TUINBOUW-
KLANKEN
Produktieslag 1974
Welkome hulp bij de oogst
Doyènné was gevraagd
DINGEN VAN DE WEEK
11
Na de vele weken met regelmatig slecht weer, hebben we
afgelopen week mogen profiteren van enkele dagen droog
weer.
Op SCHOUWEN en DUIVELAND zijn, zij het dan niet op
grote schaal, toch weer wat produkten geoogst. Het over
grote deel daarvan is met handkracht op de kant gebracht.
Op de meest gunstig liggende percelen was machinaal oog
sten mogelijk en maar dan met een zeer beperkte capaciteit.
Zo is dan ook in ons THOOLSE DISTRIKT, met de eerste
week in november de hulpaktie op gang gekomen, om nog
zoveel als mogelijk is uit de grond te halen. Het ons toege
wezen aantal hulpkrachten, bestaande uit leerlingen van de
M.A.V.O. en 'het voortgezet landbouwonderwijs in Dronten,
werden hier allereerst ingezet voor het rooien en binnen
halen van de zaaiuien en gladiolen. Deze twee produkten,
waarvan nog het overgrote gedeelte niet mechanisch ge
oogst kon worden, hadden wel een bijzonder grote achter
stand met het rooien. Vanzelfsprekend zijn uien en gladio
len nog het meest geschikt voor het handwerk waarvoor de
hulpkrachten zijn ingezet. Gelukkig kon dinsdagsmiddags
met droog weer begonnen worden. Jammer genoeg heeft dat
maar tot vrijdagsmiddags geduurd. Het is te hopen dat er
m deze week een weersverbetering mag zijn geweest, want
voor verschillende ondernemers wordt het anders een steeds
hopelozere zaak. Inzonderheid ziet het er voor de grotere
aardappeltelers maar zéér donker uit, nu de kwaliteit van
het produkt hard achteruit gaat. Wanneer alle nog niet ge
rooide aardappelen niet mechanisch gerooid kunnen worden,
zal dit jaar véél in de grond blijven zitten. Van de zaaiuien
kan vermoedelijk nog veel met ongeschoolde arbeidskrach
ten binnengehaald worden, maar ook hier gaat de kwaliteit
iedere week hard achteruit. Bovendien lopen de totale on
kosten zo schrikbarend op dat, gezien de niet zo 'beste prijs
van het produkt, en de mindere 'kwaliteit, de totale rooi en
opslagkosten er bijna niet uit te halen zijn. Voor de gladio
len waar ook een geweldige, bijna niet in te halen achter
stand in is, zijn gelukkig de prijzen wat aan de oplopende
kant. Dat geldt echter alléén maar voor diegenen die ze niet
vóórverkocht hebben! Zo nu en dan wordt nog geprobeerd
om alsnog mechanisch te rooien, maar het gaat eenvoudig
niet! Meest alle produkten zijn in hun oppervlakte afgesteld
op mechanisch rooien, en dat zit er nu reeds twee volle
maanden niet in. Een lichtpuntje in deze
miserabele toestand is nu wel, dat allerwege de hulpakties
op gang zijn gekomen. Om zoiets op gang te brengen en te
coördineren, is geen eenvoudige zaak en kost véél tijd en
zorg. 'Misschien dat niet altijd alles precies naar wens ver
loopt, want wie werkt, maakt fouten. En dit zeker op mo
menten waar op korte termijn beslissingen moeten worden
genomen. Dankbaar dienen wij te zijn dat zo'n groot aantal
scholieren van 17 tot 21 jaar uit de Flevopolder ons de hel
pende hand hebben toegestoken. Van dichtbij weten wij, dat
véél van deze jongens uitstekend hun best hebben gedaan,
ondanks de kille en natte bedoening in de vette klei. Niette
genstaande het bijna voldongen feit, dat de produktieslag
1974 niet gewonnen gaat worden, ploeteren velen nog voort,
omdat men niet gemakkelijk een volgroeid gewas prijs
geeft. De tijd zal wel uitmaken in hoeverre deze niet ge
slaagde produktieslag 1974 nog gevolgen zal hebben in het
volgend jaar.
Hulp bij de gladiolenoogst; hier leerlingen van de Groninger
Landbouwschool aan de slag op een gladiolenperceel op
Noord-Beveland.
We zagen dezer dagen nog knolselderij rooien met de
machine op zeer lichte grond. Het rooiwerk verliep zelfs op
deze grondsoort uiterst moeizaam, terwijl de trekkracht al
waa verdubbeld. Bij de zaaiuien is aan kg-produkt het mees
te nog wel op de kant gebracht. Op gunstig liggende perce
len was machiniaal werken mogelijk. Verder zijn met hand
kracht ook heel wat uien opgezakt. Hulde aan de scholieren
van de hoogste klassen der middelbare scholen, die voor
het oogstwerk een dag vrijaf hadden gekregen!
Het doet ons toch goed dat we als land- en tuinbouw in
deze omstandigheden niet worden vergeten. Uiteraard is de
inzet van de hulpverlening te gering om de oogst .u ao;..
tijd te redden, maar is goed in beweging.
Onze regio is via het coördinatiecentrum in Goes ook een
contingent militairen toegewezen. Voorzover ons
diegenen die vrijwilligers hebben toegewezen gekregen bij
zonder tevreden over de inzet bij de uit te voeren werk
zaamheden. We weten zelf miaar al te goed wat het bete
kent onder deze omstandigheden onze produkten te moeten
oogsten. Lof aan het adres van de vrijwilligers is dunkt ons
dan ook op zijn plaats.
Prioriteit is verleend aan de oogst van gladiolen, een pro
dukt dat in onze regio vrij veel wordt geteeld en een kapi
taalintensieve teelt genoemd kan worden.
Nog nimmer zijn de gladiolentelers gekonfronteerd met
zulke problemen, als zich nu voordoen! Daar waar geoogst
kan worden, zullen de kosten van verwerking ongetwijfeld
veel hoger uitvallen dan normaal.
Bij diverse drogerijen zijn pelmachines aangeschaft om
van het arbeidsintensieve pellen af te komen. Van succes in
het gebruik is alleen daar sprake, als men werkt met ge
spoelde gladiolen. Bij bollen met aangedroogde klei is het
na-pellen nog een te kostbare zaak gebleken.
Mede door de abnormaal natte omstandigheden zijn nog
steeds geen tulpen en irissen geplant. Het wordt laat! Maar
als de winter niet al te vroeg invalt kan een en ander hope
lijk neg wel terecht komen. Het zal er nu maar op aankomen
geduld op te - igen tot de grond geschikt is om te planten.
Het is ons bij het lezen van het officiële prgaan van de
Kon. Ver. voc Bloembollencultuur opgevallen, dat tot heden
nog geen aanc' -'.cht is besteed aan de problematiek waarmee
de bloembollentelers in het Zuidwesten de laatste weken
zijn geconfronteerd. Als men een en ander overdenkt rijst
de vraag, of wij in het Zuidwesten alleen maar meetellen
bij het betalen van de contributie, die bepaald niet laag is.
Zou een oproep voor hulpverlening bij de vakgenoten in
„de streek" niet op zijn plaats zijn geweest?
Het is zaterdag 9 november als we deze bijdrage samen
stellen. Nog heel wat ha's gladiolen moeten worden gerooid.
We hopen vurig dat het weer mee mag werken en alle ge
plante percelen mogen worden gered.
Gelukkig is de kwaliteit van de bollen nog vrij goed. Van
wege de achteruitgang van het loof zal handwerk wel steeds
moeilijker worden.
Zeker is wel dat 1974 de geschiedenis zal ingaan als een
zeer bewogen jaar voor veel ondernemers in de land- en
tuinbouw.
Op de fruitveilingen in ons gebied was vorige week een
groot aanbod van Doyènne du Cornice uit de koelhuizen.
Deze konden worden geplaatst tegen belangrijk hogere prij
zen dan in de voorgaande weken voor deze peer werd be
taald. De klasse I deed in de meest gevraagde maten rond
78 ct en voor de klasse II kwaliteit (dit is de meest aange
voerde maat) kwam de prijs op 75 ct per kg, wat in ver
gelijking met de voorgaande week een prijsverbetering be
tekende van 20 tot 25 ct per kg. Nu was de kwaliteit ook
belangrijk beter omdat er meest harde peren te koop waren
terwijl daarvoor veel rijpe partijen aan de markt waren die
op korte termijn geruimd moesten worden. Bovendien is de
kwaliteit van de Doyènne du Cornice uit het koelhuis bijzon
der goed. Dat er veel klasse H wordt aangeboden komt door
dé windschade op de schil die nogal eens voorkomt. In de
komende weken zullen de fruitveilingen voor de Doyènne
du Cornice een zeer belangrijke plaats blijven innemen want
er is een ruime voorraad in het koelhuis opgeslagen-die in
hoofdzaak in de kamende weken geruimd gaat worden. Te
genover de toenemende vraag naar Doyenné du Cornice
staat een geringere vraag naar Conference. Vooral de kleine
maten zijn wat goedkoper. De klasse I in de grote en mid
delmaat handhaafde zich rond €0 ct per kg en de klasse I
55/60 deed tussen 50 en 55 ct. Legipont is er ook steeds wat
te koop. De gróte maat deed rond 48 ct en de maat 60/65
mm rond 40 ct per kg. Saint Rémy werd weer wat duurder
op 50 tot 55 ct per kg.
In de appelhoek daalden de industrie-appelen nog iets tot
rond 21 ct per kg. Dit had vooral invloed op het prijspeil
van de Golden Delicious die in toenemende mate uit de schu
ren werd aangevoerd. De kwaliteit was dikwijls wel goed,
maar deze appel is kennelijk nog niet „in de mond" bij de
consument in binnen, en buitenland want de prijzen daalden
regelmatig. Klasse I 70/80 mm kwam op 40 ct per kg en
de klasse II rond 30 ct. Zeer mooi geel gekleurde partijen
waren 5 ct per kg duurder. De prijsontwikkeling van dit
ras stelt echter erg teleur. Beter ging het met Cox's Orange
Pippin, waarvan de prijs voor de grote maten opliep tot rond
en iets boven 1,per kg, terwijl de klasse I 65/70 mm op
90 ct per kg kwam. Klasse II was slechts weinig goedkoper
dan klasse I.
Uit het koelhuis werd een zeer goede kwaliteit Cox's
Orange Pippin aangeboden. Ook de vraag naar Goudreinette
bleef zeer groot met hoge prijzen. Vooral voor de grote aan
voeren van Rode Goudreinette die in de meest gevraagde
maten weer tussen 90 en 95 ct per kg deden en een prijs van
80 tot 85 ct noteerden voor de klasse I 85/95 mm. De ge
wone Goudreinette was 10 ct per kg goedkoper dan de
rode. Jonathan is er ook regelmatig nog wat te koop. De
grote maten met een goede kleur deden rond 45 ct per kg.
Klasse I 65/75 mm rond 35 ct.
\7ELE zaken hebben ons weer bezig gehouden in de
week die voorbij ging. Daar waren in de eerste
plaats de zorgen van hen die produkten in de grond heb
ben en niet konden oogsten vanwege de regen.
Met man en macht is er met handkracht vorige week
heel wat werk verzet geworden. Dankbaar waren dikwijls
degenen die werden geholpen. Tegelijk zagen we duide
lijk hoe afhankelijk we zijn geworden van de machine
en hoe weinig er behoeft tegen te zitten of het zit fout.
Fouten zijn er ook gemaakt. We spraken enkele jonge
lui van een school die zich vol enthousiasme gemeld had
den om te helpen. Ze hadden de gehele dag uien opge
raapt. Doodmoe en zwaar onder de modder met stinken
de handen kwamen ze thuis. Dat vonden ze niet erg. Wel
erg vonden ze het dat ze nog geen bedankje hadden ge
had, laat staan een kopje koffie of een plaats in een
schuur om tussen de middag hun meegebrachte boter
hammen op te eten. De stichting public relations land- en
tuinbouw zal veel moeten doen om de groep van jonge
ren die dat ondervond weer boerenminded te maken. Er
zijn gelukkig ook andere voorbeelden maar de negatieve
ervaringen worden verteld en breed uitgemeten, vooral
wanneer het jongelui betreft van 1516 jaar die van
hun vrienden en vriendinnen horen hoe goed ze het had
den bij sommige boeren en bovendien nog ƒ15,of
25,kregen voor een dag werken, welk bedrag dan
overigens dikwijls in de schoolkas ging of voor een goed
doel werd bestemd.
Wanneer we zien wat er allemaal met de hand moet
gebeuren dan is dat nog zeer veel en we kunnen maar
één ding hopen en dat is dat het goed weer mag wor
den en blijven! Dan kan er nog iets van terecht komen,
ook binnen onze sektor.
TA7E moesten overigens ervaren dat de uienprijs nog
weinig luistert naar de grote hoeveelheden die op
het land zullen blijven of in kwaliteit achteruit gaan. Ze
blijft onveranderd laag, zeker voor de grove maten die
er dit jaar overwegend zijn. Voor een exportklaar pro
dukt werd eind voige week hoogstens 17 cent per kg
betaald. Iets meer weliswaar dan enkele weken geleden
maar toch nog veel te weinig voor de teler. De uien die
nu binnen komen zullen niet lang bewaard kunnen wor
den en hierdoor is helaas te verwachten dat de prijs
voorlopig onder druk zal blijven staan met als gevolg lage
prijzen. Er is een flinke export van uien maar er zijn er
ook enorm veel dit jaar.
pEN andere zaak waar we deze week kennis van
konden nemen is die van het sluiten van een con
tract met de D.D.R. voor de levering van 5 miljoen kg
appelen.
Via C.B. 2, de afzetorganisatie van de Nederlandse fruit
veilingen, en door bemiddeling van de exporteur van Za-
linge van Dijk te Hoorn werd dit contract afgesloten.
Vanaf februari zullen de Nederlandse appelen naar de
D.D.R. worden verladen en hiermede wordt dan een tra
ditie van de laatste jaren voortgezet. De Nederlandse
fruitteelt is de laatste jaren gek kkig met de afzetmoge
lijkheden voor hun produkt in Oost-Duitsland en naar we
vernemen is men daar goed te spreken over de kwaliteit
van het Nederlandse produkt. Hopelijk zal dat zo blijven
en zal het contract ook dit jaar een belangrijke steun aan
de markt geven. Vooral de Golden Delicious kan dat wel
gebruiken!
In de maand september gingen vanuit ons tand 2,5 mil
joen kg peren naar de D.D.R. Nog niet eerder tevoren
waren er peren naar dit land verladen geworden. Dat
was toen voor de markt van Beurré Hardy en Bonne
Louise een belangrijke steun. Er is 'dit najaar ook heel
wat sla naar dit land verladen en ook hierdoor werd de
markt gesteund. We hebben als tuinders soms, en ook
wel terecht, kritiek op de importen uit Oosteuropese lan
den maar er staat toch tegenover dat er ook wel export
mogelijkheden naar die kant zijn.
I^ONKURRENTIE uit Oost-Europa wordt er op dit
ogenblik in sterke mate ondervonden op de Duitse
tomatenmarkt. Er komen daar veel tomaten uit Roeme
nië. Deze zijn goed van kwaliteit en betekenen een zware
concurrentie voor het Nederlandse kasprodukt dat de
laatste tijd nog in grote hoeveelheden werd aangevoerd,
ook in ons gebied.
Er heeft een behoorlijke uitbreiding plaats gevonden
van de teelt van late tomaten. Hierdoor waren de aan
voeren groot, zulks ondanks het erg koude en sombere
weer. Er moest wel aanzienlijk meer worden gestookt
dan normaal cm do laatste tomaten goed te krijgen. De
prijs lag de laatste tijd meestal 2030 cent per kg lager
dan het vorig jaar in dezelfde periode maar ze was voor
de telers toch redelijk te noemen.
Niet alleen Roemenië zorgt overigens voor konkurren-
tie op de internationale tomatenmarkt, in Engeland heb
ben we te maken met zware concurrentie van dit produkt
uit Spanje. De wereld is open vandaag de dag en we
ervaren dat als tuinders steeds weer opnieuw.
Er is veel gemopperd op het weer van deze zomer en
najaar en terecht! De kooltelers zijn er echter wel bij
gevaren want zij hebben een enorm grote oogst. In ons
gebied wordt nog al wat rode kool op contract voor de
industrie geteeld. Deze werden gecontracteerd voor 9
10 cent per kg. Door het grote aanbod van kool ligt de
vrije markt op het ogenblik gemiddeld op het niveau van
de fabrieksprijs.
