Zitdagen
Miljoenennota 1976 biedt
boer en tuinder weinig
houvast voor toekomst
BRABANTSE BOEREN VAN DE TOEKOMST
(Deel I: De opvolgers over het boe re nbe roep)
Door het L.E.I. is een onderzoek ingesteld naar de situatie
waarin de opvolgers op de Brabantse landbouwbedrijven
verkeren en naar hun opvattingen over beroep en bedrijf.
De resultaten van het onderzoek worden in twee rapporten
gepubliceerd. In het thans versohenen eerste deelrapport
wordt met name ingegaan op de meningen van de opvolgers
over hun schoolopleiding en over beroep en bedrijf. In het
tweede deelrapport, dat over enkele maanden zal worden
uitgebracht, worden de beloning van de meewerkende zoons
en enkele aspecten van de toekomstige bedrijfsoverneming
aan de orde gesteld.
Uit het onderzoek, waarbijl 182 opvolgers in de leeftijd van
van 22 t/m 30 jaar waren betrokken, komt o.a. naar voren,
dat de opvolgers nagenoeg allen op het ouderlijke bedrijf
werkzaam waren; bijna driekwart had nog nooit elders ge
werkt.
Slechts 27 van de geënquêteerden heeft een middelbare
of hogere agrarische schoolopleiding gevolgd, 53 lagere
land- of tuinbouwschool; 6 heeft alleen een of meer cur
sussen gevolgd en 12 ontving na de lagere school in het
geheel geen onderwijs meer; 2 van de opvolgers heeft
overig dagonderwijs gevolgd.
Ongeveer tweederde van de opvolgers is van mening, dat
een toekomstige boer een middelbare land- of tuinbouw-
opleiding zou moeten hebben gevolgd. Er is dus een duide
lijk verschil tussen hetgeen door de geënquêteerden wense
lijk wordt geacht en de feitelijke situatie.
In het rapport is ook aandacht besteed aan de aantrekke
lijke en onaantrekkelijke kanten van het boerenberoep. Het
onderzoek leverde tenslotte aanwijzingen op dat 10 k 15
van de opvolgers nog wel eens van beroep zou kunnen ver
anderen. Deze publikatie kan uitsluitend worden besteld
door overschrijving van 5,50 op giro 41.22.35 t.n.v. het
L.E.I. Den Haag onder vermelding van: „Zend Publikatie
No. 2.70.
FRIESE BOEREN VAN DE TOEKOMST
Nadat in oktober 1974 het eerste deel rapport is versche
nen van het L.E.I. onderzoek onder opvolgers op melkvee
houderijbedrijven in de (Friese) weidestreken en De Wouden
is nu het tweede deel rapport uitgebracht (publikatie 2.69 -
prijs 5,50). Daarin wordt de beloning van de meewerkende
zoon de toekomstverwachtingen en perspektieven van op
volgende zoons op melkveehouderijbedrijven in Friesland
behandeld.
Uit dit rapport blijkt o.m. dat de inrichting van het ouder
lijke bedrijf, waarop 97 van de toekomstige opvolgers hun
werk vinden, dikwijls te wensen overlaat. Op slechts 5
van deze bedrijven was, ten tijde van die enquête (voorjaar
1973) een ligboxenstal aanwezig. Een derde van de bedrijven
beschikte over een mechanische uitmestinstallatie. In het
algemeen vindt een derde van de opvolgers de bedrijfsuit-
rusting goed, een derde matig en een derde slecht.
De bedrijfsomvang is dikwijls te gering voor een twee-
mansbedrijf. In verband hiermede zijn de bedrijfsresultaten
veelal onvoldoende om de meewerkende zoon volledig te
belonen. Van de opvolgers is dan ook 53 van mening on
voldoende te zijn beloond voor de op het ouderlijke bedrijf
verrichte arbeid. De helft van hen twijfelt er aan of het res
terende loon op een later tijdstip - b.v. bij de bedrijfsover
neming nog verrekend zal worden. Gezien de aanpassin
gen in de bedrijfsinrichting die noodzakelijk zullen zijn wan
neer de zoon het bedrijf later als éénsmansbedrijf voortzet,
alsmede de vergroting van de bedrijfsomvang waartoe deze
jonge boer dan gedwongen zal zijn om het bedrijf rendabel
te houden of te maken, wordt er op het gebied van die finan
ciering straks veel van hem gevraagd.
Uit het onderzoek blijkt verder dat vele opvolgers in de
leeftijd van 22 t/m 30 jaar nog in onzekerheid verkeren
over het tijdstip van de bedrijfsoverneming. Bovendien blijkt
dat 15 van hen niet de enige opvolger is op het ouderlijke
bedrijf.
Opvallend is, dat nog zo weinig opvolgers zich over de
financiële kanten van de bedrijfsoverneming hebben ge
oriënteerd: slechts 21 heeft de financiering al eens op
papier gezet!
NOGMAALS „HAGELSCHADE TE GROEDE IN 1644"
In Uw blad van 5 dezer gaf Mr. Beyerman, oud-archi
varis van Dordrecht, de tekst weer van een notariële
akte uit 1644 inzake hagelschade te Groede. Het is een
interessant stuk, dat des landmans leed in het grijs ver
leden aardig weergeeft. Met de duidelijke toelichting ben
ik het over het algemeen eens. Maar aan het slot zegt de
schrijver, dat Mels Marinus (de man, die de akte liet op
maken) misschien geen eigenaar maar pachter was van
het bewuste land, en dat het stuk wellicht gediend heeft
om vrijstelling of vermindering van pacht te vragen.
Dat Mels geen pachter maar eigenaar is geweest, is
echter nagenoeg zeker, omdat hij de grond aan twed
BESTEMMINGSPLANNEN
Halsteren. Vanaf 9 september ligt gedurende een maand
ter inzage het vastgestelde bestemmingsplan „Spinolaberg
1975". Zij die zich tijdig met bezwaren tot de gemeenteraad
hebben gewend, alsmede een ieder die bezwaren heeft tegen
de in het ontwerp aangebrachte wijzigingen kunnen gedu
rende bovengenoemde termijn bezwaren indienen bij G.S.
Veldhoven. Vanaf 12 september ligt gedurende een maand
ter inzage het ontwerp-bestemmingsplan „Jongelingsveld".
Zij die zich tijdig met bezwaren tot de gemeenteraad hebben
gewend, alsmede een ieder die bezwaren heeft tegen de in
het ontwerp aangebrachte wijzigingen kunnen gedurende
bovengenoemde termijn bezwaren indienen bij G.S.
Eindhoven. Vanaf 15 oktober liggen gedurende een maand
ter inzage de bestemmingsplannen „I Kronehoef 1970", „VI
GOES
OOSTBURG: woensdag 24 september in café „De
Windt".
ZIERIKZEE: donderdag 25 september in hotel „Huis
van Nassau".
MIDDELBURG: donderdag 25 september in hotel „De
Eendracht", van 1—4 uur.
SEROOSKiERiKE: vrijdag 26 september in café „Huys-
se", van O-Hl uur.
THOiLBN: zaterdag 27 september in hotel „Hof van
'Holland", van 10.3013 uur.
BERGEN OP ZOOM
DINTELOORD: woensdag 24 september in hotel „De
Beurs", van 12.0013.00 uur.
FIJNAART: vrijdag 26 september in hotel „De Graan-
beurs", van 11.30>13.00 uur.
personen in gebruik had gegeven: Cornells Wouterse en
Alart Faché. Ieder van die twee had er ook op gezaaid.
Als het land eigendom van Mels Marinus is geweest ligt'
eer de onderstelling voor de hand, dat de akte heeft ge
diend om vrijstelling of verlaging van landsbelasting te
krijgen. Veel Zeeuwse archieven zijn helaas in 1940 ver
brand. Als het oud-archief van Groed nog bestaat zou
daarin iets meer over de (wellicht massale) hagelschade
te vinden zijn.
Dr. F. A. BREKELMANS.
Gemeentearchivaris van Breda.
't Hofke", „IV Vaartbroek". Zij die zich tijdig met bezwaren
tot de gemeenteraad hebben gewend, alsmede een ieder die
bezwaren heeft tegen in het ontwerp aangebrachte wijzigin
gen kunnen gedurende bovengenoemde termijn bezwaren
indienen bij G.S.
KlurWert. Vanaf 15 september ligt gedurende een maand
Jer inzage het bestemmingsplan „Industrieterrein Moerdijk".
Zij die zich tijdig met bezwaren tot de gemeenteraad hebben
gewend kunnen gedurende bovengenoemde termijn bezwa
ren indienen bij G.S.
St. Oedenrode. Vanaf 15 september ligt gedurende een
maand ter inzage het bestemmingsplan „Kienehoef". Zij die
zich tijdig met bezwaren tot de gemeenteraad hebben ge
wend, alsmede een ieder die 'bezwaren heeft tegen de in het
ontwerp aangebrachte wijzigingen kunnen gedurende bo
vengenoemde termijn bezwaren indienen bij G.S.
Someren. Vanaf 15 september ligt gedurende een maand
ter inzage het ontwerp-bestemmmgsplan „De Loove". Ge
durende bovengenoemde termijn kunnen bezwaren worden
ingediend bij de gemeenteraad.
Bruinisse. Vanaf 15 september ligt gedurende een maand
ter inzage het vastgestelde bestemmingsplan „West". Zij die
DE ROYAL SMITHFIELD SHOW 1975
Van maandag 1 december tot en met vrijdag 5 december
wordt in Earls Court te Londen weer de bekende Royal
Smithfield Show gehouden. De openingstijden zijn van 9.00
uur tot 18.00 uur.
DONATEURSDAG PROEFSTATION VOOR
DE RUNDVEEHOUDERIJ
Op donderdag 2 oktober a.s. organiseert het Proefstation
voor de Rundveehouderij wederom een zgn. „Donateursdag".
Vóór de middag van 9 bestaat er gelegenheid de proefboer-
derij „De Waiboerhoeve" aan de Winsentweg te Lelystad te
bezichtigen. Medewerkers van PR. zijn beschikbaar voor
het geven van informatie op de afdelingen van de proef-
boerderij.
's Middags om 13.13 uur worden in De Meerpaal te Dron
gen een aantal inleidingen gehouden o.m. over „winning en
opslag van ruwvoer" dioor ir. S. Schukking, „Methoden var
kraóhtvoerverstrekken aan melkvee" door ir. A. B. Meyer,
„Inkomensmogelijkheden met schapen" door ir. C. A. S.
Zwetsloot. Om ca. ,16.10 uur zal e.e.a. geëindigd zijn.
ADRESWIJZIGING F. GOYARTS ZONEN
ZAADTEELT B.V.
Wegens klimatologische omstandigheden is in overleg
met het Kweekbedrijf K.W,S. te Einbeck, de vermeerdering
van het genetisch éénkiemig suikerbietenzaad verplaatst
naar het Middellandse Zeegebied.
Hierdoor zijn de bewerking- en opslagruimten overbodig
geworden. Aangezien de gelegenheid zich voordeed de be
drijfsgebouwen te verkopen, zijn de kantoren van >F.
Goyarts Zn Zaadteelt B.V. verplaatst naar Mernaweg 33 B
te Wehe - Den Hoorn (Gr.), tel. 05957236.
Van daaruit zal voortaan de verkoop plaats vinden van de
Kleinwanzlebener Suikerbietenzaden, evenals van de Pera-
gis, voederbietenzaden en Perko Pvh.
zich tijdig met bezwaren tot de gemeenteraad hebben ge
wend kunnen gedurende bovengenoemde termijn bezwaren
:ndienen bij GR.
Hulst. Vanaf 15 september ligt gedurende een maand ter
inzage het ontwerp-bestemmingsplan „Hooghuis". Geduren
de bovengenoemde termijn kunnen bezwaren worden inge
diend bij de gemeenteraad.
Veldhoven. Vanaf 15 september ligt gedurende een maand
ter inzage het ontwerp bestemmingsplan „Zonderwijk". Ge
durende bovengenoemde termijn kunnen bezwaren worden
ingediend bij de gemeenteraad.
Rosmalen. Vanaf 16 september ligt gedurende een maand
ter inzage een ontwerp-herziening van het bestemmingsplan
„Molenhoek-Oost". Gedurende bovengenoemde termijn kun
nen bezwaren worden ingediend bij de gemeenteraad.
LAND- EN TUINBOUWBLAD
Officieel orgaan van de
Maatschappij tot bevordering van landbouw,
tuinbouw en veeteelt in Zeeland
en Noord-Brabant
Eindredaktie: Ing. J. F. Blanksma,
Grote Markt 28, Goes, Postbus 46
(Tel 01100 - 15010, huis 01185 - 1422.)
Technische verzorging
Combinatie drukkerij Vink B.V. - Axel
en drukkerij Van de Sande B.V. - Terneuzen
Advertentie-exploitatie en administratie
over advertenties
Drukkerij Vink B.V., Nassaustraat 1,
Postbus 16. Axel, Telefoon 01155-2020
Telex 55230, Postgiro 2069912
(Slot van pagina 1)
der sociale premies aangekondigd, vooral voor de laag
ste inkomens, maar dit is nog lang niet wat het Landbouw
schap heeft gevraagd. Al met al moeten we konstateren
dat er van het wensenpakket van het Landbouwschap
slechts een paar, niet te veel geld kostende en daardoor
weinig effektieve, onderdelen zijn ingewilligd.
BOERENPRIJZEN
D IJ herhaling onderstreept de minister in deze begro-
ting zijn mening dat boer en tuinder in de eerste
plaats in staat gesteld moeten worden een redelijk inko
men te verwerven uit de opbrengsten van hun produkten.
Alleen in bepaalde moeilijke situaties moet direkte in
komenssteun mogelijk zijn. Ongetwijfeld naar het hart
van de meeste boeren en tuinders.gesproken!
Evenwel wanneer we alle beleidsvoornemens (of ge
brek daaraan) op een rij zetten, blijft deze afspraak volle
dig in de mist hangen. Wij noemden al het snoeien in
de uitgaven ter verbetering in de produktieomstandighe-
den. Op nationaal niveau voorts het toewerken naar nog
meer lastenafwenteling op de veehouder, met name voor
de bestrijding en voorkoming van dierziekten. En op E.G.-
niveau het volstrekt ontbreken van enige perspektief bie
dende visie op de toekomstige ontwikkeling van het
markt- en prijsbeleid. De schaarse regels die aan dit be
langrijkste onderdeel van het totale landbouwbeleid voor
boer en tuinder worden besteed, beperken zich tot het
in grote lijn onderschrijven van het tot nu toe gevoerde
beleid.
Slechts het gevoerde tarwebeleid wordt (zwakjes) af
gekeurd. Over hoe het met dit beleid nu in het komende
jaar moet evenwel geen woord. Evenals overigens ten aan
zien van zaken als indexering, inhalen van achterstanden
uit het verleden, afwenteling van kosten van voorraadvor-
ming op de rug van de boer, het niet kunnen waarmaken
van de richt- en oriëntatieprijzen etc. De totale begroting
overziende bestaat er dus weinig reden tot positieve ge
luiden.
Dat dit konsekwenties zal hebben voor onze op-
stelling in de komende tijd is duidelijk. Blijkbaar
moet er toch weer eerst grote onrust ontstaan. In
dit kader vragen wij ons overigens steeds meer af
of het nog wel veel zin heeft om met deze overheid
te praten over allerlei maatregelen ter verbetering
van de produktieomstandigheden nu uit de begro
ting zo duidelijk blijkt dat daarvoor volstrekt onvol
doende geld is of de wil ontbreekt om geld vrij te
maken. Al met al geeft deze miljoenennota meer
dan ooit de noodzaak weer om als land- en tuin
bouw samen alle krachten te bundelen in een stre
ven naar verwezenlijking van rechtvaardige eisen!
LUTEIJN.
