Mommersteeg
International
spreidt in Engeland
de vleugels uit!
De stijging
van de
collectieve
lasten
16
Op woensdag 15 oktober j.l. werd te Finedon in Enge
land een nieuw gebouwencomplex geopend van
Mommersteeg International B.V. Zaadteelt en Zaadhan-
del.
De start van deze Engelse vestiging vond reeds 12 jaar
geleden plaats. Er werd toen op bescheiden schaal be
gonnen met een paar man personeel in een oude loods.
Nu is er een personeelsbezetting van ruim 30 man. Tus
sentijds werd nog verhuisd naar ruimere en betere ge
bouwen, doch de zaak bleef groeien en de jas werd weer
te krap. Vandaar dat nu weer werd uitgebreid met een
nieuwe opslagruimte en kantoorgebouw.
Gezien de belangen die Mommersteeg International
B.V. in het Zuid-Westen bij de graszaadteelt heeft, waar
bij ook de Suiker-Unie, die het bedrijf enkele jaren ge
leden overnam, dus indirekt betrokken is werd de Redak-
tie uitgenodigd dit feestelijk ,,openings--gebeuren mee
te maken. De heer A. van Oosten reisde daartoe naar
Engeland en schreef voor ons zijn indrukken in de vol
gende reportage neer.
NIEUW „HYPRO" VEEVOEDERGEWAS
DUIM 100 personen waren aanwezig bij de opening. De
provisorische vergaderzaal in het nieuwe kantoor
was overvol Het gezelschap bestond uit boeren (afne
mers en kontraktzaadtelers), beheerders en verzorgers
van sportvelden, proefstations, voorlichters en last but
not least, twee plaatselijke burgemeesters, omhangen
met supergrote, blinkende ambtsketenen. Één van de
twee was vergezeld van zijn vrouw, die ook al met een
indrukwekkende ketting was versierd, doch van lichter
kaliber.
Na een korte inleiding van manager David Smart,
hield de algemeen direkteur van Mommersteeg Interna
tionaal Ir. J. W. Berkelbach, een openingsrede. Hij ging
in op de ontwikkeling die zowel het moederbedrijf te
Vlijmen in Nederland als de „dochter" in Engeland had
den meegemaakt. De firma streeft naar opvoering van
de kwaliteit en brengt regelmatig nieuwe rassen en be
tere mengsels op de markt, aldus de heer Berkelbach.
Bij deze opening werd het zgn. „Hypro-systeem", ge
baseerd op een teeltcombinatie van het speciaal voor vee
voer geschikt erwtenras Krupp met bepaalde soorten
raaigras. Het grote voordeel van de erwten is gelegen in
het hoge eiwitgehalte. Met dit menggewas van gras en
erwten kan in drie maanden tijd ongeveer 40 ton groen-
voeder per ha worden geproduceerd, met een droge stof-
gehalte van 56 ton en een gehalte aan ruw eiwit van
23 procent.
NIET ZOMAAR GEWOON GRAS!
F't algemeen beschouwd men in Nederland een wei
land als een stuk grond bedekt met gras. Een groene
vlakte, zonder meer. Voor de Engelsman is gras echter
grassoort werd uitvoerig gediscussieerd. Het duurde alle
maal zo lang, dat de schrijver van dit artikel blij was
dat men weer in de bussen stapte voor de terugreis. Dit
te meer, omdat er nog een traktatie volgde met koffie,
gebak en een overvloedige keuze in vleessoorten. En
daarmee kwam een eind aan de „happening".
WILDE HAVER GROOT PROBLEEM
CINEDON ligt ongeveer 100 km boven Londen, dicht
bij Northampton, vrii centraal ten opzichte van de
belangrijkste bevolkingscentra 's Morgens voor de ope
ning werd met Peter Groom, de man van de telers-zaad-
kontrakten in Engeland een rondrit gemaakt door de
omgeving. Eens te meer komt men dan onder de indruk
van het prachtige Engelse landschap en de naar Neder
landse maatstaven grote omvang van de boerderijen. Met
GROTE BEDRIJVEN MET EXTENSIEF BOUWPLAN
TIJDENS een kort bezoek aan een bedrijf werd ons
een blik achter de schrrmen gegund. De farm was
240 ha groot, waarvan 80 ha in gras en 160 ha bouwland..
Van het gras werd ca 50 ha beweid door 130 stuks melk
vee en de rest werd gemaaid voor silage. Snijmais komt
nog vrij weinig voor in Engeland. De ondernemer was n
jonge, energieke, hardwerkende boer, die naar onze in
druk veel te ver boven het gemiddelde uitstak, dat geen
goede indruk over de rentabiliteit van de Engelse land
bouw kon worden verkregen. Er moest namelijk jaarlijks
een enorm bedrag aan inkomstenbelasting worden be
taald.
De personeelsbezetting was naar Engelse begrippen
hoog Een trekkerchauffeur, twee man voor de verzor
ging van het vee, een volontair en de baas zelf. De bruto-
produktie bedroeg ca 600.000 per jaar, met o.a. 160.000
vaste en 80.000 variabele kosten. Het melkvee leverde
ca 45 van de bruto geldelijke opbrengst (gemiddeld
ƒ5,30 per koe per dag), waarbij ca 75.000 aan veevoer
werd gekocht.
Overigens werd ook op dit bedrijf op het bouwland
vrijwel uitsluitend graan (tarwe en rogge) verbouwd.
De aardappelen waren weliswaar dit jaar erg duur (men
sprak over 5060 ct per kg telersprijs), maar onze far
mer Jim Pitts vond dooreengenomen het prijsverloop in
de diverse jaren te grillig. Door de grote oppervlakte
komt men met graan ook aan voldoende inkomen met
weinig prijsschommelingen! Een vergelijking met een
Nederlands bedrijf van 2040 ha gaat nu eenmaal op
dit punt niet op.
ZEELAND ALS ZAADLEVERANCIER
VAN ENGELAND
CLECHTS een beperkt deel va.n het graszaad dat in En-
geland wordt verkocht is ter plaatse geteeld. Verre
weg het meeste komt elders vandaan. In de opslagloods
ligt zaad uit diverse delen van de wereld: Canada, de
Verenigde Staten, Polen, Denemarken en vooral ook uit
Nederland-
In 't bijzonder voor de zaadwinning van de fijnere gras
sen als bijvoorbeeld roodzwenk, doet Mommersteeg
graag een beroep op de boeren in het Zuid-Westen van
ons land, bv. in Zeeuws-Vlaanderen. Als men'bij een be
zoek aan Engeland de fraaie gazons en sportvelden be
wonderd, is er dus een redelijke kans dat er zaad werd
gebruikt uit onze contreien!
iets bijzonders. Het wordt bestudeerd in alle nuancerin
gen en met zorg gekoesterd Dat ziet men aan de keurig
onderhouden gazons bij de woningen en in de parken,
die niet gemaaid maar geschoren worden. Dat komt nog
meer tot uiting bij de sportvelden. Voor een golflink
worden bv. diverse soorten gras gebruikt. Zeer fijne (die
dagelijks worden gemaaid!) bij het putjejen bij de af
slag, grovere verder op het terrein. Voor cricket, hokey,
voetbal, paardenrennen, enz. kiest men aparte grassen
of grasmengsels, afgestemd op het gebruik.
Die belangstelling voor dit alles bleek ook bij de ex
cursie die na de opening werd gehouden naar een iets
verder gelegen demonstratieveld met vele tientallen
grassoorten en andere groenvoedergewassen als stoppel
knollen, erwten, mais, boerenkool e.d. Alles werd uitge
breid bekeken, maar de grassen waren zeer duidelijk
favoriet. Zelfs de burgemeesters zaten op hun hurken
over de grassprietjes te strijken en te aaien. Bij elke
100 ha behoort men tot de middelgrote farms; we pas
seerden een farm"van niet minder dan 1200 ha!
Deze grote boerderijen worden in 't algemeen met een
minimum aan arbeidskrachten geëxploiteerd. Het bouw
plan is dan ook extensief, met weinig aardappelen en
suikerbieten en zeer veel graan. Een enorm probleem is
het optreden van wilde haver. Bestrijding is op veel per
celen onbegonnen werk; het gevolg van al te extensief
boeren. Mede door andere onkruiden is naar schatting
meer dan 80 procent van de percelen ongeschikt voor het
telen van graszaad op kon'.rakt.
(Vervolg van pag. 5)
MAZEN VAN DE WET
De term „misbruik" (van sociale verzekeringen) is overi
gens lang niet altijd terecht. Misbruik veronderstelt opzet en
fraude maar in vele gevallen is dat niet het geval. Veel juis
ter is de term „oneigenlijk gebruik", die de laatste jaren dan
ook in ons spraakgebruik ingang heeft gevonden. Onze sor
ciale wetgeving zit n.1. niet zo hecht doortimmerd in elkaar
als men wel zou denken. Allerlei formuleringen in de wet
zijn voor velerlei uitleg vatbaar en bieden mensen legaal de
gelegenheid om door de mazen van de wet te glippen.
De Sociale Verzekerings Raad stelde onlangs in een rap
port bijvoorbeeld dat sommige werklozen ten aanzien van
een volgende baan volstrekt irreële eisen stellen en de wets
bepaling dat alleen „passende arbeid" hoeft te worden aan
vaard zeer ruim uitleggen. Zo zijn er verpleegsters of kel
ners, die niet in de avonduren willen werken. Zij vinden dat
niet „passend". Terecht meent de Sociale Verzekerings Raad
dat aan deze mensen geen WW behoeft te worden uitge
keerd, want werken in de avond is wel degelijk „passend"
voor beoefenaren van deze beroepen. Zij /wisten, toen zij
het beroep van verpleegster of kelner kozen, dat zij dikwijls
's avonds zouden moeten werken. Deze mensen zouden het
echter niet proberen om een uitkering te krijgen, als de
tekst van de wet, die ruimte laat voor een ruime uitleg,
exacter zou worden geformuleerd.
In het betreffende rapport worden nog meer voorbeelden
van legaal misbruik van de WW genoemd. Zo geven de hui
dige WW-bepalingen over de betaling van achterstallig loon
als bedrijven failliet gaan aanleiding tot „legaal misbruik".
Bepaalde loonkosten kunnen op de WW worden afgewenteld
wanneer een bedrijf failliet gaat. Een „gunstig moment" om
failliet te gaan valt b.v. in een periode kort vóór de vakan
ties. Ook oprichters-direkteuren van bedrijven, die zichzelf
op de loonlijst zetten en kort daarna failliet gaan, kunnen
aanspraak maken op WW en meestal wordt het dan een
forse uitkering, want het loon waarvoor zij zichzelf op de
loonlijst plaatsen, is vaak exorbitant hoog.
Er zijn nog meer foefjes om door de mazen van de WW
heen te glippen. Zo zou bij het opstellen van arbeidskontrak-
ten rekening worden gehouden met het afwentelen van loon
kosten op de WW in perioden waarin werk toch niet lónend
zou zijn. Maar ook van andere sociale wetten wordt „on
eigenlijk" gebruik gemaakt. Zo worden er nogal wat mensen
kort voor hun 65-ste ziek en hebben dan gedurende één jaar
recht op ziekengeld, ofschoon zij vanaf hun 65ste ook AOW
toucheren. Tel uit je winst! De wet zou zo moeten worden
veranderd, dat iemand die 65 is, geen recht meer op een uit
kering krachtens de Ziektewet kan doen gelden.
EXAKTER FORMULIEREN
^|IET exakte formuleringen van sociale wetsartikelen
kunnen dus het oneigenlijk gebruik van sociale ver
zekeringen in de hand werken. Een voorbeeld hiervan is de
term „passende arbeid", zoals die in onze werkloosheidswet
ten voorkomt. Werklozen behoeven alleen maar „passende
arbeid" te aanvaarden, maar wat is precies passende arbeid?
Je kan zo'n term heel eng, maar ook heel ruim interpreteren,
dat is de moeilijkheid.
Er zijn legio van zulke mazen ip de sociale wetgeving, die
gedicht zullen moeten wordea Hij die zegt dat mensen c
geen gebruik van maken is een optimist; hij die zegt dat je
wetten duidelijk moet formuleren omdat anders mensen in
de verleiding komen ze te ontduiken, is een realist.
Het is derhalve te hopen, dat aan de sociale wetsteksten
zo wordt geschaafd, dat het oneigenlijk gebruik moeilijker
wordt. Een paar goede juristen moeten alle wetsteksten
maar eens met het blauwe potlood nalopen. Een waar blijft
de herkodifikatie van onze sociale verzekeringswetten,
waaraan oud-minister Veldkamp nu jaren schijnt, te wer
ken? Hij maakt er blijkbaar in ,de meest letterlijke zin zijn
levenswerk van!