onkruidvrij met
TRIBUNIL i
Chemische
onkruidbestrijding in
winterkoolzaad
Bestrijding van lakschurft (rhizo
tonia-ziekte) bij aardappelen
Chemische onkruidbestrijding in
graszaad
De chemische onkruidbestrijding in koolzaad is voor
namelijk gericht tegen eenjarige onkruiden. Muur, duist
en ook straatgras en kamille zijn doorgaans de onkrui
den die problemen kunnen geven, evenals opslag van
granen. Gedurende de laatste jaren zijn met de chemi
sche onkruidibestrijding vrij gunstige ervaringen opge
daan. Naast de toepassing van het reeds lang gebruikte
middel TCA, dat alleen grassen 'bestrijdt, staan nu ook
een aantal middelen ter beschikking met een bredere
werking. P.D. bericht No. 1921 geeft dienaangaande de
volgende bijzonderheden.
TOEPASSING VOOR HET ZAAIEN
Trifluralin. Merk: Treflan. Dosering: op grondsoorten
met minder dan 12 slib en/of 2 humus: 2 1/ha. Op
alle andere grondsoorten 2,5 L/ha. Treflan is een bodem
herbicide met vrij lange werkingsduur. Het middel kan
vanaf 6 weken tot kort vóór het zaaien worden toege
past. Om een goede werking te verkrijgen dient Treflan
direkt na de ibespuiting 510 cm diep en goed te worden
ingewerkt. Het middel is namelijk vluchtig en wordt 'bo
vendien gemakkelijk door het licht afgebroken. Het in
werken kan plaatshebben met 'behulp van een cultivator
met verkruimelrol of kromtandeg, of door alleen met een
kromtandeg tweemaal te eggen in verschillende richtin
gen. Door het inwerken in de grond behoudit het middel
zijn werking gedurende lange tijd.
De bestrijding vaii duist, straatgras en muur is goed.
Op graanopslag kan een bevredigende nevenwerking
worden verkregen. Kamille en herderstasje worden on
voldoende bestreden. Het gewas bedraagt de behande
ling goed.
Bij eventueel uitwinteren van het gewas kunnen geen
zomergranen, graszaad of bieten worden ingezaaid; wel
kunnen bonen, erwten^ luzerne of koolsoorten worden
geteeld.
TOEPASSING KORT NA HET ZAAIEN
Alachloor. Merk: Lasso. Dosering: 5 1 per ha. Dit mid
del wordt toegepast kort na het zaaien bij voorkeur op
een enigszins vochtige en bezakte grond. Een grofklui-
terige struktuur vermindert het resultaat. Lasso geeft
een goede bestrijding van een jarige grassen, zoals duist
en straatgras. Ook kamille wordt goed bestreden. Het
effekt op muur is doorgaans zwakker. Opslag van granen
wordt onvoldoende bestreden.
TCA. Diverse merken. Dosering: 1015 kg per ha. Op
zware kleigronden met meer dan 50 sliib wordt 15 kg
per ha gebruikt. Op kleigronden met minder dan 25
slib niet meer dan 10 kg per ha toepassen. De bespuiting
wordt door het gewas goed verdragen, hoewel de moge
lijkheid bestaat, dat de waslaag van de bladeren tijde
lijk afneemt. Eenjarige grassen zoals duist worden goed
bestreden. Tweezaadlobbige onkruiden zijn vrijwel on
gevoelig voor dit middel. Op opslag van gerst wordt
doorgaans een vrij goed effekt verkregen, daarentegen
wordt opslag van tarwe in de regel minder goed be
streden.
TCA simazin (tankmenging). Dosering: 1015 kg
0,5 kg per ha. Door de toevoeging van simazin aan "TCA
wordt vooral de bestrijding van muur en kamille verbe
terd. Het effekt van deze menging wordt mede bepaald
door de hoeveelheid neerslag na de bespuiting. Onder
droge omstandigheden is het resultaat meestal minder
goed. Simazin is voor het koolzaad niet geheel ongevaar
lijk. Er dient dan ook rekening te worden gehouden met
tijdelijk enige remming op de ontwikkeling van het ge
was, en soms enige uitdunning, vooral als na de toepas
sing veel regen valt.
Voor de chemische onkruidbestrijding in koolzaad staan
nu een aantal middelen ter beschikking met bredere
werking. i
TOEPASSING VOOR EN NA OPKOMST
TCA bij zaai en na opkomst simazin. Dosering: 1015
kg per ha resp. kg per ha.
TCA wordt toegepast kort na het zaaien. Simazin
wordt gespoten na de opkomst als het gewas 3-5 echte
blaadjes heeft ontwikkeld. Met de gedeelde toepassing
wordt een goede 'bestrijding verkregen van eenjarige
grasachtigen, alsook van muur. Hoewel na de bespuiting
met simazin geen snelle afsterving wordt verkregen,
worden uiteindelijk ook nog grotere pollen muur goed
bestreden. Bovendien wordt het gewas bij de gedeelde
toepassing doorgaans minder in groei geremd, dan bij
een gelijktijdige toepassing van TCA en simazin kort na
het zaaien.
TOEPASSING NA OPKOMST VAN HET GEWAS
Simazin. Merk: Gesatop 50. Dosering: kg per ha.
Indien de 'bestrijding van grasachtige onkruiden geen
probleem vormt kan men alleen simazin als het gewas
35 echte blaadjes heeft ontwikkeld een bespuiting
worden uitgevoerd. Het effekt op muur is goed, doch het
effekt op kamille is minder goed dan van de toepassing
van simazin bij het zaaien. Herderstasje wordt niet be
streden.
Propyzamide. Merk: Duphar Kerb. Dosering: 1,5 kg
per kg. Op zeer zware en op humusrijke kleigronden is
soms 2 kg per ha nodig; op lichte klei en zavelgronden
met minder dan 25 slib is 1 kg per ha reeds voldoen
de. Om een goed effekt te verkrijgen dient te worden ge
spoten bij een lage temperatuur. Kerb moet worden toe
gepast na eind oktober, als de maximum temperaturen
reeds enkele dagen beneden 12 gr. C is. De werking van
dit middel verloopt traag. De 'bestrijding van eenjarige
grassen zoals duist en straatgras is zeer goed. Ook muur
en kweekgras worden goed bestreden, evenals opslag
van granen. Het effekt op kamille en herderstasje is on
voldoende. Het gewas verdraagt de behandeling goed.
Bij eventueel uitwinteren van het gewas kan daarna
geen zomergraan, vlas of graszaad worden ingezaaid. De
teelt van aardappelen, bieten of erwten kan plaats vin
den, kan deze nog in het vroege voorjaar worden uitge
voerd gedurende de tweede helft van februari - begin
maart, voordat het gewas de hergroei heeft hervat. Het
kan alleen worden toegepast op een gewas dat goed ont
wikkeld de winter is doorgekomen.
Carbeetamide. Merk: Legurame spuitpoeder. Dosering:
3 kg per ha. Het middel wordt toegepast zo spoedig mo
gelijk na eind oktober, als de maximum temperatuur
reeds enkele dagen beneden 12 gr. C is. De werking van
het middel verloopt traag. De bestrijding van eenjarige
grassen zoals: duist en straatgras is zeer goed. Eveneens
goed is de bestrijding van opslag van granen, mits deze
van niet te grote diepte tot ontwikkeling is gekomen.
Muur wordt niet altijd afdoende bestreden. Het effekt op
kamille en herderstasje is onvoldoende. Bij eventuele
uitwintering van het gewas kan daarna geen zomer
graan, graszaad of vlas worden ingezaaid. De teelt van
aardappelen, bieten of erwten is wel mogelijk. Indien de,
bespuiting door omstandigheden niet in het najaar kan
plaats vinden, kan deze nog in het vroege voorjaar vor-
den uitgevoerd gedurende de tweede helft van februari
- 'begin maart, voordat het gewas de hergroei heeft her
vat. Het kan alleen worden toegepast op een gewas dat
goed ontwikkeld de winter is doorgekomen. N.B. In kool
zaad geen Legurame vloeibaar gebruikqn in verband met
kans op schade!
GRONDBEHANDELING MET QUINTOZEEN
Op gronden waar een knolontsmetting t.a.v. de scle-
rotiënbezetting van de nateelt onvoldoende resultaten
geeft dient behalive deze knolontsmetting ook een grond-
behandeling met quintozeen te -worden uitgevoerd. Met
deze gecombineerde behandeling wordt een goede be
strijding van de ORhizoctonia-ziekte verkregen. Er zijn
verschillende strooi-en spuitmiddelen op basis van
quintozeen in de handel.
De grondbehandeling kan direkt vóór het poten wor
den uitgevoerd. Oo gronden waar een ernstige "knol-
aantasting door gewone schurft kan worden verwacht
dient de dosering quintozeen te worden verdubbeld,
hoewel hierdoor de nog te noemen nadelige invloeden
(opbrengstdaling, nawerking) sterker naar voren komen.
Vooraf kunnen de strooimiddelen het beste zorgvuldig
met een 4 a 5-voudige hoeveelheid van een goed strooi-
baar produkt (b.v. droog zand of kunstmest) worden
gemengd!. Dit mengsel moet zo gelijkmatig mogelijk
over de klaargemaakte grond worden gestrooid en licht
ingeëgd. Dit geldt ook voor het te spuiten produkt. Bij
vroeg rooien op "kleigrond dient vooral in een droog
voorjaar rekening te worden gehouden met een op
brengstderving als gevolg van een vertraagde opkomst
en ontwikkeling van het gewas. Op zand- en dalgrond
kan deze behandeling echter een opbrengst verhoging
tengevolge hebben. De groeiremmende werking kan
eventueel ooik nog merkbaar zijn in gewassen, die na
de aardappelen/ worden geteeld. Uit de tuinbouw, waar
echter per behandeling ongeveer viermaal zoveel werk
zame stof werd toegediend, is n.l. bekend, dat vlinder
bloemige gewassen (erwten, verschillende groenvoeder-
gewassen), spinazie en enkele groenten (sla en korn-
ko/mmerachtigen) een jaar na de behandeling nog groei-
remming van dit middel ondervondén. In de Landbouw
werd deize nawerking niet waargenomen.
Uit proeven is gebleken dat grondbehandeling met
quintozeen vaak een lichte smaak afwijking van de
knollen tengevolge heeft. Deze toepassing moet daarom
niet uitgevoerd worden op voor consumptie bestemde
gewassen. Verschillende merken die in het verleden
gebruikt werden, bevatten een bepaalde verontreiniging,
die, wanneer deze in het veevoer voorkomen, onge
wenste residuen in melk en vlees geven. Dit kan dus
ook voor het uitschot van pootaardappelen gelden. De
merken waar deze verontreiniging in zit mogen niet
meer gelbruikt worden. De fabrikanten hebben deze
merken teruggetrokken of hebben het produkt gezui
verd. In dat geval hebben ze een ander toelatingsnum
mer gekregen. In één geval is de merknaam veranderd.
Alleen de volgende merken met het daarachter vermei-
Pollenbehandeling
Ongewenste graspollen in een perceel kunnen worden
verwijderd met behulp van een rugspuit. Men werkt dan
met een spuitstok waar maar één spuitdop opzit, die
wordt afgeschermd door een plastiek kap om randwer-
kin,g te voorkomen. Voor deze methoden komen óf een
oplossing van Vz paraquat (handelsmerk Gramoxone)
dat is 50 cc in 10 liter water, óf een 2 -oplossing van
dalapon dat is 200 g in 10 liter water, in aanmerking.
Een bijmenging van een kleurstof vergemakkelijkt het
werken, omdat men daardoor steeds kan zien welke pol
wél en welke niét behandeld is. Daarnaast is ook een
pollenbehandeling mogelijk met Casoron G, Fydulan-G
en Prefix-korrels. Met behulp van een z.g. Prefix-geweer
kunnen op elke pol enkele korrels worden gelegd.
NB,: Het gebruik van amitrol bevattende middelen
voor dit doel is niet toegestaan.
BESTRIJDENG VAN OPSLAG VAN DE DEKVRUCHT
Vlas wordt goed 'bestreden door fenoprop.
Karwij kan redelijk worden bestreden met een dubbele
toepassing van 2,4-D amine met een tussentijd van 2 a
3 weken.
Koolzaad wordt door de groeistoffen of mengsels hier
van, welke normaal in graszaad worden gebruikt, goed
meegenomen.
Gerst kan bestreden worden in een jong stadium met
endothal (Prebetox) 4- uitvloeièr (Citowett) 4 1/ha
1 1/ha. De /bestrijding dient tijdig plaats te vinden voor
dat het graszaad verstikt wordt. De opslag reageert het
snelst, indien deze niet langer is dan ca 10 cm.
Wintertarwe kan worden bestreden met TCA 5 kg/ha,
als de tarwekorrels voor het merendeel zijn gekiemd. Bij
géwoon roodzwenk moet er naar gestreefd worden de
bespuiting in september te realiseren, omdat bij latere
bespuitingen de kans op opbrengstderving toeneemt.
Bij uitlopervormend roodzwenk zijn de resultaten
t.a.v. de opbrengstderving wisselend.. Bij veldbeemd is
en een ruimere speling. Hierbij kan zonder veel kans op
opbrengstderving tot half oktober worden gespoten. Een
dubbele behandeling en zeer late 'bespuitingen veroor
zaken grote schade. Indien in veldbeemd tarwe-opslag
en straatgras moet worden bestreden kan een combina
tie van TCA en buturon af diuron een aanzienlijke op
brengstderving veroorzaken. In dit geval geeft toepas
sing van TCA samen met methabenzthiazuron geen
schade, als het graszaad voldoende is ontwikkeld.
de toelatingsnummer mogen gebruikt 'worden:
A septa FCNB spuitpoeder (toel. nr. 6412) dos. 30 kg/ha
AA fuma G.C. (toel. nr. 5125) dos. 25 kg/ha
AA fuma G.C. spuitpoeder-75 (toel. nr. 6188) dos. 20 kg/ha
Brassicol conc. spuitpoeder (toel. nr. 6414) dos. 20 kg/ha
Duphar FCBN
spuitpoeder G.C.-75 (toel. nr. 6207) dos. 20 kg/ha
Luxan PCBN 75Z (toel. nr. 6415) dos. 20 kg/ha
BEHANDELING MET FUNGICIDEN BIJ HET POTEN
Voor ontsmetting van pootgoed bestemd voor de con
sumptie- of fabrieksaardappelteelt bestaan dezelfde mo
gelijkheden als voor de pootgoedteelt. Maar omdat de
bestrijding van andere knolziekten, die met kwik kun
nen worden bestreden, hierbij van minder belang zijn,
wordt in de praktijk vaak aan poederen met een fungi
cide de voorkeur gegeven. In dit geval worden de aard
appelen bij het poten behandeld. Omdat deze fungiciden
alleen lakschurft (Rhizoctonia-ziekte) bestrijden, komt
dleze methode voor de pootgoedteelt niet in aanmerking.
Immers bij de pootgoedteelt is het van veel belang ook
andere ziekten te /bestrijden die later weer schade doen
in de nateelt. De volgende middelen zijn beschikbaar.
In de dosering van 3 kg per 1000 kg aardappelen (150
g. per 50 kg): mancozeb, zlneb/maneb, maneb/carben-
dazim (Bavistin M). In de dosering var 2 kg per 1000
kg aardappelen (100 g per 50 kg): maneb/carbendazim
(Dalsan M), maneb/thiofanaat-methyl. Dit zijn poeder-
vormige middelen dis hij het vullen van de pootmachine
over de aardappelen gestrooid moeten worden. Om
bij het begin van het poten ook op de eerste aardappe
len voldoende middel te krijgen moet men deze vaak
apart behandelen voor ze in de pootmachine te bren
gen. Het poederen is alleen mogelijk wanneer de aard
appelen droog zijn. Zijn de aardappelen vochtig dan
verdeelt het poeder zich niet goed en is een vertraging
in de opkomst niet uitgesloten. In een beperkt aantal
gevallen is in proeven en in de praktijk waargenomen
dat ook bij een goede verdeling van het middel, er een
geringe vertraging in de opkomst was. Dit kwam overi
gens niet tot uitdrukking in de opbrengst. Een ander
hadeel van deze methode is, dat de poeder gemakkelijk
stuiven en hierdoor hinderlijk kunnen zijn. Inademing
van de poeder moet voorkomen worden. Het verdient
aanbeveling om zo mogelijk tijdens het rijden de voor-
raadbakken af te dekken. Inmiddels is er door het 1MAG
in Wageningen een spuitapparatuur op de pootmachine
ontwikkeld, waarmee de beswaren van het stuiven on
dervangen worden.
Merken
maneb/carbendazim Mancozeb
Bavistin M, Delsan M. Duphar/Dithane M-45.
maneb/thiofanaat - methyl zinéb/maneb
Topsar, Topsar spuitpoeder. Vondozöb.
