Erwten
M EDE door de wat gunstiger prijs nam de teelt van landbouwerwten in 1974 toe.
öS
P
Conservendoperwten
8
Jö
60
Zowel als bijdrage tot een ruimere vruchtwisseling, als ook om de geschikt
heid als dekvrucht en voorvrucht, blijft de teelt van de erwten aantrekkelijk. Het is
toch wel een onbevredigende zaak dat men er nog niet in is geslaagd de teeltbelem-
merende omstandigheden voldoende op te heffen. Nog steeds vraagt het ruiteren veel
werk en houdt het zwaddorsen risico's in van kwaliteitsachteruitgang als het gewas
weinig kansen krijgt om snel te drogen.
Bestrijding door chemische middelen van de schimmels die deze kwaliteitsachter-
fuitgang veroorzaken is onvoldoende effectief gebleken. Kwaliteitsverlies treedt vooral
op waar een overvloedlige strogroei en veel onkruid het snel opdrogen van het gewas
belemmeren. Wat de stro-ontwikkeling betreft biedt het rassensortiment voldoende
mogelijkheden en ook de onkruidbestrijding behoeft met de huidige middelen geen
probleem te zijn.
Grondsoort en bodemvruchtbaarheid hebben een sterke invloed op de stro-ontwik
keling, opbrengst en gezondheid van het gewas. Sommige rassen vragen uit hoofde
van hun geringe groeikracht een rijke grond. Anderen maken zoveel stro dat alleen
op de wat minder strorijke gronden een maximale opbrengst is te verwachten. Van
daar dat omtrent de te verwachten opbrengst een indeling in drie grondtypen is ge
maakt.
Onderstaande tabel geeft de opbrengst van de rassen op stro-arme, gemiddelde en
strorijke gronden. Daarnaast wordt enige informatie gegeven over de raseigenschap
pen. Voor een volledig inzicht wordt verwezen naar de 50e Rassenlijst voor landbouw
gewassen!
Opbrengsten en enkele raseigenschappen van de beproefde rassen
Rassen
2»
<u u.
E co
f
S.Ê
Gem. optr. in '65-"/4
V
"0 G
■5 S
O
Ëc
0
?T3
c;
55 ci
O
0 r-
£5, a)
■eg
5 g
5 2
cri ei)
0 -3
t*-.
0 u
Cijfer resistentie teger
bA
G
'c
c
0
TJ
3
cd
0 J-
cd
0
*5 to
cu e
G
g 0
<n o
'N
a. Klein groene
3»
erwten
Rondo CB.
49.3
100
95
93
6.5
6
7
1
4
Allround
48.2
103
100
100
5
7
8.5
10
5
Dik Trom
44.8
96
96
102
4.5
5
8
1
7
Pauli
98
101
102
5
6
7.5
1
5
Finale
51.4
104
108
110
5
6
8
10
5
b. Schokker erwten
Maro
100
94
90
8
5
7
10
6
c. Kapucijners en
Rozijnerwten
Imposant (Kap.)
101
98
96
9
7
8
10
7
Gastro
95
95
90
8.5
6
8
10
7
-JP
m& - «&ki
BESCHRIJVING VAN DE RASSEN
KLEINE GROENE ERWTEN:
Rondo CB: Is nog steeds een 'belangrijk ras dat op de minder strorijke gronden hoge
opbrengsten geeft van een produkt van zeer goede kwaliteit. In natte jaren vormt
Rohdo CB op strorijke gronden te veel stro en bloeit het ras ook te lang door, waar
door het minder regelmatig afrijpt en het wat minder geschikt is voor zwaddorsen.
Allround: Heeft een minder duidelijke reactie op de grondsoort, hoewel hier het
kortere stro op de stroarme gronden aanleiding kan zijn tot een te open gewas. Door
wat mindere gevoeligheid voor slecht weer tijdens rijping en oogst, het meest geschikt
voor zwaddorsen. De kwaliteit is goed maar de smaak vaak wat scherp en bitter.
Dik Trom: Geeft de hoogste opbrengst op de strorijke gronden. Het ras heeft kort
stro en ook een wat trage begingroei. Dichte zaail en niet te ruime rijenafstand dragen
bij tot een goede grond-bedekking. Dit ras heeft een vrij goede resistentie tegen het
vroege^verbruinen. De consumptiekwaliteit van Dik Trom is zeer goed.
Pauli: Komt eveneens tot de hoogste produktie op de meer strorijke gronden. Ook
voor dit ras geldt een dichte zaai en nauwe rijenafstand. De kookkwaliteit is vrij. goed,
de smaak vaak wat scherp en bitter.
Finale: Is een zeer produktief ras met een voorkeur voor de gemiddelde en stro
rijke gronden. Het korte stro vormt daar een breed uitgroeiend, goed dekkend gewas.
Mooie zeer grove erwt van goede consumptiekwaliteit.
SCHOKKERS
Deze erwten kunnen de opbrengst van de kleine groene bereiken, doch blijven er
gemiddeld 10 onder. Het enige ras is Maro, dat op niet te strorijke gronden zeer
hoge opbrengsten geeft. De kookkwaliteit en smaak zijn goed.
KAPUCIJNERS EN ROZIJNERWTEN
Imposant kapucijner: Dit ras geeft op niet te strorijke gronden een maximale op
brengst die in grote lijnen met die van de kleine groene erwten overeenkomt. De kook
kwaliteit en smaak zijn zeer goed. Kapucijners komen in toenemende mate ingeblikt
bij de consument.
Gastro rozijnerwt: Blijft in opbrengst onder Imposant-kapucijner. Deze erwt wordt
in kleine omvang en vrijwel enkel in Noord-Holland geteeld.
oogst was dit jaar moeilijk. Onregelmatige opkomst door de droogte zorg
de ook voor een ongelijke rijping.. Nachtvorst dééd in sommige gewassen
grote schade waardoor de opkomst tegen viel.
Bij zaai rond 15 april moet in vergelijking met inzaaien in hetzelfde jaar rond
15 maart gemiddeld rekening worden gehouden met 10 lagere opbrengst. Bij
zaai rond 15 mei beloopt de lagere opbrengst wel 25 Opgemerkt moet worden
dat dit niet elk jaar in die mate het geval is. Bovendien werkt een late zaai van
een vroeg ras (b.v. Onyx) sterker opbrengstverlagend dan dit bij een laat ras
(b.v. Cobri) het geval zal zijn.
Nu het dorsen met de mobile viner steeds meer algemeen wordt, wordt ook de
teler meer van nabij met de neus op opbrengstverliezen gedrukt. Dprsverliezen
zijn sterk afhankelijk van de rijpheid waarop wordt geoogst.'In het trajekt Tm
80—95 komen verliezen voor van 12 a 15 korrel, bij Tm 95110 ongeveer
7 In verschillende gevallen kunnen deze verliezen beduidend meer bedra
gen. Bij het dorsen van natte gewassen en nat weer zijn vooral op de klei de
dorsverliezen hoger. Ook zijn er rasverschillen.
Het tijdstip van oogsten heeft grote in voed op opbrengst en kwaliteit. Naar
mate de erwten harder en dus rijper worden, neemt de kwaliteit aanvankelijk
toe, maar later af. Harde erwten zijn zetmeelrijk en niet smakelijk. Bij het rijper
worden neemt de opbrengst ook toe,, maar de opbrengstlijn loopt al gauw tegen
gesteld aan de kwaliteitslijn. Het is duidelijk, dat een relatie gevonden moet
worden tussen opbrengst (kwaliteit) en prijs. Ben vaste prijs per kg erwten of
peulen houdt geen rekening met het tijdstip van oogsten, dus met de opbrengst
en geldt daarom als een onzekere basis. Om dit wèl te kunnen doen, hanteert
men een Tendero-meter, een hardheidsmeter, die het tenderometer-(Tm)-getal
of hardheid aangeeft. Er worden soms ook andere hardheidsmeters gebruikt, die
echter onbetrouwbaar blijken te zijn.
Bij een bepaalde hardheid hoort een bepaalde opbrengst en een bepaalde prijs-
Op basis van genomen proeven is men gekomen tot een opbrengst- en prijsstaf-
fel die kan dienen als basis voor de uitbetaling.
In onderstaande tabel is een opbrengst- en prijsstaffel opgenomen op korrel
basis voo rondzadige doperwten. Vanaf Tm 90120 is de staffel gekorrigeerd
op opbrengstverliezen tijdens het oogsten in het lage hardheidstrajekt. Ook is
er een rekenvoorbeeld gegeven uitgaande van een opbrengst van 3.500 kg ge
dorste doperwten van Tm 120.
Tm-getal
Relatieve
Relatieve
kg
prijs per kg
geldopbrengst
opbrengst
prijs
opbrengst
per ha
90
55
182
1.925
109,2 cent
ƒ2.102
95
66
152
2.310
91,2 cent
ƒ2.107
100
75
133
2.625
79,8 cent
2.095
105
81
123
2.835
73,8 cent
2.092
110
88
114
3.080
68,4 cent
ƒ2.107
115
94
106
3.290
63,6 cent
2.092
120
100
100
3.500
60,- cent
ƒ2.100
125
104
96
3.640
57,6 cent
2.097
130
'108
93
3.780
55,8 cent
ƒ2.109
135
110
91
3.850
54,6 cent
ƒ2.102
140
113
88
3.955
52,8 cent
ƒ2.088
Uit de gemaakte opstelling blijkt dat de geldopbrengst per ha vrijwel gelijk
is, ongeacht het tijdstip van oogsten.
In het volgende overzicht zijn de opbrengsten in verhoudingsgetallen en de
voornaamste eigenschappen van een aantal rondzadige doperwtenrassen samen
gevat. (Meeste gegevens ontleend aan beschrijvende rassenlijst.)
Rel. opbrengst
Zaaizaad in kg/ha
C.J9
Rassen
G
v 1
-»-> CO
G
fH
0
0
TS
4
0
,0
0
*8
G.
0
r—i
0
txo o
•5 3
0
0
S
5-1
ca
45 m
tt'cO
3g
peul
S-T
5-<
O
G
Pm
O
5-1
tZ)
CU) 5h
li
co CU)
g s
co cu)
a
Vroeg
Gloire de Quimper
95
95
7
9
9
275
330
100
Somette
95
95
7
9
9
275
330
100
Danielle
100
100
8
6
8
180
200
100
Onyx
90
95
8
9
6
'170
190
90
Cicero
90
90
9
8
4
140
160
90
Aldot-S.S. Alaska
90
90
9
3
7
160
180
100
Alafin
100
100
9
6
8
150
180
90
Midden vroeg
Legio
95
95
9
8
6
140
160
80
Naldino
100
100
9
7
-
90
110
70
Banette
100
100
9%
6
7
100
120
70
Coquette
90
100
9 Mi
6
6
100
120
70
Finette
100
100
8
6
7
135
165
70
Mini
100
100
9%
5
6
-
100
70
Colmo
100
105
8
6
7
150
170
70
Mercurio
95
95
8
8
8
90
110
Midden laat-laat
Cobri-Cobrette
105
115
8
4
8
135
165
60
Anik
100
100
8
6
8
90
110
60
Polarette
90
95
8%
5
7
110
125
70
Mercato
95
95
8
8
8
90
110
60
Spiket
95
95
8
5
7
105
130
70
9) zeer fijne erwt, kort stro, weinig doorbloei.
