enkele jaren' ernstige aantasting.
Dit houdt in, dat de vloer van een nieuwe (bij voorkeur
zuurbestendige) deklaag moet worden voorzien.
Meestal is het met een ligboxenstal moeilijk de melk
stal tijdelijk buiten gebruik te stellen. Om dit bezwaar
te ondervangen heeft het IMAG, samen met de industrie,
een kunststof vloer ontwikkeld, die tussen twee melktij
den door kan worden aangebracht.
Uit het onderzoek is gebleken dat een kunststof gebon
den mortel bijzonder geschikt is voor een zuurbestendi
ge vloerafwerking. Bij deze toepassing is de kunststof een
epoxyhars met een snelle harder Om van een goede aan
hechting voor een kunststofgebonden mortel verzekerd
te zijn, moet de ondergrond droog, schoon en vetvrij zijn.
Een goede methode hiertoe is het vlamstralen. De vet- en
vuilresten verbranden; eventueel niet geheel vastzitten-
de deeltjes springen los en de bovenlaag wordt voldoende
droog voor de snel uithardende exopyhars. Na het aan
brengen van een uit twee componenten bestaande im
pregneerlaag kan direct met het aanbrengen van de
nieuwe deklaag, bestaande uit kunststofgebonden
mortel, worden aangevangen. De eerste proeven met de
ze vloer zijn ongeveer drie jaar geleden genomen.
Zonder meer kan worden gesteld, dat deze deklaag te
gen de uitwerking van melkzuur bestand is en oen goede
slijtvastheid bezit De kosten van deze afwerklaag zijn
ongeveer gelijk an die van een tegelvloer en bedraagt,
inclusief het aanbrengen, ca 50,— per m2, excl. BTW.
Voor uitgebreidere informatie wordt verwezen naar
het artikel in de Boerderij - Veehouderij, 1015 feb.
1975. ,,In één dag een nieuwe zuurbestendige vloer in
de melkstal" door ir P. B. Hangelbroek, IMAG, Wage-
ningen.
Ir P. B. HANGELBROEK
punthefinrichting van de trekker wordt bevestigd, be
staat uit een haspel, die door een hydraulische tandwiel
motor wordt aangedreven.
De uitgelegde folie wordt aan de haspel vastgemaakt
en ai rijdende opgerold, waarbij de oprolsnelheid auto
matisch wordt aangepast aan de rijsnelheid.
Door het verkleinen van de diameter van de haspel,
hetgeen geschiedt door het uitnemen van één van de
pijpen, kan de opgewikkelde folie op een eenvoudige
wijze worden afgeschoven.
Deze folie-opruimer is zowel te gebruiken voor het
verwijderen van strokenfolie als van folie, volvelds aan
gebracht op bedden van 1,50 m. breed. In het laatste
geva; worden de randen van de folie met behulp van
twee schuingeplaatste strippen losgemaakt, teneinde
scheuren tijdens het uit de grond trekken te voor
komen.
Het werktuig is, voor zover ons bekend, nog niet door
een fabrikant in produktie genomen
G. F. van 'tSANT
Bij de huisvesting van rundvee en varkens wordt,
door de lagere investeringen en de geringere arbeidsbe-
hoefte, de voorkeur gegeven aan het dunne mestsysteem.
Door de anaërobe omzettingen tijdens de opslag van
dunne mest kan het stalkumaat ongunstig worden beïn
vloed, terwijl tijdens het uitrijden bezwaren van stank
overlast kunnen worden verwacht.
Dit laatste uiteraard vooral als dunne mest wordt uit
gereden in de omgeving van woonkernen of recreatiege
bieden. Deze klachten over stankhinder kunnen worden
voorkomen door de dunne mest buiten de stal te be
luchten en met de beluchte en reukloos gemaakte mest
de geproduceerde mest van onder de roosters uit de stal
te spoelen.
Met financiële steun van de Commissie Hinderpreven-
tie Veeteeltbedrijven en het O. en S.-fonds voor de
Landbouw werden reeds ca 25 beluchtingsinstallaties ge
bouwd. Hierdoor was het mogelijk praktijkervaring op te
doen.
Om het beluchten van de dunne mest met zo laag mo
gelijke kosten te doen plaatsvinden, moet worden ge
streefd naa een zo laag mogelijk energieverbruik. Dit
zou o.a kunnen worden bereikt door de dunne mest vóór
het beluchten te scheiden in een vaste mest en een vloei
stof. Dit kan worden gerealiseerd met de volgende ap
paratuur
een zeefbandpers, waarbij de dunne mest op een ny-
lonband wordt gebracht. Deze band loopt tussen twee
drukrollen door, zodat de vloeistostof wordt uitge
perst;
een trilzeef, die met een gaasbodem is uitgerust. Door
de vibrerende beweging wordt de zeef opengehouden,
terwijl de vaste mest wordt afgevoerd;
een trommelfilter, bestaande uit een draaiende trom
mel met doorstroomopeningen, waarbij de vaste stof
door twee drukrollen, wordt uitgeperst;
een centrifuge, waarbij door het hoge toerental de
vaste stof tegen de trommelwand wordt geslingerd en
vandaar met een vijzel wordt afgevoerd.
De voordelen van het scheiden zijn o.a.:
een energiebesparing bij het beluchten van 3040
een verbetering bij het uit de stal spoelen van de
mest door verhoging van de pompcapaciteit;
mogelijke verbetering van de afzet van de vaste mest;
de mogelijkheid van verregening van de vloeistof.
Aan welk systeem van mestscheiding de voorkeur
moet worden gegeven, vormt een punt van onderzoek,
waarop binnen niet al te lange tijd een antwoord mag
worden verwacht.
Van bedrijf tot bedrijf zal het advies evenwel kunnen
verschillen. De factoren die dit mede bepalen zijn:
de gewenste scheidingscapaciteit per uur of per dag;
het optimale drogestofgehalte van de vaste mest;
het beschikbaar electrisch vermogen;
de investerings- en onderhoudskosten.
Ing. H. R. POELMA
Door het IMAG is een folie-opruimer ontwikkeld,
waarmee de kunststoffolie, na opkomst van het gewas,
kan worden verwijderd. Dit werktuig, dat aan de drie-
box uitgerust (afb.) waar elk dier zijn portie krachtvoer
kan opnemen.
Bij het binnentreden van de voerbox wordt, zodra de
zender van het dier in de nabijheid van de ontvanger
komt, het nummer opgevangen en wordt mits het dier
nog voer tegoed heeft een portie van 400 gram ver
strekt. Hierna is het systeem één minuut geblokkeerd,
zodat het vermelde portie kan worden opgenomen. Ver
volgens wordt het systeem nagegaan in hoeverre het dier
nog meer voer tegoed heeft en indien dit het geval is,
wordt een tweede portie verstrekt- In een centrale kast
kunnen per dier 15 porties voer worden ingesteld dat,
hetzij ineens hetzij verdeeld over de dag, kan worden op
genomen. Heeft het dier haar portie opgenomen, dan
krijgt ze, totdat de kast door middel van een drukknop
in zijn beginstand is teruggebracht, niets meer. Dit ge
beurt bijv. tweemaal per' dag.
De melkproduktie van de groep, die individueel buiten
de melkstal werd gedoseerd, werd vergeleken met die
van een groep, die een gedeelte van het krachtvoer aan
het voerhek en de rest in de melkstal kreeg verstrekt.
Uit de dagelijkse produktiecontrole bleek dat, nadat
het systeem in de derde week in gebruik was genomen,
vooral de hoog produktieve dieren positief op deze indi
viduele dosering buiten de melkstal reageerden (zie gra
fiek nr. 1). Dit systeem voor krachtvoerdosering buiten
de melkstal is door de Fa. D.A.C.A te Lelystad in pro
duktie genomen. Het systeem, waarin max. 255 koeien
kunnen worden geprogrammeerd en waarop tot 16 voer-
boxen kunnen worden aangesloten, is in het najaar van
1975 ook op enkele particulierebedrijven geïnstalleerd.
Ing. W ROSSING.
