Nieuwe
landbouwbedrijfs
gebouwen
in Zeeland
(I)
Bu de bouw van een spouwmuur wordt de binnen-and
van kalkzandstenen ook wel gebouwd van gasbeton
stenen of betonstenen. Voor de bewaarplaats wordt als druk-
vaste binnenwand veelal gekozen voor gewapende holle
bouwstenen (Nehobo) ter dikte van 16 cm tussen of tegen
de stalen spanten. In de spouw komt dan extra isolatie van
bijvoorbeeld 2 x 4 cm dikte mineraalwolplaten (glaswol of
Cebeco melktankgebouw
Praktische oplossing
bij overschakelen
op tankmelken
Stikstofonderzoek
en advies
voor graanpercelen
11
Specialist boerderijbouw,
J. VAN NIEUWENHUIZEN,
C.A.R. - Goes.
Ook in 1975 zijn op veel bedrijven in Zeeland nieuwe
bedrijfsgebouwen geplaatst. Gezien de grote belangstel
ling hiervoor, zal in een aantal artikelen aan de verschil
lende mogelijkheden van bouwen opnieuw aandacht wor
den besteed.
Alvorens een keuze te maken, is het gewenst om eerst
een aantal gebouwen te bekijken, bij voorkeur samen met
de aannemer. Van de meest toegepaste systemen zullen
een aantal voorbeelden worden genoemd. Het is echter
onmogelijk om alle nieuwe gebouwen te vermelden.
WELKE BOUWMATERIALEN?
yOOR elk bedrijfsgebouw zijn spanten nodig en mate
rialen voor de wanden en het dak. Wat de spanten
betreft moet de voorkeur worden gegeven aan spanten met
een vrije overspanning, dus de gelijmde houten spanten of
de stalen driescharnier spanten. In Zeeland wordt overwe
gend gebouwd met stalen spanten, welke 5 meter van elkaar
op betonpoeren worden geplaatst.
Het toepassen van opgelegde houten of stalen spanten op
de wanden geeft te weinig vrije doorrijhoogte ondier de
spanten. Vandaar de voorkeur voor spanten met een vrije
overspanning, zodat de hoogte van de zijwanden eventueel
beperkt kan worden tot 3l/2 meter en dus goedkoper bouwt.
Als dakbedekking worden hoofdzakelijk de donkere gesa
tineerde asbestcementgolfplaten gebruikt met een dakhel
ling van ongeveer 22°.
Moeilijker wordt het wat betreft de te gebruiken materia
len voor de wanden. De keuze hiervoor wordt o.a. bepaald
door de financiële mogelijkheden, d'e persoonlijke voorkeur,
de functie van het gebouw (wel of geen bewaarplaats) en
de voorkeur van de-gemeente.
Vooral het laatste punt geeft soms moeilijkheden, aange
zien niet iedere gemeente het gebruik van alle materialen
voor de wanden toestaat.
Voor de wanden worden overwegend de volgendie mate
rialen gebruikt: hout - bakstenen - betonstenen - betonpla
ten - gasbetonstenen - stalen golfplaten en asbestcementgolf
platen.
GEBOUWEN MET WANDEN VAN HOUT EN
MULTIPLEXPLATEN
UOUTEN wanden zijn niet zo duur en eenvoudig aan te
brengen. Hout vraagt wel steeds onderhoud, vandaar
de geringe belangstelling.
Bedrijf ir. M. A. Geuze te Poortvliet - 20 x 28 meter (1969)
Wanden van multiplexplaten - geen bewaarplaats.
Bedrijf V. C Theye te Wolphaartsdijk - 21 x 27 meter (1973)
Wanden van houten planken.
Met nieuwe woning.
De laatste jaren zijn wel veel stallen gebouwd met wanden
van hout en vooral van multiplexplaten dik triplex). De
zijwanden van stallen zijn niet zo hoog, zodat schilderen
geen te groot bezwaar behoeft te zijn.
GEBOUWEN MET WANDEN VAN BAKSTENEN
ALS SPOUWMUUR
£ÉN van de beste wandconstructies is nog altijd, de
spouwmuur van bakstenen. Door de sterk gestegen
bouwkosten wordt deze constructie steeds minder toege
past. De laatste gevallen hadden meestal betrekking op her
bouw na brand.
Bedrijf C. J. Prins te Geersdijk - 24 x 28 meter (1970).
Gelijmde houten spanten - met 2 bewaarplaatsen - ge
metselde wanden.
Bedrijf P. Scheele te Biezelinge - 20 x 35 meter (1970).
Gelijmde houten spanten - geen bewaarplaats.
Bedrijf W. de Vrieze te Haamstede - 20 x 35 meter (1973).
Gelijmde houten spanten - met bewaarplaats - wanden
van verplaatsbare keerwanden - bovengrondse beluchting
met driehoekige luchtkanalen.
Bedrijf S. van Langeraad te Kamperland - 20 x 25 meter
(1974).
Is bewaarplaats - stalen spanten - wanden van gewapen
de holle bouwstenen - ondergrondse beluchting.
Bedrijf A. J. Padmos te Renesse - 20 x 31 meter (1975).
Stalen spanten - met bewaarplaats - zijwanden van ge
wapende holle bouwstenen - eindiwanden met verplaats
bare keerwanden - bovengrondse beluchting.
Met nieuwe woning.
SPOUWMUUR EN BUITENWAND
Bedrijf V. C. Theye te Wolphaartsdijk. Wanden van hout.
Bedrijf W. P. de Vrieze te Haamstede. Wanden van bak
stenen als spouwmuur.
Bedrijf J. Remijnse te Kamperland - 20 x 40 meter (1976).
Stalen spanten - met bewaarplaats - wanden van gewa
pende holle bouwstenen - ondergrondse beluchting (in
aanbouw).
Bedrijf A. van Westen te Oud-Vossemeer - 20 x 30 meter
(1976).
Stalen spanten - met bewaarplaats - wanden van gewa
pende holle bouwstenen - ondergrondse beluchting (in
aanbouw).
Bedrijf A. Padmos te Renesse. Wanden van bakstenen als
spouwmuur.
steenwol) of 2 x 4 om dikke polystyreenplaten (Tempex).
Bezuinigen op de isolatie is niet verstandig.
In bovengenoemde gebouwen zijn de buitenwanden dus
gebouwd van rodie of gele bakstenen en zijn de stalen span
ten buiten niet zichtbaar. Dit bouwt duurder, maar is mooier
om te zien.
Ook het bouwen met een overstek aan topgevels en zij
gevels met ingelegde bakgoten bouwt mooier, maar duur
der.
een mogelijkheid om tegen lage prijs een zeer functio
neel en praktisch melktankgebouw met complete melk-
leidinginstallatie, melktank, enz. aan de veehouders aan
te bieden. In nauw overleg met een aantal zuivelcoöpe-
raties is een dergelijk gebouw ontwikkeld. Het is ook
afgestemd op de voorschriften van de weistandscommis-
Handelsraad te Deventer (tel. 0570020999) of tot Ma-
nus Holland B.V. te Zutphen (te 575015344). Een com
pleet ingericht melktankgebouw is op de Landbouw-RAI
te Amsterdam te bezichtigen in Stand Nr. 91 van Manus
Holland B.V.
de melktank en een aantal andere installaties. Het is
uitstekend geïsoleerd en wordt geleverd in twee typen
met standaardafmetingen van respectievelijk 3,74 m x
3,00 m en 5,74 m x 3,00 m (inwendige afmetingen). Be
langstellenden kunnen zich voor inlichtingen wenden
tot de Afdeling Landbouwbedrijfsuitrusting van Cebeco-
In de komende jaren zullen duizenden melkveehou
ders moeten overschakelen op tankmelken. Voor zover
zij nog niet toe zijn aan nieuwbouw van een ligboxen-
stal met bijbehorende me'ikkamer, staan zij voor het pro
bleem, waar zij de melktank en de bijbehorende appara
tuur zullen plaatsen. In vele gevallen zal een deel van
de stalruimte voor plaatsing van de meiktank moeten
worden opgeofferd. Dit betekent verlies van nuttige
ruimte. Bovendien brengt verbouw van een deel van een
bestaand bedrijfsgebouw tot melkkamer nogal wat kos
ten met zich mee, terwijl daarmee dikwijls toch igeen
ideale oplossing wordt bereikt.
In verband met voorgaande heeft Cebeco-Handelsraad
in samenwerking met Manus Holland B V. gezocht naar
sies- Het CEBECO-meiktankgebouw doet dienst als melk-
lokaal naast de boerderij. Het is demontabel en kan der
halve gemakkelijk worden aangepast of verplaatst bij
veranderende bedrijfsomstandigheden. Het gebouw is
het eindstation, van de melkleiding. Het biedt plaats aan
FLfNKE BELANGSTELLING VERWACHT
Het stikstofonderzoek voor de praktijk is in januari
Half januari start het Bedrijf slaboratorium voor
Grond- en Gewasonderzoek te Oosterbeek met het
stikstofonderzoek voor graanpercelen op kleigron
den. Dat zal ongeveer twee weken in beslag nemen,
zodat de graanteler volop de gelegenheid heeft om
het bemestingsadvies, van de specialist Bodem en
Bemesting van de voorlichtingsdienst zo goed mo
gelijk op te volgen.
1975 opengesteld voor de praktijk en in het eerste sei
zoen zijn ongeveer 600 grondmonsters voor dit nieuwe
onderzoek ontvangen. Dit is vrij veel als men bedenkt
dat in herfst 1974 als gevolg van de abominale slechte
weersomstandigheden relatief 'weinig wintergraan is
ingezaaid. Velen verwachtten daarnaast dat als gevolg
van de extreem zware regenval vrijwel alle stikstof zou
zijn uitgespoeld. Uit het onderzoek bleek dat het stik
stofniveau inderdaad aan de lage kant was, speciaal in
het zuid-westen van et land, doch dat er toch 1' inke
verschillen werden gevonden.
Voor dit seizoen wordt een aanmerkelijk grotere be
langstelling verwacht, omdat in afgelopen herfst de om
standigheden voor inzaai van wintergraan bijzonder gun
stig waren en er bovendien geen al te grote hoeveelhe
den regen zijn gevallen. Het stikstofniveau zaï naar ver
wachting op een redelijk hoog niveau liggen.
(Zie verder pag. 14)
