Meer mogelijkheden
praktijkgericht onderzoek
na uitbreiding
varkensproefbedrjjf
„Sterksel"
INDELING BEDRIJF
December steekproef
Méér rundvee,
méér varkens
13
Consulentenserie
Noord-Brabant
Ing. J. J. JANSEN
C.V.P. - Tilburg
In de nota „onderzoekbehoefte en onderzoek-capaci-
teit op de regionale varkensproefbedrijven", die medio
1972 verscheen, werd o.a. een uitbreiding van de onder-
zoekcapaciteit bepleit en een concentratie van het on
derzoek in Raalte en Sterksel.
Het Varkensproefbedrijf „Zuid- en West Nederland"
te Sterksel kreeg daarna toestemming om de proefacco-
modatie te Sterksel uit te breiden met 100 plaatsen voor
zeugen en opfokzeugen en 256 mestvarkensplaatsen. In
1973 werd een bouwcommissie ingesteld om plannen uit
te werken en de nieuwbouw te begeleiden. Herfst 1974
kon met de eerste praktijkproeven in de toen klaargeko
men stallen worden gestart.
Met de realisering van de nieuwbouw en de doorge
voerde verbouwingen is op het proefbedrijf te Sterksel
weer een belangrijke stap gedaan om te komen tot meer
praktijkgericht onderzoek in de varkenshouderij. Onder
zoek waaraan in de praktijk zoveel behoefte is en wat
afgestemd is op de problemen en ontwikkelingen die
zich in deze bedrijfstak voordoen. Hebt U als varkens
houder of lezer van dit artikel zelf wensen of ideeën,
geeft die dan door aan het proefbedrijf, zodat bij de op
zet van nieuwe proeven hiermee rekening kan worden
gehouden.
NIEUW HUISVESTINGSSYSTEEM VOOR ZEUGEN
MET BIGGEN
gIJ de opzet van de nieuwe zeugenstal werd vooral ge
zocht naar toepassing van arbeidsbesparende werk
methoden in de zeugenhouderij. In de kraamafdeling werden
40 kraamopfokhokken ingericht voor aangebonden zeugen
met biggen. Deze hokken zijn uitgevoerd met halfrooster-
en volledig roostervloer. De spleetbreedte van de roosters
is 2 cm. De eerste ervaringen met dit systeem zijn goed. In
deze hokken wordt geen strooisel gebruikt maar wordt ge
deeltelijk vloerverwarming toegepast en worden diverse
typen verwarmingsmatjes op hun bruikbaarheid getoetst.
In de nieuwe stal voor te dekken en dragende zeugen
wordt de wenselijkheid van al of geen beweging en gebruik
van stro nagegaan. In deze stal worden diverse modellen
drinknippels gebruikt.
De opfok van jonge zeugen vindt plaats in hokken met
halfroostervloer.
VERWARMING IN MESTVARKENSSTALLEN
|J IT eerder gedane onderzoekingen en gehouden bedrijfs-
enquêtes is gebleken dat in meststallen met volledig
roostervloer een verwarmingssysteem aanwezig moet zijn
om in de winter de staltemperatuur op het gewenste peil te
houden. In hoeverre dit ook nodig en economisch verant
woord is in stallen met halfroostervloer is nog onvoldoende
bekend.
Toch een belangrijke vraag met het oog op stijgendie ener
gie- en verwarmingskosten.
In de nieuwe mestvarkensstal zijn hiertoe proeven opge
zet en worden met verschillende systemen ervaringen opge
daan.
De eerste metingen over het laatste kwartaal 1974 hebben
aangetoond dat in de halfroostervloerstallen 20 m3 aardgas
per afgeleverd varken nodig was om de temperatuur con
stant op 20° C te houden. Wezenlijke verschillen in tech
nisch resultaat kwamen na deze eerste mestronde nog niet
tot uiting.
VERBOUWINGEN
de proeven zoveel mogelijk: af te kunnen stemmen op
de praktijk werd een afdeling met deense hokken en
gebruik van stro omgebouwd! tot een mestvarkensstal met
volledig roostervloer.
In de bestaande fokkerij-afdeling werd met hetzelfde doel
een deense kraamstal omgebouwd tot een zgn. engelse
kraamstal met halfroostervloer, waarbij de ligruimte van de
biggen vóór de zeug komt.
Om de problemen m.b.t. het stankvrij maken van drijf-
mest nader te onderzoeken werd op het proefbedrijf een
beluchtingsinstallatie gebouwd. Alle drijfmest wordt hierin
belucht en na stankvrij te zijn gemaakt overgepompt in een
opslagbasin. Dit laatste bestaat uit een grondput afgedekt
met plastic folie. Met genoemde uitbreidingen en verbou
wingen is de totale hokcapaciteit die beschikbaar is voor
onderzoek gekomen op:
a. 246 plaatsen voor zeugen met biggen, guste en dragende
zeugen
b. 80 plaatsen voor opfokzeugen
c. 240 biggen opfokplaatsen (batterijen en grondhokken)
d. 768 mestvarkensplaatsen
RESULTATEN
|^AAST de proeven die in „Sterksel" op dit moment
lopen en voor 1975 nog zijn gepland, is het wellicht
interessant kennis te nemen van de gemiddelde bedrijfs
resultaten op het proefbedrijf.
Onderstaand volgt een overzicht van enkele techniischt
cijfers over de laatste 2 jaar.
Afdeling fokkerij
gem. aantal aanwezige zeugen
percentage eerste worpszeugen
worpen per zeug per jaar
levend geboren biggen per worp
grootgebrachte biggen per worp
grootgebrachte biggen per zeug per jaar
Afdeling mesterij
gem. aantal aanwezige mestvarkens
uitvalpercentage
gem. daggroei per varken in grammen
gem. voederconversie
EAA IA
1973
1974
131
159
21
30
2,1
1,87
9,96
10,28
8,6
8,8
18,03
16,5
1973
1974
424
471
0,65
0,18
696
745
3,13
2,89
74,8
84,3
~7T\
OPSLAGBASSiN
1 480 M3
7|
BELUO -
TINGS-
BASSIN
250M
noord
64 MV
HALF
ROOS
TER
VLOER
64 MV.
VOLL.
ROOS
TER
VLOEF
6l»MV
V.R.
51* MV,
H.R.
3b
UG-
BOXEN
12
ligb.
4 beren-
hokken
IRQ.-
12
ée'nling
zeugen-
hokken
MEST PLAAT
2 x 64 VOLL.
ROOSTERVLOER
2
x 64
IDEM
2 x 64
ROOSTERS
MESTGANG
'lN DE
iDEM
VLAKKE
BATTERIJ
GRONDH.
V. ROOST.
VLAKKE.
BATTERIJ
r.t
u
3
etage
batt.
zieken
boeg
VLAK
KE B.
16 LIGB0XEN EN
4 0 GROEPSHUisVES-
TING (8 GROEPEN
van 5 ZEUGEN
2 beren hokken en
54 ligboxen
2 x 10 kraam
opfokhokken
kantoor
en
kantine
idem
'silo's i
opfokzeugen
half
roostervloer
stro - opslag
ontvangst
zaal
2 x 10 k o h
voll
roostervloer
2 x 10 k o h
half
roostervloer
Op 1 december 1974 bedroeg volgens de C.B.S.-steekproef
het aantal melkgevende koeien 1.763.000 tegen 1.699.000 op
1 december 1973 4 Het aantal droogstaande drach
tige dieren was op 1 december 1974 enigszins kleiner dan
een jaar daarvoor (433.000 resp. 445.000). Het gediekte jong
vee was 40.000 stuks of 7 groter dan op 1 december 1973.
Ook de groep „ander rundvee voor de fokkerij' 'is groter
dan begin december 1973 (1.326.000 resp. 1.294.000). De
mestveestapel tenslotte gaf een inkrimping te zien van
381.000 stuks op 1 december 1973 tot 342.000 op 1 decem
ber 1974 (—10
VARKENS
De varkensstapel was in vrijwel alle geledingen iets gro
ter dan op 1 december 1973. Een uitzondering vormde de
groep „overige fokvarkens, 50 kg en zwaarder', waarin voor
namelijk zijn opgenomen jonge, nog niet eerder gedekte
zeugen. Deze ontwikkeling -wijst erop dat het niet is uitge
sloten dat binnen enkele maanden het aantal gedekte zeugen
was zal verminderen.
Steekproef 1 dec. 1 dec.
1973 1974
1000 stuks
Rundvee
Melkgevende koeiien
1699
1763
Droogstaande drachtige koeien
445
433
Gedekt jongvee
535
575
Ander rundvee bestemd voor die fokkerij
1294
1326
w.o. jonger dan 1 jaar
943
937
Mestvee
695
617
w.o. mestkalveren
381
342
Totaal
4668
4714
Steekproef
1 dec.
1 dec.
1973
1974
1000 stuks
Varkens
Biggen bij de zeug
1555
1562
Overige biggen en jonge varkens tot 50 kg
2106
2158
Mestvarkens, 50 kg en zwaarder
2334
2526
Gedekte zeugen
494
520
Zeugen bij de biggen
173
175
Overige fokvarkens, 50 kg en zwaarder
227
212
Totaal
6889
7153
De uitkomsten m.b.t. mestkalveren kunnen een afwijking
vertonen die 5 te boven gaat.
De uitkomsten hebben betrekking op bedrijven met 10 of
meer sbe (standaardbedrijfseenheden).
RECTIFICATIE
In het bericht betreffende bestelling van het „Hand
boek voor de Akkerbouw Deel II" is een drukfout geslo
pen in het gironummer. Hieronder plaatsen wij het goede
gironummer: 2 2 4 9 7 0 0 t.n.v. Proefstation voor de Ak
kerbouw te Lelystad onder vermelding van publikatie nr.
17.
RED.
HANDBOEKJE VOOR DE VARKENSHOUDERIJ
WEER VERKRIJGBAAR
Van het Handboekje voor de Varkenshouderij" ver
scheen onlangs een ongewijzigde herdruk. De belangstel
ling voor dit boekje was zo groot, dat binnen een jaar
na het verschijnen ervan besloten is de oplage te vergro
ten teneinde niemand te hoeven teleurstellen. Het boek
je is nu weer verkrijgbaar bij het Consulentschap i.a.d.
voor de Varkenshouderij, Willemsplantsoen 6 te Utrecht,
door storting van een bedrag van f 12,50 op postrekening
230 72 21. Op hetzelfde adres is informatie te krijgen over
een kortingsregeling bij afname van grotere aantallen,
hetgeen b.v. voor landbouwscholen aantrekkelijk is.
Het boekje geeft in 248 pagina's een grote hoeveelheid
informatie over de varkenshouderij Het is ingedeeld in
zes hoofdstukken: Algemeen, Economie, Fokkerij, Huis
vesting en Arbeid, Voeding, Gezondheidszorg.
