zlm
HÉT DRIJFMESTSYSTEEM
IN GRUPSTALLEN VOOR MELKVEE
heT drijfmestsysteem is veelal goedkoper dan de me
chanische systemen, zoals de rondgaande ketting en
het schuifstangsysteem. De kosten bedragen bij eigen werk
aan grup, roosters en rubbermatten circa 300,per koe
stand. Bij aanleg in een bestaande stal kan het slopen van
de oude grup een probleem zijn.
Bu het drijfmestsysteem kunnen rooster en stand op ge
lijke hoogte liggen of ligt de stand circa 8 cm hoger
dan het rooster. De voorkeur wordt gegeven aan de ver
hoogde stand. De koeien blijven beter schoon, hoewel de
standlengte minstens 10 cm langer moet zijn dan bij de ge
lijke stand.
A
VRIJDAG 7 MAART 1975
63e Jaargang - No.3271
De specialist boerderijbouw,
C.A.R. - Goes
J. H. VAN NIEUWENHUIZEN.
Naast de beschikbare mechanische
dacht wordt besteed aan het vastzet
mestafvoersystemen (schuifstang of
ten van de koeien. Gebruik van de
rondgaande ketting) is het ook moge
koetrainer is aan te bevelen.
lijk om het drijfmestsysteem toe te
Alvorens tot aanleg over te gaan, is
passen. In Zeeland is dit systeem op
het verstandig het systeem eerst eens
veel bedrijven in gebruik.
op een aantal bedrijven goed te be
Op vrijwel alle bedrijven met het
kijken en advies te vragen bij uw be
drijfmestsysteem is men over de wer
drijfsvoorlichter.
king tevreden. Het geeft een arbeids
Om het drijfmestsysteem goed te
besparing, wat vooral op de zaterdag
laten werken, moet bij de inrichting
en de zondag belangrijk is. Verder
van de stal aan een aantal voorwaar
geeft het voordelen bij het melken,
den worden voldaan.
vooral bij het op stal melken in de
De ervaringen met vleesvee op een
zomer, er zijn geen grupstaanders
grupstal met drijfmest zijn niet gun
meer en vrijwel geen onderhoudskos
stig. Veel beter is het om deze dieren
ten.
los of vast te huisvesten op rooster-
Het 's wel noodzakelijk dat iedere
vloeren.
dag de roosters en de rubbermatten
Alle in dit artikel genoemde prijzen
worden gereinigd en er voldoende aan-
zijn inclusief B.T.W.
erkoro' istallateur worden aangelegd en daarna het ont-
heffingsformulier inzenden.
Bij aanleg van de koetrainer moet ontheffing worden aan
gevraagd bij het: Ministerie van Sociale Zaken en Volksge
zondheid, Balen van Andelplein 2 te Voorburg (z.-H.) of via
Koltec, Ettensebaan 15 te Breda (0160024055).
STANDAFWERKING
QAAR bij het drijfmestsysteem geen strooisel mag wor
den toegepast, moet aan de afwerking van de stand-
vloer meer aandacht worden besteed dan bij een normale
grupstal met strooisel.
De voorkeur moet worden gegeven aan een standvloer.
welke met rubbermatten is afgedekt. Aan de standvloei
moet een helling worden gegeven van 2 cm. Bij het legger
van de rubbermatten moeten deze 1 Vfc2 cm vanaf de grup-
rand blijven, terwijl de ruimte tussen de matten 1 cm moet
zijn.
De rubbermatten zijn circa 1,5 cm dik, kosten circa 80,—
(145 cm lang) en moeten om uitglijden van die dieren te
voorkomen van een profiel zijn voorzien. De matten worden
alle vóór de rand van de voerbak op 4 plaatsen per mat
vastgezet met bijvoorbeeld gegalvaniseerde golfplaatspijkers
op een ingestort houten balkje van 5x7 cm.
GRUPVORM
De grup is meestal rechthoekig van vorm met van onder
iets afgeronde hoeken. Bodem en wanden van de grup moe
ten zo glad mogelijk worden afgewerkt. De wanden van de
grup worden meestal als halfsteensmuur (11 cm) gemetseld
met kalkzandsteenklinkers. Het is ook mogelijk de wanden
te storten van beton. Het plaatsen van de bekisting kost
echter veel tijd. A:ls grupbreedite moet 76 cm worden aange
houden, waardoor de grup met een genormaliseerd rooster
van 79,5 cm breedte kan worden afgedekt. Om te voorkomen
dat de gier sneller naar de mestopslag afvloeit dan de vaste
mest, moet de grup horizontaal worden gelegd.
Bij een gruplengte van 20 meter kan met een diepte van
80 cm worden volstaan, terwijl bij een lengte van 30 meter
minstens 100 cm nodig is. De afstand van de stal naar de
mestopslag is hierbij ook van groot belang. Bij een normale
mestconsistentie behoeft bij deze grupdiepten geen water te
worden toegevoegd. De mest van droogstaande koeien en
jongvee is echter soms zo stijf, dat toevoeging van water
gewenst is. Vaak kan worden volstaan met het water, dat
nodig is voor het schoonmaken van de mestgang, terwijl bij
nieuwbouw het regenwater via; de afvoerpijpen naar de grup
wordt gebracht. De kosten aan riolering kunnen hierdoor
vervallen. Staat het jongvee op een aparte rij, dan moet
hiervoor een diepere grup worden aangeraden. Staat het
jongvee en het melkvee op één rij, dan dient het jongvee zo
dicht mogelijk bij de mestopslag te worden geplaatst.
De grup moet aan het eind van de stal afgesloten kunnen
worden met een schuif. Deze schuif is bij voorkeur van
plaatstaal en wordt bij het begin van de stalperiode neer
gelaten. Bij een lege grup is het beter om in de gYup eerst
een laag water te brengen. Dit is nodig om te voorkomen
dat teveel gier door de droge grupwanden wordt opgezogen
en de eerste mest op de bodem komt te liggen. Na enkele
weken kan de schuif gedeeltelijk worden opgetrokken. De
mest drijft dan vanzelf heel langzaam naar de mestopslag
en is er verder weinig toezicht meer nodig. Bij veel dikke
mest komt het langzaam drijven soms tot stilstand. In der
gelijke gevallen is het beter om de schuif neer te laten en
deze eerst weer op te trekken zodra in de stal de mest bijna
tegep de roosters is gekomen. Nadat de grup is leeggelopen,
wordt de schuif weer neergelaten. Het metselen van een
drempel op het eind van de grup is niet aan te bevelen, om
dat de grup daardoor minder diep wordt!
ROOSTERS
De grup is inwendig precies 76 cm breed en wordit afge
dekt met een genormaliseerd rooster van 79,5 cm breed. Er
zijn twee soorten roosters in de handel, namelijk het giet
ijzeren rooster en het gegalvaniseerde stalen rooster. Het
is wenselijk om na de stalperiode de roosters goed schoon
te maken. Tijdens de stalperiode dienen de roosters dage
lijks met een harde bezem of hark schoongemaakt te wor
den. Stalen roosters kosten circa 80,en gietijzeren roos
ters circa 155,per strekkende meter, inclusief B.T.W.
Bil loepossmg „ontheffing VEILIGHEIDSBESLUIT ELECTRISCHE SCHRIKDRADEN noodzokel.jl^
isolator geleider
(co 400 m hoh)
L ijzer met
verstelmoge-
tijkheid
oarding
Krrrc-
50-60. lyeien 100 110
pinken 85-100
batterij-
apparaat
gegalv schrikdraad
trekveiligheid
3 -4 cm
Schema koetrainer installatie
met plastic (0,35 mm dik). Plastic wordt echter snel bescha
digd, zodat het beter is om die bodem te bekleden met beton
en het plastic van de wanden op een aantal plaatsen te be
schermen met betontegels. Op deze plaatsen kan de mest
dan worden opgepompd of worden geroerd met een mixer.
Om ongelukken te voorkomen moet de put goed worden
afgerasterd met gaas. De verbinding tussen stal en mestput
wordt gemaakt met ronde betonbuizen met een doorsnede
van minstens 40 cm. De bodem van de buizen ligt gelijk met
de bodem van de grup.
DE KOSTEN VAN HET DRIJFMESTSYSTEEM
DE MESTBERGING
QE mestproduktie bedraagt per stalseizoer, circa 8 m3
per koe. Het bouwen hiervoor van kelders of silo's
is niet goedkoop. In Zeeland wordt op alle bedrijven een
open mestput gebruikt. Het is niet belangrijk of de mestput
naast of achter de stal ligt. Wel dien rekening te worden
gehouden met een eventuele uitbreiding van de stal.
Het is beter om de put rechthoekig te maken met een bo
venbreedte van 6 m, een talud van 45° en een diepte van
iy2 meter (afhankelijk van grondwaterstand). De bodem en
de wanden van de grondput worden bij voorkeur bekleed
Jonge dieren zijn moeilijk schoon te houden, terwijl dit bij
volwassen dieren wel mogelijk is. De standbreedte blijft ge
lijk als de breedte op de gestrooide grupstal, namelijk 103
cm voor koeien, 8090 cm voor jongvee iy22 jaar en
7080 cm voor jongvee tot 1 y2 jaar. Het is gewenst om per
twee dieren een stalbokje te plaatsen.
Verder moeten de dieren niet te strak in de ketting wor
den gezet. Dit laatste bevordert de kans op speenbetrappen.
In dit verband zijn gunstige ervaringen opgedaan met de
koetrainer. De koetrainer is op veel bedrijven in gebruik
(vraag uw bedrijfsvoorlichter). Een koetrainer is een ijzeren
staafje, dat 3è4 cm boven de schoft van de koeien aan een
schrikdraad is opgehangen. Normaal kunnen de dieren zich
vrij onder de koetrainer naar voren en naar achteren bewe
gen, maar wanneer zij bij het mesten en urineren de rug
krommen, wordt de aanraking met de koetrainer vermeden
door iets naar achteren te gaan.
Bij gebruik van de koetrainer is een langere standlengte
mogelijk (150165 cm). De hele installatie moet door een
STANDLENGTE
De standlengte bedraagt bij die verhoogde stand voor
koeien 145155 cm, voor jongvee 2 jaar 130145 cm
en voor jongvee tot ll/2 jaar 110130 cm.
