Produktschap
Granen, Zaden en
Peulvruchten
14
winter
zomer
zomer
haver
tarwe
tarwe
gerst
Groningen
5.100
4.400
4.300
4.700
Noord-Holland
5.100
4.400
4.400
4.800
Zuid-Holland
5.300
4.300
4.400
4.500
Zeeland
4.800
4.100
3.800
4.300
IJsselmeerp.
5.900
4.900
4.450
5.300
Produkt
Binnenlandse granen 1
tarwe
rogge
brouwgerst (CBK-cond.)
brouwgerst (Belg. cond.)
zomergerst (64/65 kg)
haver (50/51 kg)
Buitenlandse granen2)
Mais
Noord Amerikaanse3
Franse
sorghums (Arg./USA)
maaltarwe (Franse)
gerst (Franse)
7.7.75 21.7.75» 4.8.75 25.8.75
43,75
41,
42,
41,50
41,25 40,25
36,50 37,75
42,50
42,25
41,25
37,75
42,95
42,20
41,50
44,75 45,25
44,— 44,25
43,50 44,30
46,—
41,20 41,75 42,50
43
43,25
47,—
43,-
42,—
37,50
44
43,75
41,75
47,50
41,90
x> Boordvrij Nederland, doorsneekwaliteit, max. 17
vocht.
2) Amerikaanse granen: loko boordvrij Rotterdam
Franse granen: basis cif Rotterdam/zuid Nederland.
3) Binnenlandse granen: aug./sepemberlevering.
DE GRAANMARKTEN
De graanprijzen op de wereldmarkt vertoonden van
af begin juli j.l. een stijgende tendens. De oorzaken hier
van zijn grote Russische aankopen. De graanproduktie
in Rusland, aanvankelijk geraamd op 215 miljoen ton,
werd dQor de deskundigen geleidelijk aan lager aange
houden. De jongste raming komt uit op 180 miljoen ton.
De Russen hebben tot heden, althans voor zover be
kend, 15 a 16 miljoen ton graan op de wereldmarkt aan
gekocht. Indien de produktie op 180 miljoen uitkomt
mag aangenomen worden dat de importbehoefte van
Rusland in de buurt van 30 miljoen ton zal liggen.
Door Rusland werd 10 miljoen ton graan in Ameri
ka aangekocht. De Amerikaanse minister van landbouw,
Earl Butz, heeft begin augustus j.l. de exporteurs verbo
den nieuwe contracten met Rusland af te sluiten tot het
moment waarop meer zekerheid bestaat omtrent de
graanprodukie in Amerika (11 september a.s.).
Het afremmen, oftewel het onmogelijk maken van ver
dere uitvoer naar Rusland wordt mede bewerkstelligd
door dreigementen van de Internationale bond van ha
venarbeiders in Amerika die verklaard heeft de graan-
verschepingen naar Rusland besmet te verklaren. De
achtergrond hiervan is de vrees dat de prijzen, van de
levensmiddelen in Amerika bij een overmatige uitvoer
teveel zullen stijgen.
De oogstverwachtingen in de Verenigde Staten naar
de stand per 1 augustus j.l. zijn als volgt. Ter vergelij
king de definitieve oogstraming in 1974.
in milj. tons
1974 1975 in 1975 meer dan in 1974
GRANEN
J\E landelijk gemiddelde opbrengsten van tarwe, gerst
en haver worden belangrijk lager geraamd dan in
1974, vooral van tarwe en haver. De opbrengsten van
laatstgenoemde granen waren in 1974 overigens uitzon
derlijk hoog. Aldus de mededelingen behorende bij de
agenda van het Produktschap Granen, Zaden en Peul
vruchten waaraan we de volgende gegevens ontlenen.
Per produktiegebied lopen de opbrengsten sterk uiteen.
Enkele provinciale ramingen geven hierover een indruk.
in kg per ha
mais
alle tarwe
sojabonen
118,1
48,8
33,6
148,6
58,3
39,7
30,5
9,5
6,1
De gemiddelde opbrengsten zijn in de LJsselmeer het
hoogst; de opbrengsten in Zeeland vooral die van zo
mergerst, het laagst.
Niet alleen tussen de produktiegebieden liepen de op
brengsten uiteen, doch ook binnen een produktiegebied.
Deze verschillen werden veroorzaakt door de structuur
van de bouwvoor, de neerslag en de zaaidatum.
Rekening houdende met het bebouwde areaal wordt
volgens deze inlichtingen verwacht, dat de totale pro
duktie in 1975', in vergelijking tot 1974, als volgt meer of
minder zal zijn:
tarwe minder 230.500 ton
gerst meer 24.700 ton
haver minder 6.500 ton
KWALITEIT VAN DE VERSCHILLENDE
PRODUKTEN
De kwaliteit van de granen is over het algemeen goed,
zij het dat de korrelontwikkeling van de zomergerst en
zomertarwe en haver in vele gevallen te wensen over
laat.
Voor wat gerst betreft kan de matige korrelontwikke
ling worden toegeschreven aan de late uitzaai en voor
Zeeland hieraan toegevoegd de veelal slechte structuur
van de grond. Het percentage doorval (door zeef van 2.2
mm) in ibrouwgerst loopt sterk uiteen. Gemiddeld wordt
dit percentage op 25 geschat.
Door het zeer warme weer gedurende de eerste helft
van augustus is de afrijping van zomertarwe en haver
in vele gevallen te snel verlopen en hebben de korrels
zich onvoldoende kunnen ontwikkelen. In de tot nu toe
(22 augustus) geoogste tarwe komt geen schot voor. De
bakkwaliteit van rogge schijnt zeer goed te zijn.
De kwaliteit van de gedorste peulvruchten is goed tot
zeer goed. Karwijzaad is iets aan de donkere kant. Het
oliegehalte van koolzaad loop uiteen-van 43 tot 47%,
hetgeen als zeer goed aangemerkt kan worden.
MARKTVERLOOP EN BEURSPRIJZEN VAN GRANEN
IN JUNI, JULI EN AUGUSTUS 1975
Op de beurs te Rotterdam werden voor de volgende
produkten de daarbij vermeld boordvrij prijzen genoteerd.
In gld. per 100 kg
De opbrengstverwachtingen van mais zijn per 1 augus
tus j.l. 3 lager dan per 1 juli j.l., doch 26 hoger dan
in 1974. De produktie van tarwe en sojabonen wordt dit
jaar resp. 19 en 18 hoger geraamd dan verleden
jaar.
De cif-prijzen van de granen (in dollars uitgedrukt)
stegen vrij sterk. Dit gevoegd bij het aantrekken van
de koers van de US-dollar van 2,40 tot 2,65 heeft tot
gevolg gehad dat de wereldmarktprijzen in rekeneen-
heden uitgedrukt, vrij dicht het EEG-drempelprijsniveau
zijn genaderd; gerst heeft dit niveau inmiddels overschre
den.
BINNENLANDSE GRANEN
I
Als gevolg van enige dekkingsvraag en een beperkt
aanbod vertoonden de prijzen van de oude oogst van
tarwe t/m juli j.l. een stijgende tendens. De stemming
van de overige inlandse granen was gedurende juni en
juli j.l. prijshoudend.
De prijzen van tarwe nieuwe oogst voor augustus/sep-
temberlevering liepen eind juli j.l. op van 42,tot
43 per 100 kg eind augusus. Bij een klein aanbod en
enige vraag van de zijde van de maalindustrie en ook
vanuit WestHDuitsland was rogge goed prijshoudend ge
stemd.
De handel in brouwgerst kwam eerst eind augustus
langzaam op gang. Het CBK kocht tot dat tijdstip slechts
beperkte hoeveelheden gerst aan op de vrije markt. De
afwachtende houding van handel/coöperatie vloeit voort
uit de onzekerheid omtrent de kwaliteit van de gerst.
In augustus was gerst goed prijshoudend gestemd.
Tegen het einde van de periode kwamen de prijzen van
voergerst, door lage offertes gerst van Engelse origine,
iets onder druk. Haver was bij een geringe omzet in
augustus nauwelijks prijshoudend gestemd.
De handel in inlandse tarwe oogst 1975 gedurende juli
en augustus j.l. voltrok zich voornamelijk in het specu
latieve vlak. Daarnaast was er enige dekkingsvraag voor
afzet naar het Verenigd Koninkrijk en was de maalin
dustrie op bescheiden schaal als koper aan de markt.
De maalindustrie heeft ,in verband met de vaste tarwe-
markt in Frankrijk, te kennen gegeven voor de (beter
bakkende) zomertarwes een premie te willen betalen.
Handel en coöperaties zijn hier vooralsnog niet op inge
gaan.
Toen medio juli j.l. bekend werd dat de Europese
Commissie voornemens was bij verwerking van tarwe
in mengvoeders een bijmengingspremie te verlenen van
8 r.e. per ton kochten de mengvoederbereiders beperkte
hoeveelheden tarwe aan. Maar met het voorlopig vast
stellen van de premie op „nul" eind juli j.l. viel de be
langstelling van die zijde geheel weg.
KOOLZAAD
I
De produktie van koolzaad in de EEG in 1975 wordt
geraamd tussen 1 en 1.1 miljoen ton. In de „oude" Lid
staten wordt in vergelijking met verleden jaar, een in
krimping van de produktie verwacht, terwijl in de
„nieuwe" Lid-Staten met name het Verenigd Koninkrijk
en Denemarken een forse uitbreiding wordt voorzien.
Overeenkomstig de Raadresolutie van 11 februari 1975
heeft de Commissie voor 1 juli, t.w. 23 juni, voorstellen
gedaan die er toe strekken dat de verwerking van raap
olie met een hoog erucazuurgehalte voor menselijke con
sumptie wordt beperkt en de marktordening van de
oliën en vetten te wijzigen, ten einde de koolzaadproduk-
centen er toe aan te zettèn rassen te verbouwen met een
laag erucazuurgehalte.
Van Nederlandse zijde is in het Comité Speciaal voor
de Landbouw, eind juni j.l., bezwaar aangetekend tegen
de behandeling van een zo ingrijpende wijziging in de
marktordening op Beheerscomité-niveau. De Commis
sie, en vooral ook de Duitse delegatie, waren evenwel
van mening dat een wijziging van de marktordening in
voorgestelde zin noodzakelijk was teneinde te voorko
men dat de telers, welke reeds in 1974 waren omgescha
keld op de newuie sasryd-go 1109xbllCkijfu37. oOxtkii
keld op de nieuwe rassen, in 1975 (wegens teleurstellen
de resultaten), weer over zouden schakelen op de oude
rassen.
Ondanks het feit, dat in het Beheerscomité geen stem-
menmeerderheid werd verkregen, is de Verordening door
de Commissie vastgesteld.
mil8 konsekwentie hiervan is, dat in het seizoen 1976/
1977 er geen „bodem in de markt is voor de oude kool
zaadrassen. Vandaar dat het Ministerie van Landbouw
eind juli/begin augustus j.l. besloot het Franse koolzaad-
ras Primor (laaggehalte) voortijdig in omloop te bren
gen. De koolzaadteler moet derhalve een keuze maken
tussen:
het telen van de oude rassen zonder interventiemo
gelijkheid
dan wel het verbouwen van het nieuwe ras met een
lagere hectare-opbrengst (19—20%) en een lager
oliegehalte (1,5 a 2%), doch een gegarandeerde in
terventieprijs.
De handel en de olie-industrie in Nederland hebben
reeds aangekondigd, ook voor de oude rassen, in 1976/
77 de dan geldende interventieprijs te zullen betalen.
Afgaande op de ontvangen reacties mag aangenomen
worden dat de telers in 1975 (oogst juli 1976) voor het
overgrote deel nog de oude rassen blijven-verbouwen.
In verband met het lagere oliegéhalte van de nieuwe
koolzaadrassen (laag erucazuurgehalte) stelde de Com
missie, op Duits verzoek, de Raad voor om met ingang
van het seizoen 1975/1976 het oliegehalte van de stan
daardkwaliteit te wijzigen van 42 in 40 De Raad is op
23 juli j.l. principieel akkoord gegaan met een derge
lijke wijziging. De definitieve vaststelling kan echter
eerst plaatshebben na consultatie van het Europese par
lement. Aangenomen mag worden dat dit eerst in de
twéede helft van september a.s. zijn beslag zal krijgen.
Zodra de wijziging van de standaardkwaliteit een feit
ies zullen met terugwerkende kracht tot 1 juli 1975 de
kortingen en toeslagen bij interventie, alsmede de gelijk
waardigheidscoëfficiënten (gebezigd bij de vaststelling
van de wereldmarktprijzen) worden herzien. Onder
voorbehoud volgen hierna de nieuw vast te stellen be
dragen:
KORTINGEN EN TOESLAGEN BU INTERVENTIE
voor ieder 0,1 kg meer olie dan 42 een toeslag van
0,019 r.e. 0,06496) per 100 kg zaad;
1 voor ieder 0,1 kg minder olie dan 40 een korting
van 0,019 r.e. (ƒ0,0496) per 100 kg zaad.
PEULVRUCHTEN EN ZADEN
Op de beurs te Rotterdam werden de volgende prijzen
(franco Rotterdam? genoteerd.
Produkt
groene erwten 6
schokkers 5
kapucijners
bruine bonen
voererwten
karwijzaad
blauwmaanzaad
koolzaad
lijnzaad (slag)
Peulvruchten en zaden met uitzondering van bruine
bonen vanaf 21.7.75 levering uit nieuwe oogst.
Zoals uit dit overzicht blijkt vertoonden de noteringen
voor de consumptiepeulvruchten aanvankelijk een da
lende tendens. Tegen het einde trad echter weer enig
herstel op. Een uitzondering hierop vormden de prijzen
van kapucijners. De prijzen voor de nieuwe oogst be
gonnen vrij hoog, doch liepen geleidelijk aan terug.
Als gevolg van het aantrekken van de marktprijzen
voor eiwithoudende grondstoffen stegen ook de prijzen
van voererwten. Tot heden hebben zich voor consumptie
peulvruchten weinig reële afzetmogelijkheden voorge
daan. De telers nemen bij de afzet een afwachtende
houding aan.
De prijzen van karwijzaad en blauwmaanzaad liepen
in meer of mindere mate terug. De stemming voor kool
zaad was goed prijshoudend. In augustus stegen de we
reldmarktprijzen boven het EEG-richtprijsniveau. Eind
augustus' lagen de koolzaadprijzen in het binnenland
ƒ8,per 100 kg boven de interventieprijs. De prijzen
van lijnzaad voor slagdoeleinden waren in juli en augus
tus stabiel.
In gld. per 100 kg
7.7.75
21.7.75*
4.8.75
25.8.75
78,—
72,—
70
77,
72,—
75,—
75,—
80,
70,-
88,-
85,—
77,50
115,-
115,
117,50
120,—
36,50
36,50
37,50
40,—
155,—
150,—
147,50
157,50
375,—
265,—
260,—
250,—
86,—
86,—
92,—
75,-
75,—
75,-
80,—
EEG RICHT-, INTERVENTIE- EN DREMPELPRIJZEN
E.E.G. STANDAARDKWALITEIT 16% VOCHT, BASIS ROTTERDAM
aug.
sept.
okt.
nov.
dec.
jan.
febr.
mrt.
april
mei
juni
TARWE
Richtprijs
Interventieprijs
Drempelprijs
47,67
42,79
46,65
48,15
43,26
47,13
48,63
43,74
47,61
49,111
44,22
48,09
49,59
44,70
48,56
50,07
45,18
49,04
50,55
45,66
49,52
51,03
46,14
50,00
51,51
46,62
50,48
51,99
47,09
50,96
52,47
51,44
HAVER
Drempelprijs
Geen interventiepr.
40,68
41,16
41,64
42,12
42,60
43,08
43,56
44,03
44,51
44,99
45,47
GERST
Richtprijs
Interventieprijs
Drempelprijs
43,42
37,93
42.39
43,90
38,41
42,87
44,38
38,89
43,35
44,86
39,37
43,83
45,34
39.85
44,31
45,82
40,33
44,79
46,30
40,81
45,26
46,78
41,29
45,74
47,26
41,76
46,22
47,74
42,24
46,70
48,22
47,18
ROGGE
Richtprijs
Interventieprijs
Drempelprijs
47,43
40,94
46,41
47,91
41,42
46,89
48,39
41,90
47,37
48.87
42,38
47.88
49 35
42,86
48,32
49,83
43,34
48 80
50,31
43,82
49,28
50,79
44,29
49,76
51,27
44,77
50,24
51,75
45,25
50,72
52,23
51,20
Richtprijs - de prijs, die bij een redelijke marktontwikkeling kan worden gerealiseerd.
Interventieprijs - de prijs waartegen het Voedsel voor zienings In- en Verkoopbureau (V.I.B.) granen uit de
markt neemt. De interventieprijs kan men dus als een soort minimumprijs beschouwen. Hiermede wordt een
bodem in de markt gelegd.
Drempelprijs - de minimumprijs waartegen graan uit derde landen kan worden ingevoerd.
De prijzen af-boerderij met 17% vocht kunnen globaal van deze prijzen worden afgeleid door er ƒ2,
voor vracht en handelskosten en 0,40 voor vocht af te trekken.
