'tfWv*>«^ W.^ hjt l^y Sg^&gjSg?'
;»'H^vö^(f;-^
v'
s
Hs !<Wi^
G/2^
Werktuigkeuze en werkorganisatie
bij de oogst van aardappelen
r yuyib&h.'^drt^ f OfitfWiT* aöt.'*!
O&t ^•'•"t'v-^^ *f$aa C~
„^ivr ^WT
<r~3v«^M~ryv'>^5^»^vjr?Mo^mw
- ftjtf &^^nJif CuK%Jc~-
-Cyjfiutj, .SJteA
- Cstf~jy*f>** fa~ i^|«" /iii>
lW^^^^>>0*rW5^ Afc«^^ J^fuyc^- VW^v^t
- J.I Jj, »-jH''- CJ Ir.niu.,...»
T liJj.W.UQ *M\h*
fflifi.n Ti T~r m, ./tyi^/^n.^ntt. - -
n+Jhc*^0,4- jb, vt>&4K £*-$&£- S>$k~
T- - «- ^weAV«)/,S»ö> V^W&y-(\KxJ^y
L;sty^
o~. G^'.jpi t^ws f^coAf^l jS«o°t- ^j^"-»!.
off )jf 9~h*n.j-. -(^$A*fiy gjhtyt* £oWW^/~~>K»«'J4
te*u.AA„4~ L, t
put~€^. iH*4tfJ
&n}y JLsv At+sjyU hf***ji>«&
H>t/*jj \\.^u*A^h4*/ 'btkk &4%ki$u~ "^t^rt Sa" S,9».
ffa\t%-~J<k. 4*; J- f (V«f» n rt
V Uyb l$- ji fontjJk, %$-9-r*$ j>nh Jh-^riJ
JÖ Ihi}-^>L~ Q&C^i-3 3 <rjo-/» jjüi$- p***(%
- ~Lmt*n4-<fr*f ^n jk* 'eta. A» nyf~» S-$è <&ri. ^*v//vM-"r^
A fE&hsl- "-"^Ar^ C^ViVrt $$%r* A/X>^0(\*f$tiii$
f jy 4j>* gïh*$--&}giu+,jy- ékéfJfLA4&
•£**$-& &£t*J fï\q>yn. JlVV"* m>c$f+ \\i) fyA"' $-oJ~
fy» l ^S~y (X 1*.^^ J~^A»*- p 4*^f4}~l/t~~
"*~ll!>.h*t^vtv«t&tf jtyutl-ti* £$i)'<x.$i
t^yy-h? ~£l>$v~"i»y V^fc^tx-g'A»
Qv*" trl^yH*
dï4-l*i c~f^
($[jfe-Htft<Pt*~3 >+iyr>*-*
\%r ^7
m
«/«f^
^Jtx^4*y^v**59»^
r JA». ^>»*«m
Waarschijnlijk zit de zaak zo: toen de klerk, die de akte hoogstwaarschijnlijk
geschreven heeft, bij het merk van Antheunis Geerits (de getuige die niet kon
schrijven) wilde schrijven, dat dit het merk van A. G. was, vergiste hij zich en
schreef, zonder er aan te denken, dat hij deze woorden juist al geschreven had,
bij het tweede merk, nog eens geschreven dat dit (derde) merk dat van Cherrin
was. Daarop bemerkte hij zijn vergissing en Anth.: Geerits schreef: „segge1 An-
thhs. Geertsse(n), d.w.z.: „ik bedoel Anth. Geerits. Deze oplossing lijkt mij de
meest plausibele hoewel de raadselachtige „i" schuin boven „segge" daarbij on
verklaard blijft.
T
UOE slordig en vluchtig in de 17e eeuw de minute (die niet anders was dan
een soort „aide-mémoire" voor de notaris) geschreven werd, blijkt wel uit
de vrij veelvuldige doorhalingen. Die in de regels 25 en 26 maken, dat de zin
eigenlijk, hoewel de bedoeling duidelijk blijft, niet goed loopt. Oorspronkelijk
had de klerk, die blijkbaar (voor een notarisklerk „niet zo best") nogal vergeet
achtig was oorspronkelijk geschreven dat èn Cherrin èn Meissen enige dagen
tevoren ten huize van Nels Marinus waren geweest, maar toen bedacht hij opeens,
dat het tweede gedeelte der verklaring alleen door Cherrin was afgelegd. Oor-i
spronkelijk stond er: „wyders verclaerden sy attestanten, dat sy «enige dagen te
vooren geweest syn ten woonhuyse", etc. Hij wilde dit veranderen «n haalde de
„na" van „verclaerden" en de woorden ,.sy attestanten" <in regel 25) door «n
eveneens het woord „syn" in regel 2. De eerstgenoemde woorden vervipg bij
door: „den voorseiden Charle(s) Cherrin en het woord „syn" door ,jis" <dit etaat
vóór het doorgehaalde „syn", maar hij vergat, dat hij nu het eerste woord vaal
regel 26 „sy" ook moest vervangen door „hy".
"FENSLOTTE heb ik mij zitten afvragen waarom deze -akte is verleden. Van
een conflict tussen een verzekeringsmaatschappij tegen hagelschade en
een harer cliënten kan, zoals wij reeds zagen, geen sprake zijn, daar er toen
geen verzekering tegen hagelschade bestond. Het zou kunnen zijn, dat Mete
Marinus geen eigenaar, maar pachter van de bewuste met vlas bezaaide stukken
land was en dat hij, gewapend met een grosse van de akte, wilde trachten ver
mindering of vrijstelling van pacht te verkrijgen. Dit is echter slechts een gissing
en wij moeten dan ook eigenlijk ruiterlijk erkennen, dat wij niet weten, waarom
de bewuste akte is verleden en het ook wel nooit te weten zullen komen!
TLIET oogsten, transporteren en lossen van aardappelen geschiedt met ver
schillende werktuigen (rooier, wagen, transporteur, doseerbak). Elk van
deze werktuigen heeft een min of meer grote invloed op de organisatie van
het werk. Bij de keuze van de afzonderlijke werktuigen speelt, naast de presta
ties van het werktuig zelf, ook de invloed op de werkorganisatie een belangrijke
rol. Om een beter inzicht te krijgen in deze onderlinge beïnvloeding, is bij het
ILR ten aanzien van deze problematiek onderzoek verricht. In publikatie 178 van
september 1973 is een en ander gepubliceerd. Daar de aardappeloogst alweer
naderbij komt ontlenen we daaraan het volgende, waarbij er rekening gehouden
dient te worden dat de prijzen enz. op dat jaar gebaseerd zijn en dus in 1975 met
de plaats gehad hebbende kostenstijgingen rekening moet worden gehouden.
Bij het onderzoek is gebruik gemaakt van een reeds bestaand model betref
fende de arbeidsorganisatorische afstemming van de verschillende bewerkingen
binnen de gehele aardappeloogst. Dit model is uitgebreid met een kostenbere
kening, waardoor de financiële gevolgen van het al of niet accepteren van wacht
tijden kan worden aangegeven. Van dit model is ten behoeve van dit onderzoek
een computerprogramma geschreven en via de ILR DATASERVICE ook beschik
baar voor de praktijk en de voorlichtingsdiensten.
Ten behoeve van het onderzoek zijn ongeveer 600 combinaties van werktuigen
met het computerprogramma doorgerekend. Vier rooisystemen hebben hierbij mo
del gestaan:
éénrijige getrokken rooier met verzamelbak;
tweerijige getrokken rooier met verzamelbak;
tweerijige getrokken rooier met naastrijdende wagen;
vierrijige zelfrijdende rooier met naastrijdende wagen.
Hiervan zijn steeds afzonderlijk de
de perceelslengte;
de werksnelheid tijdens het rooien;
de opbrengst;
de inhoud van de verzamelbak;
de wageninhoud;
gende invloedsfactoren gevarieerd:
de transportafstand;
de transportsnelheid;
de inhoud van de doseerbak;
de doorstroomcapaciteit bij het los
sen en
de seizoenlengte.
(Zie verder pag\ 16.)
LI