TUINBOUW-
KLANKEN
Uienprijs trok aan
Reeds vroeg stagnatie
Dure bijensuiker zal tuinbouw
zuur opbreken
Conference blijft het goed doen
DINGEN VAN DE WEEK
15
Net zoals elders ziet de vollegronds-tuinders op THO-
LEN met verlangen uit naar verbetering van het win
terse voorjaar 1975. Na de mooie start begin maart, is
er de laatste maand niets gedaan, dan waar nodig wa
ter aflaten. Op veel percelen is de struktuur van de
bouwvoor nog hard achteruit gegaan door gevallen re
gen- en sneeuwbuien. Het zal nog een grote opgave
zijn om straks, als het weer verbeterd, een goed zaai
en pootbed te maken. Wat de stand betreft van de over
jarige teelten, kan gemeld worden dat die zeer ver
schillend is. Winterbloemkool voor de veiling heeft door
niet te beste beworteling veel te weinig biad gevormd.
Zelfs een ekstra stikstofbemesting kon dit euvel niet
verhelpen, terwijl ook het gure maartweer niet meege
werkt heeft. De vollegronds-aardbeien zijn door deze
reden ook in hun ontwikkeling achterop geraakt, zodat
hiervan geen vroege pluk verwacht kan worden. De
overjarige bloemzaadsoorten zijn nog wel het best door
de winter gekomen, wat echter wel zijn oorzaak kan
hebben in het feit dat deze gewassen meest 's-zomers
gezaaid worden in vroeg aardappelland, wat dikwijlswvan
nature een goed struktuur heeft. De percelen bloemkool
voor zaadwinning hebben echter zeer veel te lijden van
duivenvraat, en de hergroei verloopt ook hier zeer
traag. Een gelukkig feit voor het Thoolse land is wel,
dat de belangstelling voor de bloemzaadteelt nog steeds
groeit, zowel van de zijde van de telers als van de zaad
firma's. Steeds meer blijkt dat de zaadfirma's inzien, en
daar ook hun maatregelen naar nemen, dat er in deze
streek een zich ieder jaar vergrotend vast teeltareaal
te plaatsen is. Ook de vakkennis en animo van de te
lers neemt toe, omdat men ervaart dat deze teelt wel
past in hun bedrijfstype. Steëds bij voortduring vallen
er teelten welke niet meer rendabel zijn af, zodat hier
direkt een vervanger voor moet aantreden. Deze dik
wijls noodzakelijke teeltversdhuiving kunnen soms wel
tot gevolg hebben dat coöperatie's of organisaties in de
dienstenverlenende sektor minder rendabel kunnen wer
ken, omdat zij investeringen gedaan hebben voor afzet
en verwerking van produkten die nu van minder bete
kenis zijn geworden. Zij zijn immers ingesteld op een
zo mogelijk groeiende omzet en niet op een afnemende.
Zo mogelijk zullen alle afzetorganisaties van telersgroe
peringen zich ook blijvend dienen aan te passen aan
„das Gebot der Stunde". Niet dat dit een eenvoudige
vragen: „wat hebben onze bestaande organisatie's ons
te bieden, tot meerder rendement van onze bedrijven in
zijn tegenwoordigde vorm?" Daartoe zal door iedere be-
drijfsgenoot, ieder op zijn geëigende wijze, zijn steentje
moeten bijdragen, omdat alle bestaande vormen nu
eenmaal aan aangepaste vernieuwingen onderjhevig
zijn.
Landelijk en dus ook in WALCHEREN is de groente
momenteel duur, tot zeer duur. Zo worden momenteel
voor de eerste aanvoeren van winterbloemkool hoge prij
zen betaald. Geen wonder, want de Italiaans/Franse
import komt ook tegen zeer hoge prijzen ons land in.
Eén van onze kleine liefhebberijtjes is donderdags in
Middelburg of dinsdags, zaterdags als het zo uitkomt in
Goes langs de groente- fruit en bloemenstalletjes te lo
pen. Jammer dat men dan niet eens meer co.lega's
tegen komt! Zowel om de prijs als de kwaliteit te ver
gelijken is marktbezoek erg aanbevelenswaardig. Door
het geldverkeer via giro en bank komen echter nog
slechts weinig tuinders en steeds minder boeren naar
de stad, veiling, fabriek of coöperatie, etc. We vinden
dit ergens een verarming.
Terug naar onze inleiding. De groenten zijn duur,
maar dit komt helaas door de mindere aanvoeren. Is
er een gebrek aan een produkt, dan trekt dit de andere,
dus ook de meer aangevoerde soorten, gelijk mee op in
prijs. Dit is de spiraal naar boven. Voor ons in leder ge
val prettiger dan de beruchte spiraal neerwaarts! Ook
de uien, die de gehele winter zeer slecht in de markt
lagen, trekken flink aan in prijs. Zij, die de bekende
soorten, met lange houdbaardheid geteld hebben, zoals
bijvoorbeeld Dura, zitten beslist beter dan zij die de
voorkeur gaven aan soorten die wel meer opbrengst ge
ven, maar minder houdbaar zijn!
Zijn we goed ingelicht, dan is er wat minder animo
voor uitzaai van uien. We vinden dit normaal, want ach
ter de markt aanlopen zal ook in 1975 noog steeds een
„normaal" verschijnsel zijn. Nu moet men niet over
drijven, want uien zijn van oudsher één der meest
speculatieve teelten en ze zullen dit ook blijven. De
De Nederlandse land- en tuinbouw zou wel eens een scha
de van tien miljoen gulden kunnen lijden, doordat de EEG
de bijen hun goedkope suiker heeft afgepakt. Deze sombere
voorspelling doet waarnemend secretaris C. Pater van de
Vereniging tot Bevordering der Bijenteelt in Nederland.
In het van voorjaar 1974 tot voorjaar 1975 lopende bijen
jaar hebben de imkers hun volken nog door winterdagen en
sombere zomerdagen heen kunnen helpen met suiker die ze
voor negentig cent per kilo konden kopen. Zij dankten dat
aan de denaturatiepremie van de EEG. De omslag van over
vloed naar schaarste op de wereldsuikermarkt heeft de EEG
echter doen beslissen tot afschaffing van die premie, zodat
de bijenhouders in 1975/76 tussen 1,50 en 1,70 voor een
kilo suiker zullen moeten neerleggen.
Voor heel veel imkers zal dat te duur worden. De duur-
Op de fruitveilingen in Zeeland blijft het aanbod van Con
ference van grote betekenis. Wekelijks worden er grote hoe
veelheden aangeboden. Dat gebeurt in hoofdzaak op de
voorverkoopveilingen- en dit blijkt bijzonder goed te lopen
in dit seizoen met een grote export van deze peren. Door
het koude weer zijn er weinig problemen met het klaarma
ken en ook de kwaliteit is overwegend goed hoewel het april
is geworden en veel telers nog nimme zo laat 'hun Conference
hebben bewaard.
Nog enkele weken zal deze peer een belangrijke plaats
blijven innemen en dan behoort ook dit seizoen weer tot
het verleden. Het is uiteindelijk alleszins meegevallen wat
de afzet van deze peren betreft, zeker wanneer we bij het
begin van het bewaarseizoen zagen dat er drie keer zoveel
waren opgeslagen als ooit het geval is geweest in die laatste
jaren. Vooral Engeland, de Scandinavische landen, de Cana-
rische eilanden en Frankrijk zijn belangrijke afnemers ge
weest en zijn dat nog steeds.
Op de voorverkoopveiling vorige week vrijdag in Kapelle-
Terneuzen, met een aanbod van 80 ton werden de navolgen-
geldelijke opbrengst van 12 jaar mag in géén geval
doorslaggevend zijn. Toch zien we voor de uien een
steeds betere toekomst. Het gebruik neemt geleidelijk
toe. Mensen die vroeger geen uien aten of lusten, zijn
nu geregelde gebruikers. Toen we als kind rode bietjes
op tafel kregen, was de kous af, maar nu staat er een
bordje met heerlijk knappende uien naast. Ook in de
restaurants neemt het gebruik toe. Al met al, een ar
tikel dat zó gewild is, niet alleen in ons land, maar ook
elders in de wereld, moet men goed volgen. Het is
echter wel een produkt dat grote oppervlakten vereist
om tot rendement te komen en grote arealen is niet de
sterkste zijde van de tuinbouw.
Wat we als levensgroot gevaar zien aankomen, is, dat
door de vele regenval (we tapten a.leen in 't weekend
weer al ruim 30 mm af!) niemand planten of zaaien
kan. De grote plantenkwekers hebben letterlijk al hun
materiaal verkocht en die vele, vele tientallen miljoe
nen planten staan nog voor 't overgrote deel bij de tuin
ders in de kweekbakken in de schuur te wachten op
uitplant. Du^ komt dit straks alles in grote hoeveelhe
den tegelijk op de veiling. Nu zijn we er niet voor om
„au" te bruden voor het pijn doet, maar o.i. zit het er
dik in dat er straks catatrofaal grote aanvoeren ko
men. Hopen'lijk redt de export veel. We spraken een
grote boom- en sierplantkweker. Die zat ook met de
handen in 't haar, want geen spade gaat de grond in.
En ook voor die handelsbedrijven is het kort dag!
Al met al lopen de plannen voor vele bedrijven '.el ijk
uit de hand! Pas later zullen we een definitieve balans
kunnen opmaken van de tege/ival.ers en naar we hopen
ook van de meevallers!
dere suiker scheelt hun op z'n minst acht tot tien gulden per
bijenvolk en daar komen nog andere kostenstijgingen bij,
zoals die van het vervoer van de volken naar land- en tuin
bouwgebieden. De ongeveer honderd gulden die men per
volk voor de honing kan incasseren (produktie 30 a 35 pond
per volk, honingprijs per pond gemiddeld drie gulden) weegt
daar niet tegen op. Er moet geld bij en al doen verreweg de
meeste imkers het voor hun plezier, de heer Pater vreest
toch dat er van de 70 a 80.000 bijenvolken die Nederland nu
telt, 40 a 50.000 zullen verdwijnen.
Die kunnen dan bij de teelt van fruit, augurken, koolzaad
en landbouwzaden niet meer voor het bestuivingswerk zor
gen waardoor schade zowel in kilogramopbrengsten als in
kwaliteit. De Vereniging tot Bevordering der Bijenteelt heeft
in een telegram aan de minister van landbouw haar zorgen
uiteengezet en de bewindsman om hulp gevraagd.
de prijzen besteed: I 6570 mm 94 cent; I 6065 mm 84
cent; I 5560 mm 7273 cent; I 5565 mm 76 cent; II 44
55 mm 5054 cent per kg.
De prijsontwikkeling van de appelen viel in de week na
Pasen wat tegen. Het aanbod was groot en de exportvraag
beperkt zioh tot de groene partijen die er wat weinig te koop
waren, zeker in ons gebied. Klasse I in de grote maten werd
algemeen verkocht voor 75 tot 80 cent per kg en I 6570
mm deed 6570 cent; I 6065 mm werd verkocht voor 55
60 cent per kg.
De klasse II was al naar gelang van de kwaliteit 510
cent per kg goedkoper. Klasse II 6065 en 6570 mm werd
dikwijls aangeboden voor export naar de DDR. Winston
heeft toch ook wat moeite om zich te handhaven en zeker
om in prijs aan te trekken. De maat 65—70 mm welke het
meest wordt aangeboden deed tussen 75 cent en ƒ1,per
kg en voor de grote maten werd al naar gelang van de kwa
liteit en de kleur tussen 0,95 en 1,20 per kg betaald. Saint
Remy stoofperen werden iets duurder en kwamen op 6070
cent per kg.
QP 'de Nederlandse groenteveilingen is men bijzon
der teleurgesteld over de ontwikkeling van aan
voer en prijzen gedurende de eerste drie maanden van
dit jaar. Vrijwel overal zijn aanzienlijk lager omzetten
behaald dan het vorig jaar. Vooral de sla speelt in de
eerste maanden van het jaar een grote rol en daarmee
heeft het zwaar fout gezeten tot en met eind maart. Het
bijzonder zachte weer in heel Europa zorgde er voor dat
de natuursla uit Zuid-Frankrijk en Italië de markt beheer
ste.
Een zeldzaam goede kwaliteit werd er vooral uit Zuid-
Frankrijk aangeboden en de Nederlnadse kasslatelers
moesten het gelag betalen. Tegen eind maart verander
de de situatie. De natuursla in het zuiden was op en de
aanvoer in ons land en België werd geremd door de
koude. Het gevolg was een plotselinge en onverwachte
opleving in de slahandel met prijzen die vooral voor de
zwaardere kwaliteiten de helft hoger lagen dan het jaar
daarvoor. In de week na Pasen zijn de prijzen weer ge
daald maar ze bleven toch alleszins redelijk maar het
aanbod viel opnieuw tegen door een te trage ontwikke
ling in de kassen.
Een groep die ook al geruime tijd slecht zit zijn de te
lers van kastomaten. De aanvoer lag nog al wat boven
het peil van het vorig jaar en de prijzen hebben voort
durend aanzienlijk lager gelegen. In de week voor Pasen
lag bij de belangrijkste tomatenveilingen de prijs van de
A tomaten op 2,65 per kg. Het vorig jaar in dezelfde
periode was dat gemiddeld ƒ3,91 per kg!
Van grote betekenis voor de afzet is ook weer de bui
tenlandse konkurrentie met name op de Westduitse
markt waar het merendeel van onze tomaten naar toe
gaan. Het zijn de laatste weken de tomaten uit Marokko
geweest welke daar hebben gezorgd voor een enorme
prijsdruk. Omdat verwacht moet worden dat deze kon
kurrentie voorlopig groot zal blijven, zijn de verwachtin
gen voor de prijsontwikkeling van de tomaten in de ko
mende tijd niet al te best.
J^E drie samenwerkende standsorganisaties in het
Zuidhollandse glasdistrict hebben vorige week in
telegrammen aan het Landbouwschap en aan de Minister
van Landbouw en Visserij hun ernstige bezorgdheid uit
gesproken over de ontwikkeling op de tomatenmarkt. Ge
vraagd is om met directe ingang een effektief werkend
referentieprijzensysteem in werking te doen treden om
dat het tomaten uit niet E.E.G.-landen zijn welke de zaak
binnen de E.E.G. bederven. Een probleem bij het inwer
king stellen van het referentieprijzensysteem is, dat het
gaat om natuurtomaten uit Marokko en de prijzen hier
van moeten met 1,8 worden vermenigvuldigd bij de vast
stelling van het interventieprijzenniveau wanneer ze wor
den gesteld tegenover Nederlandse kastomaten.
Het is duidelijk dat het hier een zeer moeilijke kwestie
betreft en dat hierdoor opnieuw wordt bewezen hoezeer
de Nederlandse glastuinbouw de dupe kan worden van
de sterk gestegen energiekosten. Zeker in een jaar als
we thans beleven met abnormale weersomstandigheden
blijkt dat de konkurrentie met het natuurprodukt uit het
zuiden bijzonder zwaar kan zijn. De tomatentelers onder
vinden het dagelijks.
Gelukkig zijn er ook nog positieve geluiden uit de kas-
sektor naar voren te brengen. Het aanbod van komkom
mers op de veilingen is door het koude en zonloze weer
de laatste tijd wat achtergebleven bij het vorig jaar maar
door de grote vraag, voornamelijk van West-Duitsland,
Engeland, Frankrijk en Zweden liggen de prijzen hoog,
Gedurende de maand maart werd gemiddeld ongeveer
50 meer betaald voor de komkommers dan het vorig
jaar in dezelfde periode. In de week na Pasen trad ook
hiervoor een prijsdaling op maar het bleef toch een gun
stige ontwikkeling.
TENSLOTTE maken we nog melding van de bijzon
der gunstige prijsontwikkeling van spinazie, ook
weer hoofdzakelijk in de tweede helft van maart. Gedu
rende de eerste helft van deze maand waren deze prij
zen aanzienlijk lager dan het vorig jaar omstreeks de
zelfde tijd en ook lager dan ze zouden moeten zijn om
van een rendabele teelt te kunnen spreken. Het was jam
mer dat ook in ons gebied in deze periode nog al wat
telers moesten ruimen. Vanaf half maart naroen de aan
voeren af en de prijzen vlogen naar boven. Zeeuwse
telers maakten in de week voor Pasen voor hun spi
nazie nog prijzen tot 2,70 per kg. Bij de belangrijkste
veilingen van spinazie in ons land was de gemiddelde
prijs van dit produkt in die week 2,19 per kg. Het vorig
jaar in dezelfde periode was dat 1,10. Wanneer men
dan enkele weken daarvoor zijn produkt heeft afgeleverd
voor 7090 cent per kg is voorgekomen is dat een ver
velende zaak en het bewijst opnieuw hoe weinig men kan
zeggen van de prijsvorming en het juiste tijdstip van aan
voeren in deze sektor waar we te maken hebben met
produkten welke per dag verkocht moeten worden. We
lazen eens de uitspraak dat een ons geluk beter is dan
een kilo wijsheid! En bij het beschouwen van dé hiervoor
genoemde prijzen gaat dat inderdaad op!
Bij de veiling te Middelburg is sinds enkele weken
de winterbloemkool te koop. De grote kool wordt bijzon
der duur betaald. Tijdelijk noteerden ze zelfs tot ƒ3,
per stuk of nog iets daarboven. Eind vorige week deden
de zessen ook nog rond ƒ2,75. Het is alleen jammer dat
het aanbod hiervan zo bijzonder klein is
Het totale aanbod is reeds niet groot en zal dat ook
niet worden maar werkelijk goede partijen zijn helemaal
sporadisch te vinden. Mogelijk kan dat in de komende
tijd iets verbeteren maar de verwachtingen zijn niet hoog
gespannen. Het weer heeft tezeer tegen gezeten in de
afgelopen maanden. Hele percelen zijn zelfs helemaal
verloren gegaan door de regen.