Nieuwe
landbouw
bedrijfsgebouwen
in Zeeland (II)
9
De specialist boerderijbouw,
C.A.R. - Goes
J. H. VAN NIEUWENHUIZEN
In het vorige artikel zijn de
gebouwen behandeld met
wanden van hout, bakstenen
en betonplaten. Ditmaal de
bouw van wanden met beton-
stenen, gasbetonstenen en
golfplaten. Zoals er de vorige
week reeds op werd gewezen
is het, alvorens een keuze uit
de verschillende mogelijkhe
den te maken, verstandig om
eerst een aantal gebouwen te
bekijken, eventueel samen
met de aannemer.
Het is niet eenvoudig om
aan te geven welk materiaal
bij het bouwen de voorkeur
verdient. Elk materiaal heeft
zijn voordelen maar ook zijn
bezwaren en een ieder zal zelf
zijn keuze, met 't afwegen van
de voor- en nadelen, moeten
maken. Opvallend is wel dat
er in de landbouw nog veel
traditioneel wordt gebouwd.
Tot nu toe geeft de praktijk
de voorkeur aan stalen span
ten en wat de wanden betreft
aan de rode bakstenen, de
witte gasbetonstenen, de be
tonplaten of de donkere as-
bestcementgolfplaten. Het ligt
in de lijn van de verwachtin
gen dat in de toekomst het ge
bruik van golfplaten ook voor
de landbouw de meest aan
trekkelijke vorm van bouwen
zal worden!
GEBOUWEN MET WANDEN
VAN BETONSTENEN
O een aantal bedrijven zijn de wanden
van het nieuwe gebouw met grote be-
tonstenen gebouwd. Een bezwaar van de
grijze betonstenen is de geringe isolatie en
het gewicht van de stenen. Hierdoor bouwt
dit niet veel goedkoper dan met bakstenen.
In de meeste gevallen wordt door de ge
meente ook een behandeling met een muur
verf geëist.
1. Bedrijf K. Dees te Biezelinge - 20 x 50
meter (1973). Geen bewaarplaats.
2. Bedrijf B. van Gorsel te Rilland - 20 x 25
meter (1974). Geen bewaarplaats.
In beide gevallen zijn houten gelijmde
spanten toegepast.
3. Bedrijf J. van Oeveren te Zierikzee - 20
x 35 meter (1974). Houten gelijmde span
ten en stalen spanten voor bewaarplaats -
ondergrondse luchtkanalen en wanden
met houten stijlen - tempex en bekleding
met multiplexplaten goed voorbeeldob
ject.
Verder zijn veel stallen voor vleesvee ge
bouwd met wanden van betonstenen
(sterk), terwijl de stenen ook worden ge
bruikt voor mestkelders, sleufsilo's en
wanden voor bewaarplaatsen. Betonste-
Yien zijn o.a. 10, 15 en 20 cm dik. Ge
bouwd tussen stalen spanten is 15 cm
voldoende, bij gelijmde spanten wordt 20
cm dikte aangehouden. De wanden zijn
aan de binnenzijde vaak vochtig, vooral
na regen.
GEBOUWEN MET WANDEN
VAN GASBETONSTENEN
laatste jaren zijn veel gebouwen ge
plaatst met wanden van gasbeton
stenen (Ytong of Durox). Deze stenen zijn
goed isolerend, gemakkelijk te verwerken en
redelijk in prijs. Een bezwaar is de witte
kleur, zodat veel gemeenten een behandeling
met een muur verf eisen (lichtgroen, grijs
of zwart). Verstandiger zou het zijn om een
goede beplanting rond het gebouw te eisen!
In alle gevallen zijn stalen spanten toege
past (ook eindspanten met tussenkolommen)
en zijn de gasbetonstenen ter dikte van circa
19 cm tussen de spanten gemetseld. Bij toe
passing van deze stenen in drukvaste wan
den voor aardappelbewaarplaatsen is het ge
wenst om de spanten niet verder dan 4l/2
meter van elkaar te plaatsen (raadpleeg
voorschriften fabriek).
1. Bedrijf L. Boudeling te Anna Jacobapol-
der 20 x 25 meter (1968). Met bewaar
plaats.
2. Bedrijf J. Goense te Tholen - 20 x 40
meter (1968). Met bewaarplaats.
3. Bedrijf H. Korst te Sas van Gent - 20 x 30
meter (1970). Met bewaarplaats - houten
wanden - ondergrondse beluchting.
4. Bedrijf P. Nijsse te Woensdreclit - 20 x 20
meter (1971).
5. Bedrijf Gebr. Verhage te Graauw - 15 x
20 meter (1971). Is.bewaarplaats - houten
wanden - ondergrondse beluchting.
6. Bedrijf L. J. Goense te 's-Gravenpolder -
20 x 35 meter (1971). Met bewaarplaats.
7. Bedrijf H. J. Dieleman te Zaamslag - 20
x 30 meter (1972). Met bewaarplaats -
houten wanden - ondergrondse beluch
ting.
8. Bedrijf E. van Mol te Lamswaarde - 20 x
30 meter (1973).
9. Bedrijf L. Mangnus te Vogelwaarde - 20
x 30 meter (1973).
10. Bedrijf B. Simonse te Heihkenszand - 25
x 30 meter (1973). Met bewaarplaats -
houten wanden - ondergrondse beluch
ting.
11. Bedrijf J. Markusse te Kortgene - 20 x 30
meter (1973).
12. Bedrijf P. Vette te 's-Heerenhoek - 25 x
30 meter (1973). Met bewaarplaats en
nieuwe woning.
13. Bedrijf A. de Smet te Philippine 20 x 35
meter (1973). Met bewaarplaats - houten
wanden - ondergrondse beluchting.
14. Bedrijf M. C. Ganzeman te Noordgouwe -
15 x 20 meter (1973).
15. Bedrijf P. Polderman te Oost-Souburg -
12 x 25 meter (1973).
16. Bedrijf J. Asselman te Hulst - 15 x 25
meter (1973). Met bewaarplaats.
17. Bedrijf J. v. d. Slikke te Poortvliet - 20 x
42 meter (1974).
J8. Bedrijf W. Bierens te Tholen - 14 x 28
meter (1974). Bewaarplaats - gasbeton
stenen zijn gewapend.
19. Bedrijf A. Ovaa te Ritthem - 17 x 20 me
ter (1974).
20. Bedrijf C. Vermue te Heinkenszand - 15
x 30 meter (1974). Met bewaarplaats -
houten wanden - ondergrondse beluch
ting - goed voorbeeldobject.
21. Bedrijf „de Bathpolders" te Rilland - 20
x 48 meter (1974). Is bewaarplaats - hou
ten wanden - ondergrondse beluchting -
goed voorbeeldobject.
22. Bedrijf F. van Dijke te Colijnsplaat 15 x
30 meter (1974). Met bewaarplaats - hou
ten wanden - bovengrondse beluchting.
23. Bedrijf L. Guiljam te Philippine - 16 x 20
meter (1974). Met bewaarplaats.
24. Bedrijf J. F. van Cadzand te Sas van Gent
- 20 x 30 meter (1974).
25. Bedrijf J. Dieleman te Hoek - 15 x 20
meter (1974). Met roostervloer voor dro
gen van zaden.
26. Bedrijf H. de Waele te Koewacht - 20 x
30 meter (1974).
27. Bedrijf H. van Houten te St. Jansteen -
15 x 20 meter (1974). Met bewaarplaats -
ondergrondse beluchting.
28. Bedrijf D. Dekker te Terneuzen - 15 x 25
meter (1974). Met nieuwe woning.
29. Bedrijf Dekkerde Feijter te Zaamslag -
20 x 25 meter (1974).
Veel gebouwen zijn 20 meter breed, terwijl
de zijwanden 4 meter hoog zijn en in de
eindgevel(s) een brede schuifdeur is ge
plaatst. In de meeste gebouwen is een be
waarplaats gebouwd met ondergrondse
luchtkanalen - geïsoleerde houten wanden en
tegen de gordingen 6 cm tempex als isolatie.
GEBOUWEN MET WANDEN
VAN GASBETONPLATEN
Er zijn ook gewapende gasbetonplaten van
diverse afmetingen in de handel. Deze vorm
van systeembouw bouwt snel en is vooral
geschikt voor grote gebouwen. De platen
zijn goed geschikt als drukvaste en tevens
geïsoleerde wand in bewaarplaatsen.
1. Bedrijf P. Rooze te St. Laurens - 20 x 30
meter (1974). Met roostervloerstal voor
jongvee.
2. Bedrijf Zinkstra - Van Beveren te Brou
wershaven (1973-1974). Is aardappelbe
waarplaats.
GEBOUWEN MET WANDEN
VAN GOLFPLATEN
gUITEN de landbouw warden steeds
meer wanden gebouwd van aluminium
golfplaten, kunststof golfplaten of verzinkte
stalen golfplaten met een coating hierover.
De goedkoopste oplossing is echter de wan
den të bouwen met asbestcement golfplaten.
Het aanbrengen van de golfplaten is snel uit
te voeren (ook in eigen werk), terwijl veel
gemeenten weinig bezwaren hebben. Golf
platen zijn wel kwetsbaar, maar bij breuk
eenvoudig te vervangen. Een halfsteensmuur
of een wand met gasbetonstenen is ook niet
geschikt om tegen te rijden, terwijl herstel
dan duurder zal zijn. In ieder geval is er
voor dit systeem steeds meer belangstelling,
aangezien het de goedkoopste manier is om
te bouwen.
1. Bedrijf L. de Winter te Ovezande - 20 x
55 meter (1972).
2. Bedrijf D. J. Boonman te Ovezande 20
x 30 meter (1972).
3. Bedrijf H. de Feijter te Axel - 20 x 25
meter (1973). Met bewaarplaats.
4. Bedrijf J. Brooshoofd te Zierikzee - 25 x
30 meter (1973).
(Zie verder pag. 12)
Bedrijf: J. van Oeveren te Zierikzee - wanden van betonstenen.
Bedrijf: L. Mangnus te Vogelwaarde - /wanden van gasbetonstenen.
Bedrijf: D. Dekker te Terneuzen - wanden van gasbetonstenen.
Bedrijf: P. Rooze te St. Laurens - wanden van gasbetonplaten.
Bedrijf: L. de Winter te Ovezande - wanden van asbestcement golfplaten.
