De derde week
van de agrarische studie
week naar Amerika
^Uoor de ^Urouw
Afdeling Zevenbergen
Ned. Bond van Plattelands
vrouwen
een dagje uit!
17
23 juni
Bezoek aan Logan County in Colorado. Een county is
een agrarische regio van een staat; per county is er een
standsorganisatie. Bezoek aan een coöperatie van drie
'bedrijven met op elk bedrijf ca 20.000 ossen. Het bedrijf
dat we bezochten had 640 acres land waarop mais, lu
zerne en bieten werden verfbouwd. Er werkten hier tien
man personeel. We zagen hier een sleufsilo van 220.000
■ton. (De zijwanden ervan waren van grond. De mais werd
met een Caterpiller bulldozer vastgereden en werd niet
afgedekt. De silage werd uit de kuil gehaald, met een
laadsdhop naar een installatie gebracht, waar het met
maïsmeel luzerne en krachtvoer werd vermenigd. Op dit
bedrijf had men voorheen proeven genomen met de die
ren tegen de warmte te beregenen, maar dit bleek geen
succes te zijn.
De beesten werden hier 120 dagen gemest tot een leef
tijd van 1620 maanden. De gemiddelde groei per dag
was 1—1% pound per dag. Op een ander dergelijk be
drijf zagen we een installatie waar de mest uit 4® feed-
lot weer terug in het voer werd verwerkt (recycling).
De mest werd terugigedroogd tot 7% vocht en dan
verwarmd (broeien)zodat de bacteriën dood gingen.
Andere schadelijke bestanddelen werden er ook uitge
haald. Deze methode was wel duur, vooral aan droog-
kosten. Maar bij de huidige hoge voerprijzen was dit
lonend omdat van het niet voor 100 verteerde voer
de nuttige voedermiddelen weer teruggewonnen werden.
24 juni op de terugreis
DIJ een bezoek aan een boerderij met hoofdzakelijk
mais en lu'zerne in Gothenburg zagen we een pers
aan het werk die er ronde balen van 400500 kg van
maakte met een z.g. Hawk Bilt pers. Deze machine
kostte ƒ12.000,Het hooi werd alleen opgerold en er
kwamen geen touwen omheen. Deze „loose" rollen wer
den later op igrote hopen bij elkaar gereden en bleven
dan het hele jaar buiten liggen. Doordat het er zo weinig
regent en omdat de bal'en rond zijn, zodat het water er
grotendeels afloopt, treedit er weinig verlies op. De capa
citeit van de machine was 40 acres per dag. Ook op dit
bedrijf bleven alle machines het hele jaar door buiten
staan. Men zei dat gebouwen te duur waren om er ma
chines in te stallen. Daar het er zo wedniig regende en
door de droge lucht waren de machines weinig aan roes
ten onderhevig. Vandaar dat de in het voorjaar gezaaide
luzerne 's zomers beregend moest worden.
Bietenteelt in Colorado
MEN teelde de bieten hier voor Great Western Sugar
Company op basis van de wereldmarktprijs. Men
was dus niet aan quota's gebonden. Hoewel de wereld
marktprijs vorig jaar zeer hooig was, ontving men niet
meer dan 5550 dollar per ton. Dit kwam omdat de we
reldmarktprijzen nogal eens schommelden en Great
Western Sugar Company niet altijd op het gunstige mo
ment had verkocht. Ook de in de winkels ingevoerde
prijzenstops waren van invloed op de lagere prijzen.
TER HERINNERING
1 acre
0.4 ha
1 pound
0.45 kg
1 bushel
0.35 hl
Toch was men tevreden over de gang van zaken en het
bietenareaal in de V.S. was dan ook uitgebreid. De bieten
werden op een rijafstand van 55 cm gezaaid op 7 cm in
de rij. Men deed dit in verband met de onregelmatige
opkomst, door de droogte en omdat men toch over vol
doende goedkope werkkrachten kon beschikken. De bie
ten worden n.l. met de hand igedund door Mexicanen.
Men kende ook elektronische dunners, maar die waren
onder de gegeven omstandigheden te duur. Het aantal
planten per ha was 62.000 en de stikstofgift ca 200 kg
per ha. Als insekticide wordt Temik gebruikt die daar
12,per kg kost. Als onkruidbestrijdtingsmiddel wordt
Ro-Neet toegepast, zowel in vloeibare als in granulaat-
vorm. Het granulaat gebruikt men bij rij behandeling.
Betanal tegen het onkruid past men ook toe, maar men
as bang voor verbranding die dit middel veroorzaakt,
vooral bij veel zon. De bieten worden 's zomers aange
aard en dan geïrrigeerd. Het rooien vindt in oktober
november plaats, waarvoor 3-rijige rooiers worden ge
bruikt. De opbrengst komt gemiddeld op 1617 ton per
acre, terwijl de bruto-geldopbrengst ongeveer 900 dollar
per acre is, tegen een kostenpost van 250 dollar per
acre.
In Colorado wordt ook Veel wintertarwe verbouwd
op de droge prairieigronden. Daar de regenval daar niet
meer dan 50 mm per jaar is, zaait men om het andere
zaaien, mais en soyabonen zaaien en spuiten tegen on
kruid worden meestal gecombineerd om zoveel mogelijk
tijd en kosten te besparen.
In Colorado liggen nog veel woeste prairiegronden,
waarop vee wordt gemest. Deze gronden zijn allemaal
lössgronden en wanneer die beregend zouden worden,
zijn ze zeer vruchtbaar. Men kan daar een rund per 5—6
acres hbuden. Maar we zijn ook op een bedrijf in de
Rocky Mountains geweest, waar er maar één koe per 60
acres gehouden kan worden! En in Iowa en Michigan is
het één rund per acre!
De meeste boerderijen in de V.S. zijn voor de helft
eigendom en voor de andere helft pacht. Men betaalt er
60 dollar per acre 375,aan pacht. De grond wordt
alleen per jaar vOT*oacht. Pachtwet en pachtcontracten.
zoals bij ons in Nederland, van langere duur kent men
'daar niet. Als er dus het volgende j<aar een boer is die
meer pacht wil geven, dan kan de eigenaar die grond zó
jaar tarwe en het jaar daartussen laat men het land
braak liggen. Door het braak liggen komt er weer vol
doende vocht in de grond om het vollgende jaar er tarwe
op te kunnen telen. Het ras is Hard Red Winter, dit is
harde tarwe. De opbrengst ligt gemiddeld 30 bushel
per acre, d.i. 2000 kg per ha. De grondprijs van een acre
prairiegrond! is slechts 100150 dollar.
Ook werd er in deze streek mais verbouwd, echter al
leen op geïrrigeerd land. Zo za'gen we een regeninstal
latie van 400 m lengte, waarbij een put in het midden
lag. Deze installatie kostte 60.00070.000 dollar 150.000
180.000). Men paste hier ook een minimale grondbe
werking (niet ploegen) toe, om zodoende zo weinig mo
gelijk vocht te verliezen.
Enlkeie algemene opmerkingen
VOORAL in de droge streken in Amerika past men de
laatste jaren veel de minimale grondbewerking toe.
De grond wordt dan meestal niet geploegd om uitdrogen
ervan te voorkomen en om tijd en energie (dieselolie)
te besparen. De opbrengsten waren daardoor aanzienlijk
beter. Zo zagen we een perceel waar heit voor het veer
tiende jaar achtereen mais stond en de opbrengst
was nog steeds goed1. De mais wordt in den regel later
aangeaard met een cultivator met grote beitels die geu
len maken, waardoor het water kan lopen wanneer er
geïrrigeerd wordt. De bewerkingen zoals kunstmest
aan die andere boer verpachten. Wanneer een jonge boer
wil boeren in dé V. S. en zijn vader heeft nog niet de
igjepensdoneerde leeftijd bereilkt dan gaat de zoon óf tij
delijk anders werken tot vader 65 is óf hij koopt of pacht
er een bedrijf bij en gébruikt de machines van zijn va
der. Wanneer deze dan 66 is dan neemt de zoon de
boerderij over.
Wat ons opviel yas dat in een streek als Iowa en Ne
braska, waar veel mais en soyabonen (akkerbouw) ver
bouwd worden, zowat bij elke boerderij een torensilo
stond. De reden was, dat men in een jaar met slechte
maisprijizen de maïs in de silo's opslaat en dan varkens
en ossen gaat houden om zodoende toch nog een goed
inkomen te krijgen. Wat dat betreft schakelt men daar
veel vlugger om en zijn wij in Nederland wel wat te
veel gespecialiseerd. Ook de meeste varkens- en runder-
mesterijen waren op akkerbouwbedrijven gevestigd. In
goede maisjaren (prijzen) wordt de mais aan de handel
verkocht.
Ik hoop hiermee de belangstellenden een aardig
overzicht te hebben gegeven over de P.J.Z. agra
rische studiereis en de landbouw in 't algemeen in
de V.S.
Voor vragen, opmerkingen, enz. schrijve men
naar:
MARTIEN STEYN, QUARLESPOLDERWEG 2,
LEWEDORP.
(VTNSDAG 19 augustus j.l. hadden wij ons jaarlijkse
zomerreisje van de Néderl. Bond van Plattelands
Vrouwen afdeling ZeVen'bergen. Hè, wat een mond vol!!
Eigenlijk zouden, we een aindere naam moeten hebben,
maar aangezien onze Bond over de hele wereld dezelfde
naam draagt is dit een moeilijke kwestie. Voor de nieu
we inwoonsters van onze plaats leidt dit wel eens tot
misverstanden. Men denkt aan een boerinnenbond, die
igéwapend met de breikous naar de bijeenkomsten ko
men om het wel en wee rond de boerderij uit te wisse
len. Niets van dit alles. Onze afdeling en heel onze vrou
wenorganisatie is een gezonde en springlevende bond.
Die i's er voor alle dames die hun horizon willen ver
breden en zich bezig willen houden met actuele onder
werpen, zowel op maatschappelijk als op creatief vlak.
Vooral de handenarbeid staat weer op hoog niveau. Dit
hebben we weer kunnen zien op de handwerktentoon-
stelling van onze Bond, eind mei j.l. in de jaarbeurshal
len te Utrecht. Het was geweldig boeiend zoveel hand
werktechnieken te zien en de resultaten waren werke
lijk subliem. Zo zijn er op allerlei gebied cursussen,
waaraan je als lid kunt deelnemen. Bent u nog geen lid?
Wel kom in onze kring, u bent hartelijk welkom.
WU iets over ons uitstapje. Met 20 dames vertrokken
we per bus om 1 uur van de Markt te Zevenbergen.
Het was een middag-avond programma dat door velen in
de smaak viel. Het was gezellig druk, want onze zuster
vereniging Het Vrouwengilde vertrok gelijkertijd per
fiets naar Lage Zwaluwe om van daaruit een toCht door
de Biesbosch te maken. Overbodig te zeggen, dat we
hier niet van pleziertjes houden.
Eerst gingen we naar de bloemenkwekerij en te Prin
senbeek, waar we rondgeleid zouden worden. We moch
ten eerst de anjers bezichtigen en voor we binnen moch
ten moesten onze schoenen ontsmet worden. Het was er
bloedheet sjowge-jonge wat een hoge temperatuur was
het daar! Dit was in hoofdzaak bedoeld voor het jonge
groen dat tussen de anjers wordt verwerkt. De plantjes
daarvoor worden geïmporteerd uit Italië en kosten dan al
40 cent per stuk. Daarbij komen de hoge stookoliekos-
ten. dus u begrijpt dat zo'n takje groen niet goedkoop
is. Maar wat een prachtige anjers diep rode, roserood,
wit en geel heel mooi.
Daarna mochten we de andere kassen zien met aller
lei soorten planten en bloemen. We keken onze ogen
uit! Er zijn toch altijd weer planten die we niet kennen.
Natuurlijk namen we allemaal een bloemetje mee en
terwijl alles vakkundig werd ingepakt genoten we van
een heerlijk kopje koffie tussen de bloemen.
MADAT de planten onder in de bus veilig waren op-
geborgen, gingen we richting Tilburg om een be
zoek te brengen aan het Textielmuseum, waar we om
3 uur werden vertoacht. Door de heer Jansen werden
we hartelijk ontvangen en rondgeleid. Hij demonstreer
de met veel vakkennis een spinnewiel. Daarna mochten
enkele dames het proberen, maar daar kwam niet veel
van terecht, alhoewel het toch wel te leren zou zijn.
erder kregen we uitleg over een weefgetouw uit de 16e
eeuw. Wel knap om zo'n weefgetouw uit te vinden, die
garens kan verwerken tot weefsels. De eerste weefge-
stoeltes bestonden uit 2 schachten, die door voetpedalen
voortbewogen worden. De weefgetouwen zijn zó gemaakt
dat 2 groepen draden n.l. kettingdraden of schering,
lengtedraden dus, geleidelijk van een boom worden ge
wikkeld en de z.g. inslagdraden, kruisgewijze het geheel
doorvlechten met behulp van de schachten, waarop de
draden zich bevinden. Zo kunnen allerlei patronen in
het doek geweven worden, maar het vergt wel geduld
en behendigheid.
Vroeger waren het de mannen die het weefgetouw
zo'n 16 uur per dag bedienden, terwijl de kinderen de
garens op de spoelen wonden. We zagen verschillende
modellen, o.a. een contrabas en een weefgetouw afkom
stig van Koningin Emma. Zou ze hierop haar eigen uit
zet geweven heibben?
Ook zagen we kantklossen, wat een gewirwar van
klosjes, maar wel heel mOoi. De schoolkinderen uit Til
burg kregen les in weven en er hin'gen enkele werk
stukken waarvan sommige echt goed waren.
EEN ,film gaf ons een beeld hoe de wol van het schaap
en het vlas tot linnen werden verwerkt. Voor een
winterjas was maar 2% kg wol nodig. Maar met de
komst van de industrieën is er veel werk uit handen ge
nomen. Na de film was er noig een verrassing, n.l. het
verloten van een wollen geweven sjaal. Het aardige hier-
'van was, dat onze présidente, mevr. R. Hartman, deze
toon. Interessant waren de vele foto's over de verwer
king van het vlas;.zoals het roten repen en zwengelen.
Hieruit is ook het*nlaatsje „Zwingelspaan" ontstaan. Er
stonden ook verschillende poppen met de Brabantse kle
derdrachten o.m. ook Zevenbergen. Ze droeg een zwarte
lakense jurk tot op de grond met een blauwe schort voor
en een vanvoren geplooide muts van neteldoek.
Voldaan over deze bezienswaardigheden van onze
voorouders gingen we via Öisterwijk naar hotel Groot
Speijk, om een kopje koffie te drinken met een slag
roompunt of heerlijk te eten. We zaten heerlijk buiten
tussen de bomen in het zonnetje, doch een regenbuitje
kon de zon niet langer op onze gezichten zien schijnen
en verjoeg ons naar de bus.
We zetten onze tocht voort naar Gilze-Rijen, waar we
in het Motel een heerlijk etentje verorberden en nog
eens napraatten over de fijne middag en dan nog wel
zo dicht bij huis. En wat betreft „Jonker Fris", waar wij
ter elfder uren niet meer ontvangen konden worden, die
waren wij al helemaal vergeten.
Veel dank aan het bestuur, die in zo n korte tijd een
fijn programma wist klaar te stomen. Namens alle dames
hartelijk dank en tot een volgende keer.
D. C. T. v. A., Zevenbergen
